عصر نو
www.asre-nou.net

نخستین بوسه‌ها و نقش آن در تکامل انسان


Tue 2 12 2025



میکروبیوم زمانِ نخستین بوسهٔ انسان‌ها را فاش می‌کند.

دانشمندان بریتانیایی ریشه‌های بوسه را بررسی کرده‌اند – اجداد ما میلیون‌ها سال پیش یکدیگر را می‌بوسیدند. پژوهشگران حتی به نتایج شگفت‌آوری دربارهٔ نئاندرتال دست یافتند. تنها انسان‌ها نیستند که یکدیگر را می‌بوسند؛ در نزدیک‌ترین خویشاوندان ما مانند شامپانزه‌ها، بونوبوها، اورانگوتان‌ها و گوریل‌ها نیز بوسه رد و بدل می‌شود. این موضوع اجازه می‌دهد نتیجه‌گیری شود که بوسیدن پیشینهٔ تکاملی طولانی دارد.

دانشمندان دانشگاه آکسفورد (انگلستان) می‌خواستند دقیق‌تر بدانند. آن‌ها یک مدل آماری توسعه دادند که به کمک آن اولین بوسه را حدود ۲۰ میلیون سال پیش تاریخ‌گذاری کردند. این یافته در مجلهٔ علمی «Evolution and Human Behaviour» منتشر شده است.

این نتیجه حتی شگفت‌آورتر است، زیرا بوسیدن در نگاه نخست به نظر نمی‌رسد که مزیت تکاملی داشته باشد. برعکس، در هنگام بوسه ممکن است ویروس‌ها و باکتری‌ها منتقل شوند و طرف مقابل در بدترین حالت به بیماری‌های مرگبار آلوده شود. با این حال، تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که تبادل میکروب‌ها از طریق دهان، به‌وضوح سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. بوسیدن باعث می‌شود میکروبیوم دهان در طول زمان در زوج‌ها شبیه‌تر شود. بنابراین، بوسیدن پیامدهای مثبتی برای سلامت دارد.

شباهت میکروبیوم دهان

پژوهشگران بریتانیایی برای مطالعهٔ حاضر، حجم زیادی از داده‌های موجود را ارزیابی کردند. بر اساس یافته‌های فسیلی، مطالعاتی دربارهٔ میکروب‌های دهان و حلق اجداد انسان معاصر، یعنی هومو ساپینس انجام شده است. آن‌ها همچنین مشاهداتی از رفتار بوسهٔ انسان‌های میمون‌سان زنده را تحلیل کردند و این اطلاعات را در مدل آماری خود وارد کردند.

پس از چند بار اجرا و ارزیابی، نتیجه مشخص شد: با احتمال بالا، بوسیدن از حدود ۲۱٫۵ تا ۱۷ میلیون سال پیش جزو رفتارهای میمون‌سانان و جانشین آن‌ها، یعنی هومو ساپینس، بوده است. ماتیلدا برینل، سرپرست پژوهش، می‌گوید: «برای نخستین بار بوسیدن در چارچوب یک دیدگاه تکاملی گسترده مورد بررسی قرار گرفت.»

بر اساس نتایج، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که اجداد انسان معاصر احتمالاً حتی با نئاندرتال‌ها همدیگر را می‌بوسیده‌اند، همان‌طور که مقایسه‌های میکروبیوم نشان می‌دهد. آخرین جد مشترک نئاندرتال و انسان مدرن حدود ۶۰۰ هزار سال پیش زندگی می‌کرد و پس از آن مسیر تکاملی آن‌ها از هم جدا شد.

با این حال، زیست‌شناسان تکاملی بر این باورند که انسان مدرن و نئاندرتال هنوز پیش از انقراض نئاندرتال‌ها با هم آمیزش داشتند. در ژنوم انسان‌هایی که ریشهٔ آن‌ها خارج از آفریقاست، هنوز ردپایی از ژن‌های نئاندرتال یافت می‌شود.

اما بوسیدن دقیقاً چیست؟ هر تماس لب‌ها بوسه نیست. بوسیدن احتمالاً از عادت جویدن غذا برای نسل بعد و تغذیهٔ آن‌ها توسعه یافته است.

به همین دلیل، پژوهشگران بریتانیایی بوسیدن را این‌گونه تعریف می‌کنند: «تماس دهان به دهان غیرتهاجمی که برای تبادل غذا انجام نمی‌شود.» به گفتهٔ آن‌ها، این تعریف شامل بوسهٔ جنسی بین عاشقان و همچنین بوسه‌های دوستانه یا خانوادگی مانند سلام و احوال‌پرسی نیز می‌شود.

۱ دسامبر ۲۰۲۵
به نقل از سایت Welt