11 ژانویه 2012
سالی که گذشت سال تغییر و تحول در تمام جهان بخصوص جهان عرب بود. سال غیره منتظره و شگفت آوری که خیزش مردم را در اقصی نقاط عالم با خود بهمراه داشت.
نیروی محرکه و موتور اصلی این خیزش ها و تغییرات جوانان بودند. زیرا ویژگی جوانان بعنوان عامل تغییر خلاقیت و سازندگی است. جوانان بعنوان یکی از اصلی ترین نیروی محرکه هر جامعه ای نقش تعیین کننده در تغییر نظام اجتماعی و سمت دادن آن بسوی تحول پذیری دارند. تحولی که در آن انسانها از حق برخوردارشدن از یک زندگی آرام و بی دغدغه در پناه رفاه و عدالت اجتماعی بهره مند شوند.
مجله امریکایی "تایم" روز 22-4-2011 ، صد نفر از مؤثرترين افراد جهان را معرفی کرد که در بین آنها نام وائل غنیم جوان معروف مصری که نقش موثری در برآشوباندن مردم مصر داشت دیده می شود.
بیست و پنجم ژانویه 2011، مردم مصر و در راس آنان جوانان بعد از جنبش همگانی تونس که جوانان در به سرانجام رساندن آن نقش بسزائی داشتند و با الهام از مبارزه و موفقیت آنها به خیابانهای شهر ریختند. قرار راهپیمایی در فیسبوک تنظیم و پخش شده بود. یکی از اولین کسانی که هماهنگی اطلاع رسانی این تظاهرات را از کیلومترها دورتر برعهده داشت، وائل غنیم بود که یکی از اداره کنندگان صفحهی فیسبوک اعلام تجمع بود که جرقهای شد برای حضور میلیونی مردم در خیابانهای مصر .
وائل غنیم، جوانی مصری که کارمند گوگل و مدیر بازاریابی آن در دوبی بود یک روز بعد از کشته شدن خالد سعید، جوان مصری که توسط نیروهای امنیتی رژیم مبارک دستگیر و شکنجه و کشته شده بود. کیلومترها دورتر از اسکندریه در مقر اصلی دفتر خاورمیانهی کمپانی «گوگل» واقع در دوبی، غمگین و خشمگین از فاجعهی قتل خالد سعید، صفحهای در فیسبوک برای یادمان خالد سعید و پیگیری اخبار مربوط به این قتل راه انداخت. صفحهای که خیلی زود به مهمترین منبع پیگیری اخبار مربوط به قتل خالد سعید و اخبار سرکوبهای مردم و جوانان فعال تبدیل شد.
وقتی که روز 25 ژانویه 2011 ، مبارزات مردم مصر آغاز میشود وائل غنیم که مشتاق حضور در مبارزات مردم بود از دوبی به قاهره بر می گردد. یک روز بعد، ماموران پلیس که غنیم را شناسایی کرده بودند او را در وسط تظاهرات بازداشت کرده و به مکان نامعلومی انتقال دادند و به مدت 12 روز بازداشت کردند.
او بعد از آزادی در مصاحبه با یکی از کانال های تلویزیونی مصری می گوید : ما فقط می خواستیم به مردم بگوئیم بروید بگوئید ما صاحب حق هستیم و آنرا می گیریم. به مردم انگیزه دادیم تا بدنبال حقوق خود باشند.
سال 2011 سالی است که مردم بویژه جوانان از تونس تا قاهره، از قاهره تا آتن، از مادرید تا رم، از اشغال وال استریت نیویورک تا اشغال میدان سرخ مسکو، از ساعل عاج تا موریتانی، از شمال آفریقا تا دریای مدیترانه، از اقیانوس هند تا دریای عمان، از خلیج فارس تا ژاپن، ازانگلستان تا چین با هدف مبارزه برای دستیابی به حقوق انسانی خود در سراسر جهان به خیابان آمدند.
تظاهر کنندگان علیرغم اینکه دارای زبانهای، مذاهب، رنگ ها و نژاد های مختلفی بودند با خود یک ذهنیت را حمل می کردند و می کنند. این ذهنیت همانا حق یابی و کرامت یابی است که می رود تا آرام آرام نا برابری ها، بی عدالتی ها و تبعیض ها موجود را بشکند و با آنان به ستیز برخیزد.
ذهنیتی که ریشه اش استوار بر تغییر شرایط حاکم بر جهان است. شرایطی که ضمن نابودی یکایک امکانات رفاهی اجتماعی مردم و سرکوب خواستهای به حق آنان ارمغانی بجز افزایش بی خانمانی، بیکاری، فقر، فساد، آسیب های اجتماعی و اقتصادی نداشته است. این ذهنیت می خواهد از طریق تغییر وضعیت جهان به حقوق انسانی خود برسد. بی جهت نیست که وائل غنیم های سال 2011 می گویند ما صاحب حق هستیم و آنرا می گیریم. آری جوانان دیگر رهبران فاسد و نالایق کشورهای خود را باور ندارند و می خواهند نسبت به سرنوشت خویش حساسیت لازم را بخرج دهند.آنان دیگر حاضر نیستند تن به بی عدالتی ها، زورگوئی ها، حقارت و فساد دهند و به کرامت انسانیشان توهین شود.
اگر اوائل قرن گذشته (قرن بیستم) را شروع مبارزه برای رهائی از استعمار بنامیم. می توانیم اوائل قرن بیست و یکم را شروع دوران تحول برای رسیدن به حقوق و کرامت انسانی پایمال شده خود نامید.
جنبش بهار عربی از تونس به دیگر کشورهای دنیا سرایت کرد. جوانان مصر با اشغال میدان التحریر حرکتی را ابداع کردند که به اسپانیا منقل شد و از اسپانیا بتدریج به کشورهای دیگر سرایت پیدا کرد و تحت عنوان جنبش "برآشوباندن" در جنبش وال استریت نیویورک و دیگر شهرهای بزرگ جهان همچون لندن خود را نمایان ساخت.
هر چند که شرایط خفقان آور کشورهای عرب قابل مقایسه با کشورهای غرب نیست اما افزایش بی عدالتی اجتماعی و نا بسامانی های اقتصادی و رشد بیکاری و فقر سبب گسترش جنبش اعتراضی جوانان و عالمگیر شدن آن شد.
این جنبش ها که عمدتاً جوانان آنرا نشکیل داده اند و می دهند یک صدا بدنبال حقوق اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ای می باشند که جزء حقوق روزمره زندگی هر انسانند و تماماً در اعلامیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیونهای حقوق مدنی و سیاسی مصوب سازمان ملل آمده اند. همان اعلامیه ها و کنوانسیونهائی که حاکمین تمام کشورها آنها را امضاء کرده اند و متعهد شده اند که آنها را اجرا کنند. در همه آنان می خوانیم: همه انسانها بعلت انسان بودنشان دارای حق زندگی و حیات هستند. همان حقی که با هر انسانی متولد میشود و با همان انسان از بین می رود.
امروز جنبش جوانان یکی از فعالترین جنبشهای اجتماعی در اعتراض به نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی در سطح جهان می باشد. جوانان به صحنه آمده اند زیرا به این ایده رسیده اند که دارای قدرتی لایزال می باشند که می توانند تغییرات عظیمی را در وضعیت جهان بوجود آورند. آنها با مبارزات خود اثبات کردند که تنها با آمدن به خیابانها و اشغال اماکن عمومی است که می توانند خواستهای به حق خود را بیان سازند و تلاش در تغییر وضعیت حاکم نمایند.
در بیانیه ای که فعالان جنبش وال استریت منتشر ساخته اند می خوانیم: "جنبش تصرف وال استریت مقاومت بدون رهبری عده ای است از رنگ ها، جنسیت ها و باور های سیاسی مختلف که تنها نقطه مشترک بین آنان این است که 99 درصدی هستند که توسط 1 درصد سرمایه داران نادیده گرفته شده اند. راهکار ما برگرفته از بهار عربی است و برای این که حداکثر ایمنی را برای همه ی شرکت کنندگان در این جنبش فراهم کنیم بر استراتژی عدم خشونت تاکید می کنیم. در ضمن ما می خواهیم از پایین تا بالای این مناسبات را تغییر دهیم و در هر خانه و هر گوشه ی خیابانی مجامع عمومی خود را برپاداریم. ما می خواهیم سرنوشت خود را بسازیم نه بورس بازان وال استریت و سیاست مدارانی که ادعای ساختن جهان بهتری برای ما دارند."
زمانی مردم بویژه جوانان هر جامعه ای می توانند سرنوشت خود را بسازند و آنرا در دست بگیرند که بدنبال حقوق ذاتی و کرامت انسانی پایمال شده خود باشند.
هر نظام اجتماعی که بازدارنده رشد جوانان شود و در تخریب آنان بکار افتد جوانان آن جامعه بعنوان عامل و موتور اصلی تغییر به حرکت می آیند. بدین ترتیب جوانان آغاز به حرکت می کنند تا مانع رشد را نابود سازند و نظام اجتماعی مخرب را مبدل به نظام اجتماعی غیر مخرب و رشد دهنده سازند و بدین خاطر است که جوانان رسیدن به حقوق انسانی حود را در دستور کار خود قرار می دهند تا در سازندگی شرکت نمایند و آینده خود را بسازند. جوانان می دانند اگر آینده خود را نسازند نمی توانند در آینده از رشد و رفاه بهره مند شوند و آینده ای درخشان نصیبشان شود.
در جوامعی که جوانان بیشتر مصرف کننده هستند و در تولید و در ساختن آینده نقشی ایفا نمی کنند غالباً ناامید، ناراضی و ناشاد هستند و بیشتر احساس ضعف و ناتوانی می کنند. در این جوامع جوانان یا از حقوق خود غافل هستند و یا از آنها چشم پوشی می کنند.
ولی از سال گذشته ما شاهد فاز جدیدی در مبارزات جوانان جهان شده ایم که در همه جا آنان بدنبال تغییر و دستیابی به حقوقی می باشند که ذاتی آنان است. نکته قابل توجه دیگری که در این فاز مطرح است ورود ابزارهای جدید تاثیر گذاری چون فیسبوک، تیوتر، موبایل و اینترنت می باشد که موجب عملکرد جمعی مردم و جوانان شده است.
موج روز افزون جنبش جوانان در سراسر جهان و تاکید آنان بر حقوق دمکراتیک بیانگر این واقعیت است که مناسبات حاکم در سطح جهان مناسباتی زورمدار، فاسد و ناعادلانه است که فقط پاسخگوی نیازهای یک در صد از افراد این جهان است و قادر به حل مشکلات روزمره اجتماعی و اقتصادی مردم نیست و در نابودی محیط زیست هم سهم بسزائی دارد. فراموش نکنیم که این ناعدالتی ها و فسادها در جوامع بسته و توسعه نیافته دامنه ای بسیار وسیع تر و وخیم تر و هولناک تری دارند.
با ایستادگی و پافشاری بر حق و حقوق انسانی خود و دیگرانسانها و حتی موجودات جانداری که محیط زیست ما را می سازند است که افراد یک جامعه بویژه جوانان می توانند وضعیت خود و شرایط اجتماعی که در آن بسر می برند را تغییر دهند و به حقوق خود برسند و در رشد بر میزان عدالت اجتماعی و صلح جهانی بسر برند.
فرید انصاری دزفولی: سکرتر کمیسیون سازمان ملل اتحادیه جهانی معلولین، فعال اجتماعی، مدافع و فعال حقوق معلولین و سالمندان، بنیانگذار انجمن حمایت از معلولین ایرانی در بریتانیا و سر دبیر نشریه آنلاین توانا.
www.iraniandsa.com
