در سده ۲۰ فیزیک مدرن از ساختار ریز عناصر تا کلان منظومه شمسی آغاز شد. فیزیک مدرن با آینشتاین، لورنتز، پلانک؛ کوانتوم مکانیک با دیراک، شرویدینگر، هایزنبرگ، فرمی؛ سیستم اطلاعات با شانون، وینر، تورینگ؛ فضاشناسی با هابل، هاکینگ، زویکی به شناخت نوین کیهان رسید. تمام جهان مریی و اصول آن تنها ۵% کیهان بوده؛ ۹۵% ناشناخته برای انسان است.

اگرچه در گستره ی سیاست، سکولاریسم سیاسی، گفتمانی درباره جدایی دولت از مذهب است، اما از چشم اندازِ رفتار شناسیِ تاریخی، سکولاریسم شیوه نگرشِ مدرن به هستی ست. نگرشی که از دیدگاهِ آن، انسان پالایشگر، ویرایشگر و آرایشگر جهان می ‏تواند و باید باشد. نگرشی که از خِرَد انسانی مایه‏‏ ور است و انسان را تنها دارنده و راننده هشیار هستی می ‏شناسد. از چشم ‏انداز ِدیگر دیدگاه‏ ها، انسان نیز چون دیگر پدیدارهای گیتی، در چنبر نیروهای ماورایی اسیر است. گاه این نیرو، خدایی تواناست و گاه سرنوشت و یا شانس و یا اختران آسمانی و گهگاه خداواره‏ هایی زمینی. این نیروها، انسان را از تلاش خود-خواسته باز می ‏دارند و هماره یادآور این نکته می شوند، که تنها راهِ رستگاری، دلسپاری بدانان و پیمودن راه آن هاست. کسی که به بودن سرنوشت ایمان دارد، کوشش در کارگردانی زندگی و رویدادهای آن را بیهوده می‏ داند و برآن می ‏شود که؛ "هرچه باید شود، آن خواهد شد". برای وی کوشش در دگرگون کردن زندگی، رویایی کودکانه است.

ایده بعنوان یک تجربه حسی،برخاسته از نمودهای عینی محیطی در عمل و پراتیک قوام یافته و به دوام پذیری و راهبرد آدمی در تبادل و تبدیلات محیطی روی می آورد. پس ایده و نظر اگر چه تبلوری از شرایط عینی و ویژگی های اجتماعی و محیطی می باشند؛ ولی این تجسم عینی زمانی به معیارسازی و مقیاس پذیری روی می آورد که بتواند رویکردی عملی و شناختی مضمونی بیابد. توقف در دریافت های ایده ای محض پندار و توهم را نهادینه ساخته و با رویکردی توصیف مآبانه و تفسیرگونه، روند شکل پذیری و قوام یابی مبانی و قواعد رشد و بلوغ فردی و جمعی را در تنگناهای معرفتی و معیشتی گرفتار می سازد.این روند تجانس، وحدت و کثرت علمی را درعدم تعادل و تطابق ناشی از بی ثباتی و ناپایداری رای و نظر فرو برده و ایده و علم را از یکدیگر منفک می سازد.

آشوبِ زاده ی نظام جهانی در خاورمیانه بزرگ به کشورهای مرکز مسلط درون "اتحادیه اروپا" (یکی از پیکان های امپریالیسم سه سره ی نظامی) گسترش یافته است. احتمال فروپاشی و تجزیه ی این "اتحادیه" بوجود آمده است. اعتراضات و تظاهرات عظیم کارگری و دانشجوئی در شهرهای مختلف کشورهای عضو این "اتحادیه" در تابستان امسال بالا گرفته است. مجموعه ی این تحولات امکان و حتی احتمال چند قطبی – محوری شدن را که خود نوعی جهانی شدن است، مطرح نموده است.

هدف این نوشته، بویژه این است که نشان دهد که در شرایط کنونی جهان و تا چشم اندازقابل نگاه باسطح تکاملی کنونی مارکسیسم، چرا در ایران و کشو رهای هم سطح نمی توان خواهان برپایی سوسیالیسم شد، تحولات ترقی خواهانه ایران پس از سرنگونی جمهوری اسلامی، لزوما در چارچوب سرمایه داری و با مضمون سرمایه داری خواهد بود.