یورونیوز : هم‌زمان با فرارسیدن یازدهمین سالگرد حمله داعش به ایزدی‌های ساکن منطقه سنجار در شمال عراق، مقامات سازمان ملل و اتحادیه اروپا خواستار توجه مجدد جامعه جهانی به وضعیت بازماندگان این خشونت‌ها و اجرای عدالت برای قربانیان شدند.
نیروهای داعش در اوت ۲۰۱۴ به منطقه سنجار (شنگال) در اقلیم کردستان عراق حمله کردند و هزاران ایزدی را کشتند یا ربودند. بر اساس گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان (UNHCR)، بیش از ۴۰۰ هزار ایزدی در جریان این رویداد آواره شدند.
خانم پرامیلا پاتن، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور خشونت جنسی در درگیری‌ها، در بیانیه‌ای ضمن گرامیداشت یاد قربانیان، تأکید کرد: «اگرچه داعش از نظر نظامی شکست خورده است، اما آسیب‌های روانی همچنان پابرجاست و بسیاری از بازماندگان و کودکانی که حاصل تجاوز جنسی هستند، همچنان با موانع عظیمی در مسیر درمان، دستیابی به عدالت و بازگشت به جامعه از نظر اقتصادی و اجتماعی مواجه‌اند. نباید آن‌ها را فراموش کرد.»
بیش از ۲۶۰۰ نفر همچنان مفقودند
در حمله هماهنگ داعش به سنجار در سوم اوت ۲۰۱۴ (۱۲ مرداد ۱۳۹۳)، هزاران نفر از جامعه ایزدی کشته و حدود ۷ هزار زن و کودک ربوده شدند. بسیاری از زنان به بردگی جنسی، ازدواج اجباری، تجاوز، بارداری اجباری و قاچاق انسان گرفتار شدند. هنوز هم حدود ۲۶۰۰ نفر از ایزدی‌ها، همراه با زنان و دخترانی از اقلیت‌های ترکمن و شَبَک، مفقود هستند و برخی گزارش‌ها از انتقال آن‌ها به کشورهای ثالث و نگهداری توسط وابستگان داعش حکایت دارد.
خانم پاتن با اشاره به وضعیت اسف‌بار بسیاری از بازماندگان که همچنان در اردوگاه‌های آوارگان یا شرایط دشوار اجتماعی زندگی می‌کنند، گفت: «در حالی که بسیاری از آن‌ها تلاش کرده‌اند به زندگی بازگردند و حتی به رهبران جامعه مدنی تبدیل شده‌اند، اما همچنان با موانع عظیمی در مسیر درمان، دستیابی به عدالت و بازگشت به جامعه از نظر اقتصادی و اجتماعی مواجه‌اند.»
تلاش‌های دولت عراق و نیاز به تسریع روند پاسخگویی
دولت عراق و سازمان ملل در سال ۲۰۱۶ توافق کردند برای پیشگیری و رسیدگی به خشونت جنسی در درگیری‌ها همکاری کنند. پس از تصویب قانون مهم بازماندگان ایزدی در سال ۲۰۲۱، دولت عراق پرداخت غرامت به این افراد را آغاز کرد و تاکنون به بیش از ۲ هزار بازمانده کمک شده است.
خانم پاتن از اقدامات دولت عراق و اقلیم کردستان در این زمینه تمجید کرد. با این حال، وی هشدار داد که روند رسیدگی قضایی به جرایم جنسی داعش در محاکم ملی همچنان دور از دسترس است و سرنوشت بسیاری از مفقودان روشن نشده است.
او تأکید کرد که نباید فقط به یادآوری این فاجعه بسنده کرد؛ بلکه باید عاملان این جنایت‌ها محاکمه شوند، روند بازسازی سنجار شتاب گیرد و حقوق کامل قانونی برای کودکانی که از تجاوز به دنیا آمده‌اند، تضمین شود.
نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل از کشورهای عضو خواست تا از تلاش‌های عراق برای یافتن و بازگرداندن افراد مفقود شده حمایت کنند و تصریح کرد که «تنها اقدامات جسورانه و ملموس می‌تواند حقیقتاً به رنج دیدگان ادای احترام کند و مانع تکرار چنین جنایاتی شود.»
زنان ایزدی در لباس سنتی در سال
اتحادیه اروپا: اجرای توافق سنجار ضروری است
هم‌زمان با این بیانیه، هیأت اتحادیه اروپا در عراق نیز در بیانیه‌ای جداگانه ضمن یادآوری این جنایت، بار دیگر خواستار اجرای توافقنامه سنجار توسط دولت عراق و دولت اقلیم کردستان شد. در این بیانیه آمده است که «این امر شرایط زندگی در سنجار را بهبود خواهد بخشید و امکان بازگشت آوارگان داخلی از جامعه ایزدی را فراهم خواهد ساخت.»
اتحادیه اروپا ضمن تأکید بر حمایت کامل از وحدت، حاکمیت و تمامیت ارضی عراق و احترام به تنوع مذهبی و قومی این کشور، اعلام کرد که با وجود تلاش‌های دولت عراق، جامعه ایزدی همچنان با موانع امنیتی و کمبود خدمات اجتماعی اولیه برای بازگشت به مناطق خود، به‌ویژه سنجار، مواجه است.
عدالت برای قربانیان؛ خواسته مشترک جهانی
در پایان، اتحادیه اروپا تأکید کرد که پیگیری قضایی جنایات داعش باید در صدر اولویت‌ها قرار گیرد و عدالت برای قربانیان، از جمله ایزدی‌ها، تضمین شود. در این بیانیه آمده است: «از تمامی اقدامات انجام‌شده توسط مقامات عراقی و تلاش‌های بین‌المللی برای حمایت از روند پاسخگو کردن عاملان این فجایع استقبال می‌کنیم.»
