|
هایده مغیثی «روئیدن از گور مفاهیم کهنه»*
زنان و تجربه تجدد در ایران قرن چهاردهم شاید مهمترین درسی که از مرورعوامل و شرایط سیاسی و اجتماعی پیرامون ظهور و تنزل جنبش حقوق زنان در قرن گذشته در ایران می توان گرفت، اهمیت استقلالِ جنبش زنان از دولت و احزاب سیاسی در جهت و در قالبِ مبارزه برای استقرار یک نظام دموکراتیک، سکولار، عدالت خواه، و حرکت فراسوی آن است. نسل جوانی که اکنون در داخل وخارج ازایران به اشکال مختلف در راه تحقق دموکراسی وعدالت جنسیتی تلاش می کند، به این تلخ ترین طنزِ تاریخ کشورمان توجه دارد که به رغم یک صد سال تحولات ساختاریِ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ایران، زنان ایران در پایان قرن هنوز همان خواسته هایی را دارند، که در آغاز قرن برای دسترسی به آنها اغاز به مبارزه کردند
زنان آرزم (آورد رهایی زنان و مردان) بند زنان «عادی»
قربانیانی محکوم به مرگ اکثر این زنان بواسطه‌ی ترس از کشته شدن به‌دست همسران پرخاشگر خود بارها به دادگاه مراجعه کرده‌اند، از قانون طلب کمک کرده‌اند، به خانواده‌هایشان پناه برده و اعلام کرده‌اند اگر در خانه بمانند خود یا فرزندانشان کشته خواهند شد اما چه قانون و چه خانواده‌‌ی ارتجاعی و مردسالارانه، حکم بر «تمکین» داده‌اند. بنابراین این زنان یا راسا اقدام به کشتن همسر خود کرده‌اند و یا با یاری گرفتن از مردی دیگر اقدام به قتل همسرشان کرده‌اند که در صورت اول حکم مرگ و در صورت دوم به اتهام «زنای محصنه» حتی حکم سنگسار دریافت کرده‌اند. برخی نیز با معرفی شخصی به عنوان همدست، از میان فرزندان یا برادر و خواهر خود از حکم مرگ جسته‌اند و به حبس‌های طویل‌المدت محکوم شده‌اند.
گفتگو با فریبا ثابت فاجعه رشد «کودک همسری» در ایران تعریف کودک همسری و جرم پنداشتن آن در حقوق بین الملل و جوامع مدرن به عنوان پدو فیلیسم ۲- مبانی شرعی (قانونی) این نوع از پدو فیلیسم در تاریخ ایران بویژه در دوره جمهوری اسلامی ۳- آخرین امارها و داده ها در این رابطه و از جمله تصویب لایحه ای در مجلس که سن ازدواج دختران را به ۱۳ سال افزایش داد و اما در مواردی با حکم قاضی میتواند زیر آن سن ازدواج صورت گیرد ۴- تاثیر بحران کرونا و رشد فقر در رشد بی سابقه کودک همسری
پروین ملکناموس، تبلور نظام مرد سالارانه قوانین باید تغییر کند و قتل های ناموسی به عنوان قتل عمد قلمداد شود. دولت برای زنان و دخترانی که در خطر به قتل رسیدن هستند، خانه امن مهیا کند و از این زنان و دختران حمایت کند. سازمان های مردم نهاد، رسانه ها، سینماها و مدارس می توانند نقش مهمی در تغییرات فرهنگی در زمینه نگرش به زنان و حقوق مدنی آنها شوند؛ این امکان را باید برای نهاد ها و سازمان های حامی زنان مهیا کرد. اگر دختران وپسران از ابتدای ورود به مدارس با هم در یک محیط رشد و تحصیل کنند، آموزش می بینند که هیچکس ناموس دیگری نیست. امیدوارم کلماتی مانند ناموس و غیرت از فرهنگ ما زدوده شود و همه یاد بگیریم که از همدیگر حمایت کنیم.
زنان آرزم (آورد رهایی زنان و مردان) سرگذشت: خشونت خانگی در پناه قانون بیش از چهل سال است که پاهای زنانِ گوشه‌ای از جغرافیای کره زمین را با زنجیر شرع اسلامی بسته‌اند و سر زنجیر را به دست قانون سپرده‌اند. قانونی که به شدت حامی مردسالاری است، تا زن نتواند پرواز کردن بیاموزد، نتواند از قفس بگریزد، قفسی که درهایش با کلیدی باز می‌شود که یا در دست پدر است، یا دست شوهر و یا هر نرینه دیگری که قانون برایش انتخاب می‌کند!
رقیه دانشگریسهیلا صدیق زنی از تبار سین دُخت دکتر سهیلا صدیق ، تنها در برابر دوستان و میهمانان کشور خود از چنین احساس مسئولیتی برخوردار نبود. او به سوگند پزشکی خود وفادار بود و مجروحان جنگیِ هر دو طرف را معالجه می کرد. بنا به گزارش رسانه های رسمی، این پزشک متعهد و خستگی ناپذیر در زمان تسلط طالبان به افغانستان در سال های ۱۳۷۵-۱۳۸۰ خورشیدی ، در لباس مردانه به کار پزشکی و خدمات درمانی در این کشور پرداخت. پس از آن و تا پیش از ابتلا به بیماری آلزایمر ، همچنان به کمک رسانی و مداوای بیماران در کشور خود ادامه داد. دکتر صدیق در دوران بیماری به مدت شش سال در بیمارستانی بستری بود که در آن چهار دهه از عمر خود را در کار شفای هزاران تن از هموطنان خود گذرانده بود.
زنان آرزم (آورد رهایی زنان مردان) دانشگاه زنده است (به مناسبت ١٦ آذر روز دانشجو) شانزده آذر نماد مبارزه‌ی دانشجویان برای رسیدن به رهایی و عدالت است: مبارزه برای آزادی، مبارزه علیه فقر، تبعیض، سرکوب، سانسور و اعدام. روزی که یادآور مبارزه‌ی مستمر و پی‌گیر دانشجویان علیه قدرت دیکتاتوری است، گرچه نظام حاکم از روز نخست درپی مصادره‌ی این روز و تغییر هویت اعتراضی و مبارزاتی آن بوده است اما دانشجویان همواره با اعتراض، اعتصاب و تظاهرات پرشور خود در بدترین شرایط سرکوب، دانشگاه ها را پس گرفته و از آن خود کرده‌اند.
الهه امانیتعمیق شکاف جنسیتی در آموزش؛
فاجعه ترک تحصیل کودکان دختر پاندمی کرونا تاثیرات عمیق و دیرپایی بر سیستم‌های آموزشی در جهان گذاشته و منجر به بسته شدن بسیاری از موسسات و مدارس ابتدایی، متوسطه و دانشگاهی در سطح جهان شده است، امری که فرآیندهای آن به طور کامل مشهود نیست. به تخمین نهادهای بین‌المللی تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰ متجاوز از یک میلیارد و ۷۷ میلیون دانش‌آموز و دانشجو از آموزش حضوری محروم شده‌اند. پاندمی کرونا در امر آموزش چون سایر عرصه‌ها شکاف‌های موجود در جامعه را تعمیق داده و آسیب‌های وارده بر کودکان و جوانان اقشار و طبقات زحمت‌کش و فقیر که در حاشیه‌ی جامعه قرار دارند بسیار سنگین است.
اعلام موجودیت شبکه‌ی «مردان علیه خشونت ناموسی»
در آستانه روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان جهت‌گیری عمده این کمپین، مطالبه از مردان برای اقدام فعالانه علیه خشونت ناموسی است و از این رو افرادی را که هویت جنسیتی خود را مردانه تعریف کرده اند دعوت می کند با اعلام انزجار علنی از تابوی "ناموس"، فرهنگ "ناموس‌پرستی" را به چالش بکشند.
شبکه «مردان علیه خشونت ناموسی»، هیچ گونه وابستگی به دولت‌ها، احزاب و نهادها و بنیادهای معطوف به قدرت ندارد و به صورت داوطلبانه و مشارکتی سازماندهی و فعالیت می‌کند.
فریبا ثابتلایههای پنهان خشونت بر علیه زنان پاندمی نامریی خشونت بر علیه زنان ، هر روزه در جهان جان هزاران زن را به فجعیع ترین وضعی گرفته و یا آسیب جدی به آنها وارد می کند.آمار و ارقام عمق این فاجعه را بخوبی نشان میدهد از هر سه زن در جهان یک نفر در طول زندگی خود تنها به خاطر جنسیت مورد خشونت قرار میگیرد.
در سال های اخیر،خشونت علیه زنان نه نتها کاهش نیافته ،بلکه اشکال و ابعاد تازه ای به خود گرفته است.امروزه حتی پیشرفت تکنولوژی، ارتباطات، شبکه های اجتماعی خود به عامل فشار بر زنان تبدیل شده و به خشنونت پنهان بر علیه آنها دامن میزنند.
بیماری همه گیر کرونا هم باعث افرایش خشونت بر زنان در قرنطینه شده است.
مژگان دبیری گزارش: دردهای بی‌درمان کرونایی شدن موجود زنده یعنی موجودی هشیار و پویا. به برگ‌های درختان وگل‌ها که نگاه می‌کنیم چرخش هر کدام به سوی نور خبر از زندگی و پویایی میدهد. در این مسیر انسان که هوشمندترین وتواناترین جانداران است در هر زمان چنان خود را بر موج حوادث سوار می‌کند که دیدن وتعمق در آن یعنی دعوت شدن به نمایشی تمام نشدنی از کمدی و تراژدی که قرن‌هاست آغاز شده و اینکه تا کجا ادامه خواهد داشت از تصور من یکی خارج است. و این روزهای پاندومی چالشی است که انسان‌ها را به مبارزه با مرگ و حفظ حیات دعوت کرده است. من از نحوه مبارزه اقتصادی و اجتماعی جوامع مختلف فقط در حد اطلاعات رسیده از رسانه‌ها مطلعم، اما در چند روز گذشته به صرف درگیر شدن خودم در ماجرا، به خاطر بیمارشدن پسرم، با مسایل بهداشتی واقتصادی در این تهران زیبا مواجه شده و مزه‌ی تلخ آن را بدجور چشیدم.
دکتر منوچهر سعادت نوریهریس: نخستین بانو در مقام معاونت رئیس جمهور آمریکا
ویژگی های او
زادهٔ ۲۰ اکتبر ۱۹۶۴ یک سیاست مدار اهل ایالات متحده ی آمریکا و سناتوردموکرات از کالیفرنیاست. شیامالا مادر او در سال ۱۹۶۰ از هندوستان و دونالد هریس پدر او در سال ۱۹۶۱ از جامائیکا (جزیره‌ای در دریای کارائیب واقع در آمریکای مرکزی) به آمریکا مهاجرت و چندی بعد با یکدیگر ازدواج کردند. حاصل این ازدواج دو دختر بود که یکی را "کامَلا"و دیگری را "مایا" نام نهادند.
زنان آرزم (آورد رهایی زنان و مردان) قیام آبان جاودان یک سال گذشت، ما با خشم و اندوهی که بر دل داشتیم ایستادیم، مبارزه کردیم، نترسیدیم و عقب ننشستیم، چرا که به‌خوبی می‌دانیم به آخر خط رسیده‌اند، سیستم متزلزلی که به بن بست رسیده، حکومت بحران، غرق در دزدی، فساد، غارت اموال عمومی، بی‌کفایتی و دروغ. و آنها خود می‌دانند آینده‌ای ندارند و علنا جنایت می‌کنند، در مشهد در روز روشن و در ملا عام وحشیانه با اسپری فلفل و شوکر مردی دست بسته را به قتل می‌رسانند، در اسفراین مستقیما شلیک می‌کنند و می‌کشند. دختر آبادانی را که به او تجاوز شده، کتک خورده، به اعتراف اجباری و اعلام برائت مهره‌ی حکومتی متجاوز، وادار می‌کنند.
منصوره شجاعیانفرادیههای دوازده زن و یک زن، نگاهی به کتاب «شکنجه‌‌‌‌ی سفید» وقتی که نرگس محمدی داستانِ عمل جراحی دخترش کیانا را برایم می‌گفت، غروب یکی از روزهای آخر تیرماه ۱۳۸۹ بود. درست فردایِ شبِ آزادی‌اش از زندان اوین، سالی که دوقلوهایش سه سال و نیمه بودند. تقی رحمانی، نوشین احمدی و من کنار تختش در بیمارستان ایرانمهر ایستاده بودیم و نرگس با کلماتی نامفهوم که به سختی شنیده می‌‌‌‌‌شد چیزهایی می‌گفت. ناگهان به نام صدایم کرد. به طرفش خم شدم و گوش‌هایم را نزدیک‌تر بردم تا صدای ضعیف و لرزانش را بهتر بشنوم و شنیدم که گفت: «... وقتی کیانا را زاییدم سزارین شده بودم و شکم‌ام پر از بخیه بود اما وقتی بغلش می‌کردم انگار تنِ گرمش مرهم بخیه‌هایم بود ... شبی که دستگیر شدم کیانا را تازه از بیمارستان به خانه آورده بودیم. شکمش پر از بخیه بود ولی منِ بی‌مرام مرهم بخیه‌هاش نبودم.
پیمان نعمتیانقلاب علیه دموکراسی:
در تقابل جامعه مدنی و جنبش زنان در ایران نایده گرفتن نتایج تجربه های انقلابات و تاکید بر تئوری انقلاب و طرح اینکه در تئوری، انقلاب ها در گذشته می توانستند حاصلی متفاوت با تمام تجربیات منفی یک قرن انقلاب ها داشته باشند و یا در آینده می توانند نتایجی متفاوت ازنتایج منفی تمام انقلاب ها داشته باشند، بطور کامل غیرمنطقی و نادیده گرفتن تجربه است.
تجربه نشان داده است که بخش اصلی انقلاب مقطع کوتاه مدت خشونت آمیز"ضربه نهایی" تغییر حاکمیت سیاسی نیست، بلکه مختصات خشونت آمیز دوره طولانی مدت خشونت آمیز چندین دهه "تدارک انقلاب" است که بطور کامل با استراتژی سیاسی اهداف و استراتژی های جنبش های اجتماعی مدنی مانند جنبش زنان در تضاد کامل است.
آزاده شاهمیری تأملی بر الگوی «فرصت کاری در ازای آزار جنسی» و پیامدهایش روایت‌های آزاردیدگان از تعرض و تجاوز خشمگین‌کننده و بهت‌آورند. این روایت‌ها علاوه بر پرده برگرفتن از چهره‌های آزارگران و یادآوری عدم حمایت قانونی و اجتماعی از آزاردیدگان خشونت جنسی، واقعیت‌هایی دیگر را نیز برملا می‌کنند. یکی از آنها، تکرار الگوی سوء‌استفاده‌ی مردان آزارگر از زنان در فضای کار یا به بهانه‌ی فرصت کاری است؛ در اغلب روایت‌ها، از پیشنهاد همکاری در پروژه‌ی «فتو پرفورمنس» تا رشد کاری یا ورود به فضای حرفه‌ای گرافیک، ادبیات، تئاتر، روزنامه‌نگاری و غیره، کار در ازای آزار جنسی گرو گرفته شده است. در اکثر قریب به اتفاق روایت‌ها، آزارگر عهده‌دار مسئولیت و مدیریت فضایی حرفه‌ای ـ کاری در مقیاس‌های متفاوت است یا جایگاه استادی در سطوح و زمینه‌های مختلف را داراست.
فرزانه عظیمیدعوت ائمه جمعه به «ناامن کردن فضا برای بدحجابان»،
اسم رمز سرکوب و اختناق علیه زنان! هر شهروند ایرانی، اعم از زن و مرد، باید با اعلام همبستگی، دربرابر هرگونه خشونتی علیه زنان به هر بهانه ای از جمله دستاویز «بدحجابی» بایستد. باید با فریاد رسا، فرمان‌های امامان جمعه را در نطفه خفه کرد. باید خواستار جدائی دین از دولت شد، تا دست امامان جمعه و رهبر آنان خامنه‌ای، برای همیشه از دخالت در امور جامعه و تحدید کردن حقوق و آزادی های شهروندان به بهانه های واهی از جمله «نهی از منکر» کوتاه گردد و دیگر نتوانند فضا را برای زنان ناامن کنند!
زنان آرزم (آورد رهایی زنان و مردان) کارزار «علیه تجاوز» را عمق ببخشیم «ناموس و شرف»، و «شرم و حیا» دو روی یک سکه‌‌اند و بستری را برای زن‌کشی از یک سو و تجاوز و تعرض به زنان و کودکان از دیگر سو فراهم می‌کنند. چه بسیار زنان و کودکانی که مورد تجاوز و تعرض قرار گرفته‌اند و بعد به اسم «ناموس و شرف» به قتل رسیده‌اند. جامعه‌ای که به آنها «شرم و حیا» می‌آموزد خود به آنها تجاوز می‌کند و خود به جرم «سبک‌سری» «بی‌شرمی» و هزاران برچسب دیگر جانشان را میگیرد.
الهه امانیملاحظاتی در مورد روایات تجاوز در جهان و ایران تجاوز، تعرض و اذیت و آزارهای جنسی یکی از شنیع‌ترین اشکال نقض حقوق انسانی‌ست که همچنان در دنیای قرن ۲۱ در سراسر جهان صورت میگیرد. اگرچه آسیب‌دیدگان اکثرا زنان و دختران هستند اما خشونت‌های جنسی، مردان، پسران و انسان‌هایی با هویت‌های جنسی متنوع را نیز مورد آسیب قرار میدهد. بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی ۳۵ درصد از زنان تجربه‌ی خشونت‌های جنسی و فیزیکی را در زندگی خود تجربه می‌کنند. تجاوز، تعرضات جنسی و در کل خشونت‌های جنسی فرایندهای آسیب‌باری دارند که برای سلامت روح و جسم فرد آسیب دیده اثرات دراز مدت به جای می‌گذارد.
زنان آرزم (آورد رهایی زنان و مردان) داغداران و دادخواهان سخن از تصاویر زنانی است که نقشِ تمام سال‌های حکومتِ استثمار، تبعیض و گلوله را در قاب چهره خود جای داده‌اند. سخن از زنانی است که حتی نام و هویت خود را وامی‌گذارند، نامی جدید و هویتی جدید را برمی‌گزینند تا یاد و خاطره فرزندانشان را زنده نگه‌دارند و یا استواری و ماندگاری مبارزه آنان را نمایش دهند و حافظش باشند. سخن از «بهیه نامجو» است که اکنون «مادر نوید» است، خودِ نوید است. اگر «نوید» را بخوانند گویی او را خوانده‌اند. برمی‌گردد، نگاهتان می‌کند و ما در نگاه و برلبانش نوید را می‌بینیم که دلداری میدهد: «نگران نباشید، خیالتان راحت!» و این شهین است که به زبانِ امیرارشد زیر گوش بهیه نامجو به نجوا می‌گوید: «ما گریه نمی‌کنیم، رخت سیاه نمی‌پوشیم؛ افسرده نمی‌شویم. در کنار هم هستیم تا روز دادخواهی..» و بهیه نامجو در کالبد «نوید» پیام او را درمی‌یابد.
پیمان نعمتی اشکال فعالیت ها در گشایش سیاسی بعدی:
وظایف نظریه پردازان جنبش زنان در ایران در دو دهه گذشته جنبش زنان در ایران در چندین دوره همزمان با گشایش های نسبی در فضای سیاسی عمومی توانسته است فعالیت های علنی شبه قانونی خود را پیگیری کند.
تجربه دو دهه گذشته و ارزیابی های سیاسی نشان می دهد که جنبش زنان در ایران به احتمال قوی در آینده نزدیک با گشایش های نسبی سیاسی در فضای عمومی سیاسی روبرو خواهد شد.
رویا کریمی مجد: روایت‌هایی از تجاوز در ایران؛
باید زن باشی تا بدانی... در ایران، نه قانون حمایتگر زنان سرپرست خانوار است و نه جامعه آنچه می‌شنوید روایت زندگی زنانی است که برای به دست آوردن ساده‌ترین حمایت‌های اجتماعی مجبور شده‌اند به خواسته‌های مردی تن دهند که زن را تنها موجودی برای تطمیع نیازهای جنسی خود می‌داند. زنانی که در پی فراخوانی از سوی رادیوفردا، داستان زندگی‌شان را با ما در میان گذاشته‌اند و در مقابل، تنها یک درخواست داشته‌اند: صدایشان را تغییر دهیم، تا مبادا همین سخنان هم محملی شود برای آزار دوباره؛ درخواستی مکرر، و باز آنها بمانند و همه درهای بسته.
آزاده ارفع شکستن سکوت درباره آزار جنسی مدتی است که تعدادی از زنان جسور کشور حتی با هویت شخصی خود سکوت را شکسته و از طریق رسانه های مجازی دست به افشاگری زده و از خاطرات تلخ تجاوز، آزار جنسی و خشونت های دوره های زندگی خود سخن می گویند. بخشی دیگر نیز بدون نام بردن شخص متجاوز تلاش می کنند آنچه را که بر خودشان رفته است را علنی کنند. در پی این افشاگری تعدادی از دانشجویان زن از آزار جنسی خود به دست برخی از استادان و روسای دانشگاه ها پرده برداشتند. زنان خبرنگار به افشاء تعدادی از مسئولین کشور، نمایندگان مجلس، مسئولین رسانه ها و چهره های هنری مطرح پرداختند که به مناسبت های مختلف آنها را تحت آزار جنسی قرارداده و یا به آنها تعرض کردند.
نیلوفر شیدمهرداستان هایی از آزارهای جنسی بر زنان نسل من:
در ستایش تجربه گرایی زنان نسل جدید و قدیم این جستار تحلیلی-داستانی شامل داستان های شش زن در دهه ی هفتاد شمسی در ایران است. زنانی که مورد خشونت قرار گرفتند، زنانی که حاضر در اجتماع و فعال و از همه مهم تر تجربه گرا بودند. در بازگویی داستان های زنان نسل خودم قصد دارم روی تجربه گرایی آن ها تاکید کنم. تجربه گرایی یکی از عامل های مهم ایجاد فضاهای جدید و تغییرات اجتماعی است.
شهلا عبقریقربانیان تجاوز جنسیتی، سکوت را شکسته اند. چرا؟ اخیرا زنان سکوت را شکسته اند و این در سطح جوانانی است که با فضای مجازی سرو کار دارند. و این بدین دلیل است که از این طریق آگاهی آنان بالا رفته و شخص به این باور رسیده که مقصر او نیست. و همین اولین شرط است که شخص بتواند سخن بگوید تا با سخن گفتن قدم آغازین را برای التیام بخشیدن روانش بردارد و از پیامد های ناشی از این اتقاق که می تواند وحشتناک باشد جلو گیری کند.
| 
