در آینه زنی بود که من نبودم
و نمی دانستم که شکوهمندی پنجاه سالگی اش را
به حقارت بودن با کدام ناشکوهمند تاخت زده
زنی که از من پنجاه ساله تر بود
زنی که از من پنجاه ساله تر نبود

مدتی است به واسطه شروع مبارزات انتخاباتی زود هنگام، در اتاق های قدرت همه زورمندان از هر دسته و تباری تلاش می کنند با طرح موضوعی عجیب و غیر قابل باور در سطح افکار عمومی جامعه خود را مطرح سازند. و عجیب تر این که هیچ کس از فساد اداری و اختلاس های روزمره در بانک ها، یا حتی از اصلاح ساختار اقتصادی و اقدام عاجل برای رفع بیکاری و فقر و تورم افسارگسیخته، سخنی به زبان نمی آورد. حنای اصلاح سیاست خارجی نیز رنگی ندارد.

بسیاری از زنان لیبیایی که با آنها مصاحبه کردیم در تلاش بودند تا جامعه ی لیبی را از درون تغییر دهند، اما پیوسته در فساد اداری و قانونی دولتی لیبی گیر می کردند. آنها بر این باور بودند که محدودیت های سخت رژیم قذافی و مداخله بی وقفه آنها تهدیدی همیشگی برای این زنان بوده است. همانگونه که یکی از کارمندان زن سابق بخش گاز و نفت به نام "سالها" می گوید: «ادارات فاسد و قوانین غیر قابل پیش بینی به این معناست که شغل شما ، زندگی شما و هرچیزی که شما برای آن کار می کنید می تواند امروز باشد ولی روز بعد از بین برود".

ساختار قدرت برای حفظ خود به نظامی هیرارشیک و سلسله مراتبی برای سازماندهی روابط اجتماعی نیاز دارد و زنان اگر رام و تابع نباشند، جایی جز در قعر این سلسله مراتب نمی یابند. آنانی که به هر ترتیب در این هرم، به ویژه در جایگاه مسئولیت و تصمیم گیری راه می یابند، یا باید چهارچوب های مردسالارانه حاکم بر این مناسبات را بپذیرند و یا مبارزه ای طولانی و فرساینده در پیش خواهند داشت.

در آینه زنی بود که من نبودم
و نمی دانستم که گیلاس های سر به هوایش را
نوش گوار کدام شیفته جان ساخته بود
زنی که از من پیرتر بود
زنی که از من جوان تر بود

زمین مدام خودش را با آتش فشان ها، زمین لرزه ها، سیل ها و خشک سالی ها تغییر می دهد. هر کدام محیطی را خلق می کنند که فصل از پی فصل گیاهان و جانوران متولد می شوند، رشد می کنند و از بین می روند. ما هم قسمتی از زمین هستیم و ماهیت ما تغییر دادن خودمان است، گاهی با بچه به دنیا آوردن، یا روش های مناسب دیگر برای این لحظه از زندگی مان. تاکنون قسمت اعظم آن نیرو را واگذار کرده ایم و حالا وقتش رسیده که آن را پس بگیریم. جایگاه ما خورشید است.

خبر افزوده شدن حق طلاق برای زن به این لایحه میتواند نشانه خوبی باشد اما هنوز ابهامات بسیاری در لایحه و مواد وجود دارد که حق طلاق زنان آیا براستی با حق و حقوق کامل اقتصادی زنان همراه است یا نه؟ در صورت ازدواج مجدد مرد، آیا زن میتواند طلاق بگیرد ولی در عین حال مهریه و نفقه و کلیه حقوق انسانی خود را دریافت کند و حضانت بچه هایش را داشته باشد یا فقط بخش کوچکی از این حقوق را به زنی که شوهرش هوس ازدواج مجدد کرده، میدهند؟

«حجاب زنان» در کشور ما به پدیده ای چندوجهی و بسیار بغرنج تبدیل شده است. این پدیده حتی در جابجایی و تثبیت دولت ها و حکومت های معاصر ایران نیز نقش بسزایی داشته و بنابراین طبیعی است که به عنوان یکی از چالش برانگیزترین مسائل در حوزه «قدرت سیاسی» طی نیم قرن اخیر تلقی گردد. بویژه که از اوایل انقلاب تا کنون، مجموعه ی رفتار و حوزه های مختلف فعالیت روزمره زنان را نیز به زیر سایه خود گرفته است .

در حالی که موضوع تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها، ابزارها و روش های اجرای آن، انکار و تکذیب ها یا تأییدها هنوز ادامه دارد، نگاهی به دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری امسال خبر از عملی شدن بیش از پیش بومی گزینی و سهمیه بندی جنسیتی در دانشگاه ها می دهد. اجرای این طرح اگرچه از سال 1387 آغاز شد اما انگار هر چه پیشتر می رویم، بیشتر از قبل با موانع و محدودیت های حضور دختران در دانشگاه یا برخی رشته ها به طور خاص مواجه می شویم.

در آن دوران زنان هنوز تصور مشخصي از خواست هاي مستقل خود نداشتند و گمان مي كردند استقرار حكومتي ملي و مشروطه خواه، آزادي و احقاق حقوق همه مردم از زن و مرد را در پي خواهد داشت، اما با تصويب قانون اساسي مشروطه و قرار دادن زنان در رديف ديوانگان و كودكان و محروميت آنها از حق راي، زنان مشروطه خواهي كه در اين حركت همراه مردانشان بودند تلاش براي بدست آوردن خواسته هاي خود را آغاز كردند و نخستين نطفه هاي جنبش زنان ايران را شكل دادند. جنبشي كه با اهدافي ملي و عدالتخواهانه آغاز شد و با راه اندازي مدارس دخترانه و انجمن هاي زنانه حمايت شد.

اهمیت خواندن قمر به عنوان اولین زن گذشته از تاثیر گذاری بر موسیقی ایرانی ، شناساندن و بیرون کشیدن صدای زن از کنج خانه ها و حرمسراها و معرفی آن به بیرون از فضای خانه ها می باشد . در روزگاری که تعریف زنان در سایه ی سنت و مذهب تنها تعاریف محدود به تن و همینطور عدم توانایی زنان در محیط های اجتماعی و هنری بود ، قمر معنی دیگری از زن ایرانی را نشان داد . زنی که می توانست با شد آن هم باهویت زنانه ی خود در محیطی که تماما در قبضه ی مردان بود.

بسیار جالب توجه است که چنین ایدئولوژی راست گرایانه ای همان ساختمان منطقی (لوژیک) را داراست که بنیادگرایی اسلامی و راست های افراطی یهودی. هر سه تای این ایدئولوژی ها دارای تصور یا ایده ای از یک فرهنگ پاک و منزه اولیه هستند. هرسه ی این ایدئولوژی ها به طور بنیادی مخالف برابری جنسیتی اند و سرمشق آنها یک مردانگی (ماسکولینیتی) کلی است. این ایدئولوژی های مردمحور معمولا این تصور را دارند که آن پاکی و خلوص اولیه با دخالت های فرهنگی، مذهبی و سیاسی آلوده شده است.

در مطلب حاضر كوشش شده تا در مورد حضور زنان در انجمن هاي برآمده از مشروطه و به ویژه نقش صديقه دولت آبادي در تأسيس آن ها و نیز به بررسي و شرح اين انجمن ها پرداخته شود و ضمن توضيح اين انجمن ها، به بررسي شكل گيري، اعضاء و اهداف اين انجمن ها پرداخته و تلاش گشته تا از اين طريق قسمت هاي ناگفته اي از تاريخ فعاليت هاي زنان بيان گردد.

تکانی می خورم و از دری که به آن تکیه داده ام جدا میشوم ؛ نگاهم را آرام از روی حکم جلبی که در دست دارم برمیدارم و چند لحظه ای به صورت خشن وعرق کرده ماموری که روبرویم ایستاده خیره می شوم. نفس عمیقی می کشم .دلم از آشوب افتاده است. به آرامی به طرف ماشین حرکت می کنم. هنوز صدای دلنشین قمراز خانه یکی از همسایه ها در فضای کوچه می پیچید و هوای تب دار مرداد ماه را می شکند......

می خواهم تو را ستایش کنم مگر تو از دیگرانی که ستایش میشوند و تا اوج آسمان ها برده می شوند چه کم داری ؟ گفتن از عظمت انتخاب تو تنها کاری است که میدانم . بگذار باز بگویند من ، فمنیست فرصت طلبی هستم که هر اتفاقی را به علایق خود وصله میزنم ، چه اهمیت دارد ؟ مهم احساس من نسبت به تو در دلم و بزرگی کار تو در برابر چشم دنیاست ، ممنون که که چنین فرصتی را به من فرصت طلب بخشیدی .

هدف دوم من در این مقاله بررسی ابعاد سیاسی و تبلیغاتی مباحث و ادبیات در حال رشد مفهوم «فمینیسم اسلامی» است تا بتوان درک روشن و صادقانه تری از آن پیدا کرد. مشکل مفهوم «فمینیسم اسلامی» در واقع عناصر تشکیل دهنده این مفهوم یعنی "«اسلامی» و «فمینیسم» است که مفاهیم قابل تفسیری هستند و هر کدام از آنها در زمینه و بسترهای متفاوت ممکن است در ذهن مخاطبان معنی متفاوتی را متبادر کند.

حالا که ماده 23 لایحه حمایت از خانواده حذف شده است، آن حرف مادرم را درک می کنم که وقتی این محافظه کاران پدرسالار مجلس نشین، در دوراهی انتخاب بین لغو کامل چندهمسری و حذف ماده 23 قرار بگیرند طبیعی است که حذف این ماده را انتخاب می کنند و ما زنان را به گذشته ای بدتر می کشانند و مطمئنا در قاموس شان لغو چندهمسری نمی گنجد،

تو را می ستاییم، «آمنه»، تو را که در ظلمت سیاه دیدگانت، اما با دل نورانی و قلب همیشه روشن ات، نور دیدگان مجید را به او بازگرداندی! نور دیدگان «آن»که نور دیدگانت را ستاند. تا که شاید، با نور دیدگانی که به او هدیه کردی، با چشمِ دلی بازتر و روشن تر، سیاهی درون دل تیره و تار و ظلمانی اش را با سپیدی آشتی دهد!!

تو را می ستاییم، «آمنه»، تو که کاری عیساگونه کردی تا صلیب گناهآلود ناآگاهان و نادانان را بر دوش کشی.