azade-davachi02.jpg
آزاده دواچی

آغاز سال تحصیلی و طعم تلخ تبعیض و تفکیک های جنسیتی

امسال هم سال تحصیلی جدید در حالی شروع می شود که بسیاری از دختران جوانِ قبول شده در دانشگاه ها از وضعیت پذیرش خود در دانشگاه راضی نیستند، همچنین تاکنون مسئله ی تفکیک جنسیتی (طرحی که از یک سال گذشته آغاز شده است و بی نتیجه مانده) مشخص نیست. از حدود یک سال گذشته بود که این طرح به صورت جدی و با هدف برقراری دانشگاه هایی اسلامی در سراسر کشور، ارائه شد.



parvin-bakhtyarnejad2.jpg
پروین بختیارنژاد

دخترانِ گریزان از خانه: جستجوگر سرپناهی در احزاب مسلح

بیش از یک دهه است که پدیده فرار دختران در ایران به مرحله هشدار رسیده است . هشدارهایی جدی که حکایت از افزایش آمار فرار دختران در ایران دارد. با نگاهی اجمالی به آمار و ارقام و نیز دلایل اولیه گریز دختران و زنان جوان از خانه، اما در خصوص عوامل شکل گیری این پدیده شوم ،کارشناسان علوم اجتماعی بر این عوامل تاکید می کنند: سردی روابط عاطفی والدین، متارکه، وجود ناپدری و نامادری، بی سرپرستی و بد سرپرستی، خشونت در خانواده، فقر اقتصادی و فرهنگی، اعتیاد، مشکلات روحی و روانی، جمعیت زیاد خانواده، تعصبات و پایبندی به آداب و رسوم قومی به هنگام ازدواج و...



binnaz-toprak.jpg
پروفسور بینناز توپراک

از «دختر باکره» در قانون قدیم ترکیه تا «زن بدون پسوند» در قوانین جدید

ترجمه رویا صحرایی

الحاق ترکیه به کنوانسیون رفع هرگونه تبعلی علیه زنان باعث شد که گروهای فمینیستی زنان ترکیه بر روی اصلاح قوانین مدنی و جزایی که در سال 1926 تصویب شده بود تمرکز کنند. لازم به ذکر است که این سازمان ها حتی پیش از الحاق ترکیه به کنواسیون (طبق قوانین) قادر بودند که دولت را برای انجام تغییرات در هر دو قانون مدنی و جزائی ملزم دارند.



بهار عرب، پائیزی برای زنان؟

برگردان(*): لاله حسین پور

شرکت زنان در امر سیاست در حداقل است. در پارلمان مصر از 518 نماینده، تنها 64 نفر زن هستند. یعنی 12 درصد. تنها یک زن در هیئت وزراء 27 نفره حضور دارد و فرمانداران به طور کامل از مردان تشکیل شده اند. حتی در کمیته ای که بعد از رژیم مبارک تشکیل شده تا قانون اساسی را تنظیم کند، هیچ زنی وجود ندارد.



faranak-farid2.jpg
پریناز صادقی

دلنوشته ای برای فرانک فرید (ایپک)

گله جکسن گلیشین له گولوش اول قاش قاباغیمدا
باخاجاقسان باخیشینلا یاش آخیت گؤز بولاغیمدا
بیر عؤمور حسرتی چکدیم بونا دیسین گلیشین ده
اؤپه جکسن ائله اؤپ کی یئری قالسین یاناغیمدا




simin-kazemi.jpg
دکتر سیمین کاظمی

مسئله زن و مارکسیسم

از منظر حقوق زنان، نمی توان به خدمات مارکسیسم به حقوق زنان بی اعتنا بود. با نگاهی به تاریخ مارکسیسم و احزاب چپ می توان به سهم انکار ناپذیرشان در جهت رفع ستم جنسیتی و طرح مطالبات زنان پی برد. بخشی از مبارزات مارکسیستها همواره معطوف به تلاش برای برقراری برابری جنسیتی و رفع ستم جنسیتی از زنان بوده است. در این نوشتار کوتاه در پی آن هستم که به اجمال مروری داشته باشم بر نظریات مارکسیستها و دستاوردهای آن ها در احقاق حقوق زنان.



zendani-chador.jpg
سپیده لرستانی

زنان زندانی و مسئله چادر

ممنوعیت استفاده از چادر برای زنان زندانی اگر چه، نه چندان موضوع حساسی است و نه به حال زنان زندانی تاثیری دارد اما بیانگر آن است که آنچه امروز در مورد حجاب زن زندانی اعمال می شود همان است که بر پوشش زن ایرانی معاصر رفته است. زنان زندانی به عنوان فرودست ترین قشر جامعه در اختیار تصمیم گیرندگان و قانون گذاران قرار دارند تا چه نوع پوششی از آنها سلب یا برآنها تحمیل شود. موقعیت کنونی زن زندانی را در رابطه با موضوع حجاب شاید بتوان تمثیلی از موقعیت زن ایرانی در ارتباط با همین موضوع دانست. زن ایرانی نیز همچون زن زندانیِ امروز در طی قریب به هشتاد سال گذشته در اختیار قدرتمندان بوده است تا به عنوان ابزاری برای انتقال افکار و آمال و نظرات آنها مورد استفاده قرار گیرد.



maryam-nouraninejad.jpg
مریم نورائی نژاد

زنگ «پنج فرمان» مدارس دخترانه به صدا درآمد:
ندو، نخند، نپر، نرقص و نخوان

به مهر و مدرسه که فکر می کنم می بینم انگار هنوز هم دورم از همه آنچه باید تجربه می کردم و مدرسه با همان ساختارش نگذاشت. زنگ صدای تحکم آمیز ندو، نخند، نپر، نرقص و نخوان هنوز هم در گوشم می زند. چون من دختر بودم. همین 5 فرمانی که به نظرم آنقدر تعیین کننده و سرنوشت سازند که انگار می توان به واسطه آنها نه تنها سرنوشت من، بلکه سرنوشت یک جامعه را هم تغییر داد.



eye2.jpg
محمد ابراهیمی

فمینیسم، قصاص و تفکیک جنسیتی

تلاش برای اِعمال تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها چندین سال است که پیگیری می‌شود. در چند ماه گذشته این پروژه به مراحل نهایی آن نزدیک شده‌بود اما به دلیل اختلاف‌نظر در سطوح اجرایی کشور به صورت عمومی اعمال نشد. هر چند که در برخی دانشگاه‌ها و بنا به تصمیم رؤسای آنها به مرحله اجرا در آمد. سیاست تفکیک جنسیتی بر پایه همان استدلالی استوار است که زن‌ها را از عرصه اجتماع و سیاست دور می‌کند،



لاله حسین پور

سمیه جان، چرا تحقیر؟

آن ها می دانند که چه می خواهند. مردم از ظلم ظالمان به ستوه آمده اند و عدالت می خواهند. آن ها وعده دهندگان و منادیان روزهای خوب و خوش را دیگر باور ندارند. آن ها می خواهند اجرای عدالت را با دستان خود تجربه کنند. آن ها رژیمی را با همین وعده ها از پای انداختند، اما سیاهی ظالمان، خورشید را نیز پنهان کرد. از آن وعده ها چه باقی ماند؟ تنها نفیر شلاق می شنوند و سفیر باروت. و یا تاب خوردن بی صدای طناب ها را.



sotoude-farid-tohidlou-s.jpg
آزاده دواچی

شلاق پدرسالار بر جان زنان: از نسرین ستوده تا فرانک فرید و سمیه توحیدلو

شلاق ات را زمین بگذار، این سمیه توحیدلوست همان زنی که تا پوشیدن ردای استادی دانشگاه چند قدم بیشتر فاصله ندارد. حکم ات را پاره کن، این نسرین ستوده است همان وکیل قانونمدار جنبش زنان که هیچ گاه بدون استناد به قانون خودت، حرفی نزده است. بگیر و ببندت را تمام کن، این فرانک فرید است، همان زن فرهیخته مسالمت جو که برای پاسداشت حقوق هم جنسان اش و نیز حفظ زبان مادری اش، جز قلم و اشعارش را به کار نگرفته است.



faride-mashini.jpg
فریده ماشینی

ترکیب فمینیسم و اسلام: شکستن یک تابو در جوامع اسلامی

حث «فمینیسم اسلامی» و ترکیب این دو واژه با یکدیگر، تاکنون موافقان و مخالفان بسیاری در جنبش زنان را به اظهار نظر واداشته است. برخی بر این تصورند که افزودن پسوند «اسلام» به «فمینیسم» و ترکیب این دو واژه با یکدیگر و استخراج «فمینیسم اسلامی»، شاید نتواند بر هیچ یک از این دو واژه ارزشی بیافزاید. برخی دیگر از پژوهشگران نیز چنین ترکیبی را ممتنع می دانند. از این رو در این مقاله بنا دارم که در خصوص چنین امکانی به این بحث بپردازم که اساساَ آیا چنین درهم آمیختگی امکان پذیر است یا نه؟ اما ابتدا مایلم به دیدگاه های گوناگون در این زمینه بپردازم:



mahin-shokrollahpour-s.jpg
مهین شکرالله پور

این جا کردستان است

خودسوزی زنان در کردستان

چه دهشتناک است تصویر زنی بی گناه که به سبب جبر فرهنگ و سنت یگانه راه اثبات معصومیتش را در خودسوزی جستجو می کند. اینجا کردستان است، در کردستان که خودسوزی عاقبتی دردناک و تلخ برای زنان و دخترانی است که به دنبال سال ها صبر و انتظار در سیاهی و تاریکی، به قصد گریز از واقعیت های ملموس و دردآور زندگی، خودکشی را برگزیده به پیشوازش می شتابند. کردستان با داشتن نرخ بالای خودکشی در افراطی ترین وجه ممکن یعنی خودسوزی چند سالی ست با معضلی مهم و چالشی عمیق دست به گریبان است، بیماری خطرناکی که رفته رفته خود را به مانند هشت پای زشت به جامعه ی کردی می نمایاند و کسی پاسخگوی آن نیست.



dokhtare-urmia.jpg

دختر اورمیا

داستانی از روح انگیز پورناصح

این دختر پاک دیوانه شده؛ باز به سرش زده. همیشه با بزرگترها در افتاده. اگر تا رسیدنم کاری دست خودش ندهد خوب است. مرا باش که باز راه افتادم. مگر آن زمان که چراغ به دست آن جا می ایستاد، به حرف هایم گوش داد که حالا گوش بدهد. لیلا می گفت چند روز است پای پیاده با بطری های آب، کنار دریاچه می رود و آب آن ها را به دریاچه می ریزد. بعد ساعت ها می ایستد و نیایش می کند. بعضی وقت ها چند نفر هم همراهش می روند. آن ها هم راحت نمی نشینند که او هر کاری دلش خواست بکند. خودت را زود برسان. می شناسی اش؛ فکری به ذهنش برسد دیگر دست بردار نیست. شاید به حرف تو گوش بدهد.



faranak-farid-banafshe-hejazi.jpg
بنفشه حجازی

شمعی با بوی اقیانوس

در سالها پیش، شبی مهمان «فرانک فرید» و خانواده اش در تبریز بودم، چیز زیادی راجع به او نمی دانستم. یاری گرفتن برای شناختن مشاهیر زنان ترک برای ششمین جلد مجموعه کتابهایم در بررسی جایگاه زن ایرانی مرا با او آشنا کرده بود و بعد دانستن معانی لالایی های ترکی برای کتاب تاریخ شعر و ادب زنان ایرانزمین، مارا به هم نزدیکتر کرد ولی با فاصله ی تهران و تبریز که هم زیاد وهم به کوتاهی یک زنگ تلفن است. حالا اگر من تا تبریز هم بروم، نمی توانم از محبت دوست بهره مند شوم و حتی اگر تلفن بزنم کسی در آن سوی خط به من جواب نخواهد داد.



nayere-tohidi02.jpg
دکتر نیره توحیدی

نقد و بررسی جنبش زنان ایران در بستر جنبش سبز

آیا اصلاً ما جنبشی به نام جنبش زنان داریم؟ چراکه عده ای از جامعه شناسان در داخل و خارج ایران معتقدند هنوز جنبش اجتماعی زنان در ایران شکل نگرفته است. سیاست شناسی این که چرا اصلاً هراز چند گاهی این سئوال مطرح می شود، چیست؟ اگر جنبش زنان موجودیت دارد، خصوصیات آن چیست، نقاط قوت و ضعف آن کدام است و با چه چالش هایی روبروست؟



fateme-sadeghi.jpg
فاطمه صادقی

تغییر جنسیت و شرایط عدالت

یکی از مهمترین دعوی ها در برابر فقه اسلامی ارتدوکس که تنها خاص دورۀ معاصر و به زنان هم محدود نمی شود، این بوده است که در بسیاری موارد فقها نظر شخصی و حتی منافع شخصی خود را به جای نظر شرع و آموزه های وحیانی مطرح کرده اند. این مسأله به ویژه در مورد مسائل زنان از همه جا بیشتر نمود داشته است. بر اساس این نقد، فقهای مرد در بسیاری موارد جنسیت خود را در اولویت نسبت به آموزه های وحیانی قرار داده اند و بر اساس منافع شخصی خود به عنوان مرد دست به استنباط فقهی زده اند. یکی از مهمترین نمونه ها در مورد در هم تنیدگی منافع و دیدگاه های شخصی مردان و آرای فقهی آنها را می توان در مورد برخی از آرای فقهی پیرامون مسألۀ شهادت و قضاوت زن مشاهده کرد.



faranak-farid.jpg
آمنه کرمی

زندگی تابناک فرانک فرید و مرگ تدریجی دریاچه ارومیه

«فرانک فرید»، نویسنده، مترجم، از مدافعین حقوق زنان ایرانی، از اعضای بنیانگزار کمپین یک میلیون امضاء و همگرایی جنبش زنان برای طرح مطالبات در فضای انتخابات، روز 12 شهریور 1390، در سه راه امین شهر تبریز به هنگام خرید، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. خانم فرانک فرید را می توان به جرأت، یکی از زنان مقاوم ، سخت کوش، و به معنای واقعی کلمه از «خادمین فرهنگ» این سرزمین نامید که در فضای امنیتی شده ناشی از اعتراضات مردمی به خشک شدن دریاچه اورمیه (که واقعا یک موضوع ملی و به همه ایرانیان مربوط می شود)، و متعاقب موج وسیع اما بی دلیلِ دستگیریهای اخیر در آذربایجان، جزو صدها نفری است که این روزها زندان تبریز از حضور ناخواسته شان، جای سوزن انداختن نیست.



Nasrin-Sotoudeh1.jpg

روزی رؤياهای زنان دربند ايرانی به واقعيت می پيوندد...

دل نوشته رضا خندان به مناسبت سالروز بازداشت نسرین ستوده

مدرسه فمینیستی: يك سال گذشت... امروز ۱۳ شهريور است سالروز بازداشت نسرين ستوده
۳۶۵ روز پيش در چنين روزي در پي هجوم ماموران امنيتي، به محل كار و خانه، او را احضار
و بازداشت كردند. ماموران امنيتي خود را به دروغ پستچي معرفي كردند.
نوشتن در مورد سختي هاي يك سال گذشته كار چندان سختي نيست. اما نوشتن از ناملايمات چيزي را عوض نخواهد كرد جز ايجاد ياس و نااميدي. همچنين ناله و نفرين هم راهي براي ما نخواهد گشود.
بار سنگين اين سختي ها را ما و دوستان مان با هم بر دوش كشيديم بنابر اين نيازي به تكرار آن نيست.
بدون ترديد نسرين و همه ي زندانيان بي گناه دير يا زود آزاد خواهند شد و آناني كه دست به چنين كاري زدند همانجا خواهند ماند و اين ما هستيم كه بايد آرزو كنيم كه آنها نيز از زندان خود ساخته رها شوند تا همگي در صلح و آرامش، دنياي شادي را تجربه كنيم.



نویسنده: ماکس مونش

آلبانی
پروازی برای زنان!

برگردان: لاله حسین پور

آلبانی، کشوری که سابق بر این از جانب برخی چپ ها مهد انقلاب به شمار می رفت، عرصه را به ویژه بر زنان این کشور تنگ کرده است. این کشور همانند یونان و کوسوو یکی از فقیرترین کشورهای اروپایی به شمار می رود و هم چنان از ساختار عرفی و فرهنگی مرد- پدرسالارانه رنج می برد. گویی جنبش های استقلال خواهی زنان در قرن بیستم هرگز به این کشور راهی نیافته است.



az-nurenberg-ta-tehran-s.jpg
عصمت بهرامی

ازمیدان "لویت پول هاین" نورنبرگ تا پارک " آب و آتش " تهران

به روال چند سال گذشته، امسال هم با جمعی ازدوستان قراری گذاشته و در مراسم اجرای موسیقی کلاسیک ارکستر سمفونیک شهرنورنبرگ عازم پارک لویت پول هاین شدیم. هرسال در این روز و به طور معمول در آخرین شنبه ماه ژوئیه و یا اولین شنبه ماه آگوست مردم این شهر و اطراف آن بنا به سنت چندین ساله با شوق وشادی برای شنیدن شاهکارهای ارکستربزرگ شهرخود دراین محل جمع می شوند. اگر چه شروع برنامه بعد از غروب آفتاب در نظر گرفته شده اما شهروندان از چندین ساعت قبل به منظور به دست آوردن محلی مناسب برای بهتر دیدن و شنیدن برنامه در این پارک طبیعی و باصفا به چیدن بساط پیک نیک و خورد و خوراک و نوشیدنی های لازم اقدام می نمایند.