دویچه وله: شاخص‌های سازمان شفافیت بین‌الملل نشان می‌دهد که رشوه‌خواری، فساد و زد و بند دولتی به ویژه در جنوب آفریقا بسیار بد است و کشورهای صنعتی ثروتمند نیز در مقابله با فساد پسرفت دارند. ایران از ۱۰۰ امتیاز ۲۶ نمره گرفته است.
سازمان شفافیت بین‌الملل می‌گوید مبارزه با فساد در دنیا به محاق رفته است. تازه‌ترین گزارش این نهاد نشان می‌دهد که شمار زیادی از ۱۸۰ کشور مورد بررسی، کارنامه قابل قبولی در مصاف با فساد دولتی و مالی ندارند.
سازمان شفافیت بین‌الملل، همه ساله در جدول ارزشیابی خود، برای شدت و ضعف فساد در کشورها، از صفر تا ۱۰۰ نمره می‌دهد. نکته برجسته در ارزیابی سال ۲۰۱۹ این سازمان آن است که نصف بیشتر کشورها کمتر از ۵۰ امتیاز گرفته‌اند. بهترین رتبه به دانمارک و نیوزیلند تعلق گرفته که ۸۷ امتیاز گرفته‌اند. فنلاند با ۸۶ امتیاز و سنگاپور و سوئد و سوییس با ۸۵ امتیاز در رده‌های بعدی هستند.
میانگین ارزشیابی‌ها ۴۳ درصد است و هیچ کشوری امتیاز کامل ۱۰۰ را نگرفته است. دو سوم کشورها زیر ۵۰ امتیاز آورده‌‌اند.
ایران در این بررسی در رده ۱۴۶ قرار گرفته و از ۱۰۰ امتیاز ۲۶ نمره گرفته که بدترین رتبه این کشور در چند سال گذشته است. در سال ۲۰۱۸، ایران با ۲۸ امتیاز در رده ۱۳۸ این جدول قرار داشت و در سال ۲۰۱۸ در جایگاه ۱۳۰.
آنگولا، بنگلادش و موزامبیک در رده‌بندی سال ۲۰۱۹ شفافیت بین‌الملل در کنار ایران قرار گرفته‌اند.
سازمان شفافیت بین‌الملل یادآور می‌شود که فساد در محیطی رشد می‌کند که ساختارهای قانونی و دمکراتیک رو به زوال رفته باشند؛ جایی که نهادهای دمکراتیک تضعیف شده و عرصه برای جامعه مدنی و رسانه‌های مستقل تنگ شده باشد.
کشورهای صنعتی پسرفت داشته‌اند
آمارها نشان می‌دهند که حتی در هفت کشور مهم صنعتی جهان نیز بهبود قابل توجهی در امر مقابله با فساد دیده نمی‌شود. برعکس، در چهار کشور یعنی کانادا، فرانسه، بریتانیا و آمریکا، فساد افزایش هم یافته است.
وضعیت در آلمان و ژاپن همانند قبل باقی مانده (رده نهم و ۸۰ امتیاز) و تنها در ایتالیا، شرایط کمی به نسبت سال ۲۰۱۸ بهتر شده است.
سازمان شفافیت بین‌الملل، رشوه‌خواری، زد و بند‌های سیاسی و مالی، فساد دولتی و تجاری را ارزشیابی می‌کند و ملاک و معیارش، نظر کارشناسان و مدیران کشورهاست.
ارتباط آشکار فساد و بی‌ثباتی
بدترین نمرات به سومالی، سودان جنوبی، سوریه و یمن تعلق گرفته است. مروه فطفته، یکی از مشاوران شفافیت بین‌الملل در خاورمیانه و شمال آفریقا می‌گوید در این کشورها جنگ، ناآرامی و خشونت وجود دارد و همین ارتباط بین فساد و بی‌ثباتی را آشکار می‌کند.
پس از چهار نمونه یادشده، جنوب صحرای آفریقا بدترین وضع را در نمودارهای شفافیت بین‌الملل دارد. یکی از دلایل امر، منابع غنی مواد اولیه در منطقه است و این که شرکت‌های خارجی، در محل و به نفع مردم این پهنه سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.
خانم موکگابو کوپه، یکی از همکاران سازمان شفافیت بین‌الملل در جنوب آفریقا به دویچه وله می‌گوید: «از این اقتصاد که حتی هیچ ساختاری برای مراقبت‌های بهداشتی و درمانی ندارد، چه انتظاری برای مقابله با فساد می‌توان داشت؟»
خانم پاتریشیا موری‌را، مدیر سازمان شفافیت بین‌الملل می‌گوید: «فقدان پیشرفت در این عرصه نومیدکننده است و اثرات مخربی روی زندگی و سرنوشت شهروندان کشورها گذاشته است.» او یادآور می‌شود که بهبود زندگی مردم و پایان دادن به فساد، مستلزم آن است که رابطه سیاست و محافل مالی به چالش کشیده شوند.
اعتراض به مثابه امید
با این همه، در سراسر دنیا اعم از عراق، شیلی یا لبنان، مردم به خیابان‌ها ریخته‌اند تا علیه رشوه‌خواری، پارتی‌بازی و جریان‌های پنهان مالی و سیاسی اعتراض کنند.
هر چند پیشرفت‌ها اندک و نشانه‌های موجود نومیدکننده هستند، اما این که مردم همچنان علیه فساد اقتصادی به خیابان‌ها می‌ریزند و دولت‌ها را زیر فشار می‌گذارند، به خودی خود امیدوارکننده است.
خانم مروه می‌گوید: «تقریبا یقین دارم که در آینده شاهد تغییراتی خواهیم بود. خیزش‌های مردمی نشان می‌دهد که آنها تسلیم نشده‌اند و برای گرفتن حق‌شان همچنان مقاومت می‌کنند.»
