majidsedghi@yahoo.com
آخرین فیلم بهمن قبادی فیلمساز کردی تبارایرانی در باره گروه های موسیقی زیرزمینی در ایران در سینماهای فرانسه به نمایش در آمده است . فیلمی که می توان آن را به دلیل پرداختن به یک موضوع حسا س درحوزه سیاست های ضد مردمی یک حکومت سرکوبگر یک اتفاق تازه دانست .
فیلم کسی از گربه های ایرانی خبری ندارد که در فرانسه با عنوان گربه های ایرانی به نمایش در آمده است نخستین بار در جنشنواره کن سال پیش نمایش داده شد و جایزه بخش نگاه ویژه را هم دریافت کرد اما در ایران هرگز اجازه نمایش نگرفت .
آخرین فیلم قبادی داستان دختر و پسرجوانی است که در جهنم حکومتی واپس گرا تلاش می کنند تا به شکل غیرقانونی از موطن خود فرار کرده و خود را به دنیای آزاد برسانند . جایی که بتوانند با آسودگی خاطر به فعالیت خود در زمینه موسیقی راک بپردازند .
این فیلم در تلاش برای دستیابی به تصویری واقعی از موقعیت موسیقی زیرزمینی در ایران موفق است ولی به نظر می رسد کارگردان در هدایت دو قهرمان اصلی فیلم - نگارشقاقی و اشکان کوشانفر – سهل انگاری کرده و نتوانسته بازی های خوبی از آن ها بگیرد . جالب آن که بازیگران نقش های فرعی در این فیلم بازی های بهتری ارایه می دهند . تنها بازیگر حرفه ای و شناخته شده فیلم حامد بهداد است . او در نقش جوانی که می خواهد برای دختر و پسر پاسپورت جعلی جور کند بازی خوبی ارایه می دهد هر چند دربرخی صحنه ها اغراق آمیز جلوه می کند . شاید بتوان گفت در میان کارگردانان ایرانی عباس کیارستمی در بازی گرفتن از قهرمانان فیلم هایش که اغلب از میان آدم های معمولی و نا آشنا به سینما انتخاب می شوند بیش از دیگران موفق بوده است.
فیلمنامه گربه های ایرانی را قبادی با همکاری حسین مرتضاییان آبکنار و رکسانا صابری نوشت. صابری همان کسی است که هجدهم آوریل سال پیش در تهران به جرم جاسوسی برای آمریکا به هشت سال زندان محکوم شد اما بعدها به دلیل فشارهای بین المللی از زندان آزاد شد . آنگونه که کارگردان در مصاحبه هایش پس از نمایش فیلم در جشنواره کن مطرح ساخت این فیلم به طور پنهانی در تهران ساخته شد . البته با توجه به این که احتمال نمایش فیلم در ایران بسیار کم بوده می توان این نتیجه را گرفت که قبادی ترجیح می داد فیلمش را در خارچ از ایران به نمایش بگذارد.
در فیلم قبادی موسیقی راک در فضایی تیره و خفقان آور مطرح می شود . جوان هایی که به مقتضای سن و شرایط روحی خود و شاید به عنوان دلیلی برای زنده ماندن در این فضای پر اندوه در خفا به این نوع موسیقی روی می آورند . امروز در ایران تعداد این جوان ها کم نیستند جوان هایی که در گروه های مخفی زیر زمینی فعالیت می کنند . . در این جا دیگر ایده های سیاسی و ایسم های گوناگون مطرح نیست.
در اوایل انقلاب شکارچیان جمهوری اسلامی در جستجوی جوان هایی بود که گرایش های کمونیستی وغیره داشتند که البته همچنان ادامه دارد اما در سال های اخیر گرایش جوان ها به موسیقی غربی و تشکیل گروه های موسیقی زیرزمینی به ویژه موسیقی راک خاطر سردمداران جمهوری اسلامی را پریشان کرده است.
بهمن قبادی که فعالیت سینمایی خودرا با ساخت فیلم های کوتاه مستند و داستانی در انجمن سینمای جوان شروع کرد در این فیلم هم تلاش کرده تا به فیلم خود رنگی مستند گونه بدهد . در این فیلم گاهی موسیقی راک در جمهوری اسلامی با نماهایی از چهره های آدم ها که گویی مسخ شده در خیابان های تهران در حال رفتن هستند شنیده می شود و یا با نماهایی از اتومبیل پلیس به نشانه سرکوب مردم و یا تصاویری از چهره های نقاشی شده سر دمداران حکومتی اما وقتی این نماها به تکرار می رسد جذابیت خود را از دست می دهد . فیلم همچنین در برخی لحظه ها در دام شعارهای تکراری می افتد . سینما بیش از هر چیز نوعی هنر تصویری است بنابراین باید از پر گویی پرهیز کرد به ویژه در فیلم هایی که تصاویر به تنهایی می توانند به درک موضوع فیلم کمک کنند. نمی توان بکلی منکر تاثیر دیالوگ در فیلم شد اما وقتی دیالوگ ها به تکرار برسند به فیلم لطمه اساسی زده خواهد شد.
فیلم قبادی با استقبال بسیار منتقدان فرانسوی و همچنین تماشاگران مواجه شده است اکثر منتقدان سینمایی به این فیلم سه ستاره داده اند ودر این میان تنها مجله معتبر سینمایی کایه دو سینما به فیلم یک ستاره داده است که البته با توجه به سخت گیری های منتقدان این مجله نسبت به فیلم ها دادن یک ستاره به این فیلم چندان هم دور از انتظار نیست . با این حال باید پذیرفت که هر فیلم ایرانی که تصویری از مردم تحت ستم یک جکومت ستمکار را نشان دهد قابل تحسین و ستایش است .
