گزارشی از سمينار و راهپيمائی کارزار زنان در استهکلم (سوئد)

امسال کارزار عليه کليه قوانين نابرابر و مجازات های اسلامی عليه زنان در سی امين سالگرد تولد جنبش نوين زنان و در برگزاری هر چه با شکوه تر روز جهانی زن مصمم شد بخاطرگرايشات مختلف در برخورد به مسئله زنان و بخصوص گرايش رفرميستی درون جنبش زنان که در تلاش است پتانسيل انقلابی جنبش زنان را خنثی کند، و از تيزی مبارزات آن بکاهد و آنرا در مسيری بی خطر بيندازد و يا بزائده جناحهای درون حکومتی تبديل کند، سمينار دو روزه ای را با عنوان „ افق رهائی زنان“ در روزهای ۶ و ۷ مارس برگزار نمود. کارزار همچنين بر طبق روال هر ساله خود راهپيمائی اعتراضی خود را در ۸ مارس روز جهانی زن در شهر استهکلم (سوئد) نيز به پيش برد.
۸ مارس امسال برای جنبش زنان ايران سال خاصی بود، ۳۰ سال از تظاهرات عظيم زنانی می گذشت که تنها يک ماه پس از قدرت گيری روحانيون با شجاعت عليه حجاب اجباری، به اعتراض برخاستند. زنانی که به درستی ماهيت و ابعاد خصومت و دشمنی رژيم اسلامی عليه زنان را دريافته بودند و با فرياد "ما انقلاب نکرديم تا به عقب برگرديم" در مقابل اين اهداف زن ستيزانه تازه به قدرت رسيدگان به مبارزه برخاستند و بدين ترتيب جنبش نوين زنان را متولد کردند.
به همين دليل بزرگداشت اين تظاهرات و بخصوص نقش و جايگاه آن از اهميت ويژه ای برای کارزار زنان برخودار بود.
سمينار با خوش آمد گوئی ماريا رشيدی و ثريا فتاحی از فعالين کارزار زنان آغاز گرديد سپس با نمايش فيلم "سال صفر" که فيلمی از تظاهرات زنان ايران عليه حجاب اجباری در سال ۱۳۵۷بود، افتتاح شد. در اين فيلم، مبارزه هزاران زنی را نمايش می دهد که الهام بخش جنبش زنان از زمان قدرت گيری جمهوری اسلامی تا کنون بوده است. هر چند که ممکن است اين فيلم را بسياری از شرکت کنندگان قبلا ديده بودند اما نمايشی که زنان ايران در اين فيلم از اتحاد و جرات و شجاعت خود در آن موقعيت و شرايط خاص نشان دادند، شعارهای درست و بجايی را که فرياد می زدند، ابراز عقيده های زنان شرکت کننده در تظاهرات همه آنها نقش الهام بخش خود را حفظ کرده است. به همين دليل بشدت مورد استقبال شرکت کنندگان قرار گرفت.
اولين سخنران آذر درخشان بود که نتوانست در سمينار حضور يابد. سخنرانی آذر توسط عاطفه کشميری تحت عنوان „ ۸ مارس ۱۳۵۷ تولد جنبش نوين زنان، ۵ روز تظاهرات ۵ برگ زرين جنبش نوين زنان „ ارائه گرديد. در اين سخنرانی به چگونگی شرايطی که چنان تظاهراتی عظيم و سريع و به موقع در مقابل ارتجاعيون تازه به قدرت رسيده روحانيون برگزار شد، پرداخت.همچنين سخنران بر اين مسئله تاکيد کرد که علاوه بر روشنفکران و شرکت برخی زنان چپ و تشکلات زنان، صف تظاهرات از همه اقشار زنان از جمله پرستار، معلم، دانشجو، حتی دانش آموزان دبستان، وکلا که حکم عزل خود را از وکالت دريافت کرده بودند، کارمندان و حتی زنان با حجابی که نمی خواستند دخترانشان اسير حجاب اجباری شوند، تشکيل داده بود. سخنران بر اهميت خواسته های زنان ايران که بطور فشرده ای در شعارهای درست آنان در تظاهرات انعکاس يافت تاکيد کرد. شعارهايی مثل " رهايی زنان نه غربی است نه شرقی، جهانی است،" تاکيدی بود بر اينکه زنان ايران بر اين مسئله آگاه بوده اند که رهايی زنان و يا اسارت آنها فرهنگ خاصی ندارد، مليت خاصی ندارد بلکه امری است برای همه زنان مستقل از فرهنگ و ملت شان. زنان با اين تظاهرات با فرياد خود " لحظه به لحظه گفتم، زير شکنجه گفتم، يا مرگ يا آزادی“ عزم خود برای رهايی و تمکين نکردن در مقابل تبعيضاتی که سنگ بنای اين رژيم بر آن نهاده شده است، را اعلام کردند. و براستی ديديم که مبارزه ای در همه عرصه ها در مقابل حاکمين زن ستيز جمهوری اسلامی در طول ۳۰ سال گذشته پيوسته در جريان بوده است. نه تنها زنان نسل انقلاب که در فرآيند مبارزه با رژيم سلطنتی آبديده شده بودند، بلکه نسل جوانی که قرار بوده است تحت شرايط حکومت اسلامی تعليم و تربيت يافته باشند، نيز نيروی اصلی وتعيين کننده مبارزه عليه جمهوری اسلامی را تشکيل می دهند.
دومين سخنران فراست صالحی بود که تلاش کرد مبارزات زنان از مشروطه تا به امروز را مرور کند. او بخصوص سی سال حاکميت جمهوری اسلامی و سرکوب زنان و هم چنين مبارزات زنان در برابر آنها را مورد بررسی قرار داد. او بر وجود دو گرايش در جنبش زنان ايران تاکيد کرد. يکی گرايش فمنيست های ليبرال که امروزه تحت نام کمپين يک ميليون امضا فعاليت می کنند و با شيوه ای که در پيش گرفته اند در نظر دارند که مبارزات زنان را به عقب بکشانند. ديگر گرايش چپ راديکال. در اين سخنرانی فراست ضمن تاکيد بر رنج و ستمی که متوجه زنان کارگر و زحمتکش جامعه می شود، معتقد بود که استثمار طبقاتی مهمترين عامل فشار بر زنان کارگر و زحمتکش است.
سخنران بعدی ثريا اميری يکی از فعالين جنبش زنان افغانستان بود که بدليل مشکلات ويزايی نتوانست در اين سمينارحضور يابد. به همين دليل سخنرانی وی توسط يکی از فعالين افغانستانی طاهره ميلانی ارائه گرديد. مسئله زنان افغانستان بخصوص با تمام افت و خيزهايش در ۳۰ سال گذشته برای کارزار و کل جنبش زنان ايران از اهميت ويژه ای برخوردار است. بويژه اينکه يکی از بهانه های مهم آمريکا و متحدين غربی اش برای اشغال افغانستان مسئله „ آزادی“ زنان بود. کارزار زنان نه تنها شرايط و مبارزات زنان افغانستان را دنبال می کند، بلکه همبستگی خاصی را بين زنان ايران و زنان افغانستان احساس می کند.
در سخنرانی بر انواع ستم بر زنان و چگونگی اعمال آن در دوره های مختلف در زمان دموکراسی ناقص ظاهر شاهی، در دوران اشغال روسها و حکومت وابستگان آن و در دروه های مختلف حکومت اسلاميون و بالاخره بعد از اشغال افغانستان توسط آمريکا و متحدين غربی اش را مورد بررسی قرار داد. سخنران تاکيد کرد که عليرغم تبليغات امپرياليستها موقعيت زنان افغانستان در کليت خود تغيير نکرده است و حتی در مواردی همچون امنيت اجتماعی، اقتصادی موقعيت زنان بشدت نزول کرده است. سخنران در انتها بر لزوم جدايی دين از مذهب به مثابه يکی از پيش شرطهای رهايی زنان تاکيد کرد. سخنران تلاش نمود که اهميت و جايگاه مبارزه با اشغالگران امپرياليستی آمريکا وشرکا و هم چنين دولت دست نشانده آنان را بعنوان عاملين اصلی سرکوب و فرودستی زنان نشان دهد و تاکيد کند که اولين قدم در راه رهائی زنان بيرون کردن اشغالگران از افغانستان و مبارزه برای سرنگونی دولت زن ستيز ودست نشانده آنان می باشد.
سومين سخنران گلاويژ حسينی بود که موضوع بحث خود را به موقعيت و جايگاه زنان در احزاب سياسی اختصاص داده بود. وی بر نقش فعال زنان در قيام ۵۷ و در جنبش مسلحانه خلق کرد، و همچنين درراهپيمايی تاريخی کوچ مريوان تاکيد کرد و پتانسيل انقلابی زنان را عليرغم ستم های وارده از جانب جامعه، خانواده و حتی احزاب سياسی که در آن فعاليت داشتند را مورد بررسی قرارداد. قسمت عمده بحث گلاويژ به تقسيم کارهای درون سازمان های سياسی که در خود ستم برزن را نهفته دارند و يا آنرا بصورت مستقيم و يا غير مستقيم تقويت می کنند، اختصاص داشت.گلاويژ در مورد رابطه بين اين تقسيم کارهای نابرابر و ستم گرانه که خود انعکاسی از خط سياسی حاکم بر اين جريانات سياسی بوده و يا متقابلا بر آن تاثير می گذارند را مورد نقد قرار داد. گلاويژ سعی کرد تجربه مستقيم خود را مورد بررسی قرار دهد.
آخرين سخنران روز اول سمينار استی پيروتی بود. استی در سخنرانی اش به شرکت زنان در دوره جمهوری مهاباد و هم چنين نقش و جايگاه زنان در کردستان در دوره انقلاب مثل ساير نقاط ايران پرداخت. استی در بخشی از سخنرانی اش به اين مسئله اشاره کرد که عليرغم پيوستن زنان به ابعاد وسيع به صف پيشمرگه ها درسازمانهای چپ در کردستان، و عليرغم اينکه برای اولين بار از جانب اين تشکلات مسئله برابری زن و مرد طرح شد؛ اما بخاطر انحراف مردسالاری حاکم برسازمان ها هيچ گاه موضوع زنان و مبارزه عليه ستم مضاعف در دستور کار اين نيروها قرار نگرفت. و به همين دليل جنبش فمنيستی در کردستان قوی نشده و همواره شرکت زنان در سازمانها و احزاب سرمايه ای بوده است برای جنبش ملی.

روز دوم سمينار:

روز دوم با خوش آمد گوئی فريده رضائی از فعالين کارزار زنان آغاز شد. سپس با نمايش کليپ های کوتاهی از سه سال راهپيمائی کارزار زنان ادامه يافت. يکی از اين کليپ ها گزارشی بود که در تلويزيون هلند از راهيپمائی کارزار زنان در سال ۲۰۰۷ نمايش داده شده بود. فريدا فراز که اين کليپ ها را برای اين سمينار تهيه کرده بود به معرفی آنها پرداخت و در صورت لزوم آنها را برای حضار ترجمه می کرد. نمايش ۵ روز تظاهرات کارزار زنان در ۸ مارس ۲۰۰۶در روز دوم سمينار شور و شوقی را به شرکت کنندگان در سمينار بخشيد.
اولين سخنران روز دوم صديقه محمدی بود. صديقه براهميت و نقش ويژه زنان نسل انقلاب بخصوص به منظور انتقال تجارب به زنان جوانی که روحيه شورشگری دارند، تاکيد کرد. سخنران همچنين بر اهميت اتحاد در جنبش زنان و همبستگی با ساير جنبش های اجتماعی همچون جنبش کارگری و جنبش دانشجويی انگشت نهاد، وی در اين سخنرانی طرح کرد که زنان ليبرال به مسائل و مشکلات اکثريت زنان جامعه کم توجه اند و با راه حل های سازشکارانه در صدد رسيدن به اهداف طيف خود می باشند.
دومين سخنزان شهين حيدری بود که به تجربه و چگونگی شکل گيری شورای زنان در سنندج در دوران بعد از انقلاب پرداخت، ونيروهای تشکيل دهنده در اين شورا و نحوه فعاليت اين شورا را توضيح داد. وی همچنين به نقش و جايگاه اين تجربه در بيداری زنان کردستان اشاره کرد و آنگاه به امکان و يا چگونگی استفاده از اين تجربه برای جنبش زنان در حال حاضر پرداخت.
سومين سخنران ليلا پرنيان بود که بحث خود را به موضوع رفرميسم در جنبش زنان و دستاويز شدن آنان به فلسفه پوسيده و رسوای پراگماتيسم اختصاص داد. وی گفت که امروزه در جنبش زنان دو نگرش و دو متد و دو دورنما در مورد مسئله زنان و امر رهايی زنان در عرصه و صحنه مبارزه موجود است. يکی گرايش رفرميستی است که می خواهد با اتکاء به بالا و حتی با تبديل جنبش زنان به زائده جناحی از حکومت عملا جنبش زنان را به معامله بگذارد، در حاليکه گرايش انقلابی و راديکال جنبش زنان مبارزات خود را در جهت سرنگونی جمهوری اسلامی بعنوان عامل اصلی فرودستی زنان به پيش می برد. ليلا در سخنرانی خود به افشای فلسفه پراگماتيستی که امروزه از جانب برخی فعالين کمپين يک ميليون امضا تبليغ می شود پرداخت و به اين موضوع اشاره کرد که فلسفه پراگماتيستی نه تنها در حفظ مناسبات موجود که ستم بر زن را پيوسته توليد و باز توليد می کند، خدمت می کند، بلکه اشاره نمود که اين فلسفه درحل مسئله زنان عاجز و ناتوان است و فراتر از آن نگرشی تبعيض گرانه را در مورد زنان توليد می کند. وی تاکيد کرد که گرايش رفرميست جنبش زنان با علم کردن فلسفه پراگماتيستی می خواهد به اسارت و بردگی زنان ابديت بخشد. در حاليکه فلسفه کمونيستی نه تنها خواهان رهايی واقعی و ريشه ای زنان است بلکه تنها فلسفه ای است که قادر است رسيدن به چنين رهائی ای را هدايت کند.
سخنران بعدی ليلا دانش بود که بطور فشرده تحليلی از موقعيت جنبش زنان در دوره های مختلف بعد از انقلاب ارائه داد و اين تحليل را بر بطن تحولات سياسی دوره های محتلف توضيح داد. در بخشی از سخنرانی او به اوضاع کنونی و مسئله زنان پرداخت. در اين بخش سخنران به کمپين يک ميليون امضا بعنوان يک سنت ليبرالی که برای اصلاحاتی در چارچوب همين نظام فعاليت می کنند، پرداخت. ليلا در بخشی از سخنرانی اش به اين نکته پرداخت که آن چيزی که خط حاکم بر کمپين را شکل داده است طرح اين مسئله است که حقوق زنان با اسلام منافاتی ندارد و اين راهنمای کمپين است. به همين دليل است که کمپين تلاش می کند برای ديه برابر زن و مرد مبارزه کند و اين توهين به زنان است. مشکل کمپين بر سرتک تک مطالباتش نيست، بلکه بر سرراه و جائی است که قرار دارد.
آخرين سخنران روز دوم سمينار مهرنوش معظمی بود که به موضوع زنانی پرداخت که به قول خودش فراموش شدگان هستند. زنانی که مجبور به تن فروشی می شوند. زنانی که همسران خود را می کشند. زنانی که به خاطر فقر فرزندان خود را می کشند. زنانی که به جرايم مختلف در زندانهای جمهوری اسلامی بسر می برند. وی در سخنرانی خود بيان کرد که عامل همه بدبختی ها و سرگشتگی های زنان، نظام جمهوری اسلامی است و بدون سرنگونی اين نظام معضلات جامعه و زنان حل نخواهد شد.
در هر روز از سمينار بيش از ۸۵ نفر شرکت داشتند. شرکت کنندگان که برخی از آنها برای شرکت در اين سمينار از کشورهای مختلف اروپا و يا شهرهای مختلف سوئد سفر کرده بودند،نقش فعالی را بر عهده داشتند و بعد از هر سخنرانی اين امکان را می يافتند که سئوالات و نظرات خود را در مورد آن سخنرانی ابراز کنند.
در اين سمينار کليه سخنرانان عليرغم گرايشات مختلف، بطورروشن و قاطعی بر سر اين مسئله متحد بودند که عامل اصلی فرودستی، فقروستمکشی زنان نظام مردسالار و ارتجاعی جمهوری اسلامی است و با بيانی روشن اعلام کردند که اولين حرکت در جهت رهائی زنان سرنگونی رژيم زن ستيز جمهوری اسلامی می باشد.
اکثريت سخنرانان بدرستی با گرايش رفرميستی و ليبرالی جنبش زنان که امروزه تحت نام کمپين يک ميليون امضا در پی حک و اصلاح نظام ضد زن جمهوری اسلامی است و تلاش دارند جنبش زنان را در مقابل برخی امتيازات حقير به معرض معامله قرار دهند، مرزبندی کردند.
عليرغم اتحاد در مرزبندی با خط رفرميستی در جنبش زنان اما اين سمينار نشان داد که تفاوتها در رويکردها به مسئله زنان و رهائی آن، در جنبش راديکال زنان نيز موجود است. بخصوص در زمينه ارائه راهکارهايی برای رهايی زنان و رابطه بين رهايی زنان و انقلاب سياسی – اجتماعی گرايشات متفاوتی وجود دارد،که می توان با ادامه مبارزه در زمينه های نظری به اتحاد پايدارتری دست يافت. بدون شک برگزاری اين سمينار خدمت به اين امرنيز بود و به اين اميد که بتوان اين مسير را ادامه داد.
بعد از اتمام سمينار دو روزه شنبه شب جشنی در يکی از سالن های شهر استکهلم برگزار شد. هنرمندان مختلف در اين جشن برنامه اجرا کردند و با پخش موسيقی کردی و ترکی شرکت کنندگان به رقص و پايکوبی پرداختند.

۸ مارس روز جهانی زن

روز يکشنبه ۸ مارس کارزار زنان چهارمين راهپيمائی مرکزی خود به مناسبت روز جهانی را در شهر استکهلم (سوئد) برگزار کرد. يکی از مهم ترين ويژگيهای کارزار زنان در طی ۵ ساله گذشته برگزاری راهپيمائی های مستقل در شهر ها و کشورهای مختلف در اروپا بوده است. بنا بر گفته بسياری از شرکت کنندگان در راهپيمائی امسال، بزرگترين راهپيمائی مستقل زنان ايرانی را کارزار زنان در شهر استکهلم سازماندهی کرد. شرکت بيش از ۲۵۰ نفر در اين تظاهرات نشانی از همبستگی مليت های مختلف در ايران و هم چنين حضور فعالين فمنيست سوئدی همبستگی و هم سرنوشتی زنان در سراسر جهان را به نمايش گذاشت.
در صف اول راهپيمائی چهره زنی با نقاب و در زنجير که آخوندی او را می کشاند و هم چنين زنی که در برقع بود،بعنوان سمبلی از اسارت ميليونها زن ايرانی و افغانستانی که توسط هنرمند مبارز ومعترض گيسو شاکری طراحی شده بود، قرار داشت. در طول راهيپمائی اين نمايش مورد توجه بسياری از مردم قرار گرفت. در انتهای راهيپمائی زن نقاب دار به همراه زن برقع پوش زنجيرهای اسارت خود را پاره کردند. اين عمل با دست زدن ممتدد شرکت کنندگان در راهپيمائی و مردم رهگذرمورد حمايت قرار گرفت.
مردم رهگذر در خيابانهای استکهلم امسال با زنانی روبرو شدند که مبارزه عليه ستم مضاعف بر زنان را در دستور کارشان قرار داده اند، با زنانی روبرو شدند که تلاش داشتند صدای ميليون ها زن ايرانی را که تحت ستم قرار دارند را به گوش جهانيان برسانند، با زنانی روبرو شدند که هيچ گونه توهمی نسبت به عاملين سرکوب و فرودستی زنان ندارند و در پی اصلاح نظام سربکوگرشان نيستند. مردم با شعار های زنانی از ايران روبرو شدند که کمترين خواسته اشان سرنگونی نظام ضد زن جمهوری اسلامی است. با زنانی روبرو بودند که با هر نوع دخالت نظام مردسالار امپرياليستی مرزبندی قاطع دارند.
در بخش پايانی راهپيمائی پيامهائی از جانب آمنه کاکاباوا عضو مجلس سوئد، Anmargarathe Livh عضو کميته مرکزی حزب چپ سوئد و هم چنين پيامی از جانب يک زن روس بنام Svetlana قرائت شد.
راهپيمايی امسال کارزار زنان در سوئد همچون سالهای گذشته انعکاس گسترده ای يافت و خبر و تصاويری از راهپيمايی کارزار زنان در چندين روز نامه سراسری سوئد انتشار يافت.

۲۰۰۹-۰۳-۱۶
Leila-parnian@hotmail.com