اکنون آمریکا آنچه را که واقعاً «فرهنگ حذف» (Cancel-Culture) نام دارد، تجربه میکند
وقتی دونالد ترامپ درباره آزادی بیان سخن میگوید، منظورش پیش از هر چیز آزادی خودش است. او بهشدت علیه هنر و علمی که مطابق میل او نیست برخورد میکند. حتی میخواهد واژگان بهکاررفته در گفتوگوی عمومی را نیز خودش تعیین کند.
نوشتهٔ: کلاوس هکینگ، بوستون
۲ سپتامبر ۲۰۲۵
مجسمهٔ آزادی از جنس مقوا با پوستی قهوهای و گوجهفرنگی به جای مشعل در دست، پرچم رنگینکمانی «پراگرس پراید»، نقاشی خانوادهای مهاجر که در حال عبور از حصار مرزی هستند، یا عکس فعالانی که مشتهای خود را برای حمایت از جنبش «جان سیاهان اهمیت دارد» بالا بردهاند: هیچیک از این آثار هنری به مذاق رئیسجمهور خوش نمیآید. ترامپ در شبکههای اجتماعی مینویسد که موزههای اسمیتسونیَن در واشنگتن دیسی که این آثار را به نمایش گذاشتهاند «از کنترل خارج» هستند – و طبق معمول با حروف بزرگ.
اکنون کارکنان او حتی به رئیس اسمیتسونیَن اطلاع دادهاند که قرار است یک «بررسی جامع داخلی» از هشت موزه و نمایشگاه منتخب این مجموعه آغاز شود و در ادامه موزههای دیگر نیز مشمول آن خواهند شد. در نامه آمده است که هدف، به دستور رئیسجمهور، این است که «استثناگرایی آمریکایی را جشن بگیرند، روایتهای تفرقهانگیز یا حزبی را حذف کنند و اعتماد به نهادهای فرهنگی مشترکمان را بازگردانند». برای این کار «تیم ما بازدیدهای میدانی مشاهدهای را آغاز خواهد کرد … تا موضوعات، تجربهٔ بازدیدکنندگان و پیامهای بصری را ثبت کند.»
ترامپ بزرگترین مجموعهٔ موزهای جهان را هدف گرفته است: ۲۲ مؤسسهٔ دارای جایگاه بینالمللی که یازده تای آنها پیرامون نشنال مال در قلب پایتخت گرد آمدهاند؛ همان محوطهٔ سبز میان کنگره، یادمان واشنگتن و یادمان لینکلن، نه چندان دور از کاخ سفید. در موزهٔ تاریخ آمریکا، موزهٔ تاریخ و فرهنگ آمریکایی-آفریقایی و یا موزهٔ سرخپوستان آمریکا بخشی از تاریخ ایالات متحده به نمایش گذاشته میشود که ترامپ نه میخواهد از آن بداند و نه علاقهای دارد آن را بپذیرد – بلکه آشکارا قصد بازنویسی آن را دارد.
«بازگرداندن حقیقت و عقلانیت به تاریخ آمریکا» عنوان فرمان اجرایی اوست که در پایان ماه مارس امضا کرد. ترامپ اکنون ادعا میکند اسمیتسونیَن «آخرین بخش باقیمانده از بیداری (WOKE)» است. او پیشتر به بخشهای دیگری نیز حمله کرده بود.
«بارها رؤسایجمهور آمریکا تلاش کردهاند آزادی بیان را محدود کنند. اما حملات کنونی ترامپ ابعادی دیگر دارد»، ندین استراسن، رئیس باسابقهٔ سازمان حقوق مدنی ACLU، به اشپیگل میگوید. سوزان نوسل، مدیر پیشین عفو بینالملل آمریکا و انجمن نویسندگان پن، از «سانسور دولتی» سخن میگوید که «سرکوبگرانهتر و فراگیرتر» از هر چیزی است که تاکنون میتوانسته در آمریکا تصور کند.
دستگیری به خاطر بیان عقیده
هر کس در نظام ترامپ مطابق خط رسمی سخن نگوید، کنار گذاشته میشود. همانند رئیس سازمان اطلاعات ارتش که تحلیل او دربارهٔ حملهٔ نظامی به ایران با روایت «پیروزی کامل» رئیسجمهور همخوانی نداشت. همچنین رئیس ادارهٔ آمار بازار کار، که آمارهایش به مذاق ترامپ خوش نیامد، ناچار به ترک مقام خود شد.
یا بیش از ۲۰ مقام سازمان مدیریت بحران «فما» که پس از هشدار در یک نامه دربارهٔ کاهش شدید بودجه و تغییرات در رهبری این نهاد، مبنی بر اینکه «فما» برای مقابله با فاجعهای در ابعاد توفان کاترینا آماده نیست، تعلیق شدند. کاترینا در سال ۲۰۰۵ جنوب آمریکا را ویران کرد و حدود ۱۴۰۰ قربانی برجای گذاشت.
حتی واژههایی چون «تنوع»، «برابری»، «شمول»، «نژادپرستی»، «ترنسجندر» یا «علم اقلیم» نیز نامطلوب اعلام شدهاند و از زمان روی کار آمدن ترامپ، از وبسایتهای رسمی حذف میشوند. درخواستهای پژوهشی دانشمندان برای یافتن این واژههای تابو بازبینی میشوند و کتابهای مرتبط از کتابخانههای نظامی جمعآوری میگردند. ندین استراسن، فعال حقوق مدنی، میگوید: «هدف از این کار همان چیزی است که جورج اورول در رمان ۱۹۸۴ نشان داد: با سرکوب واژهها، موضوعات و ایدههای مرتبط با آنها نیز سرکوب میشوند.»
برخی اقدامات دولت ترامپ برای استراسن شبیه «اورول با استروئید» است: بهویژه بازداشت دانشجویان محمود خلیل و رومیسه اوزتورک. خلیل در آپارتمان دانشجوییاش دستگیر شد و اوزتورک حتی در خیابانهای باز در حومهٔ بوستون، سومرویل، زمانی که ناگهان گروهی از مردان نیمهماسکزده او را محاصره کرده و به داخل یک خودرو بردند.
هر دو سپس به زندانهای مهاجرت منتقل شدند، هفتهها در بازداشت ماندند و تنها با دستور دادگاه آزاد شدند. دولت هیچ مدرکی برای ارتکاب جرم از سوی آنان پیدا نکرد؛ خلیل و اوزتورک صرفاً دیدگاههای خود دربارهٔ جنگ اسرائیل در نوار غزه را بهصورت عمومی بیان کرده بودند.
موضوع عجیب این است که ترامپ خود را مدافع آزادی بیان میداند. او یکی از اولین فرمانهای خود را که در ۲۰ ژانویه، روز بازگشت دوبارهاش به قدرت، امضا کرد، «بازگرداندن آزادی بیان و پایان دادن به سانسور فدرال» نامید. در این فرمان آمده است: «سیاست ایالات متحده این است که اطمینان حاصل شود هیچ مقام، کارمند یا مأمور دولتی اقدام یا رفتاری انجام ندهد که آزادی بیان شهروندان آمریکایی را بهطور غیرقانونی محدود کند».
راستگرایان رادیکال آمریکا خود را بهشدت در آزادی بیان محدود شده میدیدند، زمانی که دموکرات جو بایدن هنوز ادارهٔ کشور را برعهده داشت. چه بحثها در دوران همهگیری کووید باشد، چه مسدود شدن حسابهای کاربری ترامپ و دیگر افرادی که اطلاعات نادرست منتشر میکردند یا به نفرت تحریک مینمودند، آنها بارها به متمم اول قانون اساسی آمریکا استناد میکردند که آزادی بیان، مطبوعات و گردهماییها را بهطور ویژهای تضمین میکند.
«اکنون که آنها در قدرت هستند، اوضاع را وارونه میکنند»
«ترامپ و جمهوریخواهان در مبارزات انتخاباتی به چیزی اعتراض داشتند که آن را «سانسور چپ» و «ایدئولوژی بیداری (Woke)» مینامیدند – و این نیروی محرکهٔ قوی برای جنبششان بود»، سوزان نوسل، که پیشتر در وزارت امور خارجه آمریکا مسئول روابط با شورای حقوق بشر سازمان ملل بود، میگوید. «اکنون که آنها در قدرتاند، اوضاع را وارونه کرده و اقداماتی بسیار سرکوبگرانهتر از آنچه پیشتر در مورد دیگران رد میکردند، اعمال میکنند.»
پایگاههای نظامی، یک ناو جنگی، بلندترین کوه آمریکا و خلیج مکزیک توسط دولت تغییر نام داده میشوند؛ رسانههایی که از دستورالعملهای زبانی جدید پیروی نکنند، با تحریم مواجه میشوند.
دولت به مدارس تهدید کرده است که اگر به آموزش «تنوع»، «برابری» و «شمول» ادامه دهند، بودجهشان قطع خواهد شد.
حتی پارکهای ملی موظف شدهاند که «محتوای نامناسب» را از تابلوها یا وبسایتهای خود حذف کنند و هیچ اطلاعات «منفی» درباره شهروندان آمریکایی و هرچه این مفهوم را داشته باشد، منتشر نکنند. بازدیدکنندگان پارکهای ملی طبق برنامهٔ دولت موظفاند هر چیزی را که به نظرشان نیاز به تغییر دارد گزارش دهند. اکنون آمریکا آنچه را که واقعاً «فرهنگ حذف» (Cancel-Culture) نام دارد، تجربه میکند. نوسل گستردگی و سرعت این اقدامات سانسور را «فوقالعاده» توصیف میکند. ظاهراً دولت به دنبال «کنترل کامل» افکار عمومی است: «در تاریخ آمریکا هیچ نمونهٔ مشابهی وجود ندارد. این وضعیت کاملاً ترسناک است».
با وجود وخامت اوضاع، استراسن، رئیس پیشین ACLU، نکتهٔ مثبتی هم در آن میبیند: «این وضعیت مردم را نسبت به معنای آزادی و آسیبپذیری آن آگاه میکند. من برخی افراد را میشناسم که هرگز فعالیت سیاسی نداشتند و اکنون فعال شدهاند. برای مثال، دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه هاروارد در ماههای گذشته به خیابانها آمدند تا از استقلال دانشگاه خود دفاع کنند».
با این حال، اعتراضات گسترده برای موزههای اسمیتسونیَن تاکنون مشاهده نشده است. اما این اعتراضها کجا میتوانستند برگزار شوند؟ در نشنال مال نیروهای گارد ملی گشتزنی میکنند – نیروهایی که به دستور دونالد ترامپ به آنجا اعزام شدهاند.
به نقل از اشپیگل آنلاین