رازی پزشگ ارشد و استاد مدرس در بیمارستانهای ری و بغداد بود. او با کالبدشکافی لاشه جانوران و جنازه انسان، ساختار و روابط اعضا را بخوبی دانست. روش تجربی او در پزشگی تا امروز رایج اند. این روش منجر به کشفیات علمی در هزاره دوم میلادی شد. روش تجربی او مشاهدات بالینی، ضبط روزانه علائم بیماری، عیادت و تجویز دارو، رعایت فاصله بیمار در محیط بیماریهای عفونی مسری و آمیبی بودند.

رابطه ی انقلاب ِ سوسیالیستی با آگاهی ِ سوسیالیستی برخلاف ِ آنچه تاکنون از فرقه ها و حزب های خود مارکسیست نام ِ در کمین ِ قدرت ِ سیاسی خوانده یا شنیده ایم که انقلاب ِ سوسیالیستی و به طور ِ کلی تحقق ِ سوسیالیسم را مشروط و منحصر به آگاهی ِ سوسیالیستی می کنند، رابطه ی تاریخی- تکاملی و ماتریالیستی دیالکتیکی ِ هستی ِ اجتماعی و آگاهی ِ اجتماعی است. به این معنا که: این هستی ِ مادی ِ تکامل یابنده ی انسان ِ کارورز ِ اندیشه ورز است که در فرایند ِ تولید و پراتیک ِ تولیدی مناسباتی یی که غایت و نهایت اش سوسیالیسم و کمونیسم است آگاهی ِ اجتماعی ِ درخور ِ این تکامل را نیزتولید می کند و اشاعه می دهد.

وقتی که شاه دیگر تحمل جریان‌های سیاسی «خودی» و تحت انقیاد را هم نکرد، وقتی که تمامی‌آن‌ها را به زائده‌ی حزب یگانه‌اش تبدیل کرد، وقتی که سعی کرد سیستم را به کل یک‌صدا و یک‌دست کند، حکومتش سال‌های زیادی دوام نیاورد. حاکمان گاهی هم فراموش می‌کنند که پارامترهای فراوانی در جهان پیرامون وجود دارد که در کنترل آن‌ها نیست. آن گاه است که ماجراهای غیر قابل پیش‌بینی و و مهارنشدنی، چه در داخل کشور (مثل بیماری‌های فراگیر، زلزله، بی‌برقی و بی‌آبی یا گرانی) و یا خارجی (تغییر سیاست آمریکا در دوره‌ی کارتر و یا در منطقه)، آن‌ها را غافلگیر می‌کند. حکومت شاه پیش از آن که سرنگون شود، فروپاشیده بود.

دامنه مبارزه فکری ایدئولوژیک با مارکسیسم و حزب توده در ادبیات مذهبی بعد از سال ۱۳۲۰ گسترده شد. نتیجه آنکه در زمینه مبارزه با ماده گرایی دهها عنوان کتاب طی این ۳۷ سال تا زمان انقلاب توسط افرادی مانند محمد تقی آملی، یحیی شکوهی محسنی، سراج انصاری، عبدالحسین کافی، حسین فقیه مرندی، ابوالفضل نبوی قمی، جلال الدین آشتیانی، سرهنگ اکبر افروخته، سید غلامرضا سعید، ناصر مکارم شیرازی، حسن حسن زاده رشتی، مهدی بازرگان، علی حسین کرمانی، مهدی قائنی، علامه طباطبایی، مرتضی مطهری، علی شریعتی، و خسرو شاهی انتشار یافت.

ینک تیر آمد و ما در تیررس تاریخیم؛ تیری که در تیر ماه بجای آنکه بر قلب استعمار پیر فرود آید بر ضمیر و ذهن تاریخی ما می نشیند. با این حال من در ایران دو "پیر" را همواره ارج می نهم: یکی او که از دیار اسطوره ها آمد و جان در کمان گذاشت و برای مرز میهن جاودانه گشت؛ دیگری هم آن اشراف زاده نجیب بی مثال است که گرچه گرفتار تیر حبس و حصر گشت اما مهر میهن را چنان به من آموخت تا در هر تیر از او یاد کنم.

انسان ها با نقشی که در بنیان های مادی جامعه بازی می کنند؛ جایگاه و پایگاه خاصی را در نظام مندی های اجتماعی پیدا می کنند. مجموعه عناصر به هم پیوسته درون اجتماعی برای تسهیل روابط و مناسبات اجتماعی و انسانی، به ساماندهی سیستم هایی می پردازند که فرد و جمع را در خواست و نیاز خود تحلیل می برند.براین اساس یک سیستم معیوب و با کارکرد نامتوازن و تخریبی زیر سیستم های خویش، جامعه را بسوی روندهای انهدامی هدایت می کند. بنابراین فرد در درون یک سیستم مسلط و معیوب، قدرت اصلاحی و ابداعی لازم را نخواهد داشت. زیرا سیستم های مسلط و معیوب بر روندهای عادت گونی تکیه دارند که هیچگونه تغییر ساختی و بافتی را بر نمی تابند. بنابراین کسانی که فکر می کنند؛ با انتخاب فرد اصلح در یک سیستم معیوب و مخروب، امکان گذر به بهپویی و بهسازی وجود دارد؛ از یک درک ناقص تحولی و فهم غیر دیالکتیکی گذر حیات اجتماعی برخوردار می باشند.

موضوع مشخصی که مارکس در این فصل خاص درباره‌ی بحران سرمایه‌داری مطرح می‌کند صرفاً به نقد نظرات ریکاردو درباره‌ی «تولید مازاد» اختصاص دارد. بنابراین در این چارچوب معین نباید انتظار داشت که همانند جلد سوم کاپیتال (۱۸۶۴) منعکس‌کننده‌ی تمامیت دیدگاه مارکس درمورد بحران سرمایه‌داری باشد. خود مارکس به‌طور مشخص اظهار می‌کند که در اینجا به بحران اعتباری و سرمایه‌ی مالی نمی‌پردازد.