وقتی که نرگس محمدی داستانِ عمل جراحی دخترش کیانا را برایم می‌گفت، غروب یکی از روزهای آخر تیرماه ۱۳۸۹ بود. درست فردایِ شبِ آزادی‌اش از زندان اوین، سالی که دوقلوهایش سه سال و نیمه بودند. تقی رحمانی، نوشین احمدی و من کنار تختش در بیمارستان ایرانمهر ایستاده بودیم و نرگس با ‌کلماتی نامفهوم که به سختی شنیده می‌‌‌‌‌شد چیزهایی می‌گفت. ناگهان به نام صدایم کرد. به طرفش خم شدم و گوش‌هایم را نزدیک‌تر بردم تا صدای ضعیف و لرزانش را بهتر بشنوم و شنیدم که گفت: «... وقتی کیانا را زاییدم سزارین شده بودم و شکم‌ام پر از بخیه بود اما وقتی بغلش می‌کردم انگار تنِ گرمش مرهم بخیه‌هایم بود ... شبی که دستگیر شدم کیانا را تازه از بیمارستان به خانه آورده بودیم. شکمش پر از بخیه بود ولی منِ‌‌‌‌‌‌ بی‌مرام مرهم بخیه‌هاش نبودم.

نایده گرفتن نتایج تجربه های انقلابات و تاکید بر تئوری انقلاب و طرح اینکه در تئوری، انقلاب ها در گذشته می توانستند حاصلی متفاوت با تمام تجربیات منفی یک قرن انقلاب ها داشته باشند و یا در آینده می توانند نتایجی متفاوت ازنتایج منفی تمام انقلاب ها داشته باشند، بطور کامل غیرمنطقی و نادیده گرفتن تجربه است.
تجربه نشان داده است که بخش اصلی انقلاب مقطع کوتاه مدت خشونت آمیز"ضربه نهایی" تغییر حاکمیت سیاسی نیست، بلکه مختصات خشونت آمیز دوره طولانی مدت خشونت آمیز چندین دهه "تدارک انقلاب" است که بطور کامل با استراتژی سیاسی اهداف و استراتژی های جنبش های اجتماعی مدنی مانند جنبش زنان در تضاد کامل است.

روایت‌­های آزاردیدگان از تعرض و تجاوز خشمگین­‌کننده و بهت‌­آورند. این روایت‌­ها علاوه بر پرده برگرفتن از چهره­‌های آزارگران و یادآوری عدم حمایت قانونی و اجتماعی از آزاردیدگان خشونت جنسی، واقعیت‌­هایی دیگر را نیز برملا می‌­کنند. یکی از آنها، تکرار الگوی سوء‌استفاده‌­ی مردان آزارگر از زنان در فضای کار یا به بهانه‌ی فرصت کاری است؛ در اغلب روایت‌­ها، از پیشنهاد همکاری در پروژه‌ی «فتو پرفورمنس» تا رشد کاری یا ورود به فضای حرفه­‌ای گرافیک، ادبیات، تئاتر، روزنامه‌­نگاری و غیره، کار در ازای آزار جنسی گرو گرفته شده است. در اکثر قریب به اتفاق روایت‌­ها، آزارگر عهده‌­دار مسئولیت و مدیریت فضایی حرفه‌­ای ـ کاری در مقیاس­‌های متفاوت است یا جایگاه استادی در سطوح و زمینه­‌های مختلف را داراست.

هر شهروند ایرانی، اعم از زن و مرد، باید با اعلام همبستگی، دربرابر هرگونه خشونتی علیه زنان به هر بهانه ای از جمله دستاویز «بدحجابی» بایستد. باید با فریاد رسا، فرمان‌های امامان جمعه را در نطفه خفه کرد. باید خواستار جدائی دین از دولت شد، تا دست امامان جمعه و رهبر آنان خامنه‌ای، برای همیشه از دخالت در امور جامعه و تحدید کردن حقوق و آزادی های شهروندان به بهانه های واهی از جمله «نهی از منکر» کوتاه گردد و دیگر نتوانند فضا را برای زنان ناامن کنند!

«ناموس و شرف»، و «شرم و حیا» دو روی یک سکه‌‌اند و بستری را برای زن‌کشی از یک سو و تجاوز و تعرض به زنان و کودکان از دیگر سو فراهم می‌کنند. چه بسیار زنان و کودکانی که مورد تجاوز و تعرض قرار گرفته‌اند و بعد به اسم «ناموس و شرف» به قتل رسیده‌اند. جامعه‌ای که به آن‌ها «شرم و حیا» می‌آموزد خود به آن‌ها تجاوز می‌کند و خود به جرم «سبک‌سری» «بی‌شرمی» و هزاران برچسب دیگر جانشان را می‌گیرد.

تجاوز، تعرض و اذیت و آزارهای جنسی یکی از شنیع‌ترین اشکال نقض حقوق انسانی‌ست که همچنان در دنیای قرن ۲۱ در سراسر جهان صورت می‌گیرد. اگرچه آسیب‌دیدگان اکثرا زنان و دختران هستند اما خشونت‌های جنسی، مردان، پسران و انسان‌هایی با هویت‌های جنسی متنوع را نیز مورد آسیب قرار می‌دهد. بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی ۳۵ درصد از زنان تجربه‌ی خشونت‌های جنسی و فیزیکی را در زندگی خود تجربه می‌کنند. تجاوز، تعرضات جنسی و در کل خشونت‌های جنسی فرایندهای آسیب‌باری دارند که برای سلامت روح و جسم فرد آسیب دیده اثرات دراز مدت به جای می‌گذارد.

سخن از تصاویر زنانی است که نقشِ تمام سال‌های حکومتِ استثمار، تبعیض و گلوله را در قاب چهره خود جای داده‌اند. سخن از زنانی است که حتی نام و هویت خود را وامی‌گذارند، نامی جدید و هویتی جدید را برمی‌گزینند تا یاد و خاطره فرزندانشان را زنده نگه‌دارند و یا استواری و ماندگاری مبارزه آنان را نمایش دهند و حافظش باشند. سخن از «بهیه نامجو» است که اکنون «مادر نوید» است، خودِ نوید است. اگر «نوید» را بخوانند گویی او را خوانده‌اند. برمی‌گردد، نگاهتان می‌کند و ما در نگاه و برلبانش نوید را می‌بینیم که دلداری می‌دهد: «نگران نباشید، خیالتان راحت!» و این شهین ‌ا‌ست که به زبانِ امیرارشد زیر گوش بهیه نامجو به نجوا می‌گوید: «ما گریه نمی‌کنیم، رخت سیاه نمی‌پوشیم؛ افسرده نمی‌شویم. در کنار هم هستیم تا روز دادخواهی..» و بهیه نامجو در کالبد «نوید» پیام او را درمی‌یابد.

در دو دهه گذشته جنبش زنان در ایران در چندین دوره همزمان با گشایش های نسبی در فضای سیاسی عمومی توانسته است فعالیت های علنی شبه قانونی خود را پیگیری کند.
تجربه دو دهه گذشته و ارزیابی های سیاسی نشان می دهد که جنبش زنان در ایران به احتمال قوی در آینده نزدیک با گشایش های نسبی سیاسی در فضای عمومی سیاسی روبرو خواهد شد.

آنچه می‌شنوید روایت زندگی زنانی است که برای به دست آوردن ساده‌ترین حمایت‌های اجتماعی مجبور شده‌اند به خواسته‌های مردی تن دهند که زن را تنها موجودی برای تطمیع نیازهای جنسی خود می‌داند. زنانی که در پی فراخوانی از سوی رادیوفردا، داستان زندگی‌شان را با ما در میان گذاشته‌اند و در مقابل، تنها یک درخواست داشته‌اند: صدایشان را تغییر دهیم، تا مبادا همین سخنان هم محملی شود برای آزار دوباره؛ درخواستی مکرر، و باز آن‌ها بمانند و همه درهای بسته.

مدتی است که تعدادی از زنان جسور کشور حتی با هویت شخصی خود سکوت را شکسته و از طریق رسانه های مجازی دست به افشاگری زده و از خاطرات تلخ تجاوز، آزار جنسی و خشونت های دوره های زندگی خود سخن می گویند. بخشی دیگر نیز بدون نام بردن شخص متجاوز تلاش می کنند آنچه را که بر خودشان رفته است را علنی کنند. در پی این افشاگری تعدادی از دانشجویان زن از آزار جنسی خود به دست برخی از استادان و روسای دانشگاه ها پرده برداشتند. زنان خبرنگار به افشاء تعدادی از مسئولین کشور، نمایندگان مجلس، مسئولین رسانه ها و چهره های هنری مطرح پرداختند که به مناسبت های مختلف آنها را تحت آزار جنسی قرارداده و یا به آنها تعرض کردند.

این جستار تحلیلی-داستانی شامل داستان های شش زن در دهه ی هفتاد شمسی در ایران است. زنانی که مورد خشونت قرار گرفتند، زنانی که حاضر در اجتماع و فعال و از همه مهم تر تجربه گرا بودند. در بازگویی داستان های زنان نسل خودم قصد دارم روی تجربه گرایی آن ها تاکید کنم. تجربه گرایی یکی از عامل های مهم ایجاد فضاهای جدید و تغییرات اجتماعی است.

اخیرا زنان سکوت را شکسته اند و این در سطح جوانانی است که با فضای مجازی سرو کار دارند. و این بدین دلیل است که از این طریق آگاهی آنان بالا رفته و شخص به این باور رسیده که مقصر او نیست. و همین اولین شرط است که شخص بتواند سخن بگوید تا با سخن گفتن قدم آغازین را برای التیام بخشیدن روانش بردارد و از پیامد های ناشی از این اتقاق که می تواند وحشتناک باشد جلو گیری کند.

زنان و دختران در تمام جهان بيشترين تعداد قربانيان آزار كلامى، فيزيكى و در نهايت خشونت جنسى را تشکیل می‌دهند. مثلا در آلمان، در قلب اروپاى غربى، از هر چهار زن و دختر يك ‌نفر تجاوز كلامى، دست‌مالى، آزار و حتى خشونت جنسى را تجربه مي‌كند. در کشورهای به اصطلاح پیشرفته، جایی که زنان تا حدودی از حقوق انسانی برخوردارند و در عرصه‌ی اجتماع نسبتا پذیرفته‌ترند خشونت‌های جنسی در عرصه‌ی اجتماع کمتر است: خشونت‌هایی که ناشی از سلسله‌مراتب قدرت است.

ناصر مهاجر و سیروس جاویدی کوشیده‌اند تا «هوشنگ کشاورز را در متن رویدادهای سیاسی ـ اجتماعی» بازشناسانند. آنچه برای من در این کتاب جالب بوده‌است، زنان کنشگر و پیشرویی هستند که در رویدادهای سیاسی ـ اجتماعی نقش ایفا کرده‌اند. آن‌ها با آگاهی و ابتکار، این زنان را به خواننده می‌شناسانند.از جمله با طرح پرسش از افراد مختلف، به ویژه زریون کشاورز. با خواندن یادنامه‌ی دوست، با زنان گوناگونی آشنا شده‌ام. برخی برایم خیلی جالب بوده‌اند؛ برخی جالب بوده‌اند، برخی را احساس کردم از قبل می‌شناسم. دلم می‌خواست با این زنان برجسته که سفری به گذشته داشته‌ام، بیشتر آشنا شوم؛ با مادربزرگان و مادران نسل خودم؛ برای اینکه خودم را بهتر بشناسم.

در ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۰ صدها نفر برای اعتراض به خشونت خانگی دربرابر مجلس اردن گردهم آمده و خواستار عدالت و امنیت برای زنان شدند. علت این تجمع اعتراضی مرگ احلام، زن ۳۰ ساله اردنی بود که بر اساس گزارش های شاهدان عینی به طرز وحشیانه ای توسط پدرش مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود. در این تظاهرات تعداد زیادی پلاکارد با شعار "فریاد احلام" دیده می شد. این تظاهرات بخشی از جنبش"فریاد زنان" است- شعاری که تحت آن زنان مرتباً تجمع اعتراضی برگزار کرده و یا به صورت آنلاین به سازماندهی میپردازند.فریاد کمک خواهی احلام و زنانی دیگر که به همان سرنوشت دچار شده اند همیشه بفراموشی سپرده میشود.

مجریان قوانین الهی در ایران، از پشتیبانی دولتمردان جمهوری اسلامی برخوردارند. در پناه همین حمایت بی چون و چراست که رومینای سیزده ساله، در آغاز شکفتن گل نوجوانی‌اش در خون می‌غلطد؛ توسط پدری که حتما در کودکی دست نوازشی هم بر سرش کشیده و چه بسا بوسه‌ای از مهر بر گونه اش نشانده است. پدر کم سوادی که آیه‌های قرآن راهبرش بوده است؛ پدری که با رشد دختر، او را از خود میراند. رومینا را نگاه‌های محبت‌آمیز مردی دیگر به سوی خود می‌کشد. اگر نگاه پدر بر سیمای رومینا، مهر می پاشید، اگر دست‌های نوازشگر جامعه، دستان ظریف او را میفشرد، آیا رومینا به سوی مردی میرفت که شانزده بهار را بیش از او سپری کرده بود؟

خیابان خلوت است، مسیری که تا رسیدن به وسیله نقلیه طی می‌کنم خلوتی حزن‌انگیزی دارد که حس تنهایی و خشم تحت ستم بودن را در من دامن می‌زند. فرقی نمی‌کند با چه وسیله‌ای بروم مترو، ‌اتوبوس یا تاکسی. خسته‌تر از آنم که از ترس کرونا بین بد و بدتر انتخاب کنم، مهم به موقع رسیدن است و سر ساعت کارت ورود زدن، درغیراین‌صورت کسر حقوق است و .... وارد بیمارستان می‌شوم کنترل تب و شستن دست و باز هم شستن دست. پوست دستانم خشک شده با زخم‌‌هایی که هربارتازه می‌شوند. ناخن‌های کوتاهم مرتب می‌شکنند و باعث اختلال در کارمی‌شود.

از تاکسی پیاده شدم. پشت پله‌های عابر پیاده شلوغ بود، جوعادی نبود ومعلوم بود درگیری و دعوایی درکار است. جلو رفتم مرد و زنی درگیر شده بودند. کم از این دعواهای خانوادگی را در خیابان شاهد نیستیم. مرد دست زن را گرفته بود و می‌کشید و زن جوان نیز تقلا می‌کرد خود را از دست او خلاص کند. مرد دست زن را می‌پیچید.

روز دوشنبه ٢٣ تیرماه ساعت شش بعد از ظهر جمعی از زنان در یکی از پارک‌های تهران دست به حرکتی تهییجی- تبلیغی علیه خشونت بر زنان و کودکان زدند. در این حرکت شمار اندکی از زنان با پلاردکاهایی در دست در صفی منظم، مدت کوتاهی بدون اینکه شعاری سر دهند، در محل انتخابی خود حضور داشتند و سپس مسیر کوتاهی را همراه با پلاکاردهای خود طی کردند.

در مقدمه کتاب، نگارنده دو پرسش کلیدی را بعنوان انگیزه‌ی پژوهش و نگارش کتاب طرح می‌کند. اول، چرا زنان ایرانی‌ در ده‌ی ۵۰ به جنبشی پیوستند که رهبری آن به عهده روحانیت و شخصی بود که طی‌ سالیان دراز مهمترین مخالفتش با رژیم پهلوی بهبودی مختصر اما مهمی بود که در موقعیت اجتماعی زنان صورت گرفته بود و یکی از اهداف انقلاب از دید او بازپس گرفتن حقوق زنان بود. دوم، چرا جریان‌های روشنفکر، اعم از چپ و لیبرال با عدم پشتیبانی از جنبش زنان که در واقع اولین صدای بلند و بی پروا یی بود که در مخالفت با حکومت استبدادی و با شخص خمینی بلند شد، موجب خاموش شدن این صدا و در نهایت کمک به تحقق پروژ‌ه‌های زن‌ستیزانه جمهوری اسلامی شدند.

در حالیکه سیمون دوبووار، زنندگی و تلخی، نیکبختی های کوچک و شادی های بزرگ و یا آرزوی پیروزی وُ نا امیدی عمیق را تا مرز انزجار و یأس در خود می بیند، دل به خطر میدهد و تا اعماقِ خود شیفتگی پیش می‌رود و میخواهد همه این‌ها را با خواننده ی کتابش در میان بگذارد. چرا که ماندارَن ها فقط یک داستان ِ سیاسی و روشنفکری نیست، بلکه قصه عشق، داستانِ دوستی، حکایتِ خصلت وُ خُلق وُ خُوی انسان‌ها و خلاصه یک اثرِ « کامل »است.
کتابِ ماندارَن ها اثر سیمون دوبووار «۱» در سالِ ۱۹۵۴ منتشر شد و بزرگترین جایزه ی ادبی فرانسه - گُنکور - را از آن خود کرد. در آن سال‌ها پشتِ دو پرسوناژِ اصلی کتاب که هر دو نویسنده بودند، و نوع ِ موضع گیری های ایدئولوژیک و سیاسی شان، نام های سارتر و کامو بر سر زبان‌ها افتاد و تا آنجا پیش رفت که این گمانه زنی ها را به یقین نزدیک کرد.

فمینیست ها در "ناسیونال پارک"، جائی که "لوپز اوبرادور" هر روز کنفرانس مطبوعاتی برگزار می کند گردآمده و با آوازخوانی و نقاشی بر در و دیوار محل و آتش زدن در بزرگ قصر، که500 سال قدمت دارد، به تظاهرات پرداخته و خواهان اجرای عدالت برای "اسکامیلاس" و همه زنانی شدند که هر روز درمکزیک به قتل میرسند. یک هفته پس از قتل "اسکامیلاس" جسد یک دختر هفت ساله کشف شد. قاتل دختر کودک را از در خروجی مدرسه ربوده و بعد از تجاوز جنسی او را کشته و جسدش را در یک ساک پلاستیکی انداخته بود.

پس از قتل عمد و فجیع رومینا اشرفی توسط پدرش موج قتلهای فجیع داعشی گوشه و کنار ایران را فرا گرفته است. این موج قتلها و زن کشی ها را «قتل های ناموسی» نامیده اند. چرا که با این حربه اولیای دم، فرزند مونث و یا همسر و خواهر خود را می کشد و به نام «ناموس»، آدمکشی خود را توجیه می کند و آنجایی که قانون کنونی حاکم همه راه ها را برای سرکوب زنان تا سرحد مرگ بلکه برای راحت کشتن زنان هموار کرده است به خوبی میداند که با فرمول ناموس و بهتان بی ناموسی و نجات آبرو می‌تواند خود را از مجازات برهاند

سالمندان بخشی با ارزش از جامعه بشری بوده و هستند. تجربیات و گنجینه‌ی انسانی آنان نقش راهبردی در بسیاری از جوامع بشری داشته، احترام به حقوق انسانی آنان و کیفیت زندگی‌شان به غنای جامعه و نسل‌های بعد از آنان می‌افزاید. اما نیازهای سالمندان حتی در هر یک از کشورهای جهان یکسان نیست، شرایط اقتصادی و اجتماعی، قومیت، جنسیت، فرهنگ و مذهب و باورهای انسان‌های سالمند متفاوت بوده و نیازهای آنان نیز اگرچه وجوه مشترک داشته اما در بسیاری از موارد ویژگی‌های خاص خود را دارند. برخورداری سالمندان از امکانات بهداشتی، مسکن، تغذیه و دستیابی به اطلاعات و حق تصمیم‌گیری بر مداوای پزشکی خود، حق برخورداری از مناسبات انسانی و اجتماعی که نور امید را در دل سالمندان زنده نگه می‌دارد از جمله حقوق انسانی سالمندان است که در بسیاری از موارد به حاشیه رانده می‌شود.

جنگ داشت به درازا می‌کشید، ازروستاهای اطراف خبرهای بدی می‌رسید: از کشته شدن جوان‌ها در جبهه. من آن موقع خیلی کوچک بودم. دختری لاغر و زردنبو که هیچ‌کس به حساب نمی‌آورد، ولی می‌فهیدم که دو برادر بزرگترم برای پدر ومادرم عزیزتر هستند. می‌فهمیدم وضعیت مردم دارد بدتر می‌شود، می‌فهمیدم که دیگر کسی به کسی کمک نمی‌کند. زمستان‌های سرد وگزنده، و تابستان‌های داغ تفتیده از کم آبی دشت‌های «رزن» همدان عرصه را بر خانواده‌هایی که هیچ زمین و درآمدی نداشتد تنگ کرده بود.

»  «چرا داسی برای یاس؟»
»  نگاهی به کتاب زنان و انقلاب ۱۳۵۷: تجربه اتحاد ملی زنان
»  قتل ناموسی و نقش جامعه مدنی در دادخواهی
»  یک گزارش: روزهای کابوس‌وار کرونا
»  چرا زنان در شرایط اضطراری مدیران بهتری هستند؟
»  کج‌فهمی درباره مفهوم ناموس
»  قتل ناموسی و همسر کُشی در بلوچستان بیداد می کند
»  شکاف جنسیتی دیجیتال؛ دو صد گفته چون نیم کردار نیست
»  کرونا، کابوس زنان پرستار
»  یک سرگذشت: زن دستفروش
»  تعرض جنسی پنهان در ملا عام و مسئولیت ما
»  مردسالاری، سرمایه‌داری و نژادپرستی درهم تنیده‌اند
»  روزکارگر، روز وحدت جنبش‌ها
»  خشونت خانگی؛ اپیدمی مزمن تاریخ، کشنده‌تر از کرونا
»  دغدغه‌های زنان خانه نشین
»  «کرونا» آتش خشونت و تبعیض علیه زنان را شعله‌ورتر کرد!
»  دورهمیِ اجباری: چطور پا روی دم هم نگذاریم؟
»  عادی‌سازی از وضعیت تحمل‌پذیری بیماری در زندان‌ها
»  چرا فمینیست و سوسیالیست هستم
»  جمهوری اسلامی نپذیرفت به مجازات افراد به دلیل داشتن روابط همجنسگرایانه پایان دهد
»  پسا گفتار فمینیسم برای ٩٩ درصد یک مانیفست
»  خاستگاه سوسیالیستی روز جهانی زن
»  حقوق بشر جهانی و ارتباط آن با جنسیت** فصلی از کتاب "حقوق انسانی زنان"*
»  رویایی برای زنان در اروپا!
»  ویژگی‌های جنبش زنان درآستانه هشتم مارس