|
فرید دهدزی مداخله‌جویی و مداخله‌خواهی از کودتای ۲۸ مرداد تا دوران معاصر براساس اسناد وزارت امور خارجه آمریکا کودتا و مداخله نظامی توسط بیگانگان و ابرقدرت‌ها در ایران، متضمن وجود جریان‌های مستعد و پذیرا از درون در مقابل استیلای سیاسی و نظامی قدرت‌ها است. تا از درون میل و فکر تمایل به بیگانه وجود نداشته باشد، امکان استیلاء ابرقدرت‌ها امکان‌پذیر نیست. تنها هیأت حاکمه نیست که باید پذیرای استیلای بیگانه باشد، بلکه نیروهای سیاسی پیرامون و بیرون از قدرت هم خواسته و یا ناخواسته، مداخله و استیلاء بیگانه را اعتبار می‌بخشند. در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مشاهده شد؛ آمریکا نیازمند زمینه‌سازی کودتا در داخل ایران نبود. زیرا برخی جریان‌های درون و بیرون حاکمیت، پیش از این‌که تحت‌تأثیر تحریکات آمریکا و غرب قرار بگیرند، خود به فکر و میل مراجعه به بیگانه، پیدا کرده بودند.
حمید احمدی دو روایت از انقلاب مشروطه
از بزرگ علوی و فریدون آذرنور از سری فیلم های تاریخ شفاهی تصویری از ایران در قرن بیستم
ناصر عظیمیدرک و دریافتِ چپِ ایرانی از مارکسیسم؛ یک دهه قبل از ورودِ بلشویک‌ها (به مناسبت یکصد و نوزدهمین سالگرد مشروطه) رسول‌زاده در این نوشته از موضع حزب دموکرات ایران و به عنوان جریان چپ ایرانی در این زمان دو رویکرد مشخص و محوری در انقلاب مشروطه و وظایف آن اتخاذ می‌کند. او از طرفی، سخت به فئودالیزم و اشرافیت و طبقات ممتازه‌ی موجود قدیمی تاخته که به عنوان بقایای قرون‌وسطا باید برای تکامل سرمایه‌داری از مقابلِ روند تکاملی جامعه برداشته شود و از طرف دیگر، تلویحاً و تصریحاً، فرقه‌ی اعتدالیون را به استهزا گرفته که چرا با‌توجه به سطح توسعه‌یافتگی ایران، حزب خود را با عنوان «اجتماعیون- اعتدالیون» نامگذاری کرده است.
ماتیاس شولتس شاه دروغین صلح از شمارۀ ۲۸ مجلۀ اشپیگل سال ۲۰۰۸ در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، لوحی میخی با قدمتی ۲۵۰۰ ساله در محفظه‌ای شیشه‌ای نگهداری می‌شود، که با شکوه و جلال از آن به‌عنوان «اعلامیه‌ی باستانی حقوق بشر» یاد می‌شود. اما اکنون روشن شده است: این متن از سوی یکی از فرمانروایان مستبد باستان نوشته شده که دشمنان خود را شکنجه می‌داد.
| 
