فرمان حملات نظامی ترامپ علیه قایق های «قاچاق مواد مخدر»
یا سرنگونی نظام حاکم ونزوئلا؟
Tue 28 10 2025
حسن نادری
حملات به کشتیها در سواحل ونزوئلا: مشروعیت مشکوک عملیات دونالد ترامپ،بسیاری ازمقامات منتخب آمریکایی، چه دموکرات و چه جمهوریخواه، شک و تردید خود را درمورد مشروعیت این حملات «ضد مواد مخدر» ابراز کردهاند،همانطور که وکلای پنتاگون هم چنین ابراز کردهاند.نیروی دریایی آمریکا با انهدام چند قایق به اتهام حمل مواد مخدر در دریای کارائیب در سواحل نزدیک به ونزوئلا یازده نفرراکشت.این اقدام خشونتآمیز بیسابقه،از یک سوجنگ جدید امپریالیستی علیه«کارتلها» رانشان میدهد واز سوی دیگرتلاش درمحدود کردن بازارهای انرژی به روی ابر قدرتهای رقیب است.
نشریه «تایم» درگزارشی به موضوع حملات نظامی پرداخت و«عنوان داشت که حمله به دوکشتی ونزوئلایی درآبهای بینالمللی موجی ازنگرانیهای حقوقی وسیاسی درآمریکا و جامعه جهانی برانگیخته است.این حملات که به دستور مستقیم ترامپ،رئیسجمهور آمریکا انجام شد،تاکنون جان دستکم ۱۴ نفر راگرفته و نمونه آشکار نقض منشور سازمان ملل و حقوق بینالملل است».
ترامپ روز جمعه، ۱۹سپتامبر، ویدیوی جدیدی در شبکه اجتماعی حقیقت(Truth Social) خود منتشر کرد که ادعا میکردحمله نظامی آمریکا به یک قایق حامل مواد مخدر به مقصد ایالات متحده است.
رئیس جمهورآمریکا پیش ازاین ازچندین حمله درروزهای اخیر علیه قایقهای ونزوئلایی که ادعا میکند متعلق به قاچاقچیان هستند،خبر داده بود.به گفته او،اولین حمله در۲سپتامبر درکارائیب ۱۱ نفر راکشت و حمله دوم چند روز بعد،در ۱۵ سپتامبر،سه «تروریست مواد مخدر ونزوئلایی» را کشت.ترامپ میلیاردر،رهبر خودشیفته، غیرقابل پیشبینی و ستیزه جوی است که درموازی با واقعیات جهانی زندگی میکند.او با خطاب قراردادن این افراد بهعنوان «تروریستهای مواد مخدر»،تلاش کرد اقدام نظامی خود را توجیه کند.با این حال،کارشناسان حقوقی تأکید دارند به صِرف برچسب زدن نمی توان افراد را به هدف نظامی مشروع تبدیل کرد.
مایکل بکر( Michael Becker)» استادحقوق بشردر کالج ترینیتی دوبلین معتقد است«اینکه مقامات آمریکایی افراد کشتهشده را نارکوتروریست بنامند،آنها را به اهداف نظامی قانونی تبدیل نمیکند.» وی این حملات را نقض ممنوعیت استفاده از زور درمنشور سازمان ملل و نیز حق حیات درحقوق بشر بینالمللی دانسته و در شبکه ایکس نوشت «مهم نیست قربانیان چه کسانی هستند،این قتل است».طبق گزارشات،بیشتر کوکائین درآمریکای لاتین درکلمبیا، پرو و بولیوی تولید میشود نه در ونزوئلا.درسال ۲۰۱۹ حدود ۷۴ درصد از محمولههای کوکائین به ایالات متحده از طریق اقیانوس آرام که ونزوئلا درهمسایگی آن نیست،وارد شد.این درحالی است که بر اساس گزارش اداره مبارزه با مواد مخدر تنها ۲۴ درصد مواد از طریق کارائیب وارد آمریکا شد.
مجوز کشتن
واشنگتن با اعلام قصد خود برای مبارزه با کارتلها،هفت کشتی جنگی را به کارائیب و یک کشتی دیگر را به اقیانوس آرام اعزام کرده است.ایالات متحده، نیکولاس مادورو،رئیس جمهور ونزوئلا را به رهبری یک شبکه قاچاق مواد مخدر،کارتل «خورشید»( Cartel de los Soles)، که وجودآن مورد بحث است، متهم میکند.از سوی دیگر، ونزوئلا در حال آماده شدن برای مبارزه مسلحانه است و «جنگ اعلام نشده» را محکوم میکند.طارق ویلیام صعب(Tarek William Saab)، دادستان کل این کشور،از سازمان ملل خواست تا در مورد حملات آمریکا تحقیق کند.
درواقع،افزایش حملات ایالات متحده درنزدیکی سواحل ونزوئلا،به ویژه از منظر حقوقی،سوالات زیادی را مطرح میکند.چندین کارشناس حتی مشروعیت آنها را زیر سوال بردهاند.خبرگزاری فرانسه خاطرنشان میکند که عملیات مبارزه با مواد مخدر دردریا معمولاً شامل سوارشدن به کشتی،دستگیری سرنشینان آن و توقیف محموله آن است.اما دونالد ترامپ تاکتیکی قاطع را انتخاب کرده و خدمه را به تهدید امنیت و منافع ملی ایالات متحده متهم میکند.برایان فینوکین(Brian Finucane)،مشاورسابق دولت ایالات متحده دراین زمینهها ومحقق فعلی گروه بحران بینالمللی،به خبرگزاری فرانسه گفت«به نظر میرسد که ترامپ به خود مجوزقتل خارج ازقانون را میدهد».اوادامه میدهد که این حملات«بسیار تعجبآور وبیسابقه» هستند.به گفته وی،دولت ایالات متحده«نشان نداده است که این کار قانونی بوده و حتی واقعاً سعی نکرده است ازاستدلالهای خود دراین زمینه دفاع کند».
اتهاماتی که تاکنون اثبات نشده اند
این عملیات درکارائیب،همچنین در کنگره ایالات متحده،توسط بسیاری ازقانونگذاران چپگرای مخالف،به شدت مورد انتقاد قرارگرفته است.دان بایر(Don Beyer)،نماینده دموکرات کنگره در X نوشت«رئیس جمهورهیچ حق قانونی برای کشتن مردم درآبهای بینالمللی را صرفاً براساس اتهامات اثبات نشده وبدون طی مراحل قانونی ندارد».رند پال(Rand Paul)، جمهوریخواه، به جی. دی. ونس(j.d.vance)،معاون رئیس جمهور که ازاین عملیات دفاع میکرد،حمله کرد.این سناتور نوشت«چه احساسات پست و بیفکرانهای که کشتن کسی را بدون محاکمه ستایش کنیم».کارشناسان مستقلی که توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل مأمور بررسی حملات شدهاند،از حملات نظامی«غیرقانونی» انتقاد کردند.آنها نوشتند«قوانین بینالمللی به دولتهااجازه نمیدهد که به سادگی مظنونان به قاچاق مواد مخدر را ترور کنند».این کارشناسان که از طرف سازمان ملل صحبت نمیکردند،افزودند«استفاده از نیروی بالقوه کشنده فقط درموارد مشروع«دفاع از خود یا دفاع ازدیگران دربرابر تهدید قریبالوقوع مرگ مجاز است».
نیویورک تایمز روز پنجشنبه،19 سپتامبر 2025 گزارشی ازجلسه استماع کمیته نیروهای مسلح سنا داد که چندین دموکرات درمورد اختیارات قانونی این حملات نظامی سوالاتی پرسیدند.به گفته این روزنامه، نماینده پنتاگون به آنها گفت که قادربه پاسخگویی به آنها نیست.درپایان جلسه استماع، سناتور راجر ویکر(Roger Wicker)،رئیس جمهوریخواه این کمیته از میسیسیپی گفت که دولت باید«به سوالاتی درمورد آنچه درکارائیب اتفاق افتاده است،پاسخ دهد».به گزارش نیویورک تایمز«طبق گزارشها، پروژه لایحهای درکاخ سفید درحال دست به دست درگردش است که به طور قانونی به رئیس جمهور آمریکا اجازه میدهد افرادی را که او تروریستهای مواد مخدر میداند،بکشد».به گزارش این روزنامه،این اقدام دربحبوحه بحثهای فزاینده درواشنگتن درمورداختیارات جنگی رئیس جمهور ونقش کنگره درصدور مجوز استفاده از نیروی نظامی آمریکا مطرح شد.این روزنامه اشاره میکند،کنگره تاکنون هیچ گونه درگیری مسلحانه با کارتلهای مواد مخدر را مجاز ندانسته است.
افزون براین،وال استریت ژورنال گزارش میدهد که وکلای پنتاگون نگرانیهایی را درمورد حملاتی که دونالد ترامپ به این قایقهای«بالقوه حامل مواد مخدر» دستور داده است،مطرح کردهاند.این روزنامه می افزاید که به گفته چندین وکیل این نگرانیها برتوجیه خود حملات وهمچنین پیامدهای قانونی آن برای پرسنل نظامی ایالات متحده که دراین عملیاتها شرکت دارند و میتوانند شخصاً مسئول شناخته شوند،متمرکز است.این روزنامه ادامه میدهد«برخی ازمقامات دفاعی و وکلای نظامی مشاوری حقوقی کتبی و شفاهی به تصمیمگیرندگان پنتاگون ارائه دادهاند،اما نادیده گرفته میشوند یاعمداً به حاشیه رانده میشوند».با این حال،شان پارنل(Sean Parnell)،سخنگوی ارشد پنتاگون،نگرانیهای وکلای پنتاگون را ردکرد و گفت که او«بر اساس مبانی قانونی محکمی»عمل میکند.
ترور امپریالیستی:
ترامپ در حالی که مقامات در دفتر بیضی شکل کاخ سفید در کنارش بودند،گفت«در چند دقیقه گذشته،ما به معنای واقعی کلمه یک قایق پراز مواد مخدر را نابود کردیم.آنها از ونزوئلا آمده بودند».لحظاتی بعد،مارکو روبیو،وزیرامور خارجه ایالات متحده، ویدئویی منتشر کرد که نشان میداد یک قایق کوچک دردریای آزاد منفجر شده و سپس شعلهورمیشود و سرنشینان آن کشته میشوند.ترامپ سپس مسئولیت مرگ یازده نفررا در جریان این عملیات برعهده گرفت.اگر واقعیتها درست باشند،این چیزی جز یک ترورامپریالیستی،یک مداخله مرگبار خارج ازهرگونه چارچوب قانونی نیست.
دولت مادورو درابتداء به تخریب قایق واکنشی نشان نداد.اوازطریق وزیر ارتباطات اظهار داشت که ویدئوی منتشر شده ساختهای با استفاده از هوش مصنوعی (AI) است،مونتاژی ازمارکو روبیو با هدف تشویق به تشدید تنشهای موجود بین ایالات متحده و ونزوئلا،و فراترازاینکه آیا قایق نابود شده است یا خیر،آمریکاییها چگونه تشخیص دادند که چه کسی سوارآن بوده است؟چگونه فهمیدند که حامل مواد مخدر است؟ اینها سوالاتی هستند که مطرح میشوند. ویدیوی منتشر شده، سیاه و سفید، به اندازه کافی واضح نیست که مشخص کند آیا قایق حامل حداکثر ۱۱ نفر بوده است که ترامپ ادعا میکند آنها را کشته است یا خیر،وهیچ گونه مواد مخدر قابل مشاهدهای را در داخل نشان نمیدهد.
درهرصورت،تصمیم به منفجر کردن قایقی که ظاهراً حامل مواد مخدر بوده و ازکارائیب عبور میکردبه جای توقیف ودستگیری خدمه آن،دراین نوع شرایط غیرمعمول است.بنابراین،هدف اصلی ارسال پیام مستقیم به دولت ونزوئلا بوده است.افزون براین،اگراین حقایق ثابت شود،ما با نقض جدی حقوق بشر و وحشیانهترین خشونت نظامی امپریالیستی با قتل خونسردانه چندین نفربدون هیچ گونه درگیری مسلحانه مواجه خواهیم بود.
افزون براین،این نخستین باری خواهد بود که ترامپ آشکارا به تشدید تنشهای نظامی درمنطقه پس از استقرار کشتیهای جنگی و سربازان در جنوب دریای کارائیب اشاره میکند.ما شاهد جسارت و تکبر امپریالیستی هستیم که کشتیهای جنگی را درمقابل ونزوئلا قرارمیدهد تا خود را به عنوان نیروی امپریالیستی غالب معرفی کند و قدرت نظامی خود را برای اعمال قدرت در نزدیکترین حیاط خلوت خود به رخ بکشد.تا به امروز،مشخص شده است که این عملیات توسط ایالات متحده در جنوب دریای کارائیب شامل سه ناوشکن،دو کشتی فرود،یک کشتی تهاجمی آبی-خاکی، یک رزمناو،دو زیردریایی هستهای،هلیکوپترها، هواپیماهای نظامی و بیش از ۶۰۰۰ سرباز است.واشنگتن به بهانه مبارزه با «قاچاق مواد مخدر»،ادعا میکند که هدف این عملیات از بین بردن«کارتل دو لوس سولس»( Soleils)است که گفته میشود توسط مقامات عالی رتبه ونزوئلا وخود نیکولاس مادورو رهبری میشود.دراین مورد،تناقض روایت در این واقعیت نهفته است که ترامپ دراعلامیه خود به قایقی متعلق به «ترن دآراگوآ»( Tren de Aragua ) اشاره میکند،بدون اشاره به«کارتل د لوس سولز»،سازمانی که به گفته مقامات آمریکایی،وابستگی قایق کوچک و خدمه آن را بدون هیچ مدرک یا روند قانونی به این سازمان نسبت میدهد و بدون هیچ تمایزی از نام سازمانهای جنایی (واقعی یا غیرواقعی) برای نسبت دادن ارتباطات به دولت ونزوئلا و تناقض روایت خود را نشان میدهد.همه اینها به عنوان توجیهی لفاظانه برای دخالتهای امپریالیستی تهاجمی و تهدیدات نظامی آنها عمل میکند،همانطور که ایالات متحده پیش ازاین در موارد دیگراز«جنگ با مواد مخدر» یا «مبارزه با تروریسم» به عنوان بهانهای برای حمله به کشورها و تضمین کنترل ژئوپلیتیکی واقتصادی خود استفاده کرده است.
مادورو اعلام کرده است که ونزوئلا در برابرهرگونه اقدام نظامی مقاومت خواهد کرد.او به عبث به دنبال جدا کردن سیاستهای ترامپ ازسیاستهای مارکو روبیو،وزیر امور خارجه ایالات متحده است.شاید تاکتیکی باشد. گویی این یک حمله مشترک از سوی امپریالیسم ایالات متحده نیست.مادورو اعلام میکند:«رئیس جمهور دونالد ترامپ،شما باید مراقب باشید، زیرا مارکو روبیو میخواهد دستانش را به خون آغشته کند».حقیقت این است که هم مانورهای کاخ سفید و هم اقدامات روبیو بخشی از یک استراتژی امپریالیستی هستند که با هدف افزایش فشاربر ونزوئلا با هدف کنترل نفت، طلا و منابع طبیعی ونزوئلا و آوردن راست افراطی ونزوئلا به قدرت است.
تحرکات نظامی ایالات متحده بزرگترین تحرکات نظامی در منطقه اززمان حمله به پاناما در سال ۱۹۸۹ است و آنها در حال حاضر باعث ایجاد تفرقه دآمریکای لاتین شدند.درحالی که برزیل و کلمبیا در مورد تشدید تنشها که میتواند کل منطقه رابیثبات کند،ابراز تردید کردهاند،اما دولتهای کوچک مانند گویانا(Guyana) و ترینیداد و توباگو(Trinité & Tobago) ازاین عملیات حمایت کردند. وزارت امور خارجه آمریکا هم تأیید کرده است که این اقدامات بخشی از«تعهد تزلزلناپذیر»ایالات متحده برای محافظت ازمرزهای خودو«تضمین شرایط برابربرای شرکتهای آمریکایی» است،اعترافی که منافع اساسی واقعی راآشکار میکند:دفاع ازسود و تجارت شرکتهای آن،نه حقوق وحاکمیت مردم این مناطق. مخالفت با سیاست ایالات متحده علیه ونزوئلا به هیچ وجه به معنای تأیید دولت مادورو نیست، که باید رد و با آن مخالفت شود. فقط باید ازکارگران و مردم ونزوئلا خواسته شود که حساب خود را با مادورو نه در پیوند با یک قدرت امپریالیستی یا یک اپوزیسیون راستگرا که کاملاً با ترامپیسم همسو است جدا کنند. همانطور که در مورد ماریا کورینا ماچادو(María Corina Machado) چنین است.دراین برهه بحرانی،نرم افزار کمیته نوبل درکنار سخت افزار ترامپ زمینه برافروختن جنگ داخلی بجای صلح را انتخاب کرده است.پایگاه اطلاع رسانی جایزه نوبل،کمیته نوبل نروژاز«ماریا کورینا ماچادو» بهخاطر آنچه «تلاشهای بیوقفه وی درراهاندازی جنبش دموکراتیک درونزوئلا، مقاومت دربرابر حکومت کنونی درکاراکاس و دفاع ازحقوق بشروآزادیهای مدنی» خواند،تقدیر کرد.این کمیته اعلام کرد این جایزه بهویژه بهدلیل اقدامات او دراتحاد مخالفان پراکنده ونزوئلا و بازگرداندن نهادهای دموکراتیک به کشور اعطا شد». ماریا کورینا،حامی ترامپ،رهبر مخالفان و برنده جایزه صلح نوبل کیست؟
هوگو چاوز،رئیس جمهور پیشین ونزوئلا،در سال ۲۰۱۲ طی یک گفتگوی تاریخی در مجلس ملی به او گفت«عقاب مگسها را تعقیب نمیکند.» چاوزبا اعتماد به نفس در موقعیت خود، به مخالف سیاسی خود، ماریا کورینا ماچادو، ادامه داد«شما در حدی نیستید که با من بحث کنید». سیزده سال بعد،مگس جایزه صلح نوبل را از آنِ خود کرد!این زن لیبرال ۵۸ ساله،در۱۰ اکتبر این جایزه معتبر را به خاطر مبارزهاش«برای گذار عادلانه و مسالمتآمیزازدیکتاتوری به دموکراسی» دریافت کرد! اولین کلمات او به مبارزه بیوقفهاش که بیش از بیست سال برای سرنگونی نیکولاس مادورو و چاویسم در ونزوئلا انجام داده وفادار بود«ما پیروز خواهیم شد.»او دختر یک سرمایه دار صنایع فلزات است که شرکتهایش توسط چاوز ملی شده بود، این ضد کمونیست دو آتشه توسط مطبوعات غربی به عنوان "بانوی آهنین کاراکاس" معرفی میشود.او پیش ازاین،جایزه واسلاو هاول را که توسط شورای اروپا در سپتامبر ۲۰۲۴ اعطا میشود و مدافعان حقوق بشر را به رسمیت میشناسد،دریافت کرده بود.همچنین جایزه ساخاروف،بالاترین جایزه حقوق بشر اتحادیه اروپا را در اکتبر ۲۰۲۴ دریافت کرد.او درپیامی به زبان انگلیسی در حساب کاربری X خود نوشت،جایزه خود را «به مردم رنجدیده ونزوئلا و به رئیس جمهورترامپ به خاطر حمایت قاطع اوازآرمان ما» تقدیم می کند.
در نهایت،پس ازاعلام ترامپ واستقرارنیروی نظامی درکارائیب،بار دیگر به نظر میرسد که زیر پوشش "مبارزه با قاچاق مواد مخدر"، سیاستی ازغارت،سلطه و کنترل ژئوپلیتیکی نهفته است.امپریالیسم آمریکا به دنبال تقویت سلطه خود در منطقه و انقیاد از طریق استفاده اززور برای تصرف منابع ونزوئلا است.درمواجهه با این تهاجم،تنها راه خروج سازماندهی مستقل کارگران و مردم آمریکای لاتین،در رد دخالت امپریالیستی و رژیمهای سرمایهداری محلی است که تسلیم آن میشوند. ورود نظامی آمریکا به منطقه کارائیب ادامه گسترش دامنه سیاستهای امپریالیستی است که پیش از این ما شاهد نمایش و آماده سازی حملات نظامی به عراق و پیامدهای جنائی دراین کشور و منطقه خاورمیانه و خاورنزدیک بودیم.جورج دبلیو بوش درسال 2001 صدام حسین را به داشتن سلاحهای کشتار جمعی و ارتباط با القاعده متهم کرده بود تا رمینه حمله به عراق در راستای «تثبیت» نظم نوین جهانی وتغییر نقشه و صدرو دموکراسی بود.
جایزه برای دستگیری و یا قتل یک رئیس جمهور
رئیس جمهور ونزوئلا که توسط دونالد ترامپ به رهبری یک "کارتل مواد مخدر" متهم شده است، به مدت پنج سال از سوی دولت ایالات متحده برای سراو 20میلیون دلارجایزه تعیین شده بود و ماه گذشته برای دستگیری او به 50 میلیون دلار افزایش یافت.این اقدامات جنایتکارانه پیش از این درفرهنگ مسلط آمریکا در فیلمهای وسترن دیده می شد.
۴.۵ میلیون شبهنظامی «مسلح و آماده اقدام»
کاراکاس که در ابتدا با استناد به تصاویر تولید شده توسط هوش مصنوعی، واقعیت حمله به قایق ونزوئلایی را زیر سوال برد، پس از آن که تهدید حمله آمریکا را مطرح کرد،از بسیج ۴.۵ میلیون شبهنظامی «مسلح و آماده اقدام» برای تضمین «دفاع از قلمرو ملی» خودخبر داد و مشروعیت حملات را زیرسوال برد.به ویژه از طریق وزیر کشورخود، دیوسدادو کابلو (Diosdado Cabello)«اعدام فراقضایی» آمریکا را محکوم کرد.این وزیر با برجسته کردن تناقضی که به اعتقاد او درقدام عملیات نظامی در کارائیب وجوددارد،در حالی که «هیچ اقدام موثری علیه کارتلهای مواد مخدردرخاک ایالات متحده انجام نمیشود».او از کنگره ایالات متحده خواست تا هزینه وهدف واقعی استقرار نظامی دستور داده شده توسط کاخ سفید دردریای کارائیب را بررسی کند. او همچنین در پاسخ به بیانیه سازمان ملل که«نگرانی» خود رااز«تنشها بین کاراکاس و واشنگتن» ابراز کرده بود،از سازمان ملل خواست تا به این وضعیت به شیوهای متفاوت و فوری برخورد کند.همانطور که بسیاری ازصداها و وزارتخانههای امور خارجه در شبه قاره انجام دادهاند،«محاصره ایالات متحده علیه ونزوئلا» را محکوم کند،کشوری که ده سال است تحت فشار تحریمهای اقتصادی یکجانبه ایالات متحده قرار دارد».
آیا یک پایگاه نظامی آمریکایی به زودی به اکوادور باز خواهد گشت؟
مارکو روبیو،وزیر امورخارجه آمریکا پس از سفرخود به مکزیک، جایی که قول داد ایالات متحده حملات خود را علیه کارتلهای مواد مخدر تشدید خواهد کرد و درعین حال به کلودیا شینباوم، رئیس جمهور مکزیک،اطمینان داد که به حاکمیت او احترام گذاشته خواهد شد،از اکوادور بازدید کرد.اکوادور به رهبری دانیل نوبوآ(Daniel Noboa)،دیکتاتور مستبد که آوریل گذشته به طرز مشکوکی دوباره انتخاب شد،میخواهد توافقنامههای همکاری امنیتی با ایالات متحده را«برای مبارزه باخشونت قاچاق موادمخدر»منعقد کند.در حالی که دولت دانیل نوبوآ میخواهد اجازه بازگشت پایگاههای نظامی خارجی به خاک خود را بدهد، چیزی که در زمان دولت رافائل کورئا(Rafael Correa) (2007-2017) از نظر قانونی غیرممکن شده بود.خانم گابریلا سامرفلد(Gabriela Sommerfeld)،وزیر امور خارجه اکوادور،اول سپتامبر با اعلام اینکه "ممکن است"واشنگتن دراین کشور آمریکای جنوبی حضور امنیتی برقرار کند،سفر همتای آمریکایی خود را آماده کرده بود.
دونالد ترامپ پیش از وعده ۵۰ میلیون دلار برای دستگیری مادورو،حلقه محاصره دور او را تنگتر کرده بود.در سال ۲۰۱۹، پس ازانتخابات جنجالی نیکولاس مادورو،ایالات متحده تحریم را برنفت ونزوئلا اعمال کرد و خرید آن را برای هر شرکت آمریکایی ممنوع کرد. اما با بازگشت دونالد ترامپ به قدرت،تنش علیه نیکولاس مادورو افزایش یافت.
چندین رسانه آمریکایی گزارش میدهند که پنتاگون همچنین قصد دارد ۴۰۰۰ تفنگدار دریایی را به کارائیب، نزدیک سواحل ونزوئلا، اعزام کند.در ۱سپتامبر،نیکولاس مادورو استقرار کشتیهای جدید در نزدیکی کشورش را محکوم کرد«ونزوئلا با بزرگترین تهدیدی که قاره ما در ۱۰۰ سال گذشته دیده است،روبرو است.نیروهای نظامی آمریکا، ونزوئلا را هدف قرار دادهاند. این یک تهدید غیرقابل توجیه،غیراخلاقی،کاملاً جنایتکارانه و خونین است».در پاسخ به این تهدیدات مادورو ازاستقرار ۴.۵ میلیون شبهنظامی «برای تضمین پوشش کل قلمرو» خبر داد و اتباع خود را به پیوستن به نیروهای ذخیره تشویق کرد. دراول سپتامبر مادورو تعداد شبهنظامیان خود را به «۸.۲ میلیون» نیرو ارزیابی کرد.نیروی دریایی و پهپادهای نظارتی نیز درآبهای سرزمینی مستقر شدهاند.کاراکاس با هشدار نسبت به تلاش برای«تغییر رژیم»،احتمال فرود آمدن ایالات متحده بر فراز شهروندانش را مطرح میکند. اوادعا میکند که ونزوئلا آماده«مبارزه مسلحانه برای دفاع از قلمرو ملی خود» است. با این حال،ایالات متحده هرگز علنا تهدید به حمله به ونزوئلا نکرده است.
ولادیمیر پادرینو لوپز(Vladimir Padrino Lopez)، وزیر دفاع،هرگونه مسئولیتی را در قبال حمله ادعایی به کشتی گویانا که آن را«جعلی» توصیف میکند،رد میکند. این وزیر افزود که دولت گویانا به دنبال تشویق یک «جبهه جنگ» است.
همسایگان ونزوئلا چه فکر میکنند؟
طی یک اجلاس مجازی فوقالعاده، کشورهای عضو اتحاد بولیواری برای قاره آمریکا (ALBA) عملیات ایالات متحده را محکوم کردند.آنها دربیانیهای مشترک اظهار داشتند«استقرار نظامی ایالات متحده درآبهای کارائیب،تحت پوشش عملیات مبارزه با مواد مخدر،تهدیدی برای صلح و ثبات در منطقه است». اما این موضع درآمریکای لاتین مورد اجماع نیست. زیرا گویانا، یک کشور کوچک و همسایه ونزوئلا،«شلیک گلوله »از ونزوئلا به یکی از کشتیهایش که برگه های انتخاباتی را به اسسکیبو(Essequibo )،منطقهای موردمناقشه با ونزوئلا،منتقل میکرد،محکوم کرد وحمایت خود را ازاستقرار نظامی ایالات متحده ابرازکرده است.عرفان علی، رئیس جمهور گویانا، اعلام کرد«ما از هر چیزی که هرگونه تهدیدی را برای امنیت ما از بین ببرد،حمایت خواهیم کرد، همه ما باید برای مبارزه با جرایم فراملی ومبارزه با قاچاق مواد مخدر متحد شویم.».اوافزود که از«تمام تلاشها برای اطمینان ازاینکه این منطقه همچنان منطقه صلح باقی بماند»حمایت میکند.
عرفان علی،رئیس جمهوری گویانا،از مهاجران مسلمان هند است. گویانا مستعمره سابق بریتانیا.عرفان علی هم رهبر حزب کارگر،شعبه ناخلف حزب کارگر بریتانیاست.عرفان علی،رئیس دولت گویانا،روز چهارشنبه،۳سپتامبراعلام کرد که درانتخابات ریاست جمهوری این کشور کوچک آمریکای جنوبی که دارای بزرگترین ذخایر نفتی سرانه درکره زمین است،پیروز شده است.اودریک بیانیه تلفنی کوتاه گفت«اعداد مشخص هستند.حزب چپ میانه او (PPP/Civic) پیروزی قاطعی به دست آورد.ما اکثریت بزرگی داریم و آمادهایم تا کشور را به جلو ببریم».اما این پیروزی مورد اختلاف با اپوزیسیون راست ترامپیست،عزرالدین محمد(Azruddin Mohamed) و استقلال طلبانه مخالف سیاست کنونی عرفان علی است.این رهبر ۴۵ ساله چپ میانه قول داده است که به لطف ثروت نفتی، ۸۵۰ هزار خانواراین کشور را ازفقر نجات دهد.او همچنین باید مسئله دشوار اسکیبو،منطقهای با خاک غنی که همسایه غولپیکرش، ونزوئلا، ادعای مالکیت آن را دارد،مدیریت کند.
به دلیل ثروت تازه کشف شده(..)،جهان به گویانا چشم دوخته است(..)جیسون کارتر،رئیس هیئت نظارت مرکز کارتر، گفت «گویانا به زودی به کشوری ثروتمند تبدیل خواهد شد و پرسش اینست که آیا این کشور ثروتمندی خواهد بود که ساکنان آن فقیر هستند یا اینکه کشوری ثروتمند خواهد بود که بر پایه دموکراسی بنا شده و مردم را از سیستم حذف نمیکند».
درآمدهای نفتی بودجه دولت در پنج سال چهار برابرشد (۶.۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵) و قویترین رشد اقتصادی در آمریکای لاتین (۴۳.۶ درصد در سال ۲۰۲۴) را به خود اختصاص داده است.انتظار میرود این رشد در سال ۲۰۲۵ از دو رقمی فراتر رود. گویانا که تولید نفت را در سال ۲۰۱۹ آغاز کرد،امیدوار است تولید خود را از ۶۵۰ هزار بشکه در روز به بیش از یک میلیون بشکه تا سال ۲۰۳۰ افزایش دهد.بنا بر مجله«اطلاعات انرژی» درمنطقه مورد مناقشه با ونزوئلا 11 میلیارد بشکه نفت تخمین زده می شود.
نام رسمی: جمهوری تعاونی گویانا،نوع حکومت: جمهوری پارلمانی
مذاهب: ۵۷٪ مسیحی (آنگلیکان، ادونتیست و کاتولیک)، ۳۳٪ هندو، ۹٪ مسلمان
سیاست داخلی
صحنه سیاسی گویانا با یک سیستم دو حزبی قوی مشخص میشود، که از ویژگیهای میراث بریتانیایی آن سرچشمه میگیرد. با این حال،این شکاف قومی است تا ایدئولوژیک.از یک سوPNCR،رهبرائتلاف مخالف APNU، که از زمان استقلال در سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۹۲ در قدرت بود،وجود دارد که پایگاه انتخاباتی آن عمدتاً آفریقایی-گویانی است.از سوی دیگر، PPP/C، که از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۵ و دوباره از سال ۲۰۲۰ در قدرت بود، توسط جمعیت هندو-گویانی (تقریباً ۴۰٪ از جمعیت گویانا، در مقایسه با ۳۰٪ برای آفریقایی-گویانیها، با ۱۰٪ آمریکاییها) حمایت میشود. تقریباً ۲۰٪ از گویانیها به عنوان "مختلط" طبقهبندی میشوند.
سیاست خارجی
گویانا،تنها کشور انگلیسی زبان درمنطقه و عضو کشورهای مشترک المنافع،کشوری منحصر به فرد درقاره آمریکای جنوبی است.این کشور به دلیل اختلافات ارضی بر سررودخانه اسکیبو،روابط دشواری با ونزوئلا دارد.این اختلاف به دوران استعمار برمیگردد،در پایان سال ۲۰۲۳ با برگزاری همهپرسی توسط کاراکاس برای ادعای حاکمیت ونزوئلا بر این منطقه غنی از هیدروکربن تشدید شد.
پس ازشکست تلاشهای دبیرکل سازمان ملل متحد،گویانا موضوع را به دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) ارجاع داد که خود را صالح اعلام کرد(حکم دیوان در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۰صادر شد).دیوان بینالمللی دادگستری از ۱۷ تا ۲۲ نوامبر ۲۰۲۲ جلسات استماع برگزار کرد تا به اعتراضات اولیه ونزوئلا در پروندهای که به عنوان پرونده مربوط به حکم داوری ۳ اکتبر ۱۸۹۹ (گویانا علیه ونزوئلا) شناخته میشود،رسیدگی کند.انتظار نمیرود تصمیم نهایی دیوان بینالمللی دادگستری زودتر ازسال ۲۰۲۶ صادر شود.آغاز فراخوانهای گویانا برای مناقصه درآگوست ۲۰۲۳ برای بلوکهای نفتی فراساحلی منجر به تنشهای جدید با ونزوئلا شده است.ونزوئلا تصمیم گرفت که در این مورد همهپرسی برگزار کند تا مشروعیت رودخانه اسکیبو به عنوان یک ایالت فدرال جدید ونزوئلا را تعیین کند.در پاسخ، گویانا از دیوان بینالمللی دادگستری درخواست «اقدامات موقت» کرد.دراول دسامبر،دیوان بینالمللی دادگستری ازهردو کشورخواست ازهرگونه اقدامی که میتواند وضع موجود را تضعیف کند و منجربه تشدید تنش شود،خودداری کنند.در سوم دسامبر 2024،ونزوئلا همهپرسی را برگزار کرد. پس از این رأیگیری، ونزوئلا دستور انتقال مجوزهای بهرهبرداری از نفت را صادر کرد.به لطف بازیگران منطقهای در دسامبر ۲۰۲۳، تنشزدایی رخ داد.
گویانا به ویژه پس ازاعلام کمپانی نفتی فرانسوی توتال انرژی TotalEnergies دراکتبر ۲۰۲۴مبنی بر سرمایهگذاری ۱۰.۵ میلیارد دلاری برای بهرهبرداری ازیک بلوک نفتی فراساحلی درآبهای سورینام،تمایل خود را برای حمایت از سورینام در توسعه صنعت نفت خود ابراز کرده است.روابط اقتصادی با ایالات متحده به دلیل نقش شرکتهای آمریکایی در بهرهبرداری از میادین نفتی بسیار نزدیک است: اکسون موبیل با ۶ پروژه در حال انجام،اکثراین اکتشافات را رهبری میکند.شرکتهای آمریکایی نیز درنوسازی وتوسعه نیروهای مسلح گویانا مشارکت دارند.سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در ژوئیه ۲۰۲۳،منافع اقتصادی و استراتژیک (به ویژه امنیتی و نظامی) بین دو کشور را برجسته کرد.در طول بحران اسکیبو، بلینکن،وزیر امور خارجه دولت بایدن،حمایت "بیچون و چرای" واشنگتن از حاکمیت ارضی گویانا را تکرار کرد. بیل کلینتون، رئیس جمهورسابق هم،در ۲۵ و ۲۶مارس برای شرکت در مجمع کارائیب متحد که توسط اتاق بازرگانی جمهوری دومینیکن-گویانا برگزار شد،از جورج تاون،پایتخت گویانا بازدید کرد.با روی کار آمدن دولت جدید ترامپ در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵،رئیس جمهوری گویانا،عرفان علی با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا که درزمان سناتوری از فلوریدا،حمایت خود را از گویانا در برابر ونزوئلا ابراز کرده بود،دیدار کرد. مارکو روبیو درسفر خود به گویانا در ۲۷مارس ۲۰۲۵، با امضای یادداشت تفاهمی(MOU) برای تقویت همکاری نظامی،حمایت ایالات متحده ازنیروهای مسلح گویانا را مجدداً تأیید کرد.او همچنین اقدامات بیثباتکننده کاراکاس را محکوم کرد و باردیگر تأکید کرد که واشنگتن هرگز ازدفاع از حاکمیت گویانا دست نخواهد کشید.
چین همچنین درگویانا حضور دارد و در تأمین مالی زیرساختهای انرژی و جادهای مشارکت میکند.گروه معدنی بوسای (Bosai Mineral Group)،یک میلیارد دلار برای افتتاح یک کارخانه بوکسیت سرمایهگذاری کرده است. گویانا در حال خرید هواپیمای نظارتی دریایی Y12 است که توسط شرکت چینی CATIC تأمین میشود.شرکتهای چینی تقریباً 20٪ از مجوزهای عملیاتی برای سایتهای نفتی را دراختیار دارند.رئیس جمهورعرفان علی،به همراه یک هیئت تجاری بزرگ، در ژوئیه 2023 سفری رسمی به چین داشت و پس از آن با همتای چینی خود،شی جین پینگ گفتگو کرد. دو رهبر تعهد خود را برای تقویت همکاریهای استراتژیک و اقتصادی ابراز کردند.
روابط با اتحادیه اروپا.اتحادیه اروپا-کاریفوروم (UE-CARIFORUM)و استراتژی مشارکت مشترک اتحادیه اروپا-کارائیب است. اتحادیه اروپا درسال 2020، 30 تا 35 درصد ازصادرات اصلی شکر گویانا را تشکیل میداد.افزون براین،این کشور به همراه سورینام،یکی ازتنها دوعضو ازقاره آمریکا در سازمان همکاری اسلامی (OIC) است. اقتصاد گویانا با بهرهبرداری از منابع هیدروکربنی کشفشده در سال ۲۰۱۵ هدایت میشود که منجر به تحولی شتابان در توسعه آن شده است.در حالی که تا همین اواخر،گویانا دومین کشور با کمترین درآمد سرانه در آمریکای جنوبی (۴۶۴۸ دلار درسال ۲۰۱۸) بود به یکی از جذابترین قطبهای منطقه تبدیل شده است.بنابراین، این کشور دومین ذخایر بزرگ سرانه نفت در جهان را دارد. تولید فعلی آن ۶۴۰ هزار بشکه در روز است و مقامات قصد دارند تا سال ۲۰۲۷ به ۱.۲ میلیون بشکه در روز برسند و درآمدی معادل ۳.۶ میلیارد دلار در سال ایجاد کنند.اقتصاد غیرنفتی در سال ۲۰۲۲ رشد ۱۱.۵ درصدی را ثبت کرد.
وضعیت گفتگو بین ونزوئلا و گویانا در باره اسکویبا چگونه است؟
Esequiba، که با نام Territorio Esequiboدر گویانا یا در ونزوئلا، Zona en reclamación نیز شناخته میشود، نامی است که به بخش غربی گویانا داده شده است که بین مرز شناخته شده بینالمللی بین دو کشور و رودخانه Essequibo است. این سرزمین با مساحت ۱۵۹۵۰۰ کیلومتر مربع،در جمهوری تعاونی گویانا گنجانده شده است که تقریباً هفت دهم از خاک و یک ششم ازجمعیت آن را تشکیل میدهد.ونزوئلا بر اساس توافقنامه ژنودر ۱۷فوریه ۱۹۶۶ ادعای حاکمیت برآن را دارد. نقشههای ونزوئلایی از ونزوئلا،موقعیت گویانا اسکیبورا به عنوان Zona en Reclamación نشان میدهند.
کشف منابع و استعمار
نام رودخانه اسکیبو ازنام خوان د اسکویول،افسر دیهگو کلمب،پسرارشد کریستف کلمب و وارث نایبالسلطنه اسپانیا،گرفته شده است که دردهههای اول قرن شانزدهم منطقه راکشف کرد. تلفظ آن با گذشت زمان و با پذیرش توسط جمعیتهای سرخپوست آمریکایی و اروپایی منطقه تکامل یافت.بریتانیا رودخانه اسکیبو راکه ونزوئلا آن را مرزشرقی خود میداند،ترسیم کرد.قلمرو گویانا اسکیبوامروزی،واقع درمرزهای ونزوئلا و مستعمرات هلندی استانهای متحد اسکیبو،دمرارا(Demerara) و بربیس (Berbice)،است که بعداً توسط بریتانیا فتح و تحت نام گویانا بریتانیا متحد شدند،در نقشههای ونزوئلا در اوایل قرن نوزدهم ظاهر شد.با این حال،دسترسی به این منطقه که ازجنگلها،کوههای مرتفع تپوی(tepuy) و ساوانای روپونونی(savane rupununi) در منتهیالیه جنوب تشکیل شده بود،دشوار و به خوبی شناخته شده نبود. جمعیت آن تقریباً منحصراً ازبومیان «سرخپوست»آمریکایی است.
از نظرتاریخی این سرزمین بخش جداییناپذیر ونزوئلا بود که در سال ۱۸۱۱ استقلال خود را به دست آورد،اما این مناطق ناشناخته و استعمار نشده بودند.در سال ۱۸۴۰،با سوءاستفاده از مشکلات این کشور جوان در کنترل مرزهایش،بریتانیا این منطقه را تصرف کرد وآنرا به مستعمره گویانا خود ضمیمه کرد.الحاقی که هرگز توسط ونزوئلا به رسمیت شناخته نشد. خطوط مستعمره بریتانیا در سال ۱۸۴۱ به درخواست مقامات بریتانیایی توسط رابرت هرمان شومبورگ، محقق پروسی،ترسیم شد.او ماموریت خود را به پایان رساند و نقشهای را ترسیم کرد که مرز شرقی فعلی را نشان میداد،مرزی که گویانا آن را متعلق به خود میداند وبه عنوان "خط شومبورگ" شناخته میشود.امروزه این ترسیم مرز جانبدارانه همچون دیگرخطوط استعماری و امپریالیستی درقاره آفریقا،خاورمیانه.. منجر به درگیریهایی شد که از یک سو ابرقدرتها درمصاف برای عقب راندان رقبای اقتصادی ـ سیاسی کشورهای نوظهورازطریق قدرت نظامی تلاش می کنند،از سوی دیگربرآمد جنبشهای ملی گرایی وعدالتخواهانه در مقابل ابر قدرتها گسترش می یابند.
بنا به ارزیابی مجله انرژی نیوز (energynews) به تاریخ 16سپتامبر 2025،نفت و گاز تا سال ۲۰۵۰ همچنان درترکیب انرژی جهانی غالب خواهند بود.رهبران صنعت انرژی در مواجهه با تقاضای جهانی روبه رشد برای برق،روی یک استراتژی «همه جانبه»حساب میکنند که درآن نفت و گاز تا سال ۲۰۵۰همچنان ۵۰ درصد ازنیازهای جهانی را تأمین خواهند کرد.به گفته چندین مدیر و متخصص که در یازدهمین سمپوزیوم سالانه مرکز انرژی کیبیلی هاچینسون(Kay Bailey Hutchison) گرد هم آمده بودند،سوختهای فسیلی،به ویژه نفت و گاز طبیعی،حداقل تا سال ۲۰۵۰ همچنان نقش محوری درتأمین انرژی جهانی خواهند داشت.تقاضای روزافزون برای مراکز داده ها و برق درکشورهای نوظهور،رویکردی گسترده ترکیب انرژی را میطلبد.
نفت، کودتای سیاسی، گزینه نظامی توافق دو جانبه چهار سوال درباره آینده درگیری بین گویانا و ونزوئلا
پس اافزایش تنشها بر سرالحاق احتمالی دو سوم خاک گویانا توسط ونزوئلا،رهبران دو کشور دردیداری در ۱۴دسامبر2024، کاهش تنش راانتخاب کردند. این وضع موجود هیچ چیزی را حل نکرد و سوالات متعددی را در مورد آینده روابط بین این دو کشور نفتخیز مطرح میکند.
داوری پاریس در سال ۱۸۹۹
ونزوئلا که از سال ۱۸۱۱از امپراتوری استعماری اسپانیا مستقل شد، برای دفاع از پرونده خود به دولت ایالات متحده که درآن زمان دکترین مونرو راپذیرفته بود و دخالت قدرتهای اروپایی درقاره آمریکا را رد میکرد،مراجعه کرد.بنابراین درسال ۱۸۹۹ یک دادگاه داوری درپاریس تشکیل شد که دو آمریکایی را به نمایندگی از منافع ونزوئلا دربرابر دوبریتانیایی تحت نظارت یک قاضی روسی قرار داد.تصمیم گرفته شد که سرزمینهای غرب اسکیبو به بریتانیا بازگردانده شود.این راه حل «تحمیلی پذیرفته شد» و یک کمیسیون مشترک موظف به تعیین مرز زمینی شد.
فعال شدن مجدد درگیری در سال ۱۹۶۳
در سال ۱۹۶۳همزمان با حرکت در مستعمرات بریتانیا، گویانا،به سمت استقلال رفت و صداهایی در ونزوئلا شنیده شد که خواستاربازگشت این منطقه تحت حاکمیت ونزوئلا بودند وازدولت وقت میخواستند قبل ازاستقلال گویانا از بریتانیا اقدام کند، زیرا بازیابی این سرزمین میتوانست بعداً دشوارتر شود.دولت ونزوئلا سپس داوری پیشین را باطل اعلام کرد و استدلال نمود که آمریکاییها نماینده کشورشان نبودهاند.موضع ونزوئلا بر اساس شهادت پس ازمرگ یک وکیل آمریکایی بود که فشار سیاسی اعمال شده توسط بریتانیا بر قضات راآشکار میکرد.در آستانه استقلال گویانا در سال ۱۹۶۶،بریتانیا و ونزوئلا در ۷فوریه توافق ژنو را امضا کردند و توافق کردند که یک کمیسیون مشترک با وظیفه یافتن راهحلی برای اختلاف ظرف چهار سال ایجاد کنند.با این حال،این توافق نتوانست هیچ نتیجه قطعی به بارآورد.بنابراین،تصمیم گرفته شد که پروتکل دربندر اسپانیایی در سال ۱۹۷۰ در ترینیداد و توباگو امضا شود تا ادعاها را مسدود کرده و بحثها را به مدت دوازده سال تمدید کند.در سال ۱۹۸۲،درپایان این دوره، ونزوئلا تصمیم گرفت پروتکل را تمدید نکند و موضوع را به سازمان ملل متحد ارجاع داد که در سال ۲۰۰۶ به دبیرخانه کل سازمان ملل متحد ارائه شد.درنوامبر ۲۰۰۷،یک حادثه مرزی با حمله حدود چهل سرباز ونزوئلایی به قلمرو مورد مناقشه رخ داد.درگیری بین ونزوئلا و گویانا برسر کنترل رودخانه اسکیبو بین ۴ تا ۱۶ ژانویه ۲۰۱۹،زمانی که گروه لیما مادهای را درمحکومیت مداخله نظامی ونزوئلا درقلمرو گویانا گنجاند،دوباره شعلهور شد.اکثر کشورها با حذف این بند (ماده ۹) موافقت کردند، زیرا معتقد بودند که موضعگیری در یک درگیری با میانجیگری سازمان ملل وظیفه آنها نیست.
همهپرسی ۲۰۲۳ ونزوئلا
ونزوئلا درتاریخ 3 دسامبر 2023 همهپرسی برای الحاق سرزمین اسکیبو سرشار از نفت برگزار میکند و مدعی«حقوق مسلم ونزوئلا و مردم آن بر سرزمین اسکیبو» است.گویانا سپس درخواستی رابرای جلوگیری از این همهپرسی به دیوان بینالمللی دادگستری درلاهه ارائه داد.این تصمیم تنشهای دیپلماتیک چند صد ساله را تشدید و اعتراضات گویانا و نگرانیهایی را درمورد پیامدهای نظامی به دنبال دارد.رئیس جمهورگویانا در تلویزیون اعلام کرد که ارتش برای مقابله با ادعاهای سلطهجویانه و ناقض قوانین بینالمللی ونزوئلا«در آمادهباش کامل» است.در حالی که بریتانیا وایالات متحده حمایت کامل خود را ازگویانا اعلام کردند.
در 14 دسامبر 2023،اجلاسی بین رئیس جمهور گویانا،عرفان علی، وهمتای ونزوئلایی او،نیکولاس مادورو، درسنت وینسنت و گرنادا برگزار شد.پس ازاین اجلاس،دو کشور مواضع خود را حفظ کردند اما طبق یک بیانیه مشترک، توافق کردند که "از زور استفاده نکنند" و«در گفتار و کردار ازتشدید هرگونه درگیری خودداری کنند».در مارس 2024، ونزوئلا قانونی را تصویب واسکیبو را به عنوان یک ایالت فدرال تشکیل دهنده ونزوئلا تعیینکرد.
وضعیت فعلی
گنجاندن اسکیبو درقلمرو گویانا درقانون اساسی آن کشور،مورخ 1980 و اصلاحشده در 1996،است که تصریح میکند«قلمرو کشور شامل مناطقی است که بلافاصله پس ازتأسیس این قانون اساسی به همراه سایر مناطقی که پارلمان آنها رابخشی ازقلمرو کشوراعلام کرده است،درمنطقه واگذار شده به گویانا گنجانده شدهاند».ازسوی دیگر،ونزوئلا درماده 10قانون اساسی 1999 خوداعلام میکند که«قلمرو وسایر مناطق جغرافیایی جمهوری،مناطقی هستند که قبل اآغاز تحولات سیاسی ونزوئلا در 19 آوریل 1810شامل اصلاحات ناشی ازمعاهدات و داوریهایی که باطل و بیاعتبار اعلام نشدهاند،بامالکیت کل ونزوئلا مطابقت دارند.».
چه کسی نفت ونزوئلا را میخرد؟
درمیان بزرگترین خریداران نفت ونزوئلا،چین رتبه اول را دارد.پکن روزانه تقریباً 500000 بشکه نفت خام ونزوئلا را وارد میکند.تهدیدات ترامپ به خریداران نفت روسیه،ونزوئلا،ایران ..فقط ناشی ازاختلافات سیاسی نیست بلکه ناشی از جنگ اقتصادی هم می باشد. محصور و محدود کردن صادرات به رقبای اقتصادی چین،هند و اروپا را همراه دارد که ازیک سو،کشورهای صادر کننده را محروم ازدرآمد نفتی و تضعیف می کند،و ازسوی دیگر هزینه های تولیدرا افزایش ودامنه بازارهای صادراتی چین را هدف می گیرد.خوشبختانه اینگونه تمهیدات کهنه امپریالیستی درعصر خودساخته نئولیبرالیسم پایدار نیست. حلاصه اینکه زیر پوشش حملات علیه قایق های قاچاق:سرنگونی دولت ونزوئلا وبه قدرت رساندن راست افراطی همسو با ترامپ و محروم کردن روسیه؛چین،ایران .. و کشورهای همسو با راستاهای«چپ»،پایان دادن به مناقشات تاریخی قلمرویی به سود گویانا. با یک تیر چند نشانه.
قوانین بینالمللی هرگزتا این حد مورد تمسخر و پایمال قرارنگرفتهاند.زور و تحقیرجان انسانها اکنون به قاعده تبدیل شده است.اعلان جنگ آمریکا علیه ونزوئلا و دیگر مناطق جهان ازبرخی جهات، ظهور ارتجاعیترین،برتریطلبانهترین و تاریکاندیشانهترین ایدههایی است که جوامع ما را فرا گرفته است.
حسن نادری
13 اکتبر 2025= 21 مهر 1404