می مار چاچه دیمه کاسه یو تیانا شوستان دوبو کی باموم بخانه. می دیم پرا ارسو ایجور خاکا رابه بدابو که خیاله هاچین چل واسه بید. می ماره چوم دکفته مرا واورسه
- چیسه زای! بازام داوا بیگیفتی
هیچی نوگفتم. بوک بوکوده بوشوم ایتا سنگه سر کله ور بینشیتم. می دسه مرا ایپچه می چومه ارسو پاکودم. می مار دو واره واورسه
- چیسه زای! چره گریا دری؟
هاتو کی می مار واورسه چره گریا دری، ایجور مرا گریه بیگیفته کی ده نتاسنتیم مرا بدارم. می شانه گریه جا پرکسی. می پایا جیما کوده می سرا بنام می زانو سر اسا گریه نوکون اکه گریه بوکون. هاچین زار زار گریه بیگیفته مرا.
می مار ویریشته بامو می ویرجا. خو چادور پره مرا می دیم پرا پاکوده ایتا پیچه مرا ناز بدا بازین هوتو کی نازا دان دوبو واورسه
- چیسه زای جان مره بوگو بیدینم چی بوبوسته. کی مرا داوا بیگیفتی. مره گب بزن بیدینم چی بوبو
هوتو کی می سر می زانو سر نابو. بوگفتم
- مرا بازی نیگیریدی زاکان. گیدی کی وا کتانی دوکونم. منام کی کتانی نارمه
می مار ایتا آه بکشه یو بوگوفت
- هان بو! هانه واسی اتو گریا دیبی! من خیال بوکودم چی ترا فوتورکسه زای جان! ایتا کتانی واسی آدم گریه کونه
- پابرانده مرا بازه نیگیریدی
- مگه تو بازی کونی! یا کتانی!؟
- هامه تان کتانی داریدی مار، من ناره مه. بی کتانی یام مرا بازه نیگیریدی
- خاب بوبو پلا پچ! چی به!
تا بایم ایچی بگم می مار ایدامه بدا
- تره هینه مه زای جان ایپچه آمان بدن تره هینه مه
هوتو بوک بوکوده می سرا می زانو سر بنا تام بزه هیچی نوگفتم.
می مار ایتا دس بکشه می سر و بازین بوشو چاچه دیمه کاسه تیانا بوشوره
نانم اکه جه کله ور، سنگه سر ویریشتم، بوشوم آب واقوشتم می دیم پرا بوشوستم. می مار ایتا تمیزه ریکابی مرا فادا بوگفته:
- بی یه زای جان تی پیرانا بکن هاچین شالیکه مانه . بی یه انا دوکون
می پیرانا بکندم فادام می مارا، ریکابی یا دوکودم. کم کم غوروب بوستان دوبو. کم ده بمانسته بو کی می پئر بایه بخانه. ایوانه سر می مار سفره بنا. خکاره پامودور خوروشا بنا بو سفر جور ایتا کوچی تیان پلا مرا. هاتو خیالا شو می پئره رافا ایسابو.
کشکرت داره لچه خو لانه مئن نانم چی ره کونامجان کودان دوبو. پلت داره جور ایچی تکان خوردی. خانه لوجانه که سر ایچی قیلقیلی بوکوده بامو تا نودانه که لب. همساده خانه خوروسه اویی ایدفایی می مارا بگب یاورده کی بوگفت:
- بازام آ خوروسه دانه بی وخت اویی بوکود. نانم چی واسی هاتو وختو بی وخت اویی کونه حایوان!
هیچی نوگفتم. یانی چی فوگفتی بیم. من ایتا کتانی غورصا داشتیم، می مار خوروسه اویی کودنا فکیرا کودی. می کیتابا هاتو کی ده وستان دوبوم، بوگفتم:
- مره ویشتایه مار. شام بوخوریم ده!
- ایپچه ده به سیم زای. هاسایا کی تی پئر فاره سه
هاتو می مار گب تومانا نوبوسته بو کی می پئره اهام اهام خانا دیپیچسته. می مار ویریشته بوشو حیاطه مئن. بوگفت:
- آخی بامویی. آ ره که دانه می سرا ببرده انقد بوگفته ویشتایه ویشتایه پلا فادن پلا فادن!
هالا خو گبا تومانا نوکوده بو کی می پئر وه درا اوساده بوشو چاچه لب کرده خاله مرا آب واقوشته. خو دسو پایا بوشوسته. چاچه دیمه ایپچه بینیشته پلت دارا فاندرست. خو سرا تکان بدایو ویریشت بامو ایوانه سر سفره جور بینیشته. می مار اول می پئره ره پلا دوکوده پامورخوروشام پلا سر. بازین مره پلا دوکوده ایتا موشته یام سوخته فادا می دس.
شب ده هامه جایا دوارسته بو. پلت دار پاک ایتا غوله مانستن تاریکی من سایه واشاده بو. ایموشته لل چراغه دور جیما بوسته پاک خیاله تظاهراتا دیبید. همساده خوروس کلاکه صدا ده نامویی. کشکرت خیاله کی خو لانه مئن خابا شوبو، جوم نوخوردی. ایدفایی می پئر ایجور بزه خو شانه سرا بوگفت:
- لاکیتاب
کی می مار دوبالا بچسته، مار قاقا بوسته بوگفته:
- سیا پشه بیبی. ایجور آدما گزه کی!
می پئر وناشته می ماره گب تومانا به بوگفته:
- واستی ایتا پشه بند بیهینیم زناای! اتو نیبه!
می مار هیچی نوگفته. می پلایا بوخورده پسی، بوشوم می کیتابا واکودم. مرا بزم به کیتابخانی. تا می پئره صدا نایه کی بازام مرا بگه تی درسا بخان پسر. همیشک تا دینه بیکار نیشته مه مرا تشر زنه گه
- درس بخان پسر ! درس بخان می مانستن فاله نیبی. درس بخان ایچی بوبو
می مار سفرا اوچه بو. نانم اکه بو کی مرا می جا مئن بنابید. می مار بنابو یا می پئر مرا هالی نوبوسته بو. هوتو کیتابه سر مرا خاب ببرده بو.
می چوما وختی واکودم کی بیدم رخته خابه مئن دراز دراز کفته مه. می ماره صدا آمویی کی می پئره مرا گب زن دوبو. ایجور پیچ پیچ کودان دوبو. کی خوب نشاستی فامستن چی کرا می پئرا گفتان دوبو. می گوشا تیجا کوده گوش بدام.
می مار های گفتی:
- می زای ده پیللا بوسته داره اتو کی نیبه پابرانده بگرده
می پئرام تته رج گفتی:
- گیرانه زن. من چوتو بیهینم!
می مار گفتی:
- خاب امی دسا بداریم ایپچه بنیم یمه!
- نیبه
- به
- چوتو
- کار ناره کی. هاتو مرا ایپچه ایپچه فادن، من نمه دیمه بازین شم می زاکه ره هینه مه.
- بیدینم چی به
- بیدینم چی به چیسه مردای. امی زای پاک ایتا پیله پسر بوبوسته داره. خوبیت ناره اتو پابرانده بگرده.
ده نانم چی گفتیدی. می چوم پیر پیری بوشو واخابا شو بوم ایجور کی خیاله هاف پاده شایا خوابا دئن دیبیم.
زاکان جیمابوسته بید. هامه تان مرا فاندرستان دیبید. می پیران هاچین برق زه یی. می تومان! می ساق! می کفش. هاچین تومامه دونیایا پاک خیاله کی مرا فادابید. پیران و کفشو و تومان هاممه تان آدیداس بو! ایجور کی هامه تان قطارا بوسته یار گیفتان دیبیم. هاممه تان خواستیدی می سر بیبید. منام هاتو کی هامه تانا فاندیرستیم زاکانا دوجین کودیم. شاهرخا اصلن محل ننامه. ایجور اونا آخره آخر بداشته بوم کی پلاپچام وناشتیم ببه. بوک بوکوده می لوففتا کشه یی. می چومانه مرا اونا گفتیم:
- تره یاده مرا پابرانده بازی نیگیفتی! اسا بکش تا بدانی من چی بکشم
کاپیتان بوبوسته بوم. زاکان می دوما بیگیفته بوشوبیم زمینه وسط. بازی شوورو بوبوسته بو. جه زمینه وسط ایجور می آدیداسه کفشه مرا شوت بزه بوم کی دروازه بان هالا جوم نوخورده توپ بوشوبو گوله مئن. زاکان مرا دورا کوده بید. مرا تا بامو یید ببرید بوجور ایجور بکفتم بیجیر کی دو بالا بجستم.
شه بزه بو مرا. می پئره خور خورا دوبو. می ماره نفسه صدا آمویی کی ارامه خوفته بو. سیفیدی بزه بو. چی خوابی بیده بوم!؟ مره مره بوگفتم:
- کاشکی وینریشتی بیم!
برگردان فارسی:
مادرم کنار حوضچه نشسته بود و دیگ و بشقابها را مي شست که من به خانه آمدم. اشک روی صورتم خاک را چنان دوانده بود که انگار گل مالیده بودند. تا چشم مادرم به من افتاد پرسيد:
- چی شده بچه جان؟! باز دعوا گرفتی؟
چیزی نگفتم. بغض کرده، رفتم روی سنگی کنار تنور گِلی نشستم. با دست کمی اشک چشمهانم را پاک کردم. مادرم دوباره پرسيد:
- چيه بچه جان! چرا گريه ميکنی؟
همينکه مادرم پرسيد چرا گريه ميکنی، چنان گريه ام گرفت که ديگر نتوانستم جلوی خودم را بگيرم. شانه هايم از گريه ميلرزيد. پاهايم را جمع کردم و سرم را روی زانويم گذاشتم و حالا گريه نکن کی گريه بکن! زار زار گريه ام گرفت.
مادرم بلند شد و کنارم آمد. با گوشهٔ چادرش صورتم را پاک کرد. کمی نازم داد و گفت: با که دعوات شده. برام بگو ببينم چه شده؟
همينطور که سرم روی زانويم بود گفتم:
- بچه ها منو بازی نميدن، ميگن بايد کتانی بپوشم. منم که کتانی ندارم!
مادرم آهی کشيد و گفت:
- همين بود!؟ برای همين اينطوری گريه ميکنی؟ من فکر کردم چه بلایی سر ت اومده بچه جان !؟ آدم برای يه کتانی گريه ميکنه؟
همانطور بغض کرده جواب دادم:
- پا برهنه بازيم نميدن!
مادرم گفت:
- مگه تو بازی ميکنی يا کتانی؟!
مادرم انگار حالی اش نمی شد که به او چه می گویم. با عصبانیت گفتم:
- همه کتانی دارند مادر، من ندارم. بدون کتانی هم منو بازی نميدن!
مادرم مثل آدمهای از خود راضی گفت:
- خب همینطور یارِ الکی بازی، باش ( مستمع آزاد!) چه می شود؟!
تا بيايم چيزی بگويم مادرم ادامه داد:
- برات ميخرم بچه جان يه کم فرصت بده برات ميخرم
همانطور بغض کرده سرم را روی زانويم گذاشتم سکوت کرده و هیچ نگفتم.
نميدانم چه وقت از روی سنگِ کنارِ تنور گِلی بلند شدم. رفتم از چاه آب برداشتم و صورتم را شستم. مادرم يک رکابی (زيرپوش) تميز داد و گفت:
- بيا بچه جان پيراهنتو بکن مثل پارچه کوهنه است. بيا اينو بپوش.
پيراهنم را در آوردم و به مادرم دادم، رکابی را پوشيدم. کم کم غروب ميشد. کم مانده بود که پدرم به خانه بيايد. مادرم سر ايوان سفره گذاشته بود.ديگ خورش گوجه فرنگی را بالای سفره گذاشته بود با يک ديگ کوچک پلو. به خيال رفته و منتظر پدرم بودم.
زاغی بالای درخت در لانه اش نميدانم دنبال چه ميگشت.بالای درخت صنوبر چيزی تکان ميخورد. روی شيروانی خانه چيزی قل خورد و تا لبهٔ ناودان آمد. صدای خواندن بی موقع خروس همسايه، مادرم را به حرف آورد که گفت:
- باز اين خروس بی وقت خواند. نميدانم برای چه اينطوری وقت و بی وقت ميخوانه اين حيوان!
هيچی نگفتم. يعنی چه بايد ميگفتم؟ من غصهٔ کتانی داشتم مادرم به فکر خواندن خروس بود! همينطور که کتابهايم را ميبستم گفتم:
- گرسنه ام مادر شام بخوريم ديگه!
مادرم گفت:
- يه کم ديگه بمونيم الانه که پدرت برسه!
هنوز حرف مادرم تمام نشده بود که صدای اهم اهم پدرم در خانه پيچيد. مادرم بلند شد. به حياط رفت و گفت:
- آخ چه خوب که آمدی! اين بچه سر منو برد اينقدر گفت گشنه امه گشنه امه غذا بده غذا بده!
هنوز مادرم حرفش را تمام نکرده بود که پدر سطل را برداشت و به لب چاه رفت و آب برداشت. دست و پايش را شست. کنار حوضچه کمی نشست و به درخت صنوبر نگاه کرد. سرش را تکان داد و بلند شد آمد سر ايوان بالای سفره نشست. مادرم اول برای پدرم برنج کشيد و رويش خورشت گوجه فرنگی، بعد برای من برنج کشید و يک تکه هم ته ديگ گوله شده داد دستم.
شب همه جا را گرفته بود. درخت صنوبر مثل غولی سايه انداخته بود. يک مشت پشه کوره، دور چراغ ميگشتند و انگار تظاهرات راه انداخته بودند. صدای خروس همسايه نمي آمد. زاغی انگار در لانه اش به خواب رفته بود، تکان نميخورد. يک دفعه پدرم محکم به روی شانهٔ خودش زد و گفت:
- لا کتاب!!ا
که مادرم از تعجب از جايش پريد و گفت:
- پشهٔ لعنتی! بد جور آدمو نيش ميزنه!
پدرم نگذاشت حرف مادرم تمام شود، گفت:
- بايد يک پشه بند بگيريم، زن! اينجوری نميشه!
مادرم چيزی نگفت. بعد از اينکه غذايم را خوردم، کتابهايم را باز کردم. خودم را زدم به کتابخواندن تا صدای پدرم در نيايد که باز به من بگويد درس ات را بخوان پسر. هميشه تا ميبيند بيکار نشسته ام تشر ميزند که:
- درس بخوان پسر! درس بخوان مثل من کارگر تهی دست نشوی! درس بخوان يک چيزی بشوی
مادرم سفره را جمع کرده بود. نميدانم چه کسی مرا به رختخوابم برده بود؟ مادرم يا پدرم، نفهميدم؟! همانطور سر کتاب خوابم برده بود.
چشمهايم را وقتی باز کردم که ديدم دراز به دراز در رختخوابم افتاده ام. صدای مادرم ميآمد که با پدرم حرف مي زد. طوری حرف مي زد که درست نميفهميدم به پدرم چه ميگويد. گوشهايم را تيز کردم گوش ایستادم.
مادرم هی ميگفت:
- بچهٔ من ديگه داره بزرگ میشه، اينطوری نميشه که همش پا برهنه باشه.
پدرم پشت هم مي گفت:
- گرانه زن. من چطور بخرم!
مادرم ميگفت:
- خب يه کم جلوی دستمونو بگيريم، يه کم بذاريم کنار!
- نميشه
- ميشه
- چه طوری؟
- کاری نداره! تو کم کم به من بده، من ميذارم کنار بعد ميرم برای بچه ام ميخرم.
- ببينم چی ميشه.
- ببينم چی ميشه چيه مرد! بچهٔ ما ديگه پسر بزرگی شده. خوبيت نداره اينجوری پا برهنه بگرده!
ديگر نميدانم چه ميگفتند. چشمهايم تاب ميخورد و به خواب رفته بودم طوری که انگار هفت پادشاه را خواب ميديدم.
بچه ها جمع شده بودند. همه به من نگاه ميکردند. پيراهنم برق ميزد. شلوارم! جوراب ساق بلند فوتبالم! کفشم. انگار که تمام دنيا را به من داده بودند. پيراهن و کفش و شلوار همه آديداس بودند! همه ردیف ايستاده بودند و يار ميگرفتيم. همه ميخواستند با من باشند. منم که به همه نگاه ميکردم و دست چين ميکردم. به شاهرخ اصلاً محل نگذاشتم! طوری او را آخر آخر گذاشته بودم که نگذاشتم "پلاپچ" ( حتی یار اضافی = مستمع آزاد!)هم باشه! بغض کرده منت مرا ميکشيد. با چشمهايم به او ميگفتم:
- يادت ميآد که من پابرهنه بودم و منو بازی ندادی!؟ حالا بکش ببين من چی کشيدم!
کاپيتان شده بودم. بچه ها به دنبال من، به وسط زمين رفتيم. بازی شروع شده بود. از وسط زمين چنان با کفش آديداسم شوت زده بودم که هنوز دروازه بان تکان نخورده توپ به داخل دروازه رفته بود. بچه ها دورم را گرفته بودند. تا آمدند که مرا بالا ببرند طوری افتادم که دو متر از جا پريدم.
عرق کرده بودم. پدرم خور خور ميکرد. صدای نفس مادرم ميآمد که آرام خوابيده بود. سفيدی زده بود. چه خوابی ديده بودم!؟ با خودم گفتم:
- کاشکی بيدار نميشدم!
تمام
مهرماه 1390
گیل آوایی
www.tasianeha.blogspot.com
