در كشورهای اروپایی رسم است كه نسبت به شخصیتهای بنام علمی، فرهنگی، و بعضا سیاسی به ترتیبهای گوناگون ادای احترام شود و، مثلا، با گذاردن نام آنان بر كوچه ها، خیابان ها و میدان ها، خاطره آنان زنده نگه داشته میشود.
یكی دیگر از راه های ادای احترام به آنان و گرامیداشت خاطره ایشان نصب یك لوح یادبود بر سر در برخی از منازلی است كه چنین شخصیتهایی در آنها میزیستند. در این كشورها حتی گاه دیده میشود كه برای قدردانی از یك نویسنده، دانشمند، موسیقیدان، یا شخصیت سیاسی خارجی بزرگ، نام وی بر خیابان یا بر همین نسق، اگر یك شخصیت خارجی در شهری زیسته باشد، برای حفظ خاطره تاریخی حیات او در آن شهر، یك لوح یادبود بر سردر منزل محل اقامت وی نصب میشود.
در كشور ما، در دوران پهلوی نام برخی از شخصیتهای سیاسی خارجی كه به ایران خدمتی نكرده، بل از سلطنت پهلوی حمایت كرده بودند بر خیابانهایی نهاده میشد؛ برای نمونه، خیابان چرچیل. اما، به دلیل عناد سیاسی، نهفقط نام برخی از كسانی كه خدمات بزرگی به كشور كرده بودند بر هیچ خیابانی نهاده نمیشد، بل حتی ذكر نام آنان در كتب تاریخی و روزنامه ها هم ممنوع بود؛ مثلا نام دكتر مصدق.
در عصر پهلوی، سفارتخانه های رضاشاه و فرزند او محمدرضا سخت میكوشیدند برخی كشورهای اروپایی را قانع سازند كه نام یك ایرانی صاحبنام یا حتی نام پایتخت، تهران، را بر خیابانی در یكی از پایتختهای این یا آن كشورها بنهند اما تنها موفقیتی كه در این زمینه به دست آوردند نامگذاری خیابانی به نام فردوسی و كوچهای به نام تهران (هر دو در برزن هشتم شهر پاریس) بود، آن هم با اعمال فشار و معامله پایاپای!
تحول جدیدی كه ما اكنون شاهد هستیم این است كه شهر برلین داوطلبانه نخستین گام را در قدردانی و به یادداری از یك ایرانی دانشمند و كوشنده ضدفاشیست برداشته است؛ بدین معنی كه بنابر رسم رایج در كشورهای اروپایی بر سردر منزل محل سكونت دكتر تقی ارانی11) طی دوران اقامتش در پایتخت آلمان 288-1922/07-1301- ) در / Fasanen strasse خیابان قرقاولها - یك لوح یادبود نصب كرده است.22)
خانهای كه دكتر ارانی در آن میزیست، پس از جنگ جهانی دوم و تعمیر یا بازسازی خانههای صدمهدیده، به هتلی تبدیل شده است؛ امری كه موجب میشود بسیاری از آلمانیان شهرهای دیگر آن كشور و خارجیانی كه در آن هتل اقامت میگزینند نیز با نام دكتر ارانی چون یك دانشمند و مبارز ضدفاشیست آشنا شوند.
پینوشتها:
1-برای مطالعه زندگی و اندیشه های او، بنگرید به كتاب این مولف، تقی ارانی در آینه تاریخ، تهران، نشر اختران، 1387.
2-شایسته یادآوری است كه چند سال پیش نیز تندیسی از بنـو انه زورگ (Benno Ohnesorg)، دانشجوی آلمانیای كه به هنگام تظاهرات دانشجویان ایرانی و آلمانی علیه محمدرضاشاه، در دوم ژوئن 1967، توسط پلیس كشته شد، در كنار در ورودی اپرای برلین برای یادبود قتل وی نصب شده است.
(برگرفته از اعتماد ملی، ۱۸ آذر ۱۳۸۷)
http://etemademeli.com/1387/9/18/EtemaadMelli/809/Page/7/EtemaadMelli_809_7.pdf
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
