new/kant.jpg
آرام بختیاری

فلسفه کانت،-انتقادی، روشنگر،اخلاقی

نبوغ فیلسوف بورزوایی، و یک جمله از لنین

هیچکس مانند کانت، فلسفه عصر جدید را تحت تاثیر خود قرار نداد؛ از جمله در زمینه های استتیک فلسفی، فلسفه نظری، و فلسفه عملی. ایده آلهای اخلاقی او مانند روشنگری،صلح جویی، آزادی دوستی، تا امروزه مورد توجه انسانهای ترقی خواه و هومانیست است. کانت خالق نظرات تعیین کننده ای در شاخه های فلسفه نظری و فلسفه عملی است. هدف فلسفه عملی اینست که یک اخلاقی را مطرح کند که قانونگذار آنرا قانون عمومی برای همه آحاد جامعه بنماید.



bijan-baran.jpg
بیژن باران

شعار های ناهمزمان با مرحله رشد جامعه

رسیدن به مدرنیسم در سده ۲۰ ایران با وجود مبارزات شجاعانه روشنفکران بی نتیجه ماند. در مقابل ترکیه، تایوان، کره جنوبی به اقتصاد شکوفان و نهادهای مدنی رسیدند. چرا؟ یکی از عوامل این شکست شعارهای ناهمزمان با مرحله رشد جامعه بود. فهم نسبی رشد جامعه را امیرکبیر و دکتر مصدق داشتند؛ ولی تغییر شرایط را درک نکرده؛ برکنار شدند. حتی انقلاب سفید هم نتوانست کشاورزی سرمایه داری تا مرحله انحصارات غذایی مانند آمریکا و استرالیا را پیش برد.



ijadi12.jpg
جلال ایجادی

فلسفه اکولوژیکی چیست؟

در دوران مدرن علوم انسانی به شاخه های گوناگون شناخت تقسیم میگردد و یکی از آنها فلسفه است. فلسفه یک نظام فکری است که با آراستن ایده ها و اندیشه ها به یک دانش متکی بر دانایی منجر میگردد. مجموعه پرسش هایی که انسان در باره خود مطرح میکند، کار فلسفه است. فلسفه بینش سامان یافته و همه جانبه از جهان بوده که زیبایی شناسی، اتیک، منطق، متافیزیک، اخلاق، هستی شناسی، تئولوژی، دانش، طبیعت، زندگی و هستی شناسی انسان را مورد گفتگو قرار می دهد. دیدگاه های فلسفی با دامنه های گوناگون بوده و چالش های فکری آنها رنگارنگ می باشند.



رضا جاسکی

پوپرخوانی در ایران

شکل‌گیری یک ایده

یکی از موضوعات مهم این بحث نحوه برخورد چپ با لیبرالیسم در انواع مختلف آن در ایران است. از آنجا که در ابتدای انقلاب، چپ مارکسیستی و مذهبی حملات تندی را متوجه نیروهای ملی تحت عنوان «لیبرالیسم جاده‌صاف‌کن امپریالیسم» نمودند، پرسشی که امروز دوباره در ذهن‌ها تداعی می‌گردد این است، آیا چپ دوباره گرفتار همان بلایای سابق نگشته است؟ پرسشی بسیار مهم که همه باید در مورد آن تأمل نمایند. از این رو این نوشته به افکار دو سردبیر، یک سردبیر سابق و یک سردبیر حاضر و دو ایدئولوگ در عرصه سیاست، نگاه کوتاهی دارد.



خدامراد فولادی

چپ ِ متافیزیک اندیش و درک اش ازآزادی

چپ ِ یک بُعدی چه در تئوری و چه در وجه عملی و تجربی نه می داند و نه آموخته است که اولن: میان ِ نظام ها و دوران های تاریخی ، و ثانیین میان ِ دموکراسی و آزادی نه تنها دیوار ِ جداساز و عبورناپذیر وجود ندارد، بلکه هم نظام ها و دوران ها و هم دموکراسی و آزادی کارکرد ورابطه ی پیوستاری ِ عملی/ محتوایی ِ سیال و ژله ای یعنی قابلیت ِ تبدیل و فرارفت ِ تاریخی و کارکردی با یکدیگر و از پیشین ِ فروتر به پسین ِفراتر یا از کم پیشرفته به پیشرفته و پیشرفته تر دارند.



manouchehr-salehi2.jpg
منوچهر صالحی

کند و کاوی درباره فدرالیسم (۱۶)

ساختار کنونی فدرالیسم قومی در این کشور توسط «جبهه انقلابی دمکراتیک خلق‌های اتیوپی» تدوین شده است، یعنی این جبهه نظام فدرالیستی را در رابطه با نیازهای سیاسی خود تنظیم کرده است. از آن‌جا که «جبهه انقلابی دمکراتیک خلق‌های اتیوپی» در حوزه سیاسی از نقش ویژه‌ای برخوردار است و در مجلس فدرال تمامی کرسی‌های نمایندگی را از آن خود کرده است، در نتیجه در واقعیت زندگی سیاسی کنونی اتیوپی نیز حوزه کارکرد مستقل حکومت‌های ایالتی بسیار محدود شده است، زیرا در ایالت‌ها نیز این جبهه با دست یافتن به اکثریت مطلق حکومت‌های ایالتی را در کنترل خود دارد.



اسماعیل رضایی

تقابل و تجاهل(۱)

تقابل زمانی که با لجاجت و کینه ورزی در آمیزد؛ از منطق و تبیین و تحلیل های علمی فاصله گرفته و در پس انفعال و ابتذال، جامعه و انسان را از درک واقع زمان و فهم رویکردهای محیطی باز می دارد. تجاهل نیز بربستر نا آگاهی و یا آگاهی های کاذب القایی محیطی، وبا نگاهی تک ساحتی به جامعه و انسان، آسیب های جدی را به بنیان های درست اندیشیدن و همچنین به پیوند و همبستگی اجتماعی وارد می سازد. کسانی که با نگاه عامیانه، عوامانه به بررسی ضعف و قدرت جامعه می نشینند؛ با انتزاع و افتراق ‌عملکرد محیطی از درک علی بسیاری از نمود های علمی فاصله می گیرند. چراکه از چرایی و چگونگی تحول و تکامل ناتوان بوده و کارکرد مفاهیم را تحت تاثیر القائات نظام سلطه، خردمندانه و معقولانه بکار نمی گیرند.



new/sokrates1.jpg
آرام بختیاری

سقراط، روشنفکر میدانی خیابانی و مردمی

سقراط، نخستین فیلسوف و روشنگر اعدام شده

سیسرو،متفکر رومی، میگفت، سقراط فلسفه را از آسمان به زمین آورد. مرگ و زندگی، محاکمه و اعدام سقراط، فیلسوف یونانی در ۲۴۰۰ سال پیش، تاکنون موضوع آثار بیشمار ادبی و فلسفی بوده. سقراط را میتوان بهلول دانای زمان خود دانست. او میگفت حرمت انسان بسته به دانش علوم انسانی وی دارد و نه به ثروت او. زندگی و کوششهای روشنگری و انسانی سقراط غالبا در انظار عمومی؛ یعنی در میدان و بازار شهر آتن بوقوع می پیوست.



ijadi12.jpg
جلال ایجادی

زبان پارسی، زبان عربی و چالش پالایش

زبان باید به فراگیری دانش و گسترش فرهنگ کمک کند. زبان گزاره نژادی نیست و تلاش برای گسترش زبان کار نژادپرستانه نیست، بلکه کار و چالش مسئولانه فرهنگی است. زبان با داد و ستد فرهنگی و اجتماعی و فلسفی و تلاش هنرمندان و نویسندگان و روزنامه نگاران فرهنگساز ساخته میشود و توانا میگردد. سیاست های فرهنگی در یک کشور در پیشرفت و یا پس رفت زبان اثربخش است و تلاش ها و پویایی ادبی و هنری در نیرو بخشیدن به زبان نقش برجسته دارد. خوانش ادبیات و شعر ایران و بررسی واژه نامه های بزرگانی چون دهخدا باید با تلاش ها و نوآوری های کنونی همراه باشد.



فرهاد قابوسی

ایدئولوژی و مکتب نئولیبرالیسم

نخستین اشتباه متخصصین اقتصاد مدافع نئولیبرالیسم عدم اطلاع آنان از ساختار ایدئولوژیکی این مکتب و زمینۀ تاریخی آنست که نئولیبرالیسم را صرفأ یک نظریۀ اقتصادی تلقی می کنند. این خطای منطقی: که به تاسی از تجزیه گرایی دکارتی، هر مقوله و موردی را "برای خود" و مجزا از کلیت مادی، زمینه و محیط آن مستقلأ قائم بالذات ملاحظه می کنند، البته در میان متخصصین تحصیلکردۀ در غرب متداول است.



اسماعیل رضایی

چپ و چپ گرایی

گرایشات آدمی بازتابی از رویکردهای محیطی و واکنش وی برای انطباق و اتصال با روندهای متغیر و متحول در راستای تعامل و تقابل با نمودهای مطلوب و نامطلوب زندگی اجتماعی می باشد. فرایندی که انسان ها را درچارچوب های منفعتی و مصلحتی، عموما در ورای باور و اندیشه اش بسوی امتیاز و اکتساب ویژه ای هدایت کرده است. روندی که با ایجاد فاصله بین انسان ها، طبقه بندی و رتبه گرایی درون اجتماعی را عمومیّت بخشید. براین اساس گرایشات عمومی نیز از تنوع و تکثر بالایی برخوردار گردید. عدم تعادل حاصل از حاکمیت طبقاتی، یک تضاد و تقابل حاد و رو به تعمیق را بین لایه ها و نحله های فکری متفاوت اجتماعی برقرار ساخت. بنابراین تمامی فعل و انفعالات اجتماعی تحت تاثیر بارزه های طبقاتی بسوی نمودهای خاصی ار تحول و تغییر گرایش پیدا کردند.