مدرسه فمینیستی: مطلب پیش روی که به معرفی چند فمینیست مسلمان از سراسر جهان می پردازد، توسط هدا مبصری تهیه، ترجمه و تنظیم شده است:
امینه ودود
امینه ودود زنی آفریقائی- آمریکایی و متولد 1952 در ایالت مریلند است. وی محقق اسلامی است که رویکردی نو و پیشرو نسبت به تفسیرمتون دینی و خصوصا قران دارد. ودود به عنوان یک فمینیست مسلمان فعالیتهای تحقیقاتی خود را در کنار عمل اجتماعی و روشنگری عمومی دنبال می کند. ودود برای احیاء عدالت و برابری در قوانین اسلامی به نفع زنان و کودکان، به متون دینی اعم از قران و احادیث نگاهی دوباره می اندازد. در سال 2005 امام جماعت مسجدی در نیویورک بود ، در این نماز جماعت زنان و مردان به صورت مختلط به نماز ایستادند. چنین رویدادی عکس العمل های موافق و مخالف را دربرداشت و وی را با تهدید به قتل مواجه نمود. علی رغم فشارها و انتقادات، وی به سخنرانیهای خود ادامه داد. این مسلمان فمینیست موقعیت استادی را در چند دانشگاه از آن خود کرده است. کتابهای وی عبارتند از" قران و زن: بازخوانی متن مقدس از زاویه دید یک زن"(1992) و " درون جهاد جنسیتی: اصلاحات زنان در اسلام"(2006). در سال 2007 مستندساز ایرانی- هلندی درباره این زن مسلمان فیلمی ساخت که تصویرگر تلاشها و مبارزات امینه ودود است.
Wadud books:
Qur'an and Women: Rereading the Scared Texts form Women's Perspective (1992) and Inside the Gender Jihad: Women's Reform in Islam (2006).
زیبا میرحسینی
مردم شناسی است که مطالعات خود را بر حقوق اسلامی، جنسیت و توسعه متمرکز ساخته است. لیسانس خود را از دانشگاه تهران(در سال 1974) گرفت و دکترایش در مردم شناسی اجتماعی را در سال 1980 از کمریج اخذ کرد. وی محققی مستقل است که شور و علاقه وصف ناپذیری به مباحثه حول عدالت جنسیتی دارد. به عنوان یک فمینیست، نابرابریهایی را که این قوانین بر زنان تحمیل می کنند افشا می کند و نسسبت به آنها نقدهای خود را مطرح می سازد، مطالعات وی متوجه بستر اجتماعی حقوقی مسلمانان است. او مطالعه مقایسه ای میان مراکش و ایران انجام داده است. از دست آوردهای مطالعات خانم میرحسینی بر روی قوانین خانوده در ایران ، فیلم "طلاق به سبک ایرانی" است؛ فیلم مستندی که جایزه هایی را از آن خود ساخته است. این فمینیست مسلمان معتقد است فمینیسم پتانسیلهای زیادی برای نقد نابرابریهای جنسیتی در بستر حقوق اسلامی داراست. خانم میرحسینی از بنیان گذاران جنبش جهانی مساوات؛ برای عدالت و برابری در خانواده مسلمان است و به واسطه فعالیت های خود در جنبش مساوات یافته های تحقیقاتی فمینیستهای مسلمان را به برنامه های عملی پیوند می زند. کتابهای او عبارتند از 1- اسلام و جنسیت، 2- ازدواج در محکمه؛ مطالعه ای بر قانون خانواده اسلامی، 3- کنترل و تمایلات جنسی،4- اسلام و دموکراسی در ایران.
http://www.zibamirhosseini.com/
فاطمه مرنیسی
او یک فمینیست و جامعه شناس مراکشی است.در سوربون (1957) و براندز علوم سیاسی خواند. به عنوان یک فمینیست مسلمان، مرنیسی متوجه اسلام و نقش زنان در آن است. او توسعه تاریخی تفکر اسلامی و بروز مدرن این تفکرات را تحلیل می کند. مرنیسی تحقیقات میدانی خود را بر مراکش متمرکز ساخته است. او در موقعیتهای متعدد در اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 مصاحبه هایی انجام داد که در آنها نگرشهای رایج نسبت به زنان و کار را منعکس ساخت. او مقالات متعددی پیرامون زنان در مراکش و زنان در اسلام از زاویه دید معاصر و نیز از منظر تاریخی، نوشته است. مرنیسی در شهر رباط استاد دانشگاه بود و نیز در انستیتوی دانشگاهی تحقیقات علمی فعالیت می نمود. در سال 2005 از سمت دانشگاهی اش استفعاء داد تا تنها بر نوشتن تمرکز نماید.
http://arabwomenwriters.com/index.php?option=com_content&view=article&id=73&Itemid=81
سعدیه شیخ
او در دانشگاه کیپ تاون استاد است. تحقیقات و تدریس وی در حوزه مطالعات اسلامی هستند؛ باتاکید بر دو مقوله صوفی گری و فمینیسم. خانم شیخ حول موضوعات ذیل مطالبی را منتشر کرده است؛ زنان مسلمان و خشونت جنسیتی، رویکردهای فمینیستی به حدیث و تفاسیر قرانی، جلوگیری از بارداری و سقط جنین در اسلام، تاملات تئوریک بر اسلام و فمینیسم ونهایتا صوفی گری- جنسیت - قانون اسلامی. او درباره مفاهیمی چون جنسیت و تمایلات جنسی در کارهای ابن عربی، متفکر صوفی قرن 13، دست نوشته هایی دارد. خانم شیخ با همکاری دانشکده روان شناسی دانشگاه استلنبوش ?(stellenbosch) و موسسه غیردولتی به نام "مسلمانان مثبت" پروژه تحقیقاتی را آغاز کرده و آنرا- به صورت مشترک با شرکاء دیگر- هدایت می کند که تاکیدش بر تمایلات جنسی، ازدواج، اچ آی وی/ ایدز و انواع روشهای تولیدمثلی در میان زنان مسلمان جنوب آفریقاست.
http://www.wisemuslimwomen.org/muslimwomen/bio/sadiyya_shaikh/
عزیزه الحبری
استاد دانشکده حقوق دانشگاه ریچموند است. قبلا استاد فلسفه بوده، از ویراستاران موسس در هیپاتیا ؛ یک مجله فلسفه فمینیستی است. او از موسسین کرامه و رئیس این مجموعه است، کرامه موسسه "حقوقدانان زن مسلمان برای حقوق بشر" است. او نوشته های زیادی حول اسلام و دموکراسی ، حقوق زنان مسلمان و حقوق بشر در اسلام دارد. الحبری در مجلات حقوقی و نشریات قانونی می نویسد، مقالاتش عبارتند از "چشم انداز اسلام نسبت به خشونت خانگی" و "بازتعریف نقش های زنان مسلمان در قرن آینده" . از آثار مهم دیگر وی مقاله" عدالت الهی و نظام انسانی: رویکردی اسلامی" است. خانم الحبری در ماه ژوئن 2011 توسط آقای برک اوباما انتخاب شد تا به عنوان یکی از اعضاء کمیسیون آمریکائی آزادی مذهبی بین المللی فعالیت کند.
http://news.richmond.edu/experts/aalhibri/
اسماء برلس
اسماء برلس در پاکستان متولد شد. در 1983 پاکستان را ترک کرد، بعد از اینکه ژنرال ضیاء الحق او را اخراج کرد. دلیل اخراج برلس نقدهای وی نسبت به ضیاء الحق و سیستم قضائی پاکستان بود. پس از آن ، برلس در آمریکا مستقر شد. وی بعد از تلاش و پیگیری و کسب موقعیت چشم گیر دانشگاهی ، اکنون استاد علوم سیاسی و مدیر مرکز مطالعات فرهنگی، نژاد و قومیت در کالجی در نیویورک است. در بهار 2008 کرسی اسپینوزا در فلسفه را در دانشگاه آمستردام از آن خود ساخت. او دارای مدرک دکترا در مطالعات بین المللی از دانشگاه دنوراست، فوق لیسانس اش در روزنامه نگاری را از دانشگاه پنجاب در پاکستان گرفت. برلس حوزه مطالعاتی متنوعی دارد، وی در مقطع لیسانس بر روی سیاستهای قانون ارتشی و دموکراسی نمایندگی (representative) کار کرد، در سال 2002 تمرکز تحقیقاتی اش تغییر کرد و متوجه هرمنوتیک در قران، سیاستهای جنسی مسلمانان، و روابط میان اسلام و غرب گردید. اخیرا بر روی تجسم و عینیت مذهبی و خشونت کار می کند و دو مقاله پیرامون آن نوشته است. مطالعه وی در قران به چند زبان دنیا ترجمه شده است.
http://www.asmabarlas.com/cv.html
رفعت حسن
حسن در لاهور پاکستان متولد شد، در دانشگاه دورهم، انگلستان، فلسفه و زبان انگلیسی را فرا گرفت. دکترای خود را از دورهم در 1968 گرفت. 1966 تا 1967 در د انشگاه پتجاب لاهور تدریس نمود. در وزارت اطلاع رسانی و صداو سیمای پاکستان از 1969 تا 1972 فعالیت کرد. در 1972 با دخترش به ایالات متحده مهاجرت کرد. در دانشگاههایی چون اوکلاهاما و هاروارد تدریس کرده است، اخیرا مطالعات مذهبی را در دانشگاه لوییزویل تدریس می کند. خانم حسن جزء اولین کسانی بود که برچسب فمینیست اسلامی را پذیرفت. او معتقد است قران، حقوق بشر و برابری را برای همه تجویز می کند؛ این در حالیست که اعمال نابرابری نسبت به زنان،امروز، در بسیاری از جوامع مسلمان به دلیل تاثیرات فرهنگی است. حسن مدعی است قران حق زندگی، احترام، عدالت، آزادی، دانستن، تغذیه، کار، حیطه خصوصی را در میان حقوق دیگر حفظ می کند و برپامی دارد. در فوریه 1999 شبکه بین المللی برای حقوق زنان قربانی خشونت در پاکستان را بنیان گذارد، که درمقابل آنچه تحت عنوان قتل برای حفظ ناموس(honour killing) خوانده می شود، فعالیت می نماید. او قتلهای ناموسی را نوعی انحراف از ارزشهای اسلامی می داند و نیز عنوان می کند که ایده فرودستی زنان درنتیجه این تفکر غلط میان مسلمانان پدید آمده که حوا از پشت آدم خلق شده، درحالیکه داستان خلقت آنگونه که در اسلام آمده اشاره دارد آدم و حوا در یک زمان خلق شده اند.
http://en.wikipedia.org/wiki/Riffat_Hassan
سیتی مسدا مولیا
مولیا محققی در انستیتوی علوم اندونزی (LIPI) است ، وی در این موسسه از سال 2003 تدریس کرده است. خانم مولیا در دانشگاهی در جاکارتا تفکر سیاسی اسلامی تدریس می کند. از 2007 رئیس کنفرانس اندونزیائی مذهب برای صلح بود، سازمانی که گفتگوی میان مذاهب را تشویق می کند، تکثرگرایی و دموکراسی برای صلح را تبلیغ می نماید. از 2000 تا 2007 مشاور ارشد وزارت امور مذهبی در جمهوری اندونزی بود و نیز مسئول شاخه تحقیقاتی شورای علماء اندونزیائی(MUI) از 2000 تا 2005. او فعال در حوزه دموکراسی، حقوق بشر و مسایل جنسیتی است و در دانشگاه های زیادی استاد مدعو بین المللی بوده است.
http://www.parliamentofreligions.org/index.cfm?n=27&sn=60
لیلا احمد
این فمینیست مسلمان متولد مصر است و دانش آموخته کمریج . در 1999 به دانشکده الهیات دانشگاه هاروارد آمد و به عنوان اولین استاد مطالعات زنان در مذهب به کار مشغول شد. پیش از آن استاد مطالعات زنان و مطالعات خاور نزدیک در دانشگاه ماساچوست امهرست بود. زمانی که در دانشگاه ماساچوست بود از 1992 تا 1995 مدیریت برنامه مطالعات زنان را داشت و از 1991 تا 1992 مدیرگروه مطالعات خاور نزدیک بود. آخرین کتابش " عبور مرزی"( A Border Passage) مورد اقبال زیادی قرار گرفته است. سایر آثارش عبارتند از " زنان و جنسیت در اسلام: ریشه های تاریخی یک بحث مدرن" و "ادوارد ویلیام لیین: مطالعه ای بر زندگی و کار وی به همراه ایده های انگلیسیان نسبت به خاور میانه در قرن 19 " . از مقالات وی " فرهنگ عرب و نوشتارهای پیرامون بدن زنان" است.
http://en.wikipedia.org/wiki/Leila_Ahmed
زینا انور
این فعال اجتماعی مالزیائی، از بنیان گذاران موسسه "خواهران در اسلام" است. او از موسسین "مساوات" نیز هست، و برای برابری و عدالت در خانواده مسلمان تلاش می کند. خانم انور خوشحال است که "خواهران در اسلام" توانست فضای عمومی را نسبت به مباحث جنسیتی باز کند و با دراختیار قرار دادن فضای عمومی به زنان امکان داد تا دغدغه های خود را اعلام نمایند. این موسسه با برنامه های آموزشی خود توانست نشان دهد که زنان مسلمان چیزی غیر از "تک صدایی اندیشمندان دینی" می خواهند. "خواهران در اسلام" در راستای ایجاد تکثر در تفاسیر اسلام فعالیت کرده و با برنامه های مطالعاتی و مباحثات مختلف با مقامات محلی و بین المللی توانسته مشخص کند " ما چه ایده هایی را دنبال می کنیم و درجهت قانونی ساختن چه مسایلی هستیم".
http://en.wikipedia.org/wiki/Zainah_Anwar
امیمه ابوبکر
او استاد زبان انگلیسی و ادبیات مقایسه ای در دانشگاه قاهره است. او دانش آموخته دانشگاه قاهره، دانشگاه نورث کارولینا و دانشگاه کالیفرنیاست. تخصص وی در اشعار صوفیان دوران قرون وسطی است ، ابوبکر مطالعات مقایسه ای را میان ادبیات انگلیسی قرون وسطی و ادبیات عرب انجام داده است. علائق تحقیقاتی وی عبارتند از عرفان زنان و معنویت زن در مسیحیت و اسلام، الهیات فمینیستی، تاریخ زنان مسلمان، و مسایل جنسیتی در گفتمان اسلام و تاریخ فرهنگی. او به زبان عربی و انگلیسی درباره شعر و متون ادبی قرون وسطی، بروز و ظهور تاریخی زنان در جوامع اسلامی، زنان و مسایل جنسیتی در گفتمان های مذهبی و فمینیسم اسلامی مطالبی را نگاشته است.
http://www.wmf.org.eg/en/node/301
