اوجگیری مطالبات مردمی برای تغییر
و رویارویی دولت جدید با بحران های گسترده

دولت جدید عراق به سرپرستی مصطفی ال کاظیمی سرانجام در تاریخ ۷ مه پس از چند هفته مانور توسط جناح های حاکم و اجماع اعلام نشده آمریکا و ایران توسط مجلس تصویب شد. از آن زمان، این کشور با چالش های سیاسی بزرگی روبرو بوده است، که با بحران عمیق اقتصادی و همچنین وخیم تر شدن بحران سلامتی ناشی از بیماری همه گیر کرونا همراه بوده است. علاوه بر این، اخیراً مداخلات، از جمله حمله نظامی نیروهای ترکیه به اقلیم کردستان در شمال عراق، افزایش یافته است.

تشکیل دولت جدید حدود ۵ ماه پس از آن صورت گرفت كه نخست وزیر پیشین عادل عبدالمهدی پس از قتل عام ده‌ها معترض جوان توسط نیروهای امنیتی در شهر ناصریه در جنوب عراق، مجبور شد استعفای خود را اعلام كند.

از جمله خواسته های اصلی قیام مردمی، که در اول اکتبر ۲۰۱۹ فوران کرد، تشکیل دولت انتقالی بود که برای انتخابات زودهنگام آماده شود و همچنین کسانی را که مسئول کشتن بیش از ۷۰۰ معترض مسالمت آمیز بودند را به پای میز محاکمه بکشاند.

امتناع سرسختانه جناحهای حاکم از رعایت خواسته های اعتراضات مردمی، بن بست سیاسی را پیچیده تر کرد. بحران عمیق سیاسی موجود بیش از پیش توسط بیماری همه گیر و ویرانگر کرونا و بحران بی سابقه اقتصادی ناشی از افت شدید قیمت نفت تشدید شد. اقشار فقیر و کم درآمد بدترین آسیب های ناشی از این دو بحران اخیر را متحمل شدند. بنابراین، نارضایتی مردم شدت گرفت و دورنمای شعله ور شدن موج جدیدی از اعتراضات با عواقب گسترده برای الیگارشی فاسد پدیدار شد. علاوه بر این، اخیراً موج جدیدی از حملات تروریستی توسط بقایای داعش در برخی مناطق در سه استان در شمال بغداد صورت گرفته است.

از اینرو، تشکیل دولت الکاظیمی ماحصل تعادل نیروهای موجود، دست به دامن شدن جناحهای حاکم به سیستم سهمیه ای فرقه ای-قومی و دخالت های خارجی در امور داخلی عراق بود. اما این امر همچنین بازتاب واقعیت های جدیدی بود که توسط قیام شجاعانه مردمی اکتبر در صحنه سیاسی پدیدار شدند.

نخست وزیر جدید در برنامه ای که به مجلس ارائه داد اعلام کرد که دولت وی دولت گذار است. وی به تعدادی از موضوعات مهم اشاره کرد که از جمله اصلی ترین خواسته های مردم و قیام هستند.

حزب کمونیست عراق بلافاصله پس از فوران قیام مردمی در اکتبر گذشته، این خواسته های فوری را مطرح کرده بود. این خواسته ها پس از همه گیر شدن ویروس کرونا و بحران اقتصادی جدید بیشتر جنبه واقعی به خود گرفتند.

موارد زیر از جمله این خواسته های فوری است:

*) مبارزه با بیماری همه گیر کرونا و مقابله با پیامدهای آن.
*) کاهش درد و رنج مردم به ویژه اقشار فقیر و کم درآمد.
مقابله با داعش و گروه های تروریستی.
*) برگزاری انتخابات زودهنگام تحت نظارت مؤثر سازمان ملل و بر اساس یک سیستم عادلانه انتخاباتی.
*) پاسخگو کردن کسانی که مسئول کشتن معترضین مسالمت آمیز هستند.
*) اقدام قاطع در مقابل فساد.
*) حل مسائل مربوط به آوارگان داخلی، روشن شدن سرنوشت {)‌ناپدیدشدگان اجباری و بازسازی مناطقی که از کنترل داعش آزاد شده اند.
*) از بین بردن دولت پنهان و پایان دادن به نقش شبه نظامیان و عناصر مسلح غیرقانونی.
*)‌اتخاذ یک سیاست اقتصادی جایگزین در راستای توسعه پایدار، مقابله با فساد اقتصادی، متنوع سازی آن و احیای بخش های تولیدی.
*) محافظت از حق حاکمیت عراق و جلوگیری از مداخلات بیرونی در امور داخلی آن.

همچنین کاملاً واضح است که هیچکدام از وعده های نخست وزیر جدید، الکاظیمی، بدون فشار مردمی حاصل نمی شود. بنابراین، در مورد این اولویت ها و اقدامات مشخص، دولت وی بر اساس آنچه که در عالم واقعیت بدست می آید، در عمل و نه در حرف، قضاوت خواهد شد.

کمونیستهای عراق به خواسته های مردم و جنبش اعتراضی مسالمت آمیز و ادامه فشار مردمی تا دست یافتن به هدف آنها در از بین بردن سیستم سهمیه ای فرقه ای-قومی و ایجاد جایگزین مطلوب: یک دولت مدنی دموکراتیک و عدالت اجتماعی متعهد میماند.

تجاوز ترکیه

ارتش ترکیه در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۰ با تجاوز به حق حاکمیت عراق، تجاوز جدیدی را آغاز کرد. نیروی هوایی این کشور به بهانه جنگ علیه پ.ک.ک به اهداف ۱۹۳ کیلومتری عمق داخل خاک عراق، از جمله اردوگاه های پناهندگی در نزدیکی مخمور در استان اربیل و سنجار حمله کرد.

حزب کمونیست عراق با صدور بیانیه ای این تجاوز آشکار جدید ترکیه و نقض قوانین بین المللی را به شدت محکوم کرد و از دولت فدرال و همچنین دولت اقلیم کردستان خواسته است که در برابر این نقض جدی حاکمیت ملی عراق موضع قاطعانه اتخاذ کنند. حزب کمونیست عراق، همچنین خواستار پایان فوری این تجاوز و خروج نیروهای ترکیه شد. این عملیات نظامی همزمان با حملات نظامی نیروهای ایرانی در سراسر مرزها و هدف قرار دادن مناطقی در داخل منطقه کردستان عراق انجام شد.

حزب کمونیست عراق مجدداً مخالفت قاطع خود را از حضور نظامیان خارجی، اعم از ایالات متحده، ترکیه یا هر کشور دیگر تأکید کرده است. پایان دادن به مداخلات خارجی در امور داخلی کشور مستلزم ایجاد یک اجماع سیاسی ملی و تقویت وحدت ملی است.

در همین راستا ، تلاشها برای تقویت نیروهای مسلح عراق، از بین بردن عناصر فاسد در این نیروها و اطمینان از وفاداری آنها به میهن و مردم، مطابق با قانون اساسی نیز ضروری است. این امر همچنین مستلزم پایان دادن به هرگونه تشکیلات مسلح مانند شبه نظامیان است که به طور غیرقانونی و خارج از نهادهای دولتی مربوطه فعالیت می کنند.

مبارزه با تروریسم

با وجود پیروزی نظامی بر داعش و رهایی چند استان از چنگال این سازمان تروریستی، مبارزه با تروریسم به پایان نرسیده است. طی ماه های اخیر، حملات بقایای داعش در برخی مناطق شدت یافته است. همانطور که توسط حزب کمونیست عراق اشاره شده است، برای دستیابی به شکست نهایی تروریسم، یک رویکرد یکپارچه و مجموعه اقدامات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نه تنها در سطح نظامی و امنیتی، لازم است.

تشدید بحران بهداشتی در نتیجه ویروس همه گیر کرونا

ویروس همه گیر کرونا در عراق مردم و به ویژه فقرا را به طور جدی مورد هدف قرار داده است. در روزهای اخیر شاهد افزایش شدید تعداد موارد جدید و مرگ و میر هستیم. براساس آخرین آمار رسمی در تاریخ ۲۷ ژوئن سال ۲۰۲۰، تعداد کل موارد تایید شده 43 هزار و 262 مورد بوده است که ۱۶۶۰ کشته و ۱۹۹۳۸ بهبود یافته اند.

این نگرانی عمیق وجود دارد که ارقام رسمی نشانگر شدت آن نیستند. این ارقام براساس تعداد آزمایشات نسبتاً محدودی تهیه شده اند و در کل از جمعیت ۴۰ میلیون نفری، بر روی حدود ۵۰۰،۷۲۳ نفر (از تاریخ ۲۷ ژوئن) آزمایش انجام شده است.

دولت در ابتدا مشاوره و هشدارهای بهداشتی را برای عموم مردم صادر كرد. با این حال، هنگامی که توسط سازمان بهداشت جهانی، شیوع ویروس کرونا به عنوان یک امر اضطراری بهداشت جهانی اعلام شد و کشور همسایه، ایران به یکی از نقاط حاد این بیماری همه گیر تبدیل شد، اقدامات سختگیرانه ای اعمال و حالت فوق العاده اعلام شد. با وجود هشدار سازمان بهداشت جهانی مبنی بر اینكه این بیماری همه گیر هنوز به اوج خود نرسیده، تمهیدات اعمال شده در ماه آوریل تا حدودی برداشته شد.

این بیماری همه گیر، وضعیت وخیم بخش بهداشت را در عراق به نمایش گذاشت و پیامدهای فاجعه آمیز بودجه ناچیز و تلاش برای خصوصی سازی بخش بهداشت را برجسته کرده است. عدم وجود تجهیزات شخصی محافظ ضروری (PPE) ، دستگاههای تنفس مصنوعی و مجموعه لوازم برای انجام آزمایش بطور جدی به چشم میخورد. از سوی دیگر، مردم عراق ستایشگر تلاش های شجاعانه کادر پزشکی و پرستاری و کارمندان بخش بهداشت هستند.

براساس آمارهای رسمی، این بیماری همه گیر سختی و مشقات زندگی فقرا در عراق که بیش از ۱۰ میلیون نفر از جمعیت را تشکیل میدهند دو چندان کرده است. در نتیجه اعلام شرایط فوق العاده، اقشار ضعیف و کم درآمد از درآمد ناچیز روزانه خود محروم شدند. تلاش های دولت برای کاهش رنج های آنها بسیار ناچیز و تاسف برانگیز بوده است.

با این حال، وجه همه گیری این پدیده، باعث شده است تا یک واکنش اجتماعی بی سابقه و روحیه همبستگی جمعی در بین مردم ایجاد شود.

حزب کمونیست عراق در راستای همبستگی اجتماعی، کارزار گسترده ای به هدف تهیه بسته های غذایی برای خانواده های فقیر و کم درآمد را آغاز کرد. این کارزار با تلاش هایی در جهت افزایش آگاهی در مورد بهداشت عمومی و اقدامات برای مبارزه با شیوع بیماری همه گیر همراه است. زنان و مردان جوان، که اکثرا از اول اکتبر ۲۰۱۹ در اعتراضات مردمی شرکت داشتند، پیش قراولان این تلاش ها هستند.

کمیته مرکزی حزب کمونیست عراق با ارسال پیام تبریک به پرسنل بخش بهداشت، از تلاش های بی شایبه آنها در مقابله با ویروس کرونا در شرایط بسیار سخت تشکر و قدردانی کرد. حزب در این پیام از مردم عراق خواست تا از این تلاشها حمایت کنند تا کادر پزشکی و پرستاری و سایر کارکنان بهداشت بتوانند وظیفه میهنی و بشردوستانه خود را انجام دهند. این امر مستلزم اجرای مؤثر اقدامات پیشگیرانه اتخاذ شده توسط مقامات بهداشتی است. حزب همچنین از دولت خواست تا کلیه تجهیزات لازم و تمهیدات مراقبتی و محافظتی مناسب را در اختیار کارکنان بهداشت قرار دهد.