جلوه جواهری اجازهی همسر، آن روی سکهی استقلال زنان حدود ۴ سال است که با زنان در محلههایی در جنوب شرقی تهران کار میکنم. این شغل من است نه کاری که بهصورت داوطلبانه انجام بدهم و طبیعتا در جاهایی دستم بهشدت بستهی تشریفات اداری است. با این وجود، هر بار که پا در محلهای میگذارم و با زنان دربارهی مسائلشان و راههای برونرفت از آن صحبت میکنم، صورت مسئلهی خشونت خانوادگی علیه زنان برای من ابعاد روشنتری به خود میگیرد. زندگی هرکدام از این زنان انباشتهای از تاثیرات قوانین نابرابر است، آتشفشانی از دردهای نابرابری و بیعدالتی در خانهای که قرار بود مأمن آنها باشد. هرکدام بغضهایی دارند که به سادگی در همان اولین دیدار میشکند. نیازی نیست بحثی راه بیندازم تا به حرف بیایند، بلکه هرچقدر هم تلاش کنم تا آنها را از دردهایشان جدا کنم و بر بحثِ کلاس متمرکز، کمتر به نتیجه میرسم.
نگاهی به اخبار خشونت علیه زنان در سال ۹۴ تنظیم: مریم رحمانی خشونت علیه زنان به اشکال گوناگونی در ایران رخ میدهد؛ از آزارهای خیابانی و خشونتهای خانوادگی گرفته تا شکلهای قانونی و ساختاریتری از آن مانند گشت ارشاد. خشونتهای خیابانی علیه زنان بهشدت افزایشیافته است بهطوریکه مسئولان نیز بر این مسئله صحه گذاشتهاند. از دیگر سو آمار رسمیای از خشونتهای خانوادگی علیه زنان وجود ندارد. تنها منابعی که در دسترس هستند گزارشهایی است که در رسانهها منتشرشده و بسیاری از شکلهای خشونت کلامی یا اقتصادی علیه زنان در خانواده مغفول مانده است. در ادامه گزارشی از وقایعی که در برخی جراید و سایتهای خبری از خشونتهای اعمالشده برزنان منتشر کرده اند، ارائه می شود.
شمیم شرافت تاثیر رسانه در تولید و بازتولید خشونت علیه زنان بیدارزنی: خشونت علیه زنان در طول تاریخ به صور مختلف و در سطوح متفاوت توسط زنان تجربه شده است. از تحقیر و توهین تا مرگ، زنان آگاهانه یا ناآگاهانه در معرض خشونت قرارگرفتهاند. انواع خشونتهایی که به زنان تحمیل میشود، طبق دستهبندیهای انجامشده توسط متخصصان شامل خشونتهای روانی و کلامی، خشونت جنسی، خشونت جسمی و خشونت اقتصادی است.
یاشین زنوزلو سه سوال عمده در مورد خشونت علیه زنان
و پاسخ از سوی اصحاب قلم آذربایجان مدرسه فمینیستی: ۲۵ نوامبر به عنوان سالروز منع خشونت علیه زنان نامگذاری شده است، مساله ای ملموس که اهمیت آن را هم به عینه و هم با استناد به آمار موجود میتوان به راحتی درک کرد. در این راستا مصاحبه ای با اصحاب قلم آذربایجان که دستی در حوزه مسائل زنان نیز داشته اند انجام داده ام تا نظر آن ها را در مورد سه سوال رایج در مورد خشونت عیله زنان جویا شوم. در این مصاحبه از خانم ها «فرانک فرید»، «فاخته لونا زمانی»، «نفیسه محمدپور»، «رقیه کبیری»، «سوسن نواده رضی» و «نگار خیاوی» پرسیده ام
آمنه رضاییلایحه ای برای کاهش خشونت علیه زنان به بهانه روز جهانی منع خشونت علیه زنان بر آن شدم که از «لایحه تأمین امنیت برای زنان» یادی کنم؛ لایحه ای که برای اولین بار در حمایت از زنانی که در محيط اجتماع و یا خانواده تحت آزار و اذیت قرار می گیرند مطرح شد. این لایحه در 5 فصل و 81 ماده به منظور جلوگيری از بی عدالتی در روابط خانوادگی و ضرورت رفع ظلم و تعدی نسبت به زنان در عرصه خانواده، و نیز پيش بينی راهکارها و ضمانت های قانونی و جلوگيری از افراط و تفریط در این زمينه از طرف مرکز امور زنان و خانواده دولت دهم تدوین گردید. در این لایحه به مسایل و موضوعاتی پرداخته شد که علاوه بر قوه مجریه، آن را تقریباً به یک لایحه قضایی نزدیک کرد و نه تنها قوه مقننه بلکه دستگاه های دیگر را هم دخیل کرد.
یاسمن. الف خطر ثروتمند شدن زنان! آقای طباطبایی! چگونه است که همیشه انگشت اتهام به سمت زنان است؟ طبق چه قانونی می شود نیمی از جمعیت را از حق درآمد و پولدار شدن محروم کرد تا ناگزیر شوند با هر شرایطی، به زندگی مشترک تن در دهند؟ آیا چنین رویکردی، توصیه به خشونت علیه زنان نیست و همین امر باعث روی آوردن زن آزرده، به خارج از خانه و ایجاد فساد نمیشود؟ هیچ از خودتان پرسیدهاید دلیل مهریههای بالا و یا تن ندادن دختران تحصیل کرده به ازدواج چیست؟ آیا فکر کرده اید دختران چه پشتوانهای در قانون مدنی ایران پس از ازدواج دارند: از تجدید فراش همسر خود اطمینان دارند یا از حضانت فرزندان شان؟ آیا در صورت تجدید فراش شوهر، امکان درخواست طلاق دارند یا این که در چنین شرایطی هم ناگزیرند و باید به زندگی نکبت بار، ادامه دهند؟ آیا ندیده اید سال های جوانی دختران بی گناه در اثر یک ازدواج اشتباه، در دادگاه ها می سوزد؟
پیمان نعمتی تهاجم چپ سنتی علیه جنبش زنان در ایران این نوشته بررسی نظرات حزب توده ایران به سیاست انتخاباتی جدید جنبش زنان و انتخابات مجلس آتی است. (چپ سنتی در این نوشته به معنای گرایشات سیاسی در نظر گرفته می شود که در اساس کلیات نظرات بنیادی مارکسیستی – لنینیستی و تئوری های اجتماعی بویژه تمرکز بر تغییر قدرت سیاسی بمثابه یگانه شیوه ایجاد تغییرات بنیادی اجتماعی را حفظ کرده ند).
حمید حمیدیگزارش"مجمع اقتصاد جهانی"درمورد شکاف جنسیتی در جهان برای سال ۲۰۱۵* (نگاهی به شرایط ایران) در این گزارش، شکاف جنسیتی در چهار حوزهی اقتصاد، سیاست، سلامت و آموزش بررسی شده و رتبهبندی وامتیازدهی در آن، بر اساس میزان برابری در دسترسی به آنها تنظیم شدهاند. اولین نکتهی جالب توجه آن است که بنا بر این گزارش، هیچکدام از بیست کشور صنعتی جهان (موسوم به گروه بیست) جایگاهی در میان ۱۰ کشور اول ندارند. در آسیا، فیلیپین، کمترین شکاف جنسیتی را داراست و رتبه هفتم را به دست آورده است، این رتبه به خاطر مشارکت بالای زنان در اقتصاد و همچنین سیاست، برای این کشور حاصل شده است. در اروپا، اغلب، کشورهای شمال هستند که در بالای جدول قرار دارند زیرا فرصتهای تقریباً برابری را برای مردان و زنان ایجاد کردهاند. ولی در کشورهای جنوبی اروپا هنوز شکافها قابل ملاحظه است. این گزارش وضعیت آفریقا را رو به بهبود، ولی هنوز با نابرابری بالا در دستیابی به فرصتها توصیف کرده است.روندا از جمله کشورهای ـفریقائی است که در رتبه ششم قرار گرفته است.
منصوره شجاعیتلاش زنان برای پایان دادن به خشونت در منطقه و مسئله انتخابات شکل گیری کمپین «تغییر چهره مردانه مجلس» پیشتر از آغاز فصل انتخابات، حرکتی پیشرو و خردمندانه در راه ترویج و آموزش حق مشارکت سیاسی و انتخابات آزاد است که میتواند همچون سنگری برای مبارزه زنان با سیاست های خشونت آمیز منطقه نقش داشته باشد. با نگاهی به سرعت وقایع خشونت بار در منطقه این کمپین پیش از موعد بیانگر عاقبت اندیشی زنان فعال ایرانی در موضوعات مورد مناقشه است.
آزاده دواچیمشارکت سیاسی زنان و استراتژی های رفع خشونت علیه زنان مسئله ی حضور زنان در سیاست و تصمیم گیری و مشارکت در سیاست های ملی یکی از موضوعات مورد بحث سازمانهای زنان و به خصوص سازمان ملل در سال های گذشته بوده است. با وجود رشد زنان در زمینه های مختلف اجتماعی، زنان همچنان در بسیاری از کشورهای از صحنه ی سیاست غایب هستند. «تئو بن قریرب» در یکی از مقالات تحقیقی سازمان ملل در خصوص اهمیت حضور زنان در تصمیم گیری های سیاسی می نویسد: به رغم حضور پر رنگ زنان در بسیاری از زمینه های اجتماعی، حضور زنان در عرصه سیاست همچنان کمرنگ است.
جواد موسوی خوزستانیپیامبران خشونت و جامعه مدنی
در اغلب کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، بنیادگرایی و تفسیر قهرآمیز از اسلام موفق شده بر موج بحرانهای ژرفِ ساختاری-هویتی و تضادهای طبقاتی این کشورها سوار شود و زمینه را برای بیدار شدن نفرتی چند صد ساله فراهم سازد، در نتیجه اکنون لشکری از کینهها و تحقیرهای کهنسال از ژرفای قرون برخاسته و این بخش از جهان را به گودال بزرگی از جنگهای فرقهای، کشتار بیگناهان، بردگی زنان و کودکان، و قتلگاه مدنیت تبدیل کرده است. این وضعیت خشن و جنونآمیز اکنون دارد به سمتی میرود که سونامی آوارگی میلیونها مردم منطقه را ابعادی جهانی بخشد.
امید بهرنگ "سافراجت" ها را حتماً ببینید! هر زنی بهویژه اگر فعال جنبش زنان باشد باید این فیلم را ببینید. فیلم دورهای کوتاه از جنبش حق رأی زنان را در انگلیس نشان میدهد. سالهای ۱۹۱۲ و ۱۹۱۳ که شاهد اوج رزمندگی زنانی بود که دست به عمل مستقیم زده بودهاند. "سافراجت" (کلمهای با ریشه لاتین به معنی حق رأی زنان) اصطلاحی بود که به اعضای جنبش زنان در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم اطلاق میشد. فیلم، زندگی و فعالیت زن کارگر جوان متأهلی است که به این جنبش میپیوندد. کارگر یک رخت شور خانه که دهها زن در آن با بدترین شرایط ممکن کار میکردند. در این کارگاهها دختران جوان مورد تجاوز صاحبکاران قرار میگرفتند. فیلم با همهمه ماشین رخت شوری شروع میشود با تلاشهای سازمانیافته، حسابشده و نقشه مند گاها مخفی گاها علنی همراه میشود. نماها و موسیقی فیلم بیننده را با ضرباهنگ مبارزاتی این جنبش آشنا میکند.
سهيلا سعدانالگوهاى مردانه براى یک زندگى زنانه فکر میکنم ما زنها از روزهایى که باید براى خودمان دلسوزى مى کردیم فاصله گرفته ایم یا دست کم تلاش مى کنیم که فاصله بگیریم . دیگر بر همگان آشکار است که بنیان زندگى بر اساس عدالت ذاتى نیست و هرانسانى تنها در سایه ى تلاش مداوم مى تواند تا حدى خود و شایستگى هایش را به جهان اطرافش اثبات کند و در این راستا ،جنسیت نباید معیار و وسیله ى برترى یا کهترى باشد.
لاله حسین پوربجز مهر، بجزعشق... چه بر سر خشونت آمده است؟ خشونت نه تنها بر زنان، بلکه برمردان هم، و بر زنان از همه بیشتر، به اوج خود رسیده است. به دوشرانی رسیده ایم که می توان خشونت را با تمام ابعادش تجربه کرد. دیگر صحبتی از سیلی زدن بر گوش زن، تحقیر و فحاشی بر سر کار و آزارهای جنسی در خیابان ها نیست. دیگر آزارهای روحی و روانی بر زنان به هیچ انگاشته می شوند و تبعیضی که زنان را هم چنان در نابرابری غرق کرده، مظهر خشونت به حساب نمی آید. اکنون خشونت با بازگشتی مرتجعانه، انسانیت را نشانه گرفته و قصد نابودی، و فقط نابودی دارد و زنان در این میان، اولین هدف این نابودی به شمار می روند.
طلعت تقی نیاخشونت علیه زنان، داغی بر پیشانی حقوق بشر و دولت ها تجربه خشونت به طور گسترده در همه جا، در همۀ سطوح، و در فراسوی مرزهای ثروت، طبقه، نژاد و فرهنگ، رواج دارد. جهان زیر بار سنگین عملیات تروریستی، گروه های بنیادگرا و سیطره کارتل های نفتی، کمر خم کرده است. به خصوص منطقه آشوب زدۀ ما که دیگر تاب ایستادگی در مقابل فشار دولت هایی که ترور و اسلحه و خشونت را صرفاً برای حفظ منافع و قدرت شان، رواج می دهند ندارد. در حال حاضر جهان با نیروهای متعصبی رو به رو شده که به نام دفاع از مذهب و عقیده، هر جنایتی را مرتکب می شوند. در اعماق وجود این نیروهای جزم اندیش، نفرت به آن «دیگری» که چون خودشان نمی اندیشد، بی وقفه می جوشد.
مدرسه فمینیستی: برای کاهش خشونت علیه زنان اقدام کنیم (به مناسبت ۵ نوامبر: روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان) امسال در حالی به استقبال «روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان» (۴ آذرماه ۱۳۹۴) می رویم که آتش جنگ و خشونت در منطقه زبانه می کشد. نیروهای واپس گرا همچون داعش، در همسایگی ما، با قدرت اسلحه، روش های خشونت آمیز تصاحب قدرت سیاسی را در سطح منطقه دامن می زنند. در این شرایط، زنان بسیار در همسایگی ما با خشونت هایی مواجه شده اند که ابعادش بسیار گسترده و فاجعه آمیز است. از این رو ما در مدرسه فمینیستی به مناسبت روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، تلاش خواهیم کرد به ابعاد مختلف خشونت هولناک بر زنان در شرایط کنونی بپردازیم.
دکتر شهلا اعزازیتجاوزات جنسی و بازتولید هویت مردانگی خشونت نسبت به زنان سابقه ای طولانی و شکل های گوناگون دارد. شکل خاصی از خشونت را می توان در خشونت های جنسی مشاهده کرد. خشونت جنسی و تجاوز، تأثیرات مخربی بر روی زندگی، جسم، و روان زنان می گذارد اما باید به نکته دیگری نیز توجه داشت و آن این که در جوامع مردسالار که معمولاً زنان نه فقط جنس دوم بلکه مایملک مردان در نظر گرفته می شوند از طریق خشونت جنسی و تجاوز به زنان، مردان خشونت پیشه غلبه خود را بر مردان دیگری که زنان قربانی، زیر سلطه و نظارت آنان قرار دارند نمایش می دهند. به عبارت دیگر زنان به عنوان نشانه و ابزاری برای زورآزمایی مردان با یکدیگر (برای اثبات قدرت شان) در نظر گرفته می شوند.
مریم نورائی نژاداز قلم «فاطمه سیاح» تا «كمپین تغییر چهره مردانه مجلس» حالا حدود نیم قرن از همه آن تلاشهای تاریخی و قابل تحسین می گذرد و زنان ایران راه پر فراز و نشیبی را در دو عرصه انتخاب كردن و انتخاب شدن پیموده اند. روزهای سختی بر زنان ایران گذشته و تجربه حضور نمایندگان زن ستیز در دوره اخیر، كه كار زنان را چیزی جز بچه داری و خانه داری نمی دانند، جملگی سبب شده که اکنون زنان ایران، گامی متفاوت از گذشته بردارند. گامی كه كمترین نتیجه اش ترس زن ستیزان از حذف لیست انتخابی زنان است. زنان ایران شاید به زعم خیلی ها زور چندانی نداشته باشند اما حتما با حضور خود خواهند توانست خواب خوش زن ستیزی را كه مدتیست توسط زنان نماینده مجلس دیده می شود، تعبیری ناخوش كنند.
شهلا فروزانفرحرکت های جمعی زنان برای تغییر آرایش مجلس امروز عده ای دایه مهربان تر از مادر شده اند و هر روز در پس لوایحی همچون لایحه عفاف و حجاب، لایحه خانواده و جمعیت و... به عناوین مختلف می کوشند زنان را از عرصه های علمی، محیط های کار و تلاش اجتماعی عقب برانند و به بیکاری گسترده زنان کشور، چهره قانونی بدهند. من اعتقاد دارم عفاف در حوزه اخلاق عمومی موضوعی همگانی است، اگر هر روز یک پرده از غارت و ارتشاء الگوهای جامعه بر نیفتد. حجاب عالیست اگر حق انتخاب در کنارش باشد.
یاشین زنوزلو حاشیه ای بر رمان «ائویم»، نوشته رقیه کبیری زنِ «ائویم» پاسخ به سوالات درونی خود را بسیار مهمتر از سوالاتی میداند که از سوی قوه قهریه بیرونی مجبور به پاسخگویی به آنهاست؛ تا جایی پیش میرود که برای ساعاتی سرمای زندان را فراموش میکند و محکمه ای تک نفره برای خود برپا میکند، از خود میپرسد و به خود پاسخ میدهد، گاه در مقام شاهد و گاه در مقام وکیل مدافع، کشمکشی درونی که در نتیجهی آن میخواهد وجدان خود را به خاطر گذشته و حال آسوده کند. به آینه قسم میخورد و تلخ و شیرین همه را در "آینه" وجدان خود میسنجد، چه کسی مقصر است؟ پاسخ میدهد: تقصیری در کار نیست.
نوشین احمدی خراسانیتأثیر «تغییر چهره مردانه» بر زندگی زنان وقتی به دنیا آمدم، همه آنچه می دیدم و می شنیدم به من پیام می داد که تو دختری و «غیر از چهاردیواری خانه» جایی در این جهان مردانه نداری. از تلویزیون، کلاس درس، و روزنامه هایی که خانواده می خرید، تا عکس ها و پوسترها و نقاشی ها بر دیوارهای شهر و... همگی از تصاویر مردانی انباشته شده بود که رئیس جمهور، وزیر، نمایندۀ پارلمان، مسئول مملکت، فرمانده، و دولتمرد بودند. فیزیولوژی مردانه با تصویرها، دیوارنبشته ها و پیام های مردانه ای که پیوسته و پُرحجم بازنمایی می کرد جهان خارج از خانه را تسخیر کرده بود.
ندا ناجینشست مشارکت سیاسی زنان در انجمن جامعه شناسی روز دوشنبه 18 آبان ماه نشستی تحت عنوان »مشارکت سیاسی زنان» در گروه مطالعات زنان انجمن جامعه شناسی ایران برگزار شد. در این میزگرد شهلا اعزازی مسئول گروه مطالعات زنان انجمن جامعه شناسی، زهرا بهرام نژاد با موضوع «مشارکت سیاسی زنان با تاکید بر نقش احزاب و گروههای سیاسی» و فاطمه راکعی با موضوع «ضرورت مشارکت سیاسی زنان، چرا و چگونه» به سخنرانی پرداختند.
در ابتدای نشست دکتر شهلا اعزازی، گزارشی از فعالیت های گذشته انجمن ارائه کرد و سپس دلیل برگزاری نشست با عنوان «مشارکت سیاسی زنان» را توجه به شرایط انتخابات مجلس دهم در اسفندماه و اهمیت آن از زاویه مسائل زنان دانست. وی در مورد مقایسه تعداد زنان نماینده در مجلس در ایران با سایر کشورها گفت: «اگر نخواهیم ایران را با کشورهای اروپایی مقایسه کنیم باز هم می بینیم که تعداد نمایندگان زن در ایران به نسبت کشوری مانند افغانستان بسیار پایین است.
شیرین کریمیتعبیر قلمِ سیمینها و شهرنوشها سراج پژوهش خود را بر پایهی دیدگاههایی که معتقد به وجود «گفتمان زنانه» یا «ادبیات زنانه» هستند انجام داده است و ده اثر داستانی از نویسندگان زن ایرانی را به ترتیب سال انتشار بررسی میکند که شامل سووشون اثر سیمین دانشور، خواب زمستانی اثر گلی ترقی، کنیزو اثر منیرو روانی پور، زنان بدون مردان اثر شهرنوش پارسی پور، خانه ادریسیها اثر غزاله علیزاده، انگار گفته بودی لیلی اثر سپیده شاملو، پرندهی من اثر فریبا وفی، آفتاب مهتاب اثر شیوا ارسطویی، عادت میکنیم اثر زویا پیرزاد و از شیطان آموخت و سوزاند اثر زویا پیرزاد میشود.
آمنه رضاییخانه نشینی خاموش زنان: نگاهی به طرح جامع جمعیت
در این طرح گرچه دغدغه اصلی طراحان آن جلوگیری از کاهش میزان باروری و کاهش رشد منفی جمعیت است، اما به مسایل اصلی که سبب کاهش باروری و کم شدن میل جوانان به ازدواج و افزایش طلاق و افزایش بیکاری است توجهی نشده و متاسفانه با برگزیدن سیاست هایی با نگرشی غالبا ایدیولوژیک، درصدد است افزایش جمعیت را به وسیله خانه نشینی تحمیلی بر زنان و محروم کردن آنان از فرصتهای شغلی محقق سازد! .
ممنوعیت سقط جنین و رها کردن نوزادان مصری در خیابان ترجمه حمید بهشتی «من حاضر بودم خودکشی کنم پیش از آن که به والدینم اطلاع دهم حامله شده ام». سارای ۲۶ ساله، در حالی که قطرات اشک را از چشمان فندقی درشت اش پاک می کند: «دو سال پیش بود و به هیچ کس نگفته بودم که سقط جنین کرده ام». وی در حالی که بر کاناپه بزرگی در تراس منزلش نشسته است خطاب به اعضای سازمان ناظر خاورمیانه، می گوید که: «به هیچ کس نگفته ام، نه به خانواده ام، نه به بهترین دوستانم و نه حتّا به دوستی که با هم زندگی می کنیم. زیرا در غیر این صورت به من به چشم یک پتیاره نگاه می کرد که همه ی این ها حقش بوده است. ما نمی توانیم در باره یک چنین چیزی صحبت کنیم. زیرا این کار حرام است... اما اگر آدم کمی زبل باشد یک راهی برایش خواهد یافت».
|