اگر به تنظیم رابطه غیرقابل دفاع روس‌ها با ایرانیان اشاره می‌شود، به این معنی نیست که دیگران به ما ستم نکرده‌اند. اثباتِ شیء نفی ماعَدا نمی‌کند (بودن چیزی، دلیل نبودن چیز دیگر نیست). آنچه بر دولت ملی دکتر مصدق گذشت و آن مُردادِ گران در سال ۳۲، داستان کنسرسیوم و بسیاری گزاره‌های دیگر، در خاطره‌ جمعی مردم حضور دارد.
بماند که روسیه در امثال لیاخوف و اولیانف و پوتین خلاصه نمی‌شود. تورگنیف و داستایفسکی و ژرژ گاموف، پوشکین و چخوف و بولگاکف، گوگول و تولستوی و شولوخف، باریس پاسترناک و شوستاکوویج و مندلیف هم روس بودند.

اعدام هویدا و منتسب کردن همه مسئولیت‌های حکومت پهلوی دوم از سوی حاکمیت بعد از انقلاب به او، از منطق مشابه دوران نخست‌وزیری طولانی هویدا از منظر دربار پیروی ‌کرد. البته قهر رایج در انقلاب‌های کلاسیک و انفجار خشم و انتقام کور توده مردم و اکثر قریب به اتفاق گروه‌ها و فعالان انقلابی وقت که او را نماینده حکومت پهلوی می‌دانستند، نیزاثرگذار بود. مخالفان اعدام هویدا و مدافعان برگزاری دادگاه صالح در آن مقطع تاریخی در اقلیت بودند.

همزمان با جنگ ایران و عراق، سراسر سال‌های دهەی ١٩٨٠/١٣٦٠ شاهد جنگ مسلحانە در کردستان نیز بود کە بعد از اشغال دوبارە‌ی شهرهای کردستان بە دنبال انقلاب فرهنگیِ خمینی و بنی‌صدر، توسط نیروهای جمهوری اسلامی در بهار ١٣٥٩ گسترش یافت. بە گفتەی نویسندەی این مقالە، علیرغم اهمیت این دورە و پیامدهای آن، این موضوع تاکنون مورد یک بررسی و تحقیق جامع قرار نگرفتە است. تحقیقات تاریخی بە زبان‌های انگلیسی یا ديگر زبانهای رايج اروپا در بارە‌ی انقلاب ١٣٥٧ و پیامدهای آن – و این شامل مطالعات کُردی هم می‌شود – یا اصلاً بە این موضوعات نپرداختەاند یا اطلاعات ناکافی و حتی نادرست را به کار برده اند. در نتیجە، جامعەی کردستان ایران جامعەای راکد معرفی می شود و بە نظر می‌رسد دورە‌ی مورد بحث، دورەای فراموش‌شدە در تاریخ و تاریخ‌نگاری باشد.