new/plechanow01.jpg
آرام بختیاری

پلخانف، از چریک نارودنیکی، منشویک، تا مبارز پارلمانی

پلخانف، میان تاریخ فلسفه و ماتریالیسم دیالکتیکی

به گواهی مورخین چپ فلسفه، پلخانف یک مبارز و نظریه پرداز چند بعدی و چند فضایی بود و می گفت قاطعیت تاریخ فلسفه روی بنیاد واقعیت بنا شده . او سرسختانه به نقد مکاتب فلسفه بورژوایی مانند نوکانتی، پوزیتیویسم، آنارشیسم و وجود ایده آلیسم و متافیزیک در آنان پرداخت و مدام تاکید میکرد که فلسفه مارکسیستی بزرگ‌ترین انقلاب در تاریخ اندیشه در طول ۳ هزار سال گذشته است. پلخانف می‌گفت اگر به خواسته‌های برنشتاین و اشمیت یعنی شعار بازگشت به کانت؛ که نبرد ماتریالیسم با ایده آلیسم بود، عمل شود، دیگر از اندیشه مارکس و انگلس چیزی باقی نمی ماند



اسماعیل رضایی

تکنولوژی و انسان- ۳

دسترسی آسان به اطلاعات و داده ها از طریق اینترنت و رسانه‌های دیجیتال یکی از عوامل مهم گسست نسلی است.این دسترسی گسترده باعث کاهش نقش واسطه های سنتی، افزایش تنوع دیدگاه ها، تسریع تغییرات اجتماعی، تضعیف اقتدار منابع سنتی، در ایجاد استقلال در نسل جدید شده است.برای پر کردن این شکاف، ممکن است نیاز به تلاش های بیشتری برای ایجاد گفت و گو و تعامل میان نسل ها باشد تا بتوان از این تغییرات به نفع همبستگی و توسعه اجتماعی استفاده کرد.



new/Gustave_Le_Bon_about_1900s.jpg
آرام بختیاری

تقسیم جامعه به: نخبگان- عوام، نژادگرایانه است

تئوری الیت - توده ها، ارتجاعی است.

فرمول مورد علاقه بورژوازی یعنی نظریه: الیت-عوام، یا نخبه- توده، کاملا متکی است به معیارهای ذهنی و شخصی که قوانین عینی اجتماعی مانند زیربنا-روبنا را انکار می‌کند. ایدئولوگ های امپریالیستی از نظریه نخبه گان برای تصور این‌که در هر جامعه‌ای قشر برگزیده ای برای سیاست و اقتصاد،وجود دارد که برای اتوریته خود از آن استفاده می‌کند. از "تئوری الیت" نیز در خدمت حاکمیت بورژوازی انحصاری و سلطه بر طبقه کارگر در کشورهای سرمایه داری استفاده می‌شود. این تئوری راسیستی تحول و پیشرفت اجتماعی را نتیجه کار و کوشش یک قشر خاص می داند که به دلیل سلطه بر توده‌ها و به سبب تخصص های: مدیریتی، اقتصادی، فرهنگی، فکری، اجتماعی، طبیعی، و حتی ژنتیک و بیولوژیک، لازم و غیر قابل گذشت میداند.



bijan-baran.jpg
بیژن باران

آرمان ضداجتماعی-ضد ترقی در عرفان

آیا عارفان ضداجتماعی بودند؟ آیا رفتارشان با اختلالهای ذهنی فکری، روحی، شناختی، شخصیتی همراه بود؟ ضد اجتماعی ضد ترقی ۲ نوع دارد: 1منفعل، گوشه گیر، افسرده، معتاد، اهل مطالعه، درونگرا. ۲ تهاجمی، بزهکار، با خشونت، ماجراجو، اهل دعوا چون خروس جنگی. نوع اول را جامعه مدارا کرده؛ نوع دوم با دادگاه، تیمارستان، زندان روبرو شود. دو عقیده‌ی شبه‌عرفانیِ موازی رشد کردند: ۱- باور به قداست سلطنت. ۲- تقدیرباوری. رمان‌های کافکا هجوِ تقدیرباوری اند. پیام مدرن کافکا نه یأس، حرمان، زانوزدن در برابر «ضرورت»، که مقاومت، پیگیری، پیروزی برای تغییر بود.



اسماعیل رضایی

تکنولوژی و انسان -۲

تحلیل شما نشان می دهد که فازهای تاریخی نه تنها به عنوان مراحل ضروری برای گذار به سوسیالیسم عمل می کنند، بلکه نقش مهمی در رشد آگاهی اجتماعی دارند که به پذیرش و تحقق نظامی جدید منجر می شود. این فرایند دیالکتیکی از کمیت به کیفیت، به خوبی توضیح می دهد که چگونه جامعه می تواند از سرمایه داری به سوسیالیسم حرکت کند و در هر مرحله ای که پشت سر گذاشته می شود، بسترهای لازم برای تحولات اساسی در آینده فراهم می شود.



new/m-salehi4.jpg
منوچهر صالحی لاهیجی

پیدایش اخلاق در روند فرگشت میمون‌های انسان‌نما به انسان هوشمند

می‌دانیم که شامپانزه‌ها هم‌چون انسان‌ها گروهی می‌زیند و در نتیجه برای آن که امکان هم‌زیستی مسالمت‌آمیز میان اعضای گروه وجود داشته باشد، نیاز به برخی هنجار‌های اخلاقی گروهی است که در جوامع انسانی دربرگیرنده بخشی از هنجارهای نخستینی است که انسان به طور ژنتیکی از میمون‌های انسان‌نما ارث برده و بخش دیگری را در روند فرگشت خویش آفریده است. میان شامپانزه‌ها نیز هم‌چون جوامع انسانی نوعی هیرارشی وجود دارد، یعنی شامپانزه‌ها در اجتماعی رده‌‌بندی شده زندگی می‌کنند.



اسماعیل رضایی

تکنولوژی و انسان (۱)

تقسیم بندی سوسیالیسم به انواع مختلف می تواند منجر به تضعیف و تحریف مفهوم اصلی و بنیادی آن شود. این تقسیم بندی ها ممکن است سوسیالیسم را از ماهیت انقلابی و تحول طلبانه اش دور کرده و آن را به ایدئولوژی های مختلفی که با سیستم های اجتماعی و سیاسی موجود سازگار هستند، تقلیل دهد. این روند می تواند باعث سردرگمی در فهم سوسیالیسم شود و به جای تمرکز بر تغییرات بنیادی در ساختارهای اقتصادی و اجتماعی، تمرکز را بر اصلاحات جزیی یا همگرایی با نهادهای موجود قرار دهد.



bijan-baran.jpg
بیژن باران

عرفان در هنر

عارف از گنبد دوری کرده؛ بر قالی روز و شب گذارند. نقش گنبد و قالی در تاثیر از عرفان بر هنرمندان و بینندگان بررسی شود. نظرات عرفانی در نخبگان اشاعه یافته؛ در عوام اثر ضعیف گذاشتند. با کارکردهای مغز، اختلالات ذهن، اثر نظرات عرفانی بر فرهنگ ایرانی، سیاست در عصر مدرنیسم بررسی شوند. لیست واژه های عرفان، اختلالات ذهن، حالات روحی، کارکردهای مغز فرد گروه بندی شوند. آنها داده ها و بنمایه تحلیل روابط بین عرفان، مغز، جامعه، قدرت، آخرت، آسمان، زمین، فردیت، اعدام اند. برای امور مربوط به ذهن گاهی اسم، گاهی صفت بدون تبدیل با پسوند "ی" آیند.



new/Karl-Kautsky02.jpg
آرام بختیاری

کارل کائوتسکی، میان مارکسیسم و سوسیال رفرمیسم

کائوتسکی رنگات «مرتد»؛ تئوریسین سوسیال دموکراسی

کائوتسکی می‌گفت از دمکراسی باید با چنگ و دندان دفاع کرد. به این دلیل او منکر نظریه بلشویکی انقلاب بود. وی بر این باور بود که شرایط انقلاب اکتبر در روسیه مهیا نبود و سوسیالیسم از طریق دموکراسی "محض" عملی نشد بلکه از طریق دیکتاتوری و کودتا. تزلزل و شک بعدی کائوتسکی در مارکسیسم موجب نقد: لنین، روزا لوکزمبورگ، و فرانس مهرینگ به او گردید. لنین در کتاب "انقلاب پرولتری و ارتداد کائوتسکی" می‌گفت: وی باعث اختلاف و اغتشاش میان مارکسیسم انقلابی و اپورتونیسم گردید. دلیل پیوستن کائوتسکی به جریان "مرکز گرایی" و سوسیال رفرمیسم، نظریه "اولترا امپریالیسم" وی بود؛ که می‌گفت: مبارزه برای صلح همراه مبارزه طبقاتی در شرایط صلح!



new/ebne-roshd1.jpg
هاشم صالح

ارکون در باره ابن‌رشد چه می‌گوید؟
رهایی از بنیادگرایی اسلامی با بازخوانی ابن‌رشد

ترجمه محمد جواهرکلام

ارکون این سوال را مطرح می‌کند: چرا ما از قرن سیزدهم وارد دوران طولانی و تاریک انحطاطی شدیم که هنوز از آن بیرون نیامده‌ایم؟ و رشد فزاینده «بنیادگرایی اسلامی» در دوران کنونی را شاهد می‌آورد. این نیروی اجتماعی منحط چیست که حتی متفکر بزرگی چون ابن‌خلدون را واداشت فلسفه را طعن و لعن کند و خود را در تصوف غرق کند و تا آستانه تعصب و عالم لاهوت پیش برود؟ ابن‌خلدونی که آن همه در علل ظهور و سقوط تمدن ها قلم زده و او را به حق پدر جامعه‌شناسی و علم عمران خوانده‌اند.



یوری آنتونوف

درباره شرایط انقلاب مسالمت آمیز

ترجمه. رحیم کاکایی

مسیر تکامل جنبش اعتصابی را تنها میتوان گام به گام ضمن گسترش کار تبلیغاتی فعال در شرکت دادن موسسات طی کرد. نه تنها اعتصاب عمومی، بلکه حتی امکان بروز آن، ضمن تغییر توازن قوا، مقامات را وادار به دادن امتیازاتی می کند. باید در نظر داشت که این مسیر رشد و توسعه جنبش پرولتاریا پیوسته با تحریکات و فتنه انگیزی های مخالفان و خطر شکست همراه است. خطرات با کار سازمانی گسترده کاهش می یابد، به ویژه باید کمیته های اعتصاب در موسسات تشکیل و یک ارگان متحد کننده برای تعامل و همکاری های مجامع و هیئت های کاری و یک کمیته اعتصاب برای رهبری اعتصاب عمومی ایجاد شوند. تشکل و سازماندهی امکان جلوگیری از اقدامات تصادفی و زحمتکشانی را که در معرض خطر اتهام تندروی قرار می گیرند، می دهد.



اسماعیل رضایی

آگاهی و انسان

روند انگیزشی انسان ها برای غلبه بر تاثیرات نامتعارف محیطی، بیان دریافت های آگاهانه‌ای است که آن ها را برای زیستی بهتر و مفیدتر رهنمون می‌شود. آگاهی برآمد رشد و توسعه بنیان های مادی اجتماعی است که با خود درک نوین و نیازهای افزون را یدک می کشد. فازهای نوین زیست اجتماعی بیان آگاهی کمیت یافته ای است که به کیفیت های نوین فرا می رویند. انسان ها اگر نتوانند روندهای تکامل تاریخی را درک و هضم کنند در برابر آنها موضع خصمانه گرفته و جامعه را در التهابات و ناهنجاری های صعب و دشوار فرو می برند. بنابراین درک چرایی نداشتن و بد زیستن را بایستی در عدم آگاهی و یا آگاهی های القایی کاذبی دانست که فرد و جمع را در اسارت پندار و توهمات ذهنی و غیرواقع گذر حیات اجتماعی وا می نهد. در یک فضای وهم آلود و خرافی، آگاهی در بن بست های تقدیر و مقدّرات گرفتار آمده و امکان فراشد های مترقی با موانع جدی روبرو می شوند.