با تاسف بسیار مطلع شدیم که در پی تصمیم دولت جدید ایران جهت مطالعۀ ایجاد امکانات برای تحصیل به زبان مادری، بعضی از اعضای «فرهنگستان ایران» با تحصیل ایرانیان به زبان مادری شان مخالفت کرده اند. از آنجائی که نویسنده نیز نظیر اعضای محترم فرهنگستان ایران تجربۀ طولانی در تحصیل و تحقیق فرهنگ به زبان غیر مادری داشته است، مایلم تجارب فرهنگی خویش را یاد آوری کنم.
اشاعۀ فرهنگ وظیفۀ اصلی فرهنگستان است. لذا هر عاملی که به اشاعۀ فرهنگ کمک کند، می بایستی مورد استقبال فرهنگستان قرار گیرد. از آن جائی که پیشرفت فرهنگ تنها در سایۀ تبادلات فرهنگی با فرهنگ های دیگر میسر بوده و زبان مهمترین عامل فرهنگ و وسیلۀ تبادلات فرهنگی است. بنابراین تنوع زبان ها بواسطۀ تنوع فرهنگی و تبادل اثر میان فرهنگ های متنوع موجب اشاعۀ فرهنگ خواهد شد. لذا فرهنگستان ایران می بایستی از تنوع زبان ها در ایران پشتیبانی کند، تا فرهنگ ایران به این وسیله با بهره گیری از مبادلات فرهنگی میان فرهنگ های متنوع اقوام ایرانی و از طریق زبان های مشترک با فرهنگ های همسایه شکوفاتر شده و در صورت امکان از پیشرفت های فرهنگی همسایگان نیز بهره یابد. کمااینکه فرهنگ منحصر به زبان نیست.
سیر تکامل فرهنگ ایران به ویژه در دوران پیشرفت جهانساز آن در صدۀ های سوم تا ششم هجری که دانشمندانی نظیر خوارزمی، ابن سینا، فارابی، بیرونی و خیام را پرورده است، نشان می دهد که شکوفایی جهانتاب فرهنگ ایران مبتنی بر تنوع زبان ها و فرهنگ های مختلف اقوام ایرانی بوده است. چه، بواسطۀ تنوع زبان های آموزشی آنعصر، فرهنگ ایران توانسته است هم از تبادلات فرهنگی با حوزه های فرهنگی غربی و شمالی در بخارا و سمرقند و آسیای صغیر بهره مند شود. و هم از فرهنگ های نواحی عربنشین عراق و سوریه تا لبنان در شرق و جنوب متمتع گردد. کمااینکه تاثیر اندیشه های بدیع الکندی بر فلسفۀ اسلامی در ایران بدون آموزش زبان عربی در ایران میسر نمی گشت.
از جانب دیگر درک اساسی محتوای تحصیلات و مخصوصأ مقولات علمی که ضروری پیشرفت فرهنگی در جهان معاصر محسوب می شوند، تنها بواسطۀ ایجاد رابطۀ فکری با آن ها در زبان مادری و فهم شان از طریق مقایسه و تطبیق با نماد های آشنای ذهنی اولیه، که صرفأ به زبان مادری درک می شوند، میسر است. در حالیکه درک مقولات
اساسی علمی نظیر "نیرو" و "انرژی" به زبان غیر مادری به سبب عدم ارتباط فکری با نماد های اولیۀ آن، همواره مصنوعی خواهد بود. نمادهای ذهنی مبتنی بر تجارب روزمرۀ دوران بلوغ، نوعی اولیه و ابتدایی از «تجارب فکری» متداول در علوم دقیقه هستند که بدون آن ها طرح بسیاری از نظریه های اساسی علم قرون اخیر میسر نمی شدند. کمااینکه حتی درک منطقی مقولات یاد شده نیز به جهت جنبۀ تجربی منطق نظیر الف ˂ ب، ب ˂ ج، پس الف ˂ ج؛ بدون اتکاء به تجارب فکری مبتنی بر نمادهای اولیۀ درک شده به زبان مادری، ممکن نیستند. اجبار حفظ کردن دروس علمی نظیر فیزیک و ریاضیات به زبان غیر مادری در مدارس نواحی غیر فارس زبان ایران حقیقتی است ناشی از فقدان آن نماد های اولیه، که حداقل یکی از علل ضعف علمی فرهنگ ایرانی محسوب می شود.
لذا تحصیل می بایستی به هر زبانی که محصل مایل است و مخصوصأ زبان مادری وی، آزاد باشد تا نه تنها به واسطۀ این آزادی، میل محصلین به تحصیل بیشتر شده، و تعمق در تحصیلات به واسطۀ درک بهتر محتوا به زبان مادری، ممکن گردد. بلکه از طریق تسلط ایرانیان به زبانهای مختلف، آنان بتوانند از مواهب اندیشه ها و دانش های مختلف موجود در زبانهای متفاوت بهره جویی کنند.
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
