ای کاش کسانی که از نزدیک در جریان دستگیری سعید، این شاعر عزیز مردم ستمدیده ایران بودند صرف نظر از این که من در کتاب "راز مرگ صمد" در این مورد چه نوشته ام ، آن چه را که خود شاهد بوده اند را تحریر می کردند و قضاوت در مورد این یا آن فرد اکثریتی در باز داشتن سعید از فرار از خانه - قبل از تجمع پاسداران در خانه و یا به هر حال از بین رفتن امکان فرار - را به خواننده می سپردند.

پس از اعلام نتیجه انتخابات ۱۳۸۸ که برای بسیاری از شهروندان ایران گمان تقلب و دستکاری را برانگیخته بود متخصص های بسیاری از ایران و جهان به تحلیل این نتیجه ها دست یازیده اند که بخش در خور توجه ای از آن ها در ویکیپدیا منتشر شده است اینجا.
موضوع نوشته حاظر معطوف به وجود شمار زیادی صندوق های رای است که تعداد کل آرای آن ها ضریبی از ۱۰۰ بوده اند. این واقعیت جلب توجه دیگر کارشناسان را نیز کرده بود و با نگاهی گذرا آن را به مثابه وجود تقلب ارزیابی کرده بودند. اما آنچه که این تحلیل را از دیگر تحلیل ها که اشاره ای گذار به این یافته ها کرده اند، متمایز میکند این است که کوشش کرده ام به لحاظ آماری موضوع وجود چنین صندوق ها را ژرفتر ارزیابی کنم و دریابم که آیا نتایج اعلام شده رخدادی تصادفی ناشی از یک انتخابات سالم اند یا پیامد دستکاری ای هدفمند و تقلب.

چند هفته پیش نوشته‌ای از "محمد تبریزی" تحت عنوان "مبانی آسیب‌شناسی رویدادهای سال 1355 چریک‌های فدایی خلق" در سایت "اخبار روز" منتشر شده بود که این روزها مشابه آن در سایت‌های اینترنتی زیاد دیده می‌شود. آقای محمد تبریزی نیز نامی‌ست مستعار، و مرا با آدم بی‌هویت چه‌کار؟ هدف از نوشتن این مختصر تنها شاید هشداری باشد به خودمان که تاریخ را جدی بگیریم و هر توّهم و هذیانی را به نام تاریخ به خورد خواننده ندهیم.

در روزهای اخیر، برخورد اکثریت ایرانیها با حادثه ی تروریستی ع. س. در شهر مونیخ آلمان در شبکه های اجتماعی و رسانه های گروهی دیگر، نشان داد که اینها از یک طرف به عمق فاجعه واقف نیستند و از طرف دیگر با روند هضم این جنایت در مجامع خود مشکل دارند. اینها در سایت ها، نشریات و رادیو ها و تلویزیونهایشان، یا این حادثه را بایکوت خبری کردند و یا بدون پرداختن به جزئیات، در کنار اخبار دیگر بصورت کلی آنرا پوشش دادند. بخش دیگری نیز به ماستمالی و سنبل کردن این جنایت مهیب در شبکه های مجازی دست زدند.

جامعه مدرن بیش از گذشته با نگرانی و ترس زندگی می کند. اگر در تاریخ آنتروپولوژیک گذشته، رویدادهای سهمگین طبیعی و شناخت محدود بشر ترس می آفرید، در دنیای مدرن آرامش و آسایش خاطر انسان بطور قطع جای خود را به اضطراب و ترس پاتولوژیک داده است. در جامعه مدرن، ما بشکل انبوه مواجه با کودکان و بزرگسالانی هستیم که گرفتار ترسی عمیق و تنش های روانی پاتولوژیکی می باشند. لرزش، تپش، فریاد زدن، احساس خالی بودن، بیخوانی، بغض، دل درد، مات شدن، بهت، عرق کردن، درخودفرورفتن، منزوی شدن، استرس و غیره از جمله نشانه های ترسی است که انسان مدرن را در خود می پیچاند و فشار می دهد.

سالها بود که به اسم می شناختمش چرا که یکی از نمادهای مقاومت بود در برابر همه گونه نابه کاری ها، بدبیاری ها و بی مهری های روزگار. و آنان که دستی در مبارزات دهه چهل و پنجاه داشتند و با مبارزات دکتراعظمی آشنا بودند اکثرا با نام پرویز خان اعظمی آشنایی داشتند. آشنایی ام به رسم و از نزدیک با او از سال ۱۳۵۸ آغاز می شود. همایون(هبت الله معینی) که پرویز خان را بزرگ مرد ایستادگی و مهربانی می دانست مرا به او معرفی کرد.همایون نسبت به او احساس احترام عمیقی داشت و می گفت ما به مقاومت های درون زندان توجه داریم اما مقاومت خانواده ها در بیرون از زندان را غالبا فراموش می کنیم.

چرایی کار او را بی‌تردید باید از نظر جامعه شناسی و روان شناسی بررسی کرد تا شاید درس عبرتی شود برای جلوگیری از تنفر دیگران. اما رفتار ایرانی‌ها را هم باید از نظر جامعه‌شناسی تبعید یا مهاجرت به بررسی نشست. همین تبرا جُستن از علی و غیرایرانی خواندنش، نوعی برتری جویی نیست؟ ما ایرانی‌ها تروریست نیستیم که. ما که هزاران سال فرهنگ در انبان داریم که اقدام به خشونت نمی‌کنیم. ما که ... اما غافل هستیم که در کنار چهره‌های سرشناس ایرانی در عرصه‌های گوناگون، تروریست هم داریم. به باورم باید قد راست کرد و به صراحت گفت: علی سنبلی تروریست راست‌گرا بوده است، همان‌گونه که هیتلر فاشیست بوده و بریویک تروریست نزادپرست.

پرونده ی ننگ آور رژیم، لکه ی شرم آوری است در تاریخ میهنمان که بزودی بسته خواهد شد. این عمارت بزودی فرو میریزد، جمهوری اسلامی فرو می پاشد. نه تنها دخالت مذهب در حکومت و جامعه بشدت کمرنگ می گردد، بلکه جایگاه خود را در دخالت در سرنوشت مردم از دست میدهد. زیرا طی دوران نکبت بارِ حکومت زور و تزویر، میلیون ها ایرانی از مذهب بیزار یا فراری شده اند: عده ای به مذاهب دیگر روی آورده و عده ای ضد عرب شده اند؛ عده ای حتی خدا را قبول ندارند؛ و گروه بسیار بزرگی از هم میهنانمان، طرفدار جدائی حکومت از مذهب هستند.

اگرما در ارزیابی خود انصاف را معیار ارزیابی خود بدانیم و آنرا آگاهانه یا ناآگاهانه زیر پا نگذاریم، قبول خواهیم کرد که انتخابات درون نظام هم حد اقل از مشروعیت نسبی برخوردار است و تحریم شرکت در انتخابات نه بر اساس معیارهای دمکراتیک بلکه با انگیزه های شخصی و یا گروهی انجام میگیرد که میتواند به منافع عمومی صدمه بزند و حتی آنرا در شرایط تاریخی مشخصی به مخاطره جبران ناپذیر بیاندازد. اگرواقعبینانه واقعیات غیر قابل انکار را معیارارزیابی و تشخیص خود بنمائیم، حق انتخاب در جمهوری اسلامی- بجز در مورد انتخابات دوره اول و بخصوص دوره دوم رئیس جمهوری احمدی نژاد - بمعنی واقعی کلمه از مردم گرفته نشده واز کسی هم از شرکت در انتخابات جلوگیری نشده و اصولا انتخابات در شرایط ترس و رعب و تهدید نیروهای دولتی یاعناصر نامعلوم انجام نگرفته است.

آرش در اندک زمانی موفق شد به فضای بی‌بدیل ابراز نظر و گفت و شنود مخالفان سرآمد حکومت اسلامی در تبعید ـ آن هم نه فقط از طیف چپ - و هم‌چنین نویسندگان، شاعران و روشنفکران منتقد بدل شود و به مرور دامنه‌ی این فضا را تا داخل کشور نیز گسترش دهد. از این منظر، آرش برای بسیاری از دیگر تجارب بعدی، یک سرمشق بود. بی‌آنکه قصد مبالغه داشته باشم، نمونه‌ی چنین تجربه‌ای را تنها می‌توان در پراتیک‌های فرهنگی غرب در آنچه مثلاً یورگن هابرماس به تأسی از کانت «کاربرد انتقادی عقل» یا «فضای عمومی تبادل آزادانه‌ی افکار» می‌نامید، جستجو کرد. این تجربه که تا احزاب چپ اروپایی سده‌های نوزده و بیست نیز ادامه یافت، بی‌شک نقش بزرگی در پیشروی افکار انتقادی و نهادهای دموکراتیک در کشورهای غربی ایفاء کرده است.

احمد شاملو به راستی آدمی زاده یی یک سره از جنس شگفتی های روزگار پر ادبار و تار و بیمار ما بود. نه این که از ما به-تران بود. نه! اما به تمامی از قواره یی دیگر بود. از آن یکه آدم هایی که بی کم ترین اغراق فقط مثل خودش بود. مانند همه ی ما زیگزاک کم نداشت ولی هیچ گاه در سکون و سکوت نبود. یعنی که همیشه در حرکت بود. گیرم به سمت چپ جاده می کشید و چون هم واره یک طرفه می رفت پس همیشه در حال برخورد و زد و خورد بود و چون هم واره ساز مخالف می زد پس همیشه مشغول شلوغ کردن بود. انگار ناف اَش را با اغتشاش بریده بودند. هر کجا که می رفت و در هر جمعی که می نشست مثل آب خوردن همه چیز را به هم می زد. عشق می-کرد از این که - به تعبیر نیما- آب در "خوابگه مورچه گان" ریخته است."خلاف جریان" ترجمان واقعی نام اوست! پس همیشه ی خدا حرف دیگری می گفت. حتا در روایت "چوپان دروغگو!" که به زعم او قربانی دسیسه ی سردسته ی گرگان نابه کار شده بود. و در این میانه تنها نیتی که در کار نبود - برخلاف پندار نادرست زنده یاد اخوان - "خودنمایی" بود.

روز یکشنبه یکی از نزدیکان سیاسی اردوغان که در حین کودتا کشته شده بود، به خاک سپرده شد. در مراسم تشییع جنازه، اردوغان ضمن نشاندن اشک بر گونه، با بغض در گلو به حاضران قول داد که مخالفان به سزای اعمال خود خواهند رسید و به زودی پاکسازی خواهند شد. با تکیه بر این گفته‌ها است که نماینده حزب دمکراتیک خلق‌ها امیدی به برپایی دموکراسی در کشور ندارد. او می‌افزاید با وجود چشم‌انداز تاریکی که پیش روی ما است، حزب‌های مخالف امید خود را از دست نداده‌اند.

ترکیه بعنوان یکی از کشور های مهم منطقه که سال ها دمکراسی و سکولاریسم را با افت و خیز های فراوان تجربه کرده، و در سال های گذشته الگویی برای دیگر کشور های منطقه مطرح شده بود در مسیر خطرناکی پا گذاشته است. اعلام حالت فوق العاده هرچند کوتاه مدت، نگران کننده است، در این شرایط فعالیت برخی از نهاد های مدنی، اجرای قوانین جاری و التزام به رعایت کنوانسیون های بین المللی بویژه حقوق بشر معلق خواهد شد، نیرو های آزادی خواه و دمکرات بعناوین مختلف زیر ضربه قرار خواهند گرفت. بنابرین در این شرایط خاص همکاری و همبستگی نیرو های پیشرو و مبارزه با ارتجاع در شکل های مختلف آن در منطقه یک ضرورت تاریخی است. آنچه در ترکیه می گذرد در منطقه بویژه در ایران هم تاثیر گذار خواهد بود.....

صدها بنیاد ریز ودرشت دیکر بااهذاف مشابه وجوددارند که تمامی آنان میتوانند زیر یک پوشش فعالیت کنند واز این هزینه های گزاف صرف نظر کرد اما روحانیونی که برخوان نعمت منابع طبیعی و دسترنج مردم نشسته اند بهر دستاویر وبهانه عوامفریبانه ای تلاش میکنند تابرثروت بیکران خودبیافزایند امام جمعه گلستان گفته است هیچ نهادی در ایران مانند حوزه های علمیه کم هزینه وپر منفعت نیستند

کودتا البته ساختگی و تأتری نبود که صرفا با اراده یک طرف منازعه-اردوغان- به نمایش درآمده باشد، اما این نیز واقعیت دارد که مدت ها قبل از وقوع کودتای نافرجام، این او بود که خیزبزرگی را برای یک دست کردن قدرت، حذف رقبا و قدرت های موازی، تصفیه وسیع ارتش و دستکاه قضائی و دادستان ها و دیگرنهادهای قدرت و نیز علیه نفوذ رقیب اش«جنبش خدمت» فتح اله گولن در نهادهای موازی، برداشته بود. آن چه که بلافاصله پس از وقوع کودتا تحت عنوان تصفیه ها و بازداشت های بسیار گسترده و عزل از مناصب از قضات و ارتش وشاغلین و صاحب منصبان غیرخودی تا استادان دانشگاه و آموزگاران مدارس و و کارمندان معمولی جریان دارد، تصیم و لبست بلندبالائی نبودند که یک شبه گرفته و تهیه شده باشند.

آخرین پادشاه ایران یعنی محمد رضا شاه فردی جبون و ترسو بود؛ با وجودی که همیشه با مردم میهنش با استبداد رفتار می کرد و سینه را جلو می داد و نخوت و تکبر سلاطین قرون پیشین را طبیعی یا مصنوعی جلوه می داد، به هیچ وجه اهل مبارزه با رقیب و حریف نبود و نیروی مقابله با بحرانها را نداشت. به همین جهت به محض اینکه اوضاع کشور را اندکی نا به سامان می دید، چمدانها را می بست و راه فرار و سفر را در پیش می گرفت.

با ارزيابی وقايع چند ساله اخير شايد بتوان يک روند عمومی ، برای تحولات خاورميانه را تعيين کرد. فکر می کنم چرخش سياست ترکيه، چرخش سياست غرب نسبت به حکومت سوريه و بالاخره چرخش سياست (بخشی) شيخ نشينها و ترکيه نسبت به داعش همگی در يک روند عمومی قرار دارند. فکر می کنم مضمون کلی تحولات چند ساله اخير ،از زمان کنار گذاشتن سياست تغيير رژيم در ايران از طرف قدرتهای غربی، روشن شده باشد. اين مضومن عبارتست از گذار از نظم امريکائی حاکم بر خاورميانه. نظم نوينی در منطقه در حال شکل گرفتن است و با توجه به واقعيتهای زمينی، چنين گذاری طبيعتا از درون جنگ ، آشوب، تروريسم و فجايع باز هم بيشتربه سر انجام می رسد.

زمينه هاى دموكراسى و زايش آن منوط به بكارگيرى لفظ "تمرين دموكراسى" يا "مدارا"ى رواج يافته در "جمهورى" اسلامى نيست؛ "جمهورى" اسلامى با رواج اين مفاهيم بر سر زبانها دارد در فروپاشى اش موانع و سد ايجاد مى كند. آغاز زايش دموكراسى يا مداراى اصيل منوط است به رسميت يافتن "من" يعنى اينكه بايست مكانيسمى بوجود آيد تا "من" آدمى را حمايت و حفاظت كند و اين "من" بتواند با حضور نقاد خويش اولين اثر خويش را بر جا نهد. وقتى "منِ" آزاد حضور نداشته باشد يعنى در عدم باشد هر نوع روند دموكراسى يا "تمرين دموكراسى" صرفاً اسمى و لفظى است كه البته با روحيه و ذهن تنبل ما ايرانيان همخوانى دارد. ما ايرانيان بيشتر مى پسنديم كه اسماً چنين باشيم تا عقلن.

آقای خامنه ای در دستگاه خلافت شما نیروی تخریبی وجود دارد که با دست راستی های امریکائی ، اسرائیلی و عوامل عربستان سعودی هم آوا ، همراه و هم صدا هستند و دارند مملکت را تخریب میکنند و این پدیده نوینی است در تاریخ چنین پدیده ای دیده نشده است که گروهی برای تخریب کشورش با نیروهای بیگانه همراه شود . شما دارید به کجا میروید؟

بحران خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا ، جدا از بحران نئولیبرالیسم و تناقضات ناشی از آن قابل فهم نیست. در طی چهار دهه از حاکمیت نئولیبرالیسم بر سیاست های کشور های اروپائی ، دگرگونی های عمده ای در خصلت بندی دولت ها و جوامع تحت حاکمیت آنها بوجود آمده است. جا به جائی های عظیم طبقاتی ، تمرکز شدید ثروت در دست اقلیتی محدود و به حاشیه رانده شدن بخش های مهمی از جامعه ، بر هم ریختن بافت اجتماعی و اقتصادی ، یاد آور « دگرگونی های بزرگ» کارل پولانی در دهه۱۹۴۰ به شکل دیگری است. این نوشته ، نظری دارد به زمینه های این بحران، که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را میتوان بخشی از آن دانست.

خطای پزشکی، خطائی غیرعمد و ناخواسته تعریف شده است، خطائی که جان بسیاری از بیماران را در جهان گرفته است. در میهنمان آماردقیقی در باره میزان مرگ ومیر ناشی از خطای پزشکی وجود ندارد اما از لابلای اخبار و پرونده ها می توان دریافت که روند خطا ها و تخلف های پزشکی در جامعه ایران رو به ازدیاداست. حکومت اسلامی و طب اسلامی نقش مهمی در افزایش چشمگیر خطای پزشکی در میهنمان دارند.

کودتا در ترکیه شکست خورد ولی هنوز از طراحان اصلي آن چيزي نميدانيم. به نظر من میتوان حدس زد که منافع آمریکا در پيروزي اين كودتا رقم ميخورد، حتي اگر خود آن کشور باني آن نبوده باشد. سرپيچي هاي متعدد دولت نيمه اسلامي تركيه از استراتژي منطقه ای امريكا، هم روسيه و هم ايالات متحده را از اين دولت عاصي كرده است. حتي اسرائيل منافع خودرا در رفتن دولت اردغان مي ديد. اسلامي شدن تدريجي دولت حاكم بر تركيه، وهمكاري هاي پنهان و آشكار وی با داعش آمريكا را نگران ميكند. اگر هم زماني، و بنا به فرضيه هايي، آمريكا در شكل دهي داعش نقش داشته، مشهود است که امروزه برعليه آن عمل ميكند. روسيه را هم به كمك ميگيرد.

مطالعه دقیق تر «حماسه سیاهکل»، اثر نویافته حمید اشرف، و مرور مجدد «نبرد با دیکتاتوری»، از آخرین نگاشته های بیژن جزنی، مرا از نو به یاد بحث های زندان قصر از مهر ۴۷ تا قبل از اجرای نقشه فرار در بهار ۴۸ انداخت. در آن بحث ها بیژن و حسن ضیاء ظریفی، تمایل به تعویق درگیری و تدارک بیشتر بودند و سورکی و کلانتری معتقد به شروع سریعتر و دل به دریا زدن. ماجرای کشف سازمان نظامی و متلاشی شدن تشکیلات حزب توده بدون هرگونه مقاومت و تعرض علیه نظام کابوسی بود که در تمام آن سال ها روح ناآرام رفقا را در خود فرو برده بود.

از همان ساعت های نخست، مشخص بود که این کودتا به نتیجه ای نخواهد رسید، از آن رو بهره برداری سیاسی از آن آغاز شد. در اولین واکنش فتح اله گولن که دولت ترکیه و اردوغان رئیس جمهور، وی و جنبش وابسته به وی را دولت موازی می خوانند، اقدام کودتاگران را به شدت محکوم کرد تا تبلیغات دولت و اردوغان را بی تاثیر کند، همزمان اتحادی بین احزاب سیاسی با گرایش های گوناگون شکل گرفت که همگی خواهان دمکراسی بودند و مخالفت خود را با کودتاگران بر زبان آوردند. در تمام شب زدوخورد بین کودتاگران و نیرو های مخالف ادامه یافت. مراکز و مناطقی از جمله مجلس ملی ترکیه از سوی کودتاگران بمباران شد، در نتیجه تعداد زیادی جان باختند. و برخی از مناطق نظامی هم به آتش کشیده شد.

آن که می تواند پشت فرمان کامیونی بنشیند، پای خود را روی پدال گاز بفشارد و با سرعتی میان 120 تا 150 کیلومتر به قلب جمعیت بی گناهی بزند که به تماشای آتش بازی نشسته اند، چه نامی می تواند داشته باشد؟ تروریست؟
نه. او شایسته چنین عنوانی هم نیست. زمانی تروریست های فراکسیون ارتش سرخ در آلمان برای به کرسی نشاندن شعارهای توهم آمیز خود و به زانو درآوردن سرمایه داری حاکم، چهره های شناخته شده سیاسی و اقتصادی کشورشان را می ربودند، یا خودروهای آن ها را به رگبار می بستند.

»  حمید را از نزدیک می شناختم
»  چه کسی می گوید مسعودرجوی زنده نیست؟!
»  چریک های فدائی خلق و مبارزه توده ای روشنفکری ـ دانشجوئی
»  نگاه به حمید اشرف از منظری دیگر
»  سیاست، تئوری و تاریخ نگاری:
»  چیستان «منافع ملی» !
»  مرگ نابهنگامِ یک چهره جهانی: فرصتی برای فاتحه‌خوانی، یا اعتراض به سانسور؟
»  امپریالیسم ژاپن، بمباران اتمی و عذرخواهی آمریکا
»  دوران غلبه سرمایه و بازار بر انسان و اخلاق!
»  باد مارا باخود خواهد برد
»  در باره تاریخ نویسی جنبش چپ ایران
»  روانشناسی سیاسی و رهبران سیاسیِ" روانی"
»  نگاهی کوتاه به اوضاع کنونی، چشم انداز و چالش ها