mohammad-ali-mirza1.jpg
بهزاد کشاورزی

محمدعلی میرزا در تلاش برای بازیابی تاج و تخت

برگ هائی از تاریخ مشروطیت ایران

از نتایج تلخ و ویرانگر قرارداد ۱۹۰۷[۱]، مداخلات شومی بود که بلافاصله پس از انعقاد آن قرارداد، به وسیلۀ حکومت روسیه در شمال کشور ما انجام شد و ما شمّۀ کوتاهی از آن را در نوشتار قبلی به قلم کشیدیم و در آینده نیز اگر فرصت عمر کفایت کند، در آن مورد به سخن بیشتر خواهیم نشست. در این مقاله برآنیم که در مورد وقایع سال ۱۲۹۰ ه- ش، که یکی از تلخ ترین و سیاه ترین و خونبارترین سال های دوران پس از مشروطیت است، بحث وگفتگو کنیم. رویداد های آن سال به اندازه ای شوم و غم انگیز بودند که هر یک از آن ها، برای اضمحلال کشوری کفایت می کرد! آن سال علاوه بر اینکه شمال کشور ما همچنان مورد تجاوز روس ها قرار داشت و قتل و کشتار و تحقیر مردم آن نواحی به وسیلۀ سالدات ها و قزاقان آن کشور، مدام در حال انجام بود، مجلس شورای ملی نیز در نتیجۀ فشار نظامی همان کشور به اجبار تعطیل گردید[۲].