در این ویژه نامه، مقاله هایی میخوانید از:
- «رویاروییِ سوسیالیسم و مذهب از کجا بر میخیزد؟» از محمد رضا شالگونی- «مارکسیسم و مذهب» از میشل لووی، ترجمه یِ حسن مرتضوی- پاسخ های: هایده مغیثی و آرامش دوستدار به پرسش های آرش- «مذهب و سیاست» از ژیلبر آشکار ، ترجمه: بهمن عفیف و محمد حق شناس- پاسخهای ابوالحسن بنی صدر به پرسشهای دهگانهی آرش- « اسلام سیاسی در خدمت امپریالیسم» از سمیر امین، ترجمهیِ ح . ریاحی- گفتگوی آرش با یوسفیِ اشکوری - «مارکسیست ها و مذهب: دیروز و امروز» از ژیلبر آشکار، ترجمه یِ حمید محوی- دورازده پرسش از ناصر کاخساز - «مقدمه ی ویراستارانِ مانتلی ریویو» ترجمه یِ محمد حق شناس - »چپ و مذهب« از ارنست کُرنل، ترجمه یِ کیوان سلطانی- «تعرض مقدس و عقب نشینیِ سکولار» از سعید رهنما- «قرآن همچون یک قصه» از مهدی استعدادی شاد- «اسلام : نشانه ی زوال سرمایه داری» ، ترجمه ی حمید محوی- دوازده پرسشِ آرش از حمید دباشی- «رونق دکه ی دین» از نوبرت بولتز، ترجمه یِ مهدی استعدادی شاد- «اسلام،اسلامگرایی و غرب» ازاعجاز احمد،ترجمه یِ ح . ریاحی- «مارکس، جهانی شدن و منطق سرمایه» احمد سمایی
-----------------
کارل مارکس
بنیان نقد بیدینان این است: این کشور، این جامعه دین را فراز میآورد؛ که جهان آگاهیی واژگونه است. دین نظریهی همهشمول این جهان، چکیدهی دائرهالمعارفیی آن، منطق مردمیی آن، افتخار معنویتگرایانه ی آن، شورمندیی آن، نسخه ی اخلاقی ی آن، مکمل رسمیت بخش آن، بنیان کهکشانِ تسلا و توجیه آن است. تحقق خیالیی انسان است؛ هنگام که انسان به واقعیت راستین نرسیده است. ستیز با دین ستیز با جهانی است که دین عطر معنویی آن است.
فلاکت دین هم فلاکت واقعی را بیان میکند هم در مقابل آن میایستد. دین آفریدهی آه انسان ستمدیده، قلبِ جهان بیقلب، روح زمانه ی بیروح است. دین افیون تودهها است.
الغای دین، که توهم نیکبختی میسازد، یعنی تمنای نیکبختیی راستین انسان؛ تمنای رهایی از وضعیتی که نیازمند توهم است. نقد دین جنین نقد درهای پُراشک است که دین هاله ی آن است.
نقد دین گلهای خیالی را از زنجیر نچید تا انسان زنجیر را بدون خیالپروری یا تسلا تاب آورد؛ که گلهای خیالی را چید تا انسان زنجیر را به دور اندازد و گلهای زنده را جمع آورد. تا بتواند بیندیشد، عمل کند، حقیقت خویش را قالب ریزد. تا بتواند گرد خورشید راستین خویش بچرخد.
«گامی در نقد فلسفهی حق هگل»
ولادیمیر ایلیچ لنین:
همه باید آزاد باشند به هر دینی که میخواهند بگروند یا به دینی نگروند: آتهئیست باشند. حزب پرولتری از دولت میخواهد دین را به عنوان امری خصوصی اعلام کند. اما این به این معنی نیست که مسئلهی ستیز علیه افیون تودهها، ستیز علیه خرافات دینی، امری خصوصی است.
در مورد دین
لئون تروتسکی:
در میان کارگران روسی زهدی نیست؛ هرگز نبوده است. کارگران، بهویژه زنان، بیشتر از سر عادت به کلیسا روی میآورند. تصاویر مقدس هنوز بر دیوارها آویزاناند؛ چرا که از مدتها پیش بر دیوار آویزان بودهاند. آنها زینت دیوار اند. بدون آنها اطاق سرد و خالی است. کارگران به خاطر پاسداری از زهدشان به کلیسا نمیروند؛ به کلیسا میروند چون کلیسا روشن و زیبا است، مردم آنجا هستند، در آنجا میتوان ترانهها شنید. با کلیسا باید از طریق جایگزینیی شکلهای جدید زندهگی، تفریحهای جدید، نمایشنامههای جدید مقابله کرد.
«الکل، کلیسا و فیلم»
جورج لوکاچ:
تلاش برای ساخت مفاهیم اسطورهای، به معنای ناتوانی از درک وضعیت زندهگیی انسان است. ناتوانی از شناخت ذات یک پدیده خود را در باور به وجود نیروهای محرک استعلایی بیان میکند؛ باور به نیروهایی که واقعیت، روابط میان چیزها و پدیدهها، روابط ما با چیزها و پدیدهها، دگرگونیی چیزها و پدیدهها را اسطورهوار شکل میدهند. روح مطلق هگل آخرین صورت اسطورهی بزرگ بود.
تاریخ و آگاهیی طبقاتی
تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر:
روشنگری همواره اعتقاد داشته است که فرافکنیی ذهن به صحنهی طبیعت اصل بنیادین اسطوره است. روحها و اهریمنها تصاویر آینهی وجود انسان اند که ترس از پدیدههای طبیعی را در دل دارد.
با این همه اسطورههایی که قربانیی روشنگری شدند، خود محصول آن نیز هستند. تأیید قدرت به مثابه اصلِ حاکم بر همهی روابط، بنیان بیداریی سوژه است. همسانیی انسان با خدا یعنی تسلط بر هستی، نگاه سرورانه، جلوس بر تخت فرماندههی.
اسطوره به روشنگری تبدل میشود و طبیعت به عینیت صرف. روشنگری با اشیا همان نسبتی را دارد که دیکتاتوری با انسانها. روشنگری انسانها را تنها به مثابه آلت دست به رسمیت میشناسد.
دیالکتیک روشنگری
لوسین گلدمن:
ایمان مارکسیستی یعنی ایمان به آیندهای تاریخی که انسانها خود خواهند ساخت. یا بهتر بگوییم ما باید با فعالیت خود بسازیم. استعلایی که عینیت این ایمان است نه ماوراطبیعی است نه فراتاریخی؛ که فرافردی است؛ نه بیش و نه کم. بی آن که بخواهیم مارکسیسم را مسیحیتگونه کنیم.
خدای پنهان
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد