|
مورد یکم ؛ آخرین جام امام و نخستین جرعه رهبر :
خمینی ٤٤٤ روز پس از آغاز گرون گیری جام اول را نوشید ، اما مردم ایران هزینه دادند . وی جام آخر را با شش سال تاخیر در سال هشتم جنگ خانمانسوز نوشید . بهای شش سال تاخیر ، بسیار سنگین و سنگ دلانه بود : صدها هزار کشته ، میلیاردها دلار نا بود شده و دهها شهر سوخته ، دستاورد این سماجت نابخردانه بود . و حاصل آن زایش یک جریان راست افراطی بود که همچون یک تباهی و سیاهی بر بام خانه وطن لانه کرد . یکی از ویژگی های حکومت های تام گرا و ایدولوژیکی آن است که باورهای خودرا آسمانی و مقدس می پندارند و در منزلت و کرامت خود نمی بینند که به خوا سته ها و نیازهای زمینی و متداول بین المللی وقعی بنهند . و تا زمانی که کشور را به لبه پرتگاه نرسانند و نرخ فلاکت را به نهایت نرساند ، هر گز به گونه جدی پا ی میز مذاکره نمی روند . اگر خمینی در سال دوم جنگ [ بخوانید جنگ اول ] و خامنه ای در سال ٢٠٠٣ دست از ماجراجویی هسته ای [ بخوا نید جنگ دوم ] برمی دا شت ، نه تنها با کشکول خالی به بارگاه خود باز نمی گشت ، بلکه ایرانیان این هزینه سنگین را با این شدت و حدت پرداخت نمی کردند . هر چند که خمینی آشکار و بی با کا نه به یکباره جام زهر را نوشید ، اما خامنه ای با هراس و در پنهان فقط جرعه اول را به سر کشید . و پس از شش ماه به ناگزیر به نوشیدن جرعه های پسین اقدام خواهد کرد . در توافق نامه ، " فراوان داد و اندک گرفت " . این " دادن ها و نگرفتن ها " ، با تمام هیاهوها و جنجال ها ، در نهایت ، مردمان از آن بهره می برند ، زیرا که سایه شوم جنگ کم سو و غرامت تحریم ها کم بها تر می شود . این که حکومتیان با ذ لت و خواری از ژنو راهی تهران و خیابان پاستور می شوند ، مشکل مردم نیست ، زیرا که حاکمان نماینده راستین آنان نیستند . وتوافق نامه ٢٤ نوامبر ژنو نه بخش اول معاهده ترکمانچای ( ١ ) است و نه روزهای فوریه ۱۸۲۸ . در بخش اول معاهده ترکمانچای ، ایرانیان خانات ایروان و نخجوان را به روسیه واگذار کردند . اما در بخش دوم معاهده ترکمانچای شبا هت هایی با توافق نامه هسته ای می توان یافت : شباهت فتحعلی شاه با خامنه ای ، شباهت میرزاعبدالحسنخان و آصفالدوله با ظریف و عراقچی ، شباهت ایوان پاسکویچ نماینده روسیه تزاری با خانم اشتون ، شباهت "از دست دادن حق کشتیرانی ایران در دریای خزر و پرداخت ۱۰ کرور تومان به روسیه " با " ٢٤ مورد داده " های دولت ایران به جوامع بین المللی و شباهت " حمایت از پادشاهی عباسمیرزا " با " نگرفته ها " ی دولت حکومت اسلامی . شب دراز است و قلندر بیدار و آیت الله خامنه ای در حال نوشیدن نخستین جرعه و مهیا کردن خود برای نوشین جرعه دوم در شش ماه آینده . مورد دوم ؛ سناریوی " نرمش قهرمانانه " پیش از انتخاب ریاست جمهوری روحانی آغاز شد : مارچ ٢٠١٣ آغاز مناسبا ت گرم و شکستن تابوی کوه یخ روابط واشنگتن و تهران بود . خبر داغ توافق هسته ای هنوز رسانه ها را پو شا نده بود که منابع خبری ، دیدارها ی پنهانی مقامات بلند پایه تهران و واشنگتن را آشکار کردند . این مناسبا ت و دیدارها از چهار ماه پیش از انتخاب شدن روحانی آغاز شده بود . ساختار قدرت در جمهوری مقدس به گونه ای است که این امورات به اراده و خواست رهبر امکان پذیر است . تحریم ها اثرات خود را گذاشته بود و شعار اقتصاد مقاو متی ، اقتصاد شکننده را زاییده بود . مملکت به لبه پرتگاه رسیده بود و کشتی بان را سیاست دگر نیاز مند بود . سفیران رهبری باید با شکل و شمای دیگر ی ماجراجویی های هسته ای "آقا " را به پرده آخر نمایش می رساندند . در مناظره های انتخابات ریاست جمهوری اخیر ، همه کاندیداها ، [ به استثناء جلیلی ] حتی مشاور بین الملل رهبر ( ولایتی ) اعتراف کردند که تحریم ها کاری کرده است کارستان و باتعامل و تامل باید دستآن ما جراجویان هسته ای را کوتاه نمود . بدون تردید روحانی و یارانش ، در پیشبرد این امر و تشویق رهبر به پذیرش این در خوا ست نقش فراوانی داشته اند . [ مشا به نقش هاشمی درتشویق خمینی برای پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل برای آتش بس جنگ ایران و عراق ]. پس از توافق هسته ای ، هواداران رهبر و ذوب شدگان ولایت ، شگفت زده شدند و تک و توکی از آنان ( مثلن حمید رسایی نماینده اصولگرای مجلس ) ، این توافق را "جام زهر نوشید ن " نامیدند و به "عهدنامه ترکمانچای" تشبیه کردند ، اما با حمایت رهبری از توافق نامه و سفیران ، و اشارت انگشت وی ، بادها خوا بید و بیدها به لرزه افتاد . این حکایت ، ٢٥ سال پیش هم نیز تکرار شده بود ؛ سرداران شیفته ادامه جنگ ایران و عراق نخست ناراضی بودند و پس از فرمان خمینی ، غر غر کنان پادگان ها را ترک کرده و سپس سر دمداران مافیای اقتصادی شد ند . مورد سوم ؛ توافق هسته ای سبب تحکیم وضیعت دولت روحانی در ایران و تقویت موقعیت اوباما و کری در آمریکا شد : موقعیت روحانی از سه رییس جمهور پیشین [ هاشمی ، خاتمی و احمدی نژاد ] ضعیف تر ،شکننده ترو نا استوارتر بود . زیرا : روحانی بر خلاف اسلافش ، یک حزب [و نهاد سیاسی] قدرتمند [ که متعلق به وی باشد ] ندارد . اگر حزب هاشمی " کار گزاران سازندگی و روحانیت عمل گرا" بود ، اگر خاتمی اصلاح طلبان و مشارکتی ها و مجاهدین انقلاب اسلامی را در پس خود دا شت ، و اگر احمدی نژاد از پایه گز آران باند " ارومیه - علم و صنعت " بود ، اما حامیان کنونی روحانی نا متشکل و نا همگون بودند . توافق هسته ای از روحانی و دولتش ، از ظریف و همراهانش ، موقتا یک قهرمان شکست ناپذیر ساخته است . "راست افراطی"در بلوک قدرت از تهدید کنان اصلی دولت روحانی بودند . توافق هسته ای و حمایت رهبر ، دولت روحانی را فعلن [ تا حادثه آتی ] واکسینه نمود . اما در ینگه دنیا ، راست های افراطی ، تی پارتی و هواداران دولت اسراییل دست به چالش بزرگی بر علیه اوباما و جان کری زده بودند . توافق هسته ای موقیعت او باما را استوار کرد . اما وضیعت هر دو رییس جمهور بسیار شکننده است ، اوباما دست به قمار بزرگی زد ، شکست توافق ژنو ، می تواند در انتخابات آینده آمریکا، دموکرات ها را با مشکلات فراوانی روبرو سازد . اکنون جمهوری خواهان در شرایط انزوا و تدافعی فرو رفته اند و محبوبیت آنان کاهش یافته است . مورد چهارم ؛ تاثیر توافق هسته ای در تنش زدایی در سیاست خارجی و مناسبا ت با کشورهای منطقه و تخریب موقیعت اسراییل : سال های صدارت احمدی نژاد دوران پر تنش تهران با پنج کشور خلیج و کشورهای عضو اتحادیه عرب بود . [ به استثنای سوریه ، سودان، عمان ، و اندکی لبنان ]. سیاست خارجی قلدرانه و دیپلماسی نا بخردانه دولت احمدی نژاد و حمایت بی دریغ از بشار ، ادله اصلی این مناسبا ت سیاه بود . بدین گونه بود که : - در فروردین سال ۱۳۹۰ ، کویت ، سه دیپلمات ایرانی را اخراج کرد و مدعی شد که یک شبکه جاسوسی را که اطلاعات راهبردی نظامی این کشور را به ایران منتقل میساخت، کشف کرده است. و سپس شیخ محمد السالم الصباح وزیر خارجه در گفتوگو با تلویزیون العربیه مدعی شد که نیروهای اطلاعاتی کویت یک حلقه جاسوسی ایرانی را کشف کرده ا ند که قصد بمب گذاری در تاسیسات استراتژیک این کشور را داشته اند . - دولت بحرین، سپاه پاسداران را متهم به سامان دادن یک حلقه تروریستی در خاک خود کرد و متعاقب آن یک دیپلمات ایرانی را اخراج نمود. -امارات و دولت احمدی نژاد در اردیبهشت ۹۱ روابط پر تنشی را گذراندند به گونه ای که به دنبال بازدید احمدینژاد از ابوموسی ، امارات رسماً به سفر او اعتراض کرد. و در تیر ۹۲ پانصد ایرانی مقیم این کشور که بسیاری از آنان از بازرگانان بودند، بدون ذکر هیچ دلیلی از امارات اخراج شدند. - در اردیبهشت ۹۱ ، رامین مهمانپرست ، سخنگوی پیشین وزارت خارجه ایران، اعلام کرد: «روابط سیاسی ما با عربستان در سطح مطلوبی قرار ندارد ...." . بدون تردید ، رقابتهای منطقهای تهران- ریاض [همچون رقابت نفتی و رقابت شیعه و سنی] که از دیرباز وجود داشت، در سایه تحولات خاورمیانه به گونهای رقم خورد که حضور نظامی عربستان در بحرین، مانع سقوط آلخلیفه شد، [ که آرزوی جمهوری اسلامی سقوط آلخلیفه بود] . و متعاقب آن ریاض با پشتیبانی از اپوزیسیون مسلح بشار اسد، خود را وارد حیاط خلوت ایران [ یعنی سوریه] کرد. اما پس از توافق هسته ای ،[ هر چند که عربستان از این معاهده دل نگران بود و انتقادات خود را به کری ابراز کرد ] مناسبا ت وزارت خارجه دولت روحانی با کشورهای منطقه با شدت و حدت در حال تنش زدایی است . سفر وزیر خارجه امارات به تهران در اوایل آذر ماه اخیر و دیدارهای محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در ۱۰ آذر ۹۲ از [ کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ] کویت، عمان ، قطر و عربستان سعودی [ و احتمالن زمینهسازی برای سفر هاشمی رفسنجانی به سعودی ] ، نمایش گر رویکردی جدید در گشودن افقهای تازه ی روابط بین ایران و کشورهای" شورای همکاری خلیج فارس" پس از توافق هسته ای می باشد . هر آینه حمایت ایران از سوریه گره کور این مناسبات می باشد . و اما اسراییل ، به عنوان پرچم دآر اصلی مخالف معاهده ژنو ؛ نتانیاهو در یکشنبه ۲۴ نوامبر گفت: «این توافقی تاریخی نیست، اشتباهی تاریخی است… امروز دنیا جای بسیار خطرناک تری شده است؛ چراکه خطرناکترین رژیم دنیا گامی تعیین کننده برای دستیابی به خطرناکترین سلاح دنیا برداشته است.» برای آقای نتانیاهو، این یک شکست شخصی است. اسراییل بیش از سه سال است که با آشفتگی از گزینهی نظامی دم میزند، اما در پرده آخر نمایش ، توافق ژنو این نقش کاساندرایی ( کاساندرا پیشگوی نفرینی اساطیر یونان است ) او را نادیده گرفت. بدتر از آن: ایالات متحده نشان داد که در این پرونده حساس، حصول منافع آمریکا را به منافع بهترین متحد استراتژیکشان ترجیح می دهد . اسراییل دوران انزوای سیاسی خود را در جهان آغاز کرده است . مورد پنجم ؛ یک توافق نامه با چهار بیان متفاوت و یک ابهام : آیا این سند، یک معاهده جهانی می باشد . ؟ در این صورت باید مجلس سنای آمریکا و مجلس شورای اسلامی ایران و دومای روسیه آن را تصویب کنند تا تبدیل به یک معاهده الزامآور شود. اگر سند مزبور، توافقی بین ایران و سازمان ملل است، باید در شورای امنیت به شکل یک قطعنامه تصویب شود. بدین ترتیب باید گفت که هویت این سند به خودی خود، یک امر مبهم است. پرسش دوم ؛ کدام نسخه از این توافق قابل اعتماد است ؟. نسخههای انگلیسی، فارسی و فرانسوی با یکدیگر تفاوت دارند. مثلن نسخهی فارسی توافقنامه میگوید که ظرف شش ماه آینده «درآمد ایران از صادرات نفت به دولت این کشور پرداخت میشود.» در مقابل، متن انگلیسی تاکید دارد که این پرداخت تنها صورتی انجام میشود که ایران به تعهدات خود عمل کند. مثال دوم به پرداخت شهریه دانشجویان ایرانی خارج از کشور مربوط است. متن فارسی به شکل ضمنی عنوان کرده که این موضوع محدودیتی ندارد .در حالی که در متن انگلیسی سقف مبلغ پرداختی، ۴۰۰ میلیون دلار تعیین شده که به شکل مستقیم در اختیار دانشگاههای مربوطه قرار خواهد گرفت. این شیوه در متن فارسی بدین ترتیب انجام شده که عبارتها بدون استفاده از فعل، پشت سر هم آمده است به طوریکه خواننده گمان میکند رخ دادن این امور قطعی است. در متن انگلیسی، افعال به کار رفته تاکید دارند که ایران هیچ چیز دریافت نمیکند، مگر اینکه چیزی در مقابل داده باشد. سند مزبور یک رخداد عجیب در تاریخ دیپلماسی است. آشکار است که گروه ۱+۵ از کمتجربگی دیپلمات های ایرانی و شرایط ناامیدی آنها به خاطر وضعیت اقتصادی وخیم کشوربهره ها برده است. ظرف شش ماه آینده، نزدیک به هفت درصد از درآمدهای نفتی ایران آزاد خواهد شد. بخشی از این مبلغ در چارچوب سیاست «نفت در برابر غذا» خرج خواهد شد که سال ها پیش بر صدام حسین تحمیل شده بود. تا زمانی که مردم ایران از مجازات ها کمترین آسیب را ببینند ، این سند می تواند به سود مردمان باشد . دل نگرانی ما شکست حکومت اسلامی در " توافق نامه ژنو " نیست . rezaalavim@yahoo.com Nov. 7- 2013 ==================================== پی نوشت : ١- عهدنامه ترکمانچای قراردادی است که در ۱ اسفند ۱۲۰۶ (۲۱ فوریه ۱۸۲۸) پس از پایان جنگ ایران و روسیه در قفقاز جنوبی و آذربایجان، بین روسیه و ایران امضا شد. برای امضای این پیمان از سوی فتحعلی شاه پادشاه ایران میرزاعبدالحسنخان و آصفالدوله و از سوی روسیه تزاری ایوان پاسکویچ حضور داشتند. طی این قرارداد قلمروهای باقیمانده ایران از معاهده گلستان در قفقاز شامل خانات ایروان و نخجوان به روسیه واگذار شد. ایران حق کشتیرانی در دریای خزر را از دست داد و ملزم به پرداخت ۱۰ کرور تومان به روسیه شد. بر طبق این قرارداد روسیه قول داد از پادشاهی ولیعهد وقت عباسمیرزا حمایت کند. پس از پیمان نامه گلستان دوره دوم جنگهای ایران و روسیه آغاز شد. در این میان جنگ گنجه مهمتر از همه مینمود. عباس میرزا فرمانده سپاه ایران با حرکت به سوی گنجه در این منطقه سنگر گرفت. در این میان ایوان پاسکویچ فرمانده سپاه روس نیز خود را به این منطقه رساند. ابتدا عباس میرزا به دلیل برخی آشفتگیها در سپاه خود خواست که جنگی اتفاق نیفتداماتلاش او موثر نیفتادو جنگ وسیعی در این منطقه در گرفت. در پایان سپاه روس فاتح میدان شد. عباس میرزا سرانجام در ناحیه ترکمانچای خواست که جلوی پاسکوویچ را بگیرد اما در آنجا نیز شکست خورد و سرانجام مجبور شد که شرایط صلح را بپذیرد. در این میان پاسکوویچ که خود را مغرور از فتح جنگ میدید برای سپاه ایران ضرب الاجلی تعیین کرد و گفت چنانچه تا پنج روز تکلیف صلح مشخص نشود عازم تهران خواهد شد. در این میان شاه سرانجام تن به امضای عهدنامه ترکمانچای دادند نظر شما؟
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد |
|