ترکیه در پیچ و خم سقوطی بی انتها

11/11/11
ترکیه، کشور سرتا پا تناقض و تضاد، کشور تنیده در چنبره خرد کننده دو فرهنگ کهنه و نو.
از دریچه نگاه یک تازه وارد که تصویری باقیمانده از سالهای پیشین این کشور در ذهن دارد، تغییر غیر قابل تصور بافت مذهبی آن بنفع اقشار مذهبی و ارتجاعی این کشور،باور کردنی نیست. در نگاه اول، چهره های خسته، افسرده و درهم فشرده رهگذاران و افزایش بی سابقه تیپ های مذهبی، چه آنان که پوشش مذهبی به تن داشته و یا کسانی که با گذاشتن ریش های توپی به مثابه متحجرین مذهبی در سطح شهر اعلام وجود می کنند، تغیر سریع فضای جامعه را بسود مذهبی شدن آن به نمایش می گذارد.

این تغیر و تحولات از زمانی شتابان گشت که ، حزب عدالت و توسعه به رهبری «رجب طیب اردوغان»، در سال 2002 به قدرت رسید . حزب توسعه و عدالت در پی انحلال حزب اسلامی رفاه که از سوی قوه قضائیه ترکیه به دلیل تناقضش با قانون اساسی این کشور که در آن جدائی دین از حکومت تصریح شده بود، توسط «اردوغان ،گُل» و تعدادی از فعالین مذهبی و سیاسی در 14 آگوست 2001 تاسیس گردید. اگرچه قوه قضائیه ترکیه امکان فعالیت را از حزب رفاه اسلامی گرفت، ولی تاسیس کنندگان حزب توسعه و عدالت در طی سالهای گذشته همان سیاست ناسیونال مذهبی خویش را بر پایه تئوری آقای«اردُغان» که گفته بود « گلدسته های مساجد سنگر های ما و مساجد پادگان های ما هستند» پیش برده اند. این حزب متکی بر حمایت بی شائبه بازار و بخش خصوصی و به برکت در اختیار داشتن رسانه های عمومی دولتی بیشمار ، مساجد و ...، سیاست هرچه بیشتر مذهبی کردن جامعه را تا کنون پیش برده است.

مساجد به برکت حمایت های مالی گسترده بازار به یک نوع دارالمساکین انبوه بی چیزان (اهدای غذای مجانی و ...)و به سازمان های بسیج کننده پا برهنگان بنفع حزب آقای «اردُغان» بدل گشته اند. علیرغم اقزایش بی حد و حصر مساجد به خصوص در مناطق فقیر نشین، این اماکن گنجایش نمازگذاران!!؟ را ندارند. به موازات این نوع گدا پروری ها ، تبلیغات ناسیو نال مذهبی از طریق رسانه های عمومی و بویژه رادیو و تلویزیون این کشور ابعاد گسترده تری یافته است.آقای« اردُغان» که خود را مدافع حقوق مردم منطقه معرفی می کند، با توسل به دیپلماسی دو پهلوی خود، از یک طرف داعیه طرفداری از خیزش های مردمی منطقه را دارد و از سوی دیگر همزمان به همکاری های اطلاعاتی و نظامی خود با دول آمریکا و اسرائیل ادامه داده و تلاش می کند که به عضویت اروپا پذیرفته شود . این تلاش ها در شرایطی صورت می گیرد که میایونها نفر از ساکنین این کشور،یعنی کُرد ها که بزرگترین اقلیت قومی این کشور هستند از کمترین حقوقی برخوردار نبوده و دگر اندیشان و مخالفین حکومتی تحت شدیدترین فشار ها قرار دارند.

در طی سالهای اخیر رفته رفته نوعی حکومت مذهبی آعلام نشده جایگزین حکومت لائیک ترکیه شده است ، دگرگونی فضای حاکم بر رسانه های تصویری ، نوع تبلیغات، موضع گیری های ارتجاعی روحانیت عقب مانده پیرامون برنامه های تلویزیونی، نوع رفتار و پوشش مردم بویژه زنان و از آن بدتر، تبلیغ علنی صیغه شرعی که به همین منظوراز پسر بچه هائی با در داست داشتن پلاکات در بازار اصلی شهر استانبول (کاپالی چار شی) عابرین را مخاطب قرار داده و محل عقد صیغه را مشخص نموده اند استفاده می شود. در یک کلام همه و همه مذهبی تر شدن فضای جامعه را به نمایش گذاشته و حال و هوای سالهای اویل انقلاب در ایران را تداعی می کند، با این اختلاف بزرگ که بدلایل گوناگون و از جمله نقش موثر اینفورماتیک، رسانه های خارجی، فعالیت چشمگیر نیروهای مترقی و حضور انبوه توریسم در مقابل قشر مذهبی ارتجاعی از یک سوی و از سوی دیگر به قدرت رسیدن نیرو های مذهبی غیر روحانی و سازمانیافته در این کشور، اساسآ ضرورت بروز انقلابی مذهبی همچون انقلاب اسلامی ایران در این کشور را نیز از بین برده است.

در مقابله با فعالیت های سیاسی نیرو های مترقی و یا ترور ها و فعالیت های نظامی پاره ای از گروه های مخالف و از جمله حملات«پ،ک،ک» بر علیه نیروهای نظامی، گشت زنی ها و کنترل شهروندان توسط پلیس در پی درگیری های اخیر نظامی که منجر به کشته و مجروح شدن دهها تن از نظامیان در مناطق کُرد نشین شده است، ابعادی گسترده بخود گرفته و یک نوع حکومت نظامی اعلام نشده را بر جامعه حاکم گشته است. همزمان با وقوع زلزله «وان» که در طی چند هفته گذشته در طی دو مرحله موجب مرگ صد ها تن از شهروندان این شهر گردید، نیروهای دولتی بجای رسیدگی به وضعیت زلزله زدگان، اعتراضات مردم خشمگین این منطقه را با گاز اشک آور و باتوم پاسخ داده و در همین رابطه، آقای« اردغان» در پی سخنرانی های مکرر خود، مخالفین سیاسی اش را تهدید کرده و منتقدینش را به صرف مخالفت با وی تحریک کننده افکار عمومی می خواند.

حزب عدالت و توسعه بر پایه امکانات وسیع مالی و تبلیغی خود توانسته است در طی سه دوره انتخابات مجلس، در سال2002 با بیش از 34% در سال 2007 بیش از 46% و در سال 2011 با بیش از 49% آرا با در اختیار گرفتن 327 کرسی به قویترین فراکسیون پارلمان این کشور بدل گشته و موقعیت خود را بهبود بخشد. در مقابل این حزب ، حزب کمالیست جمهوری خلق ب رهبری«کمال کیلج اُغلو»، تنها با کسب 135 کرسی از 550 کرسی مجلس تنها نیروی اپوزیسیون قانونی این حزب است. بر اساس قوانین ترکیه، احزابی می توانند وارد مجلس گردند که بتوانند حداقل 10% آراء را به خود اختصاص دهند.

حزب حاکم با اتکاء به داشتن اکثریت نسبی کُرسی های مجلس، امکان تغیر قوانین را به نفع خویش یافته است، برکنار ساختن دهها تن از فرماندهان ارتش این کشور به اتهام طراحی کودتا بر علیه حزب حاکم در طی ماههای گذشته و جایگزین ساختن مهره های طرفدار خویش بجای فرماندهان پیشین،نشان از برنامه ریزی دراز مدت حزب عدالت و توسعه آقای اردُغان دارد.

با وجود اینکه در طی سالهای اخیر کشور ترکیه به بزرگترین تامین کننده تولیدات نساجی کشورهای آسیای مرکزی ، ایران و بخشآ اروپا تبدیل گشته و یا با وجود اینکه،درآمد این کشور در بخش توریسم، در طی 9 ماهه اول سال جاری 5/14% افزایش را نشان داده و به میزان8/17 میلیارد دلار رسیده است. با این همه، جهت گیری این کشور بسوی استقرار نوعی حکومت مذهبی رسمیت نیافته که منجر به خفه شدن فضای جامعه می گردد می تواند در دراز مدت سیل توریست را که بدلیل نا ثباتی کشور های عربی و بحران اقتصادی در کشور های یونان،اسپانیا،ایتالیا و ...، روی به این کشور آورده بودند را از این کشور روی گردان ساخته و ترکیه را هرچه بیشتر با بحران مواجه سازد.

از سوی دیگر کشور ترکیه خود بدلیل ساختار اقتصادی وابسته اش به کشور های سرمایه داری جهانی، به بازار مصرفی این کشور ها تبدیل شده است. سیل جاری هزاران دستگاه ماشین سواری آخرین مدل در خیابانها،در اختیار داشتن کالاهای پُر هزینه مصرفی از قبیل تلفن های دستی و ...، که همه و همه از طریق وام های اعتباری تهیه شده اند،مردم را تا خرخره مقروض ساخته و میرود که این کشور را ، به عنوان یکی از حلقه های بهم پیوسته نظام سرمایه داری ، آنچه را که در رابطه با کشور هائی چون یونان و غیره شاهدش بودیم در مورد این کشور نیز شاهد باشیم . روندی که ترکیه در طی سالیان گذشته آغاز کرده امکان تبدیل ساختن این کشور را به یونانی دیگر با بافتی مذهبی و ارتجاعی فراهم می سازد.

حضور میلیونها بیکار در سطح کشور ، ایجاد مشاغل کاذبی از نوع دستفروشی،دوره گردی ، تن فروشی و ذباله گردی و ...، که خود حاصل تضاد طبقاتی آمیخته به ارتجاع مذهبی است، فاصله طبقاتی بین دو بخش ستمگر و ستمکش این کشور را هرچه بیشتر عمیق ساخته و این کشور را بسوی سقوطی همه جانبه سوق می دهد.