بیبیسی: سازمان گزارشگران بدون مرز سال ۲۰۲۵ را سالی مرگبار برای روزنامهنگاران خوانده و گفته است که ارتش اسرائیل با کشتن ۲۹ گزارشگر در غزه، مسئول مرگ بیش از نیمی از خبرنگاران کشته شده در ۱۲ ماه گذشته در جهان است. این سازمان در گزارش سالانه خود فهرستی هم از بزرگترین زندانهای روزنامهنگاران در جهان تهیه کرده است که چین و روسیه به ترتیب در صدر جدول و آذربایجان، ایران، مصر، اسرائیل و عربستان سعودی در جای ششم تا دهم قرار گرفتهاند.
گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز که امروز در ماه پایانی سال جاری میلادی منتشر شده است، دادههای مربوط به اول دسامبر ۲۰۲۴ تا اول دسامبر ۲۰۲۵ را بررسی میکند.
بر اساس این گزارش، تعداد روزنامهنگاران کشته شده در سال جاری میلادی نسبت به پارسال یک نفر افزایش یافته و به ۶۷ نفر رسیده است؛ نیمی از این روزنامهنگاران در خاورمیانه کشته شدند.
اسرائیل، باندهای تبهکار و ارتش روسیه سه عامل اصلی این مرگها عنوان شدهاند:
۴۳ درصد این روزنامهنگاران در مناطق فلسطینی به دست سربازان اسرائیلی کشته شدند. باندهای تبهکار و کارتلهای مواد مخدر مسئول ۲۴ درصد از خبرنگاران کشته شده بودند و ۱۳ درصد این قتلها در مکزیک رخ داده است. ارتش روسیه هم مسئول مرگ چهار درصد روزنامهنگاران کشته شده است.
گزارشگران بدون مرز اسرائیل را «بزرگترین دشمن روزنامهنگاران» خوانده و میگوید: «در مجموع از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، ارتش اسرائیل نزدیک به ۲۲۰ خبرنگار را کشته است که دستکم ۶۵ نفر از آنها بهدلیل کارشان یا هنگام انجام وظیفه کشته شدهاند.»
این سومین سال متوالی است که در گزارش سالانه گزارشگران بدون مرز، اسرائیل عامل اصلی کشته شدن خبرنگاران معرفی میشود.
در میان کشورها و مناطق جهان، بعد از مناطق فلسطینی، مکزیک خطرناکترین جا برای روزنامهنگاران است؛ گروههای تبهکار در مکزیک با کشتن ۹ روزنامهنگار مسئول جهش نگرانکننده قتل خبرنگاران در سال ۲۰۲۵ هستند.
گزارشگران بدون مرز میگوید که با وجود گذشت یک سال از ریاستجمهوری کلودیا شینباوم در مکزیک و با وجود تعهدات او به این سازمان، سال ۲۰۲۵ مرگبارترین سال طی سه سال اخیر برای کارکنان رسانهها در مکزیک بوده است.
از میان خبرنگاران کشتهشده در سال ۲۰۲۵، دو خبرنگار در ماموریت خارجی و خارج از کشورشان کشته شدند که یکی از آنها یک عکاس فرانسوی در اوکراین و دیگری یک خبرنگار السالوادوری در هندوراس بوده اما سایر خبرنگاران قربانی، همگی در کشور خودشان هنگام کار کشته شدند.
ایران هفتمین زندان بزرگ روزنامه نگاران جهان
گزارشگران بدون مرز میگوید که در حال حاضر، ۵۰۳ خبرنگار در ۴۷ کشور جهان بازداشت هستند. چین با ۱۲۱ نفر همچنان بزرگترین زندان خبرنگاران در جهان است و پس از آن روسیه با ۴۸ روزنامهنگار زندانی در رده دوم قرار دارد. ایران با ۲۱ خبرنگار زندانی بعد از آذربایجان (۲۵ نفر) هفتمین زندان بزرگ روزنامهنگاران است.
مصر، اسرائیل و عربستان سعودی هم در جایگاه هفتم تا دهم قرار گرفتهاند.
گزارشگران بدون مرز میگوید که بیش از نیمی از خبرنگارانی که در سال ۲۰۲۵ برای دریافت کمکهای اضطراری به این سازمان مراجعه کردند، ناچار به ترک کشور و رفتن به تبعید شدهاند. روزنامه نگاران ایران یکی از گروه های عمدهای هستند که از ۴۴ کشور مختلف برای دریافت این کمکها درخواست دادند.
بنابر این گزارش بیشترین کشوری که خبرنگاران آن درخواست کمک کردند، افغانستان است، با ۱۳۴ پرونده جدید و پس از آن روسیه با ۴۸ مورد. ایران در این جدول در ردیف چهارم قرار دارد.
گزارشگران بدون مرز میگوید یک مورد روزنامهنگار مفقودشده نیز در سال ۲۰۲۵ در ایران گزارش شده است.
تیبو بروتن، مدیرکل گزارشگران بدون مرز، گفت: «خبرنگاران صرفا نمیمیرند، آنها کشته میشوند. شمار روزنامهنگاران به قتلرسیده بار دیگر افزایش یافته که در نتیجه عملکردهای جنایتکارانه گروههای نظامی، اعم از نیروهای رسمی و شبهنظامی و شبکههای سازمانیافته تبهکار است.»
به گفته آقای بروتن، یک سال پس از سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، بسیاری از خبرنگارانی که در دوران حکومت او بازداشت یا ربوده شده بودند هنوز پیدا نشدهاند و به همین دلیل سوریه به کشوری با بیشترین شمار خبرنگاران مفقودشده تبدیل شده که بیش از یکچهارم مجموع جهانی است.»
گزارشگران بدون مرز میگوید که روسیه به رهبری ولادیمیر پوتین بیش از هر کشور دیگری خبرنگاران خارجی را زندانی کرده که شمار آنها ۲۶ نفر شده و سپس اسرائیل با ۲۰ روزنامه نگار زندانی در جایگاه دوم است.
در گزارش این سازمان که بر اساس اطلاعات اول دسامبر امسال تنظیم شده، آمده است که ۲۰ خبرنگار فلسطینی اکنون در زندانهای اسرائیل هستند که ۱۶ نفرشان طی دو سال گذشته در غزه و کرانه باختری بازداشت شدهاند.