|
همنشین بهار داستان سیروس نهاوندی شب یلدای ۱۳۵۵؛ با هدایت «سیروس نهاوندی» (اسب تراوای ساواک)، پرویز واعظزاده مرجانی، رحیم تشکری، ماهرخ فیال، مینا رشیدی[رفیعی]، جلال دهقان، حسن زکیزاده، مسعود صارمی و محمدعلی پاریا، به رگبار بسته شدند
بهزاد کشاورزیبرگی از تاریخ انقلاب اسلامی شاه به این مطلب پی برده بود که در طول بیست سال گذشته، کلیۀ اصلاحات پدرش - به علت قدرت یابی مجدد روحانیت – به هدر رفته است و به این نتیجه رسیده بود که تا زمانی که ملایان بر امور کشور نظارت دارند، هرگونه حرکت اصلاحی و تجدد خواهی در مملکت غیرممکن خواهد بود. علاوه برآن، اینک شاه در نظر داشت که (همانند پدرش) سر از قانون اساسی مشروطیت برتابد و اصلاحات را بطور « خود خواسته » به انجام برساند.شاید به اعتقاد شاه، در آن تاریخ بهترین فرصت برای انجام منظورش فراهم شده بود؛ مجالس قانون گذاری تعطیل بودند و بروجردی و کاشانی نیز چهره در خاک کشیده بودند.
همنشین بهارپیشهوَری و آنچه در آذربایجان گذشت -
برگ زرینی از رومانتیسم ایرانی
پیشهوری یک نفر نیست! ما چند پیشهوری داریم. هیچ آدمی نیست که فقط یک آدم باشد. هیچ لجظهای از زندگی آدم هم فقط آن لحظه نیست. تمام تاریخی که پشت سر اوست او را میسازد و آن آدم هم در لحظه معین چیز معینی است.
همنشین بهارترجمهِ متنِ رویِ استوانه کورش استوانه یا فرمان کورش، و در فارسی به عنوان منشور کورش، هم یک سند مکتوب و هم یک اثر باستانی است. گِلنِبِشته کورش، برای بسیاری از ما، «مانترا»یی خیالانگیز است. تنها یک قطعه سفال و گل رُس خشکیده نیست، خاطره نیاکان ماست اما روی آن چی نوشته شده؟ تنها به فتح بابل در ۵۳۹ پیش از میلاد اشاره دارد؟ برگردان متن استوانه کورش کمک میکند که لااقل بفهمیم این گِلنبشته که نه به زبان هخامنشیان (خط میخی ایران قدیم)، بلکه به زبان اَکّدی (زبان مردم بابل) نوشته شده، چی هست و چی نیست...
همنشین بهار فَکت و افسانه و هنر در تاریخ بیهقی در دیگر تواریخ چنین طول و عرض نیست که احوال را آسانتر گرفتهاند و شمهای بیش یاد نکردهاند اما چون من این کار را پیش گرفتم میخواهم که دادِ این تاریخ را به تمامی بدهم و گرد زوایا و خبایا برگردم تا هیچ از احوال پوشیده نماند. غرض من آن است که تاریخ پایهای بنویسم و بنائی بزرگ افراشته گردانم چنانکه ذکر آن تا آخر روزگار باقی ماند.
بهمناسبت سالگر جنگ ایران و عراق فاجعه جنگ ایران و عراق فراموش شدنی نیست گفتگوی حمید احمدی ناخدای سابق نیروی دریایی ایران با تلویزیون "ایرانیان در برلین" در تاریخ شهریور-مهر ۱۳۸۱
روایت فریدون هویدا نماینده ایران ازاین اجلاس هشتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد در گفت و گوی برنامه تاریخ شفاهی تصویری ناخدا حمید احمدی از ایران در قرن بیستم
اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ روایت بزرگ علوی از چگونگی تشکیل جلسه موسسان حزب توده ایران
در مهر ۱۳۲۰ در گفت و گوی برنامه مطالعات تاریخ شفاهی ایران در قرن بیستم با ناخدا حمید احمدی
گفت وگو با بزرگ علوی، فریدون هویدا و مرتضی زربخت دربارهی اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ در گفت وگوی تاریخ شفاهی تصویری با ناخدا حمید احمدی ۱- شورش زندانیان سیاسی در زندان قصر به روایت بزرگ علوی
۲- داستان پنهان کردن خبر طرح اشغال ایران از رضا شاه به روایت فریدون هویدا
۳- قیام پادگان هوایی قلعه مرغی درهشتم شهریور به روایت مرتضی زربخت
درباره کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ و چگونگی سازماندهی و شکست آن به روایت سرگرد مهدی همایونی از سری فیلم های مستند از برنامه تاریخ شفاهی تصویری از ایران در قرن بیستم -ناخدا جمید احمدی
همنشین بهار۲۸ مرداد سال ۳۲، مشمولِ مُرور زمان نمیشود بسیاری از ما نسبت به آنچه در میهن ستمدیده ایران روی داده، اشراف نداریم بخصوص که شرح رویدادهای تاریخی، بویژه تاریخ سیاسی در کشور ما بیشتر اوقات در جهت کسب مشروعیت صورت میگیرد و وقایعنگاران، آشکارا یا پنهان به تحریف تاریخ دست میزنند. گذشته، نگذشته و کولهبارش همچنان روی دوش ما سنگینی میکند. گذشته، سرزمینِ غریبی است.
حمید احمدی دو روایت از انقلاب مشروطه
از بزرگ علوی و فریدون آذرنور از سری فیلم های تاریخ شفاهی تصویری از ایران در قرن بیستم
ناصر عظیمیدرک و دریافتِ چپِ ایرانی از مارکسیسم؛ یک دهه قبل از ورودِ بلشویکها (به مناسبت یکصد و نوزدهمین سالگرد مشروطه) رسولزاده در این نوشته از موضع حزب دموکرات ایران و به عنوان جریان چپ ایرانی در این زمان دو رویکرد مشخص و محوری در انقلاب مشروطه و وظایف آن اتخاذ میکند. او از طرفی، سخت به فئودالیزم و اشرافیت و طبقات ممتازهی موجود قدیمی تاخته که به عنوان بقایای قرونوسطا باید برای تکامل سرمایهداری از مقابلِ روند تکاملی جامعه برداشته شود و از طرف دیگر، تلویحاً و تصریحاً، فرقهی اعتدالیون را به استهزا گرفته که چرا باتوجه به سطح توسعهیافتگی ایران، حزب خود را با عنوان «اجتماعیون- اعتدالیون» نامگذاری کرده است.
ماتیاس شولتس شاه دروغین صلح از شمارۀ ۲۸ مجلۀ اشپیگل سال ۲۰۰۸ در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، لوحی میخی با قدمتی ۲۵۰۰ ساله در محفظهای شیشهای نگهداری میشود، که با شکوه و جلال از آن بهعنوان «اعلامیهی باستانی حقوق بشر» یاد میشود. اما اکنون روشن شده است: این متن از سوی یکی از فرمانروایان مستبد باستان نوشته شده که دشمنان خود را شکنجه میداد.
آ.آ. روسلیاکف «آلامان» ها ترجمه - رحیم کاکایی در مورد پرسمان «آلامان»های(یورشهای) ترکمن از دیرباز نوشتههایی در کارهای تاریخی پیش کشیده می شوند، اما تا همین اواخر هم ناسازگارترین نگرشها و داوریها در درباره آن گفته شدند. رجال و مقامات فئودال ایرانی و برخی از نویسندگان اروپای غربی و روسی سده نوزده "آلامان"ها را به مثابه پیشه اصلی ترکمنها بررسی و بصورت تهمت آمیزی به تمامی مردم ترکمن انگ راهزنی همگانی زده می شد. در این بین، در برخی موارد، "آلامان گری" نتیجه شرایط جغرافیایی – فقرمادی و منابع ترکمنها اعلام میشدند و در موارد دیگر - با «گرایشات راهزنی» ترکمن ها توضیح داده میشد که گویا هیچگاه به کار کردن خو نگرفته اند. البته، تاریخ نگاران شوروی نمیتوانستند در برابر چنین اتهام وحشتناکی سخنی نگویند.
گ.پ. واسییلوا مطالبی در زمینه کشاورزی در میان ترکمنها در پایان سده نوزده و آغاز سده بیست - بخش دوم ترجمه- رحیم کاکایی روشهای حمل و نقل غلات به خرمنگاه نیز متفاوت بود و تا حد زیادی به فاصله آن تا مزرعه بستگی داشت. اگر خرمنگاه از محل برداشت دور نبود، آنگاه کشاورزان گندمهای برداشت شده را خود "آرقالاپ داشماق" حمل میکردند(رو گُرده خود می برند). روشهای انتقال محصول در مناطق مختلف با هم متفاوت بودند. حمل محصول با دست در میان تکههای آخال و مرو، ساریقها رایج بود و در این نواحی بر سایر نواحی غلبه داشت.
گ.پ. واسیلیوا مطالبی در زمینه کشاورزی در میان ترکمنها
در پایان سده نوزده و آغاز سده بیست - بخش نخست ترجمه. رحیم کاکایی گروه های کشاورزی یومودها و تکه ها، گوکلن ، چوودورها، غاراداشلی ، ساریق ها، آلیلی ، آناولی ، مورچالی ، نوخورلی، آتا، و همچنین ارساری، الامها، اسکی و سایر قبایل آمودریا. اساس اقتصاد کشاورزی ترکمن ها بموازات دامداری فشرده، کشاورزی آبیاری شده در واحه ها بود. برای آبیاری کانالها و سدها در منطقه کؤپت داغ و چاههای زهکشی زیرزمینی - کاریزها و حوض های روی زمین برای جمع آوری آب – "هودان" (Howdan ) می ساختند. آبیاری معمولاً با نیروی گرانش انجام میشد، اما سازههای ساده بالابر آب نیز وجود داشتند –" چیگیر و نووا". در کوهستان زمین های بدون آبیاری و دیمی وجود داشتند. ابزار کشت زمین ساده بود.
ناصر عظیمیاشغال گیلان توسط پترکبیر و دیدگاه مارکس در مورد پتر و سنت اسلاوی! براساس اسنادی که موجود است گویا دو درخواست به پتر اول برای تسخیر سواحل دریای خزر و گیلان پیشنهاد شده بود. پیشنهاد اصلی از طرف شاهتهماسب دوم فرزند شاه سلطانحسین بهعمل آمد که با محاصرهی اصفهان از این شهر بیرون آمده و اکنون در اردبیل حضور داشت و با نزدیک شدن سقوط اصفهان، خود را نیز در خطر میدید: «شاه طهماسب که در اردبیل اقامت داشت و مایل بود از مساعدت روسیه در مبارزه علیه محمود شاه افغان برخوردار گردد، اسماعیلبک دیپلمات کارآزموده را به روسیه گسیل داشت». پیشنهاد دوم از طرف حاکم گیلان بود: «پطر اول پیش از آنکه از حاجیطرخان عازم شمال [ایران] شود، پیامی از حاکم گیلان دریافت داشت به این مضمون که عدهای سرباز برای اشغال رشت به مرکز آن ایالت بفرستد، زیرا افاغنه قصد تصرف آن را دارند»
بایز افروزینگاهی به فرایند شهرنشینی در کردستان ایران احداث شهر سنندج به طور طبیعی موجبات پیدایش اقشار و طبقات اجتماعی نوینی از جمله تجار و بازاریان، کارمندان اداری، صنعت گران جزء، معماران، مزدبگیران مستقل شهری و اقشاری از این دست گردید که تا آن زمان یا اساسأ در عرصه ی جامعه ی کرد حضور نداشتند و یا مجال و مکانی برای عرضه ی حرفه و توانایی های خویش نمی یافتند.
تجمع این اقشار اساسأ شهرنشین در سنندج موجب تحول دوگانه ی مهمی شد که بعدها تأثیر آن در سرنوشت شهر و کل منطقه ی کردستان هویدا گردید. نخست آن که زمینه ی ارتقاء حرفه ای و توسعه ی صنفی خویش را از طریق تبادل تجربه و جذب افراد جدید به حرفه ی خویش فراهم نمودند و در وهله ی بعد، با توجه به افزایش جمعیت و تجمع سرمایه، به زودی تبدیل به چنان نیروی اجتماعی تأثیرگذاری گردیدند که نظر و خواست آنان در عزل و نصب کارمندان و مباشرین حکومتی و تصویب و اجرای قوانین همواره مورد توجه جدی والیان اردلان قرار می گرفت.
همنشین بهارجنایت ۲۹ فروردین ۱۳۵۴،
مشمول مرور زمان نمیشود جنایت قتل بیژن جزنی، حسن ضیاء ظریفی، عباس سورکی، محمد چوپان زاده، مشعوف (سعید) کلانتری، عزیز سرمدی، احمد جلیل افشار ،کاظم ذوالانوار و مصطفی جوان خوشدل
کورمک کلی درسهائی از انقلاب اسپانیا ترجمهی احمد سیف انتخاباتی انگیزه مهمی برای توده های اسپانیا شد. آنها منتظر اصلاحات از سوی دولت جدید نماندند. روسای فاشیست از کارخانه ها بیرون رانده شدند و حداکثر 44 ساعت کار در هفته بدون از دست دادن حقوق تعیین شد. زمین و کارخانه ها اشغال شدند. کارگران اخراج شده و قربانیان مشابه دیگر مشاغل خود را پس گرفتند. ۳۰۰۰۰ زندانی سیاسی از جمله تمام زندانیان پس از قیام آستوریا از زندان آزاد شدند. اما، جبهه مردمی به زودی این اقدام متهورانه طبقه کارگر را تضعیف کرد. یک دولت ترکیبی از بورژوازی و رفرمیست ها، در غیاب یک حزب انقلابی تودهای، که درواقع دلیل اصلی شکست کارگران اسپانیا بود از تداوم انقلاب جلوگیری کرد. . لئون تروتسکی بعداً جبهه مردمی را به عنوان "توطئه ای برای درهم شکستن اعتصاب" توصیف کرد.
و. ی. کورنیلوف «مراحل تغییر و دگردیسی سوسیالیسم در اتحاد جماهیر شوروی به سرمایه داری روسیه» ترجمه- رحیم کاکایی رهبری اتحاد شوروی، به ویژه در دوران زمامداری م.س. گورباچف فکر می کنم ، بدون «کمک» « گروه و شرکت کنندگان فعال پرسترویکا» فوق الذکر، قادر نبود به شیوه ای شایسته به این چالشها در مبارزه ژئوپلیتیکی با غرب، بطور کارا به بازسازی سیستم اقتصادی سوسیالیستی پاسخ دهد. این امر در نابسامانی و اختلال نظم فعالیتهای سیاسی، اقتصادی، نظامی و سیاست خارجی اتحاد جماهیر شوروی تا زمان انحلال آن به عنوان یک دولت ظاهر شدند.
آن والِس کفیهی عیسی مسیح ترجمه بهروز عارفی از آغاز جنگ ویرانگر اسرائیل در غزه، گفتارهای مذهبی عملیات نظامی اسرائیل را توجیه میکند. حکومت استناد به کتاب مقدس را برجسته میکند. بدینترتیب، نتانیاهو رئیس حکومت، فلسطینیان را با عمالیق، مردمی که عبرانیها در کتاب خروج شکست دادند، یکسان میشمرد. در ایالات متحده آمریکا مسیحیان صهیونیست نیز برای پشتیبانی بیقیدوشرط از اسرائیل و تحمیلِ روایتی از جنگ تمدنها که در آن جبهه یهودی-مسیحی با جبهه مسلمان رودررو است، از کتاب مقدس الهام میگیرند.
سوفی بِسیس دو هزار سال تنهائی ترجمه: بهروز عارفی آنتی سمیتیسم تاریخی دراز دارد. یا بهتر بگوئیم، نفرت از یهودیان، زیرا این تاریخ را میتوان به دو مرحلهی بزرگ تقسیم کرد، مرحلهی ضدیتِ سنتی با یهودیت که در آغاز اروپای مسیحی زاده شد، سپس تاریخ یک آنتی سمیتیسم (یهودستیزی) مدرن از قرن نوزدهم، که ضمن آنکه وارث آن است، در گسست با ضد یهودیت پیش از خود نیز میباشد. در جنوبِ مدیترانه ، دشمنی با یهودیان همچنین یکی از مشخصه های جهان مسلمان است که در ضمن، شکلهای متفاوتی نسبت به یهودستیزیِ ساختهی مسیحیان به خود گرفته است. موج جدید آنتیسمیتیسمی که اکنون با آن مواجه هستیم، ریشههایش را در این تاریخ مییابد ولی همچنین از سببهایی که از واقعیتهای روزمره سرچشمه میگیرند.
پییِر رَمبِر در لیتوانی، شور و هیجان یهودکُشی
ترجمه: بهروز عارفی پس از سقوط شوروی، لیتوانیِ مستقل، هویت ملیاش را حول ضدکمونیسم تقریبا متعصبانه بنا میکند. بخش قابلملاحظهای از نخبگان و طرفداران ملیگرا معتقدند که همکاری با نازیها را مبارزه با «یهودی-بلشویسم» توجیه میکند. صدها همدست هوادار نازی ، میلیشیای راستافراطی و کشتارگران ضدیهودی، مانند پوناس نورِیکا بهخاطر مبارزه با ارتش سرخ در دوران جنگ دوم جهانی، در سالهای دهه ۱۹۹۰ [پس از مرگ] مدال دریافت کرده و از افتخار ومجسمهای به عنوان قهرمان ملی برخوردار شدند.
| 
