در انتخابات پیش رو اصلاح طلبان در قالب دو كاندید اصلی به میدان آمده اند، اكثر احزاب و گروههای اصلاح طلب و جمعی از میانه روها از میر حسین موسوی حمایت كرده اند و در عوض چندتن از تك مهره های سرشناس و معترض دور مهدی كروبی جمع شده اند. دراین شرایط بحث حضور با كاندید واحد گریبان گیر اردوگاه اصلاح طلبان گشته تا جائیكه خبرهائی مبنی بر احتمال انصراف كروبی به نفع میر حسین شنیده می شود، طبعا این نظرها به دید شیخ و یارانش كه ماهها برای انتخابات برنامه ریزی و تبلیغات كرده اند، خوش نخواهد آمد و نوعی حذف محترمانه را تداعی می كند.
طرفداران حضور اصلاح طلبان با تك كاندید – مشخصا سازمان مجاهدین و تئورسین های آن- استدلال می كنند كه در صورت تك كاندید بودن اصلاح طلبان، آراء اصلاح طلبان تجمیع خواهد گشت و از طرف دیگر صحنه رقابت انتخاباتی دو قطبی میگردد و در شرایط دو قطبی وزنه سنگین "آراء منفی“ احمدی نژاد برگ برنده موسوی خواهد بود. اما گروهی دیگر از تحلیل گران معتقدند اولا در صورت انصراف كروبی لزوما آراء وی به سبد میر حسین نخواهد رفت و چه بسا بخشی از آن به سبد آراء احمدی نژاد روانه شود و همچنین تاكید دارند دو كاندید توانائی فشار و نقد گسترده تری داشته و باعث ریزش بیشتری از آراء احمدی نژاد خواهند شد، خصوصا اینكه مهدی كروبی به شهامت بیان و انتقادهای بی باكانه شناخته می شود.
تاكنون هیچ یك از دو گروه تحلیلگران نتوانسته اند دیگری را متقاعد نموده و اصلاح طلبان در برابر دو راهی شركت با دو كاندید یا انصراف یكی به نفع دیگری قرار گرفته اند. با توجه به مطالب گفته شده، در این نوشته به دنبال یافتن پاسخی برای گذر از این دو راهی هستیم.
به نظر نویسنده حضور همزمان دو كاندید اصلاح طلب برگ برنده اصلاح طلبان خواهد بود اگر دو كاندید با دو استراتژی متفاوت ولی مكمل عمل كنند:
میر حسین موسوی می بایست به عنوان سمبل مخالفان احمدی نژاد تداعی شود، وی در برابر ادبیات پوپولیستی احمدی نژاد با استفاده از شعارهای صادقانه و واقع بینانه برنامه های خور را ارائه می دهد. همانگونه كه از مشی اخلاقی و شخصی وی نیز هویدا است موسوی وعده و شعار عوام فریبانه نخواهد داد، ژست های جذاب نخواهد گرفت و از انتقادهای شورآفرین و حماسی پرهیز خواهد كرد. مجموعه این ویژگیها از وی كاندید مخالفان "احمدی نژادیسم" را ترسیم خواهد نمود.
اما در اردوگاه رای دهندگان به احمدی نژاد زیاد خواهند بود مردمی از " قشرهای آسیب پذیر" كه از نظر سیاسی اصول گرا نیستند اما "محتاج" وامها و اقتصاد صدقه ای هستند، اینجاست كه كروبی می تواند نقش تعیین كننده ای بازی كند، وی از نظر ادبیات چیزی كم از احمدی نژاد ندارد و با ارائه طرح هائی شبیه "۵۰ هزار تومان" و "سهام نفت" به راحتی می تواند این بخش از رای دهندگان را از صف حامیان احمدی نژاد جدا كرده و نزد خود آورد. اگر احمدی نژاد با شعارهای عوام فریبانه و اقتصاد صدقه ای بخواهد این گروه را به صف رای دهندگان خود بیاورد (همانگونه كه سرمایه گذاری گسترده ای نیز بر روی سفرهای استانی و توزیع نقدی یارانه ها نموده) كروبی با ارائه شعارهای اقتصاد حمایتی و مورد پسند قشرهای آسیب پذیر اما همراه با سیاستهای خارجی معقولانه و آزادی های بیشتر به راحتی می تواند نظر این اقشار آسیب پذیر اما غیراصولگرا را به خود جلب كند.
در كنار این موارد باید اذعان داشت كه یكی از فاكتورهای موثر بر پیروزی در انتخابات حضور آراء خاموش و تحریمی است، اگرچه كاندیداهای فعلی به هیچ وجه مطلوب تحریمیان و طرفداران اصلاحات ساختاری نیستند و پیش بینی می شود در انتخابات آینده شاهد "حضور گسترده" آراء خاموش نباشیم اما حتی اگر بتوان بخشی از این آراء را با توجیه "نه بزرگ" به تحجر و استبداد به صحنه آورد می توان پیروزی در انتخابات را تضمین نمود. متاسفانه میرحسین تاكنون نه در عمل تمایلی به استفاده موثر از پتانسیل نیروهای تحریمی نشان داده و نه از نظر تئوریك همفكر آنهاست. اما كروبی با وجود سابقه چند سال اخیرش در انتقادهای تند و تیز از اصلاح طلبان تندرو، در این انتخابات دل به دریا زده و شعارهای رادیكالی مطرح نموده است كه حتی اصلاح طلبان تندرو نیز از آن پرهیز می كنند. وی همچنین در رفتارها و نامه های معروفش نشان داده كه حاضر به پافشاری بر برنامه هایش در صورت پیروزی در انتخابات است، بنابراین میتوان پیش بینی نمود بخشی از دگراندیشان و آراء خاموش به كروبی متمایل شوند اگرچه با توجه به شخصیت و سوابق گذشته وی نمیتوان انتظار داشت این بخش، درصد قابل توجهی از سبد آراء خاموش و تحریمی باشد.
در جمع بندی می توان گفت اصلاح طلبان تنها با اتخاذ چنین استراتژی خواهند توانست با دو كاندید متفاوت اما مكمل همچون دو لبه قیچی عمل كرده و پیروز انتخابات شوند. یك لبه(موسوی) با بكارگیری ادبیات معقولانه و صادقانه به جنگ عوام فریبی و پوپولیسم احمدی نژاد برود و برنامه های اقتصادی و اجتماعی-سیاسی معتدل و اثربخشی برای درازمدت ارائه نماید، لبه دیگر(كروبی) با ادبیاتی حماسی و تند و تیز به نقد صریح سیاسی و فرهنگی احمدی نژاد رفته و درضمن با توجه به وضعیت اقشار آسیب پذیر، برنامه هائی برای توزیع یارانه و وامهای كوتاه مدت برای این قشر ارائه دهد.
احمدی نژادیسم كه معجونی عجیب از تحجر و پوپولیسم است درمقابل این دو لبه قیچی باید چیزی بیشتر از شكست را انتظار بكشد: یك تحقیر ملی و به عبارتی "نه بزرگ" از جانب مردم، تحقیری كه با توجه به عملكرد چهار ساله اش حقیقتا سزاوار آن است.
در نوشته بعدی به بررسی نقاط قوت و ضعف تبلیغات انتخاباتی حامیان مهدی كروبی و میرحسین موسوی پرداخته و پیشنهادهائی برای بهبود اثربخشی فعالیتهای انتخاباتی و استفاده بهتر از فرصت های پیش رو ارائه می كنیم.
رضا كیوانی – reza.keivani@gmail.com
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
