موثر ترین عرصه برای حضور در شانزدهم اذری که با یک جنبش مدنی پیوند خورده است ان است که بین نیروهای موجودبا مطالبات رنگارنگ فاصله ایجاد نشود و هر چه شعار ها مدنی تر باشد همه حاضران را بهترمی توان جذب کرد. به عنوان مثال تا هر جا شعار ها بروی فصل سوم قانون اساسی تمرکز داشته باشد میزان منطقه مشاع ان برای همه بیشتر می شود اما هر جا شعار ها جنبه رهایی بخش بگیرد و یا اینکه به گسترش خشونت طلبی دامن بزند، نمی تواند فرا گیر شود و باعث می شود جناح حاکم نیز برای اعمال ناروای خود متحد تر شود و توجیه پیدا کند.

مهاجرت با توجه به ويژگي هاي روحي، رواني و شخصيتي جوانان براي آنان از جذابيت هاي زيادي برخوردار مي باشد. مهاجرت از نظر نسل جوان، عاملي است براي رشد و تحرك اجتماعي. مدير گروه نظرسنجي دفتر «مطالعات و تحقيقات» سازمان ملي جوانان متذکر شد که: " در حدود 44 درصد جوانان ايراني، از فرصت مهاجرت به خارج از كشور استقبال مي كنند و اين آمار را نشانه وجود بحران در زندگي نسل جوان كشور دانست". در واقع قشرجوان كشور در قبال نا امني اقتصادي، مالي، شغلي، تحصيلي و ... بر اين باور است كه با مهاجرت به خارج، فضا و فرصت كافي براي جبران اين كمبودها را بدست خواهد آورد.

مشخص است كه حكومت براي در نظرگرفتن شرایط روحی جوانان و پرداختن به مشكلات روانی آنان نیازمند برنامه‌ریزی طولانی مدت و بهره مند بودن از اطلاعات كافی در این زمینه است. موقعیت اجتماعی، موفقیت دركار یا تحصیل و برخورداری از موقعیت مالی مناسب از جمله عواملی هستند كه فرد را در برابر بسیاری از بیماری‌ها ایمن می‌كند. ساختارهای جامعه باید برای رفع نیازهای مردم و جوانانش شكل گیرند و بنا شوند. جوان امروزی به دنبال شادی، نشاط،اشتغال و امنيت است. نیاز اصلی او همین است.

در گذشته استعمال مواد مخدر تنها مختص به افراد بالاى 50 سال بود. طى دو دهه گذشته سن اعتياد به 20 سالگى و امروز سن گرايش به مواد مخدر و استعمال آن به دوره نوجوانى رسيده است. خبرگزاری «برنا»، ارگان رسمی سازمان ملی جوانان، اعلام کرد: "جدیدترین آمار ارایه شده از میزان معتادان کشور حاکی از کاهش چشمگیر سن اعتیاد در کشور از 17 سال به 13 سال است"(7).

صدایم به پشت میله های سرد اوین نمیرسد اما خوب میدانم که خبر های خیزش دانشگاه ها از سوراخ های اوین هم درز کرده و تمام دانشجویان بانام و بی نشان دربند را خوشحال کرده که خانه شان آباد است و آخرین سنگر آزادی همچنان در تکاپوی آزادی است و مرحمی میشود بر درد تنهاییشان و خیالشان راحت میشود که نمیگذاریم هیچ یک از اعضای کودتاچی با آرمش به خانه ما بیایند و یکی را با شعار و دیگری را با لنگه کفش بدرقه میکنیم.

در ايران ارائه آموزش مدني به جوانان وجود ندارد. بخش هاي "غير دولتي" نمي توانند از طريق برنامه هاي آموزشي و اطلاع رساني كارهايي براي تاثير گذاري بر سياست هاي مربوط به جوانان انجام دهند. و نيز روشن است كه تاكنون در كشور به دليل فقدان تشكل هاي واقعي، مستقل و كارآمد جوانان، برآيند اعتراضات آن ها نتوانسته به يك پلاتفرم سياسي و اجتماعي منجر شود و گاه اين امر مورد سوء استفاده جريان هاي غير دمكراتيك، افراطی و ارتجاعي نيز قرار گرفته است. در سال هاي اخيرعدم مشارکت جوانان در انتخابات، عدم شرکت در تظاهرات، نبود انگیزه در فعالیت های حزبی، پرهزينه بودن فعاليت هاي سياسي و ... از پیامدهای یاس سیاسی جوانان به شمار می رود.

بيكاري را دولت ها اغلب از طريق اصلاحاتي در نظام هاي آموزشي كاهش مي دهند. نظام آموزشي گسترده با دوره هاي آموزشي طولاني تر نه تنها مشكل بيكاري را كاهش نداده است بلكه اين روند باعث ايجاد يك گروه بيكار با تحصيلات بالاتر را موجب گشته است. افزايش سطح مشاركت نسل جوان در نظام آموزشي و در مقابل، كاهش ظرفيت بازار كار براي جذب جوانان به ويژه در بخش رسمي برجسته مي باشد. در نتيجه، اين پديده غير رسمي در بازار كار، با شتاب در حال گسترش است. از دهه دوم انقلاب با گسترش نظام آموزشي شمار روز افزوني از جوانان توانستند در سطوح مختلف و در رشته هاي تخصصي متفاوت به ادامه تحصيل بپردازند.