در ایران پیدایش عشایر پس از ورود ترکان غزنوی و سلجوقی- نقش 2گانه در شهرها و راههای تجاری بین آنها داشته؛ مانع رشد سرمایه داری شدند. عاملان حکومت، گزمگان ، مستوفیان، زمینداران در شهر بودند. محله های شهر، اصناف شهری، جماعت روستایی زیر یوغ استبداد حکومت بودند. پس آزادی و خودمختاری نه در شهرها نه در روستا بودند. همین مانع ایجاد تضاد میان شالودهای تولید شهری و روستایی شد. رک به کتاب اشرف- موانع سرمایه داری ایران در زیر. 


بحران ساختاری نظام سرمایه در فاز فعلی جهانی گرائی = گلوبالیزاسیون ( بازار آزاد نئولیبرالی ) و آشوب ها ، قیام ها و تلاطمات روزانه و فراگیر منبعث از آن در سراسر جهان باعث گشت که شرکت کنندگان ( بویژه سخنور ) نظرات متنوع و متفاوتی را درباره آینده سرمایه داری واقعا موجود چه دولتی و چه خصوصی ، ارائه دهند . آنچه را که این تجزیه و تحلیل ها ، معاینه ها ، نسخه پیچی ها و آینده نگری ها از سوی این پژوهشگران و فعالین آن کنفرانس ، قابل تامل و حائز اهمیت می سازد ، نظرگاه مشترک تعداد قابل توجهی از این شرکت کنندگان صاحب نظر است که جملگی آینده ای برای سرمایه داری متصور نبوده و انحطاط و سقوط و حتی اضمحلال آن را در آینده ای نه چندان دور تخمین زده و محتمل می دانند .

نظریه های اخیر تاریخ شناسی معتقد به این هستند که خود مورخین بسیار کم در بارۀ محتوای آنچه که می نویسند، می اندیشند: که تاریخ نوشتن یعنی چه؟ یا اینکه تاریخ چگونه تعبیر و ساخته می شود؟ لذا بر طبق این نظریه ها مورخین را بسته به روش کارشان به دو گروه عمده تقسیم کرده اند. واقع گرایان معتقد به "واقعیت مستقل از ناظر دنیای تاریخی" و ساختار گرایان متمایل به "ساخت ذهنی تاریخ".

موانع و محدودیت های محیطی برای رهایی از ضرورت های دست و پاگیر طبیعی و اجتماعی بوده وهست. قدرت اندیشه ورزی آدمی پیرامون زیست بوم خویش، امکان کشف ناشناخته ها واختراع ابزار و ماشین را برای زیستی مطلوب تر و رفاه بیشتر برایش فراهم نمود. چالش برانگیزی مداوم ناتوانی آدمی در رفع کمبودها و دفع زیان و خسران ناشی از سلطۀ ناشناخته های طبیعی و ضعف خرد و اندیشه،وی را بسوی کجراهه ها و اتخاذ مشی و اسلوب های زیستی عموما نامتعادل و نامتعارف هدایت نمود.

رصد کردن امواج گرانشی یادآور کار گالیله است وقتی تلسکوپ را به سوی آسمان چرخاند و دریچه‌ای نو به سوی رصد آسمان گشود. این کشف همچنین، یادآور ویلهلم رونتگن، و مسلح شدن آدمی به اشعه ایکس است که به مدد آن نادیدنی‌ها دیده شد. حالا برای اولین بار در تاریخ، جهان بوسیله امواج گرانشی با ما سخن خواهد گفت و ما صدای کیهان را می‌شنویم! البته او پیش از این هم با ما به زبان امواج گرانشی حرف می‌زد اما کر بودیم و آنرا نمی‌شنیدیم.

چرا خاور میانه در 4 قرن گذشته در رشد صنعت، کشاورزی، شهرها، دانشگاه، بنادر، طب ضعیف بوده؟ چرا در قرن 16م، سرمایه داری در ایران مانند ایتالیا پیدا نشد؟ عقبماندگی با استعمار، جنبشهای رهایی بخش، گذار دولت در یک قرن باید بررسی شود. آیا شریعت با امت می تواند بنا به مدرنیزم با فردیت رایج در بقیه جهان انطباق یابد؟ در تاریخ کشورهای سکولار یک گام جلوترند.

ین ظنز تاریخ است که با وجود آنکه بیشتر اهداف مهم سیاسی، اقتصادی، اجتماعی رژیم های تمامیت خواه از نوع لنینیسم، استالینیسم با شکست فاحش روبرو گشته و تئوری آنها تحت انقلاب جهانی و یا صدور انقلاب بی اعتبار شده است، هنوز عقاید تنگ و محدود لنین در مورد نهاد های جامعه مدنی در پایتخت های کشورهائی چون پکن، قاهره، هاوانا، مینسک، پنوم پن، تهران، تاشکند و ... وجود دارد.

رشد اوضاع در حال حاضر حکایت از این امر دارد که در پرتو این اوضاع اروپای آتلانتیک یا از محور " ناتو " ( آمریکای نظامیگر ) خواهد برید و یا به تله جنگ و نازیسم مثل آمریکا در اوکرائین ، در خواهد غلطید . به نظر این نگارنده اروپای غربی یا تسلیم سیاست های جنگی آمریکا گشته و سیطره آنرا خواهد پذیرفت و یا به تدریج ولی بطور جدی از پیشنهاد پوتین برای ایجاد و رشد " یورو-آسیا " ، استقبال خواهد کرد .