حقیقت این است که «کامیابی» سرمایه داری پس از ناکامی سیستم شوروی و نتایج آن موجب تحلیل شرایط قهقرایی دهه های بعد را برای اکثریت مردم جهان فراهم آورده و بدین سان زندگی میلیون ها انسان را در آستانه سقوط و بربریت قرار داده است. نتیجه ناگزیر این روند بیداری وجدان اجتماعی است که رفته رفته زمینه های پیوند مالکیت عمومی و سیاست دموکراتیک را مساعد خواهد کرد.

ین سئوال پیش می آید ، که چگونه شد که این روند عقل گرائی همراه با رشد علوم مختلفه در جهان اسلام در قرون وسطی ، در نهایت آنچنانیکه می بایستی جهان اسلام را از خرافات دینی ، و عقب ماندگی علمی و اقتصادی ، باز دارد ، و جوامع اسلامی را به ترقی و پیشرفت معنوی و مادی راهنمائی بکند ، هرگز این اهداف در این جوامع ببار ننشست ، و در نهایت تمام کشور های مسلمان بدون استثناء یا مستعمره مستقیم یا غیر مستقیم قدرت های استعماری اروپا و آمریکا بودند و هنوز هم هستند ؟

هندوستان با یک میلیارد و صد میلیون جمعیت و با در صد رشد اقتصادی فزون تر از خیلی از کشورهای پیرامونی یکی از قوی ترین کشورهای نوظهور اقتصادی در درون نظام جهانی محسوب می شود.ولی علی رغم این رشد عظیم و موقعیت چشم گیر به عنوان عضو کشورهای "بریکس" (برزیل، روسیه، چین و آفریقای جنوبی) دولت هندوستان نتوانسته است کوچکترین حرکتی قوی در جهت جلو گیری از پروسه فلاکت بار پولاریزاسیون (تعمیق شکاف بین فقر و ثروت) بردارد.

بدون آگاهی دقیق و گسترده علمی از وضعیت کنونی سرمایه داری در جهان سامان دادن زندگی انسانی در جامعه بشری ناممکن است. سرمایه داری جهانی امروز با سرمایه داری قرن نوزده و بیست تفاوت اساسی دارد. این تفاوت ناشی از دگرگونی های بافتاری جامعه سرمایه داری از یک سو و بازیگران رنگارنگ آن از سوی دیگر است . آن ها که این دگرگونی های ژرف را در نیافته اند، بیراهه می روند. گاه مدعی می شوند که در جامعه سرمایه داری تضاد ستیهنده و قطب بندی کننده وجود ندارد، بشریت اکنون به پایان تاریخ رسیده است و چاره ای جز تسلیم در برابر نظم نا عادلانه و اسارت آور موجود ندارد.

باید پذیرفت، که موقعیت های تراژیک بر حسب قرارگیری انسان ها در چنان وضعیتی، تکرار پذیر و انکار ناشدنی است،والبته که قراردادن انسان در چنان موقعیت خطیری،از آرمان ها ی انسانی دوران حاظر بدور است،و بلافاصله اما باید پرسید،آیا مستبدین و ستمگران،از تاریخ درس لازم را آموخته اند،؟

با تاسف بسیار مطلع شدیم که در پی تصمیم دولت جدید ایران جهت مطالعۀ ایجاد امکانات برای تحصیل به زبان مادری، بعضی از اعضای «فرهنگستان ایران» با تحصیل ایرانیان به زبان مادری شان مخالفت کرده اند. از آنجائی که نویسنده نیز نظیر اعضای محترم فرهنگستان ایران تجربۀ طولانی در تحصیل و تحقیق فرهنگ به زبان غیر مادری داشته است، مایلم تجارب فرهنگی خویش را یاد آوری کنم.