فدریکو فوبینی
دیپلماسی رفاقتی ترامپ
برگردان شریف زاده و آزاد
Wed 10 12 2025
۲۷ نوامبر ۲۰۲۵
پراژکت سیندیکیت
در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، سپردن رسیدگی مسائل ملی و جهانی به عناصر وفادار، اما بی تجربه به یک امر عادی تبدیل شده و ثروت اندوزی شخصی تبدیل به خط اصلی سیاست خارجی آمریکا شده است. نتیجه این روند، «توافق صلح» اوکراین است که همدستان ترامپ آنرا طراحی کرده اند.
میلان – هولناک ترین ویژگی طرح صلح ۲۸ ماده ای رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، برای اوکراین، طرفداری صریح و شدید آن به نفع روسیه نیست، بعنوان نمونه : به رسمیت شناختن حاکمیت روسیه بر سرزمین های اشغالی (و حتی اشغال نشده) اوکراین و دستور کاهش شدید نیروی نظامی اوکراین، بلکه این است که این طرح توسط سه نفر تنظیم شده است – دو آمریکایی و یک روسی –کسانی که تجربه شان در تجارت است، نه دیپلماسی، و به نظر می رسد مهم ترین ویژگی صلاحیت آنها ، ارتباطات شخصی و مالی نزدیک با رهبران کشورهایشان باشد.
در سمت آمریکا، نویسنده اصلی این طرح، فرستاده ویژه استیو ویتکاف بود – میلیاردر فعال در حوزه توسعه املاک و مستغلات، سرمایه دار ارزهای دیجیتال و دوست قدیمی ترامپ که به عنوان مشاور اصلی رئیس جمهور در مسائل حساس جهانی معرفی شده است. شخص دیگر، داماد ترامپ، جرد کوشنر، نیز در تدوین این طرح نقش داشته است، هرچند به میزان کمتری. با وجود نداشتن هرگونه مقام رسمی دولتی، کوشنر به طور منظم توسط ترامپ برای رسیدگی در مسائل جنگ و صلح مامور میشود.
نماینده اصلی روسیه، کیریل دیمیتریف، نیز فاقد هیچ مرجع رسمی سیاست خارجی یا اعتبار دیپلماتیک است، اما متحد نزدیک رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، می باشد. دیمیتریف رفیق معمولی پوتین نیست. او رئیس صندوق ثروت ملی روسیه، و کار خود را نه در کا گ ب، بلکه به عنوان یک دانش آموز تبادلی ۱۴ ساله در ایالات متحده و در سال های امیدوارکننده میخائیل گورباچف آغاز کرده است. او سپس در دانشگاه های استنفورد و هاروارد تحصیل نموده و به سمت هایی در مک کینزی و گلدمن ساکس رسید. اما مهم ترین «صلاحیت» او که در سوابق کاری وی ذکر نشده است: ازدواجش با مجری تلویزیون، ناتالیا پوپووا، دوست نزدیک و شریک تجاری دختر پوتین، کاترینا تیخونوا میباشد.
ویتکاف، کوشنر و دیمیتریف همان عناصری هستند که انسان شناس اجتماعی (Janine R. Widel) یانین آر. ودل آن ها را «معامله گر» می نامد: بازیگرانی که در هر دو جناح بخش های عمومی-خصوصی عمل می کنند و با همکاری بازیگران طرف مقابل، اهداف شخصی ای خود که بر منافع یا اهداف کشورشان اولویت دارند را به پیش ببرند. نبود اعتبار و صلاحیت رسمی آن ها یک نقص نیست بلکه یک ویژگی است، زیرا به آن ها اجازه می دهد به راحتی نقش خود را تغییر دهند و به شیوه ای چابک و غیرمتعارف عمل کنند.
دسیسه های رفاقتی پشت طرح صلح اوکراین در متن های لو رفته * (در پیوست) تماس تلفنی که ویتکاف ظاهرا به یک مقام روسی درباره نحوه ارائه توافق پوتین به ترامپ مشاوره می دهد، مشهود است. در تماس دیگری، دیمیتریف به همان مقام توصیه می کند که خواسته های «حداکثری» ارائه دهد، رویکردی که به وضوح در طرح ۲۸ ماده ای که دیمیتریف بعدا با ویتکوف و کوشنر در میامی تدوین کرده اند، منعکس شده است.
برای کشور آمریکا، این دیپلماسی رفاقتی، چیزی بیش از یک گسست از سنت است؛ بلکه انکار دیپلماسی سنتی است. ایالات متحده دارای خدمات دیپلماتیک و اطلا عاتی بسیار باتجربه و با ساختار دقیق است. با این حال، در دوران ترامپ، سپردن امورملی به اعضای خانواده و دوستان رهبر ترامپ – بدون پاسخگویی یا شفافیت – به یک امر عادی تبدیل شده است. مشکل این رویکرد از نتایج آن آشکار است: تا کنون هرگز مذاکره کنندگان آمریکایی از چنین خواسته های بی شرمانه با پیامدهای سنگینی مانند انچه که کوشنر و ویتکاف پیشنهاد کرده اند ، استفاده نکرده بودند.
البته، رؤسای جمهور پیشین آمریکا دیپلماسی غیررسمی را پذیرفته اند. در آستانه جنگ جهانی اول، رئیس جمهور وودرو ویلسون دوستش سرهنگ ادوارد هاوس را به عنوان «نماینده» خود در مذاکرات با رهبران اروپایی منصوب کرد. در دهه ۱۹۹۰، دولت رئیس جمهور بیل کلینتون عملا سیاست اقتصادی خود نسبت به روسیه را به گروه کوچکی از اقتصاد دانان هاروارد واگذار کرد که اعتماد لری سامرز، معاون وزیر خزانه داری وقت، را داشتند.
اما کاستی های این رویکرد حتی در آن زمان نیز آشکار بود. برخی از آن اقتصاد دانان منتخب هاروارد، در حالی که به دولت بوریس یلتسین درباره خصوصی سازی مشاوره می دادند، با سرمایه گذاری در أوراق بهادار روسیه ، دستورالعمل های اخلاقی را نقض کرده بودند، (دانشگاه در ازای آن، بعدها مبلغ قابل توجهی به وزارت دادگستری پرداخت کرد). دراین مورد در دولت ترامپ، وزیر امور خارجه مارکو روبیو مجبور شد برای اطمینان دادن به رهبران اوکراین و اروپا که از پیش نویس طرح «صلح» دیمیتریف-ویتکوف خشمگین بودند، فراخوانده شود. اما ترامپ قصد تغییر در ادامه دیپلماسی رفاقتی خود ندارد. در طول دوران سیاسی خود، و به ویژه پس از بازگشتش به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، ترامپ آشکارا اخلاق، پاسخگویی و قابل اعتماد بودن را تحقیر کرده و دفتر خود را ابزاری برای گسترش ثروت شخصی خود می داند. در حالی که جزئیات معاملات تجاری ترامپ همچنان مبهم است، اما اندوختن ثروت شخصی، بنظر می اید که خط اصلی سیاست خارجی ترامپ باشد – الگویی که بدون شک ، رهبران اقتدارگرا در سراسر جهان متوجه آن شده اند.
در ماه آوریل، دولت پاکستان یک قرارداد سرمایه گذاری جنجالی با شرکت ارز دیجیتال World Liberty Financial امضا کرد؛ شرکتی رمزنگاری که عمدتا متعلق به خانواده ترامپ است و مدیرعامل آن پسر ویتکاف، زک است. تقریبا در همان زمان، ترامپ «تعرفه های متقابل» خود رااعلام کرد که بر اساس آن پاکستان نسبت به بسیاری از دیگرکشورها، از جمله هند، تعرفه کمتری می پرداخت . و در ادامه، در ماه ژوئیه، دولت ترامپ اعلام کرد که به توافق تجاری با پاکستان رسیده است.
در عمان، قطر و عربستان سعودی و همچنین در ویتنام، سازمان ترامپ قراردادهایی به ارزش میلیاردها دلار با صندوق های ثروت ملی و سرمایه گذاران خصوصی محلی منعقد کرده است. علاوه بر این، صندوق سرمایه گذاری کوشنر مستقر در میامی میلیاردها دلار از صندوق های ثروت ملی قطر و عربستان سعودی وهمچنین ازیکی ازاعضای برجسته خانواده حاکم «النهیان» ابوظبی دریافت کرده است. (کوشنر بعدها نقش برجسته ای در مذاکرات آتش بس غزه ایفا کرد.)
غیر ممکن است که بدانیم ، ترامپ و همدستانش، پس از توافق صلح اوکراین چه نوع قراردادهای تجاری منعقد کنند، اما در پیمان دیمیتریف-ویتکوف – آمده است که آمریکا رهبری «تلاش ها برای بازسازی وسرمایه گذاری دراوکراین» را بر عهده خواهند گرفت – نشان می دهد که این توافق ها بایدبرای این افراد سودآور باشند. شاید شرکت های آمریکایی مرتبط با ترامپ هم اکنون در روسیه نیز قراردادهایی امضا کرده باشند.
در حالی که جستجوی ترامپ برای کسب ثروت خصوصی غیرقابل انکار است، ساده انگارانه است اگر بگوییم این تنها دلیلی است که او کارگزاران غیررسمی و رویکردهای غیرمتعارف را ترجیح میدهد. چون، در ذات رژیم های شخص محوراین است که از مقامات باتجربه و نهادهای دولتی تثبیت شده دوری کنند و به جای آن «عناصر غیر متخصص» را ترجیح دهند ، آنهایی که بیش از هر چیز به رهبر وفادارند. هرچه این وضعیت طولانی تر شود، زیرساخت دموکراتیک آمریکا ضعیف تر خواهد شد و سیاست خارجی آن نیز بی ثبات تر خواهد شد.
فدریکو فوبینی، سردبیر ارشد در کوریره دلا سرا، نویسنده اخیر کتاب «سول ولکانو» (لونگانسی، ۲۰۲۰) است.
__________________________
*آسوشیتد پرس، ۲۶ نوامبر ۲۰۲۵
واشنگتن (آسوشیتدپرس) — طبق متن تماس که روز سه شنبه توسط بلومبرگ نیوز منتشر شد، رئیس جمهور دونالد ترامپ : دونالد ترامپ در ماه گذشته به توسط یکی از دستیاران ارشد ولادیمیر پوتین مشاوره ای به رهبر روسیه داد که چگونه طرح صلحی که هدف آن پایان دادن به جنگ روسیه دراوکراین باشد را تهیه و به رئیس جمهور آمریکا ارائه دهد.
استیو ویتکاف، نماینده ترامپ، طبق متن تماس در ۱۴ اکتبر، که توسط این خبرگزاری منتشر شده است به مشاور سیاست خارجی پوتین، یوری اوشاکوف، توصیه کرد که پوتین باید با ترامپ تماس بگیرد و به او دربابت توافق صلح غزه تبریک بگوید وهمچنین، به رئیس جمهورامریکا به عنوان «مرد صلح» احترام بگذارد. دولت روسیه هم از آن متابعت نمود. ویتکاف طبق متن گفتگو پاسخ داد : «از این پس، تصمیمات بسیار خوبی گرفته خواهد شد.»
وقتی رسانه های دولتی روسیه ازاوخواستند که درباره گزارش بلومبرگ اظهار نظرکند، اوشاکوف اصالت این مدارک ضبط شده را انکار نکرد، اما گفت که این صحبت های ضبط شده به توسط مسکو فاش نشده اند. او اضافه کرد «.. که احتمالااین تماس ها برای مختل کردن روابط آمریکا و روسیه افشا شده اند و بعید است این کار برای بهبود روابط دو کشورانجام شده باشد.»
اوشاکوف همچنین گفت که با ویتکاف صحبت های تلفنی «نسبتا زیادی » داشته است، اما از بحث درباره محتوای این مدارک ضبط شده خودداری نمود اضافه کرد که «اصل این گفتگوها محرمانه اند. نظری نمی دهم. هیچ کس نباید اظهار نظر کند.»
گزارش بلومبرگ در حالی منتشر شد که ترامپ روز سه شنبه اعلام کرده بود پیشنهاد برای پایان دادن به جنگ روسیه دراوکراین «دقیق تر» شده واعلام نمود که ویتکاف را برای دیدار با پوتین به روسیه می فرستد.
کاخ سفید صحت متن فاش شده را رد نکرد و ترامپ رویکرد گزارش شده در باره تماس ویتکاف با روس ها را به عنوان رویه مذاکره «استاندارد» توصیف نمود. «او باید این را به اوکراین بفروشد. او باید اوکراین را به روسیه بفروشد»، ترامپ در حالی که سه شنبه شب به خانه اش در فلوریدا پرواز می کرد، به خبرنگاران گفت: «این روشی است که یک معامله گر انجام می دهد.»
اما دان بیکن، نماینده جمهوری خواه ازایالت نبراسکا که از رویکرد ترامپ نسبت به اوکراین انتقاد داشت، گفت متن جلسه نشان می دهد که ویتکاف طرفدار روس ها است و او گفت که «نمی توان به او اعتماد کرد که این مذاکرات را رهبری کند. آیا یک نماینده روسی که پولی دریافت کرده باشد، کمتر از او کار می کند؟ او باید اخراج شود.» بیکن در شبکه های اجتماعی گفت: بلومبرگ میگوید که تماس های ضبط شده را بررسی کرده است، اما نمی گوید که چگونه به این مدارک ضبط شده دسترسی پیدا کرده است. وهمچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس به طور مستقل متن گزارش را تأیید نکرده است.
تماس ویتکاف-اوشاکوف یک روز پس از سفر پیروزمندانه ترامپ به اسرائیل و مصر برای جشن پایان آتش بس غزه صورت گرفته بود.
طبق گزارش بلومبرگ، ویتکاف در طول تماس با همتای خود گفت «این طرحی است که فکرمی کنم فوق العاده خواهد بود، «اگراو(پوتین) به رئیس جمهور ترامپ بگوید: می دانید، استیو و یوری درباره یک طرح ۲۰ ماده ای بسیار مشابه صلح صحبت کرده اند و آن می تواند چیزی باشد که ممکن است کار را کمی به جلو ببرد، و ما حاضرهستیم که بعضی از تغییرات را قبول کنیم.»
ویتکاف همچنین پیشنهاد داد که پیش ازسفر رئیس جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، به کاخ سفید، یک تماس تلفنی بین ترامپ و پوتین ترتیب داده شود و پیشنهاد داد که پوتین در اول صحبت تلفنی با ترامپ، دربابت توافق غزه به اوتبریک بگوید. اوشاکوف موافقت کرد که پوتین «تبریک خواهد گفت» و خواهد گفت «آقای ترامپ یک صلح طلب واقعی است.» و ترامپ و پوتین یک روزپیش ازآنکه رئیس جمهورآمریکا با زلنسکی درکاخ سفید گفتگو کند، با هم گفتگو کردند.
کمی پس از دیداربا زلنسکی در ۱۷ اکتبر، ترامپ گفت که اوکراین و روسیه باید «همان جا که هستند( در میدان جنگ) متوقف شوند»— یعنی اوکراین باید سرزمین هایی را که روسیه از همسایه اش تصرف کرده است، واگذار کند.
طبق ضبط دیگری که بلومبرگ مورد بررسی قرار داد، در ۲۹ اکتبر، اوشاکوف تلفنی با کیریل دیمیتریف —مشاور نزدیک پوتین دراموراوکراین—صحبت کرد و درباره میزان شدت فشار مسکو بر خواسته های خود در پیشنهاد صلح احتمالی هم بحث کردند. «من به طور غیررسمی آن را منتقل می کنم و روشن می کنم که همه چیز غیررسمی است.» واو سپس اظهار داشت «بگذارید آن را طوری بنویسند که به نظر آید خودشان نویسنده اش بودند.» دیمیتریف در گفت وگو به اوشاکوف ادامه داد. «اما فکر نمی کنم دقیقا نسخه ما را قبول کنند، اما شاید تا حد امکان نزدیک به آن خواهد بود.» این تبادل نظرها - برای تدوین چارچوب یک طرح صلح ۲۸ ماده ای - مدت کوتاهی پس ازآن که دیمیتریف برای گفتگو با ویتکاف و جرد کوشنر، داماد و مشاور غیررسمی ترامپ، به فلوریدا سفر کرده بود رخ داد.
طرح اولیه صلح با اکراین که هفته گذشته علنی شد، به شدت به سمت منافع روسیه بود و شامل درخواست هایی برای واگذاری کل منطقه دونباس به روسیه و کاهش چشمگیر اندازه نیروهای نظامی اکراین بود. همچنین، دراین طرح آمده است اروپا اجازه نخواهد داشت که هرگز اوکراین به اتحاد نظامی ناتو بپیوندد.
استیون چونگ، مدیرارتباطات کاخ سفید، در بیانیه ای در باره این مدارک فاش شده اظهار داشت: «این داستان یک چیز را ثابت می کند: فرستاده ویژه ویتکاف تقریبا هر روز با مقامات روسیه و اوکراین برای دستیابی به صلح صحبت می کند، و این دقیقا، همان کاری است که رئیس جمهور ترامپ او را برای آن منصوب کرده است.»
دیمیتریف در پستی در شبکه های اجتماعی، گفت که متن افشا شده «جعلی» است و درپست دوم نوشت: «هرچه به صلح نزدیک تر می شویم، جنگ طلبان ناامیدتر می شوند.» اما، سفارت روسیه در واشنگتن به درخواست اظهار نظر در باره این مدارک، پاسخی نداد.
در حالیکه، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، تأکید کرده است که این پیشنهاد توسط ایالات متحده و با مشارکت روس ها و اوکراینی ها تهیه شده است، در پاسخ به مخالفت های دوحزبی در واشنگتن که طرح افشا شده را فهرست خواسته های روسیه می دانند، وزارت امور خارجه از اظهار نظر درباره گزارش بلومبرگ خودداری کرد.
سه شنبه، ترامپ اعلام کرد که وزیر ارتش، دن پ. دریسکول (Daniel P. Driscol) را برای دیدار با مقامات اوکراینی می فرستد، در حالی که ویتکاف هم با پوتین دیداری دارد. ترامپ همچنین اشاره کرد «ممکن است در نهایت با پوتین و زلنسکی دیدار کند، اما وقتی که پیشرفت بیشتری در مذاکرات حاصل شود.»
|
|