بحران اسرائيل هم می تواند آغاز حرکتی جديد شود. يکی از دلايل موفقيت ليبرمن عدم وجود آن هايی است که در مقابلش بايستند. شايد نتايج انتخابات ظهور پيشاهنگانی را نويد دهد که وجدان جامعه را نمايندگی کنند. ليبرمن را بخشی از درد اين تولد ببينيم. زمان اما با ما همراه نيست. روزهايی که می شد از تشکيل دو دولت، از تلاش برای نزديکی همه جانبه اسرائيل و فلسطينی مسئول و منطقی سخن گفت به سر آمده. | |
اشپيگل ۲۱.۰۲.۲۰۰۹
رئيس پيشين پارلمان اسرائيل “آوراهام بورگ“از پيروزی جناح راست درانتخابات واستفاده ابزاری از“هولوکاوست“می گويد.
آقای بورگ که ۵۴سال دارد، از سال ۱۹۹۹ تا سال ۲۰۰۳ سخنگوی مجلس اسرائيل“کنست“ بوده. پدر او متولد درسدن و از بازماندگان هولوکاوست است و در دوران مناخيم بگين پست وزارت داشته. بورگ در کتابش به نام “پيروزی برهيتلر“ آن چه راکه تاامروز در اسرائيل واقعيت مسلم شمرده می شد، زير سئوال می برد.
اشپيگل: آقای بورگ،اکثريت مردم اسرائيل به احزاب راستگرا رای داده اند و بنيامين نتانياهو رهبر حزب ليکود بيشترين شانس را برای تشکيل دولت جديد به دست آورده. به عنوان يک چپ اسرائيلی چقدر احساس تنهايی می کنيد؟
بورگ: حس می کنم در حال از دست دادن وطن سياسی، ايدئولوژيک و روانی خود هستم. يک اسرائيل بازنده، چون بسياری از هموطنانم تنها راه حل مشکلاتشان را در جنگ می بينند و از همه بدتر اين که من هميشه يهودی بودن را انسان بودن و جهانی انديشيدن می دانستم و امروز اين را نمی فهمم که چطور يک يهودی می تواند اين طور به زبان نفرت با ديگران سخن بگويد. کاری که بسياری از هموطنانم می کنند.
اشپيگل: دليل اين نتايج در انتخابات چه بود؟
بورگ: جامعه اسرائيل توسط جنبش شهرک نشينان يهودی به گروگان گرفته شده. ساکنين اين شهرک ها خواستار راه حل تشکيل فقط يک کشور هستند همان برداشت انجيلی از اسرائيل بزرگ و قدرتمند. همان طور که فلسطينی ها گروگان حماس اند، آن ها هم می خواهند فلسطين بزرگ را براساس قوانين اسلامی بنا کنند و در هر دو جامعه نوعی
„استکهلم- سندرم“ به چشم می خورد. هم ما و هم آنان نسبت به گروگان گيران سمپاتی در خود احساس می کنيم.
اشپيگل: شما نوشته ايد اگر دولت اسرائيل بخواهد عرب هايش را بيرون بياندازد از اين کشور مهاجرت خواهيد کرد. آيا شروع به بستن چمدان هايتان کرده ايد؟
بورگ: نه من سعی می کنم آرامشم را با کشيدن خط قرمز های جديد حفظ کنم. ليبرمن هنوز رئيس دولت نيست. او هنوز اکثريت را به دست نياورده. من هنوز اميدوارم. اجازه بدهيد کمی از استعاره استفاده کنم. من شاهد تولد فرزندانم در اتاق زايمان بودم و هر بار از خود پرسيدم چطور می شود که زايشی به اين زيبايی با آن همه درد و خون همراه باشد؟
بحران اسرائيل هم می تواند آغاز حرکتی جديد شود. يکی از دلايل موفقيت ليبرمن عدم وجود آن هايی است که در مقابلش بايستند. شايد نتايج انتخابات ظهور پيشاهنگانی را نويد دهد که وجدان جامعه را نمايندگی کنند. ليبرمن را بخشی از درد اين تولد ببينيم. زمان اما با ما همراه نيست. روزهايی که می شد از تشکيل دو دولت، از تلاش برای نزديکی همه جانبه اسرائيل و فلسطينی مسئول و منطقی سخن گفت به سر آمده.
اشپيگل: اما حداقل حزب مرکزی کاديما به رهبری زيپی ليونی بزرگ ترين فراکسيون شده. ليونی می خواهد گفتگو ها را برای تشکيل دو دولت دنبال کند.
بورگ: چطور قادر به اين کار خواهد بود، وقتی نتانياهو برمسند رياست تکيه کرده؟
اشپيگل: قرار داد صلح مصر و اسرائيل، مهم ترين مصالحه ازاين دست هم توسط جناح راست پيش رفت.
بورگ: اماايده اصلی آن سرزمين صلح. از طرف جناح چپ می آمد. راست ها فقط آن را پياده کردند.
اشپيگل: چپ ها در اسلو نتوانستند گفتگوهای صلح را به سرانجام برسانند.
بورگ: دراسلو يکی از بهترين نتايج به دست آمد. برای اولين بار هردوطرف برپايه تشکيل دو کشور پشت ميز مذاکره نشستند. اشتباه اما از آن جا شروع شد که برای تشکيل دولت خود مختار فلسطين به جای آن که سخن از آشتی دو طرف مخاصمه باشد، پای معاملات ملک و املاک را به ميان کشيدند و بعد هم در فاصله گفتگوهای اسلو در سال ۱۹۹۳ و کمپ ديويد در سال ۲۰۰۰ تعداد شرکت های يهودی نشين دو برابر گشت. برای فلسطينی ها اين شهرک ها به معنای اشغال سر زمينشان است و البته آن ها هم در اين مدت هيچ تلاشی برای توقف رواج فرهنگ نفرت در مدارس و مساجد شان به عمل نياوردند. به اين ترتيب جنگ و برخورد قهر آميز تبديل به يک امر اجتناب نا پذير گشت.
اشپيگل: با پيروزی جناح راست در انتخابات اسرائيل حرکت يک طرفه نخست وزير پيشين آريل شارون برای تخليه شهرک های يهودی نشين در نوار غزه متوقف شد.
بورگ: اين ادعا که در اردوی فلسطينی ها کسی با اين حرکت همراهی نمی کند را اهودباراک و حزب کارگر پس از شکست مذاکرات کمپ ديويد از خودشان در آوردند. اين چپ ها بودند که ايده ساختن ديوار را طراحی نمودند.
اشپيگل: شما خودتان يکی از معروف ترين چهره های حزب کارگر بوديد و می توانستيد روزی رئيس دولت شويد. چه شد که از کار سياسی فاصله گرفتيد؟
بورگ: حس می کردم سياست مرا محدود می کند. اين جا و آن جا مجبور به کنار آمدن می شدم. به جای آن که به راه حل های جديد بيانديشم، مجبور بودم به فکر کنفرانس مطبوعاتی آينده و پاسخ هايم به خبرنگاران باشم به اين جا رسيده بودم که اسرائيل چون امپراطوری کار آمد اما بدون رسالتی پيامبر گونه و بدون مسيری مشخص عمل می کند.
اشپيگل: دليلش را شما در کتابتان“ تأثير همه جانبه هولوکاوست برشئون زندگی ما“ ذکر کرده ايد. دراين مورد می توانيد توضيحات بيشتری بدهيد؟
بورگ: اسرائيل را می توان به کودکی ستم ديده تشبيه کرد که حالا در بزرگسالی به پدری قهار و خشن بدل شده. آيا جامعه ای که به آن شکل وحشتناک رنج کشيده و زير فشار قرار گرفته آن طور که يهودي ها رنج کشيدند، قادر خواهد بود روزی به اين دور باطل پايان دهد؟ خواهد توانست اين کابوس را پشت سر بگذارد؟ من به شخصه تلاشم رهايی از شر اين کابوس وحشتناک است.
اشپيگل: شما می نويسيد هولوکاوست در زندگی مااز خدا هم حی و حاضرتر است، اين به نظر نوعی کفر می آيد.
بورگ: چگونه می توان بيان حقيقت را کفر ناميد. هولوکاوست معيار مقايسه ما شده ناتنياهو را در نظر بگيريد. او رئيس جمهور ايران محمود احمدی نژاد را با هيتلر مقايسه کرده
اشپيگل: رژيم اسلامی ايران موجوديت اسرائيل را تهديد نمی کند؟
بورگ: چرا اما وقتی همه چيز با هولوکاوست تعريف می شود، نمی توان پيشنهاد رئيس جمهور جديد امريکا را برای مذاکره با ايران پذيرفت. نمی توان به اقدامات شديد عليه اين دولت دست نزد. بايد راه هايی پيدا کرد تا جلوی تکرار هولو کاوست گرفته شود. از طرف ديگر مردم ما با برگشت هميشگی شان به اين موضوع هر گونه معياری را از دست می دهند.
مثلاً می گويند“ هرچند حمله به غزه چندان هم خوب نيست ولی ما که آن جا اتاق های گاز به راه نيانداخته ايم. منطق شان اين است که هرچه شبيه هولوکاوست نباشد، مجاز است.
اشپيگل: خودتان هم همينطور مقايسه می کنيد مثلاً می نويسيد که شرايط سياسی اسرائيل درست مثل شرايط دوران پايانی حکومت وايمار در آلمان است و يا می پرسيد چه تفاوتی ميان نعره های فاشيست ها که شعار می دادند“ يهودي ها را بيرون بريزيد“ و فرياد اسرائيلی ها که خواستار اخراج عرب ها هستند و جود دارد.
بورگ: ما در زبان عبری مثلی داريم که می گويد“ لباس چرک هايتان را در ملاء عام نشوريد“ اما رسانه های بين المللی آن چنان ما را زير نظر دارند که ديگر حتی لباس های چرکمان را در خانه هم نمی شوريم و متأسفانه بويش دارد همه جا راپُر می کند.
اشپيگل: شما می نويسيد“ اسرائيل امروزه در نفرت فزاينده از يهوديان نقش دارد، اگر پدرتان که از بازماندگان هولوکاوست است اين جمله را می شنيد چه می گفت؟
بورگ: پدرم هميشه اشاره می کرد که دو تا از مهم ترين کتاب ها برای ملت يهود در آلمان منتشر شده“ کشور نوين عهد عتيق“ اثبات صيهونيسم توسط تئودور هرتزل و „نبرد من“ آدلف هيتلر. آن وقت ها در آلمان رقابتی و حشتناک ميان روحيه ای ليبرال و ناسيوناليسمی وحشت انگيز وجود داشت و متأسفانه به پيروزی کابوس ناسيوناليستی منجر گشت. حالا در اسرائيل شاهد همان رقابتيم اميدی بزرگ در برابر کابوسی ديرپا.
ازپدرم آموخته ام که اين بار برای پيروزی اميد، بجنگم.
اشپيگل: شما در کتابتان می نويسيد که“ احساس گناه و ترس دائمی ناشی از هووکاوست باعث شد تا ملتی زير سلطه جنون آميز اقدامات امنيتی و برای حفظ خود غالباً در دام جنگ های بی حاصل بيافتد.
بورگ: ما ملتی خشمگين و بسيار پر خاشجو هستيم.
اشپيگل: اسرائيل هشت سال راکت هايی راکه برسرش می باريد تحمل کرد و پس از آن به حماس اعلام جنگ نمود.
بورگ: پرتاب راکت برسر اهالی جنوب اسرائيل طبيعتاً غيرقابل دفاع است. اما اين نکته را هم نبايد فراموش کرد که ما پنج سال از اين هشت سال نواره غزه را در اشغال خود داشتيم. درست است که چندين هزار راکت پرتاب شد. ۳۰ کشته داشتيم و بسياری نيز از اين شرايط به لحاظ روحی صدمات جدی ديدند. اما بالای ۱۰۰۰ نفر را کشتيم و يک منطقه بزرگ را ويران کرديم. آيا اين پاسخی در خور است؟
اشپيگل: اسرائيل به اشغال نوار غزه در سال ۲۰۰۲ پايان داد. اما حماس به جای برداشتن خطوط نظامی خود همچنان به پرتاب راکت ادامه داد. اين طور به نظر می رسد که وزير امور خارجه پيشين اسرائيل“ آباابان“ به حق گفته“ فلسطينی ها هيچ فرصتی را برای از دست دادن فرصت ها از دست نمی دهند“
بورگ: ما اسرائيلي ها هم قهرمان از دست دادن فرصت ها هستيم. اولش نمی خواستيم با جنبش آزاديبخش فلسطين پشت ميز مذاکره بنشينيم. بعد نشستيم. حالا همين ما جرا با حماس تکرار می شود. يک روز وقتی القاعده سنگرهارادر نوارغزه به دست گرفت، خواهيم گفت که حماس آن قدرهاهم وحشتناک نبوده است.
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
