چارلز فوریه، تئوریسین اجتماعی فرانسوی، یکی از نمایندگان اصلی سوسیالیسم تخیلی در تاریخ سیر اندیشه در غرب است . غیر از آن ، او یکی از پیشگامان جنبش برابری حقوق زن و مرد و انقلاب آزادی روابط عشقی در زمان خود بود، بعضی از نظرات او مخصوسا نظریه از خودبیگانگی انسان در سرمایه داری، بعدها روی مارکس و انگلس اثر مهمی بجا گذاشت. او نخستین فیلسوف اجتماعی فمنیست است. وی یک سیستم گرای اجتماعی ضد سرمایه داری انگلی است . او میگفت که تجارت در سرمایه داری نوعی اقتصاد دزدی است . چارلز فوریه در سال 1793 بر اثر مبارزات اجتماعی دستگیر و به اعدام محکوم شد ولی با کمک هوادارانش توانست فرار کند.
اندیشه سوسیالیسم تخیلی یک جنبش اجتماعی بود که در اواخر قرن 18 و در آغاز قرن 19 در فرانسه رشد نمود. فوریه میگفت که در جامعه بورژوایی علایق و شور و شوق انسانها تحت فشار قرار میگیرد، همه انسانها باید داری شغلی باشند ولی شغلی که موجب تفریح ، رضایت و سرگرمی باشد ونه آزاردهنده و ملال آور . و هدف از کار باید لذت شخصی کارگر و رشد ثروت ملی کشور گردد. فوریه با انتقاد از جامعه سرمایه داری فعالیت خود را آغاز نمود . او مینویسد که سرمایه داری علایق و استعدادهای انسان را سرکوب و از بین میبرد . وی به غیرانسانی بودن و آنارشیسم سرمایه داری پرداخت که به سرکوب غرایز طبیعی انسان رنجبر میپردازد . در کمونهای پیشنهادی فوریه می بایست شور و شوق و تفریح و عشق و مازاد تولید غذا حاکم شود . او میگفت که کمونهای کارگری و دهقانی نه تنها واحدهای اقتصادی بلکه مجتمع هایی برای زندگی سالم و عشق ورزی صادقانه هستند.
وی مینویسد که در زندگی جمعی و خصوصی ، مرد و زن برابرند و نوع همسری بین زن و مرد را فرد تعیین میکند و نه کلیسا و دولت . در نظر او در یک جامعه باید آزادی عوض کردن همسر وجود داشته باشد. او غیر از موضوعات فقر و ثروت و روابط نسلها مانند پیر و جوان به موضوع روابط جنسیت ها یعنی زن و مرد نیز پرداخت. وی در رابطه با افزایش حقوق زنان به انتقاد از ازدواج بوروکراتیک و سازمانی در دولت و کلیسا پرداخت و خواهان آزادی شکوفایی عشق و روابط آزاد زن و مرد بود . او میگفت که در جامعه بورژوایی سرمایه داری، تربیت غلط ، دورویی اخلاقی و برده نمودن زن وجود دارد.
چارلز فوریه در سال 1772 در فرانسه بدنیا آمد و در سال 1837 در آنجا درگذشت . پدرش یک پارچه فروش بود . چارلز فوریه بعد از ورشکستگی دکان پدری در فقر زیست . او علت ورشکستگی مغازه پدر را بورس بازی جنون آمیز آنزمان سرمایه داری دانست . چارلز فوریه به تحصیل فیزیک ، شیمی ، نجوم ، تاریخ طبیعت و فلسفه پرداخت . او در تمام عمر مجرد ماند و تشکیل خانواده نداد.
فوریه در بحث هایش نه تنها به جانشین های اقتصادی بلکه به روابط اجتماعی نیز توجه داشت. او میگفت که کار نباید همچون در جامعه بورژوایی ، کوششی ناخوش آیند و بیگانه برای انسان باشد بلکه باید موجب لذت و رضایت شود . این تئوری او بعدها مورد توجه مارکس قرار گرفت . او مینویسد که ما جامعه ای لوکس برای همه میخواهیم و نه جامعه ای فقیر و برابر برای همه . در سوسیالیسم تخیلی فوریه ، در زندگی شغلی ، کار را میتوان هر لحظه عوض نمود . در نظم اجتماعی اهنگین او ، آزادی شکوفایی کامل خواسته های انسانی در جامعه ای بدون تضاد و تناقض وجود دارد . در جنبش اجتماعی مورد نظر فوریه ، جذابیت بصورت شور و شوق برای انسان مطرح میشود . در جامعه عادل مورد علاقه او ، شور و شوق انسان میتواند کاملا شکوفا گردد. فوریه پیرامون محیط زیست ، تربیت ، حقوق حیوانات و روابط زن و مرد نیر دارای نظریه هایی است.
در کمونهای پیشنهادی فوریه حدود 2000 نفر زندگی میکنند. او خواهان اتحادیه جهانی کشاورزان و صنایع خرد و خواهان جدایی صنعت از کشاورزی بود . نظرات او تاثیر مهمی روی جنبش تعاونی کشورهایی مانند انگلیس و روسیه از خود بجا گذاشت . فوریه از 4 جنبش اجتماعی ،حیوانی، جسمی و مادی نام میبرد . او جذابیت را نیروی عام این چهار جنبش میداند . منقدین او آنزمان میگفتند که مقررات شدید کمونهای او بیشتر موجب یک زندگی خوشایند میشود تا یک بهشت زمینی.
از جمله آثار چارلز فوریه – اقتصاد خانه و اقتصاد کشاورزی ، نظریه وحدت جهانی ، جهان صنعتی و جهانی جدید ، صنعت غلط ، اصلاحات صنعتی یا کمون گرایی ، مجله علم اجتماعی ، و شاهکار او یعنی تئوری چهار جنبش و نظرات عام ، هستند . در نظر فوریه ، تاریخ یک پروسه پر تضاد است و هر دوره ای قبرکن خود میباشد . بعدها آنارشیستها از کروپتکین تا بوکخین تحت تاثیر او قرار گرفتند.
جنبش فوریه گرایی بعدها در آمریکا موجب تشکیل اتوپی کمونها شد . در سال 1845 جنبش فوریه گرایی چنان قوی و عمومی بود که در سراسر اروپا موجب اتوپی هایی عملی گردید .آنارشیست ها بعدها با تکیه بر نظرات او کوشیدند تا نظریه تعیین آزاد تولید از طریق شوراهای کارگری را عملی نمایند .
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
