عصر نو
www.asre-nou.net

امید نوری پور

دیپلماسی کرونایی چین
مهربانی ژئواستراتژیک

مترجم: میلاد مواهب
Mon 22 02 2021

new/Nouripour-Omid1.jpg
چین ماسک عرضه می کند ، چین واکسن تهیه می کند ، چین به فقرا کمک می کند: رهبران پکن جهان را نجات میدهند و در کنار آن موقعیت خود به عنوان یک قدرت جهانی را تثبیت میکنند.

الكساندر ووچیچ ، رئیس جمهور صربستان ، مارس سال گذشته کشورهای اتحادیه اروپا را با عبارات زیر سرزنش کرد، "همه امیدهای من به چین و رئیس جمهور آن معطوف شده است، چرا که چیزی به نام همبستگی در اروپا وجود ندارد." دلیل عصبانیت علنی او ممنوعیت صادرات ماسک و سایر کالاهای پزشکی اتحادیه اروپا در آغاز پاندمی بود

آنچه به دنبال پاندمی آمد "دیپلماسی ماسک" چینی بود که تاکنون ادامه دارد. در سرتاسر دنیا هواپیماهایی از چین فرود آمدند و در پرتو نورافکن ها و تبلیغات وسیع رسانه ای ماسک به کشورهای دیگر تحویل دادند بطوریکه گاهی به نظر تعداد دوربین های خبرنگاران به هنگام فرود هواپیما از تعداد ماسک های قابل استفاده در بار آن بیشتر بود. برداشت پکن همیشه یکسان بود: حزب کمونیست چین در حال نجات جهان است

این واقعیت که ماسک ها با قیمت بالایی به فروش می رسید، اینکه کشورهای خریدار (بعضا یک جانبه) موظف بودند در مورد قیمت ها سکوت کنند، اینکه در برخی موارد صورتحساب ها بدون اعلان قبلی و پس از این اتمام شوی چین سخاوتمند از طریق پست سفارشی به سفارت کشورهای دریافت کننده کمک فرستاده میشد، همه اینها در سکوت خبری مانده و اعلام نمیشدند. این سکوت خبری حتی شامل این نکته شد که هزینه های کمک های ارسالی چین به صربستان توسط اتحادیه اروپا در همبستگی با کشور صربستان پرداخت شده است.

به دلایل مختلف ، پکن تا به امروز نقش ناجی جهان را در دوران پاندمی بازی می کند.

دلیل اول منحرف کردن افکار جهانی از ناتوانی سیستم خود درجلوگیری از شیوع بیماری است. اگر خودکامگی چین نوعی فرهنگ خطاپذیری و اصلاح داشت، در مورد ویروس جدید در ووهان علی رغم هشدارهای پزشکان منطقه هفته ها پنهانکاری نمیشد. مدت زمانی حیاتی که در نهایت برای مهار به موقع ویروس از دست رفت
برای این موضوع باید کنگره خلق در استان هوبئی (جایی که شهر ووهان واقع شده است) در دیماه نود و هشت به خطاها و اشتباهات خود اعتراف می کرد. اما این دقیقاً کاری است که حزب کمونیست توانایی انجام آن را ندارد.

این که چین اکنون که بیش از چهارده ماه از شیوع ویروس گذشته است به یک تیم تحقیق بین المللی اجازه می دهد تا به کشور وارد شوند - و البته نه به مراکز اصلی در ووهان - فقط به مانند استفاده از چادری بسیار کوچک برای استتار یک شی بسیار بزرگ است.

دلیل دوم و مهمتر هراس چین از بی ثباتی سیستم خود بود. از فروردین گذشته تا بحال پیام اصلی رهبران چین به مردم این کشور این بود که حزب کمونیست در مدیریت پاندمی موفق تر از سایر کشورهاست. به همین دلیل در تبلیغات دولتی چین برای توضیح موارد جدید ابتلا دلایلی مثل گوشت خوک وارداتی از آلمان و یا آمریکا متوسل میشود.

این تاکید بیش از حد بر توانایی را تنها می توان با فقدان فرهنگ خطاپذیری حزب حکومتی چین توضیح داد. وقتی امکان پنهان کردن شکست خود نیست، باید شکست بزرگتر دیگران را مطرح کرد.
در حال حاضر بررسی جدی ادعای چین در مورد گوشت خوک وارداتی امکان ندارد چرا که رهبری چین اجازه گزارش مستقل از استان های این کشور را نمی دهد.

این مسئله که پکن اکنون رسماً رقابت حزب کمونیست با دموکراسی های لیبرال را اعلام کرده است را می توان در این بستر توضیح داد.

دلیل سوم ژئواستراتژی کلاسیک است. نفوذ بیش از حد زیاد چین در سازمان بهداشت جهانی یکی از ابزارهای بسیاری است که حزب کمونیست با بهره از آنان تلاش میکند تا به قدرت راهبر تبدیل شود. این همراه با آمیزه ای از دخالت در سازمان های بین المللی و یک سیاست سرمایه گذاری که به راحتی معیارهای "آزار دهنده" زیست محیطی ، اجتماعی یا حقوق بشر را نادیده میگیرد و در نهایت سخنان ضد غربی که از زخم کشورهای در حال توسعه از دوران استعمار بهره میبرد. بیهوده نیست که دومین اقتصاد بزرگ جهان همچنان بر این موضوع پافشاری میکند که چین "یک کشور در حال توسعه" است.

این وضعیت شرایط فعلی را بدتر می کند چرا با وجود اینکه شرایط بسیار بحرانی ست، عملکرد کشورهای ثروتمند این تصور را ایجاد می کنند که آنها حتی نیم نگاهی به وضعیت فقیرترین کشورها ندارند: در ده ماه گذشته در دو کشور افغانستان و مکزیک که میزان خشونت بسیار بالاست، تعداد افرادی که در اثر کرونا و عواقب آن بر اقتصاد و سیستم درمان کشته شده اند بسیار بیشتر از تعداد قربانیانی ست که با سلاح گرم یا مواد منفجره از بین رفته اند. در پایان سال گذشته میلادی در یمن کمتر از یکهزار کیت آزمایش وجود داشت. در سراسر قاره آفریقا در کنار پاندمی یک رکود سهمگین اقتصادی بیداد میکند. رابطه بسیاری از کشورها با سیستم جهانی اقتصاد مختل شده ، بنابراین آنها به سختی می توانند خود را تأمین مالی کنند. و در این وضعیت ناامیدانه ،چهارده درصد از جمعیت جهان در ثروتمندترین کشورها بیش از نیمی از دوزهای واکسن جهان را رزرو کرده اند.

اخیرا چین وعده داده است که تمام فقرای جهان را واکسینه کند. ارزش دارد نگاهی دقیق به اقدامات این کشور بیندازیم: کیفیت واکسن های چینی بسیار بحث برانگیز است. در آغاز گفته شد که میزان اثربخشی بیش از هشتاد و چهار درصد است - تقریبا ده درصد کمتر از واکسن مشترک فایزر و بایون تک –تحقیقات جدید در برزیل صحبت از اثربخشی حدود پنجاه درصدی دارد.

با این کار ، شعار پکن در واقع باید این باشد: "ما نیمی از جهان را نجات می دهیم". البته اگر منصف باشیم باید گفت که حتی همین مقدار بیشتر از میزانی است که غرب در حال حاضر کمک خواهد میکند.

ضرورت عمل کشورهای اروپایی دقیقا در همین جاست. اگر ما دموکراتها نمیخواهیم تاثیر خودمان بر جهان را برای همیشه از دست بدهیم ، نباید فقط به خودمان نگاه کنیم. چند ماه آینده تاثیری تعیین کننده بر شهرت اتحادیه اروپا در جهان به عنوان برنده جایزه صلح نوبل دارد. شاید تاثیری برای چند دهه آینده.

آیا کشورهای نسبتاً مرفه اروپایی کمک خواهند کرد تا واکسن کافی و ارزان در چهارچوب برنامه واکسیناسیون سازمان ملل (کوواکس) برای همه در دسترس باشد؟

آیا اعلام جو بایدن مبنی بر پیوستن ایالات متحده به کوواکس ، به فقیرترین کشورهای جهان کمک خواهد کرد؟

آیا آلمان سرانجام تعلیق مجوزهای واکسن را خواهد پذیرفت؟

آیا اینکه چند هفته پیش تمامی احزاب دموکرات آلمان سخن دبیرکل سازمان ملل مبنی بر "واکسن با قیمت مناسب برای همه" را در صحن پارلمان تحسین کردند ، جدی بودند؟

این فقط یک مسئله اخلاقی یا مسئله غلبه بر پاندمی در جهان نیست. این یک مسئله جدی ژئواستراتژی هم میباشد. چرا که رقابت سیستمی با چین مهمترین درگیری بین المللی قرن حاضر است. اگر می خواهیم به عنوان دموکرات دوام بیاوریم ، باید در کنار کسانی که در این سخت ترین بحران از زمان جنگ جهانی دوم به ما نیاز دارند ، بایستیم. در غیر این صورت دیگران این کار را خواهند کرد - با عواقب جدی برای دموکراسی در سراسر جهان.

منبع اشپیگل آنلاین
_______________________________

*درباره نویسنده: امید نوری پور متولد ١٣٦٤ در ایران از پاییز١٣٨٥عضو فراکسیون حزب سبزها در پارلمان آلمان (بوندس تاگ) می باشد.