عصر نو
www.asre-nou.net

بیانیه‌ی جمعی ازجمهوری‌خواهان داخل ایران

چشم‌انداز ایران دموکراتیک» به مناسبت سالگرد جنبش «زن، زندگی، آزادی»

در تشریح و تفصیل محور احترام به حریم خصوصی و آزادی‌های فردی
Mon 15 09 2025

بی‌شک آزادی‌های فردی و صیانت همه‌جانبه از حریم خصوصی یکایک افراد جامعه از ستون‌های‌ اصلی کرامت انسانی و زندگی آزاد به شمار می‌روند؛ جامعه‌ای که در آن انسان‌ها حق انتخاب آزادانه‌ی باور، پوشش، سبک زندگی، تحصیل، شغل و ارتباطات خود را نداشته باشند، جامعه‌ای است که آزادی از آن رخت بربسته و انسان صرفاً به ابزاری در دست قدرت تقلیل یافته است. از این بابت بدون احترام به حریم خصوصی، نه آزادی بیان واجد معنا خواهد بود و نه مشارکت سیاسی؛ چرا که نخستین عرصه‌ای که انسان باید در آن آزاد باشد، عرصه‌ی خصوصی و فردی اوست. از همین رو، پاس‌داشت آزادی‌های فردی و صیانت از حریم خصوصی افراد در برابر دخالت حکومت، از بنیادی‌ترین اصول هر گونه نظم دموکراتیک به شمار می‌‌رود.

اکنون، سه سال از جنبش «زن، زندگی، آزادی» که با جان باختن #مهسا_امینی آغاز شد می‌گذرد؛ جنبشی با خروش جمعی همه‌ی زنان و مردانی که از تحمیل حجاب اجباری و از به انقیاد کشیده‌شدن ساحت زیست اجتماعی و خصوصی به تنگ آمده بودند.

این در حالی است که همچنان در ایران امروز «حجاب اجباری» به نماد بارز سلطه‌ی ایدئولوژیک بر جامعه بدل شده است؛ ابزاری برای کنترل اراده، بدن، ذهن شهروندان و به خصوص زنان. دخالت در روابط خانوادگی و خصوصی، سانسور بخش فرهنگ و هنر، شنود و فیلترینگ ارتباطات دیجیتال و حتّی نفوذ امنیتی در کوچک‌ترین ابعاد زندگی مردم، عرصه فردی را از هرگونه امنیت تهی نموده است.

این سرکوب فقط واجد بعدی فرهنگی و اجتماعی نیست، بلکه ابعاد اقتصادی و معیشتی نیز یافته است. مسدودسازی حساب‌های بانکی و سیم‌کارت‌ها، محرومیت از تحصیل و اشتغال و فشارهای شغلی و معیشتی علیه معترضان و کنشگران در کنار محکومیت‌ها و سرکوب‌های قضایی، به ابزارهایی غیرقانونی برایِ تنبیه و مرعوب‌سازی شهروندان بدل شده است. این مجموعه اقدامات به وضوح استقلال فردی و کرامت انسانی یکایک افراد جامعه را نشانه گرفته‌اند.

در برابر این نظم سرکوبگر، ما جمهوری‌خواهان داخل ایران با تأکید بر اصل پنجم بیانیه‌ی «چشم‌انداز ایران دموکراتیک» صراحتاً اعلام می‌داریم: «احترام به حریمِ خصوصی و آزادی‌های فردی تمامی شهروندان» اصلی اساسی و بی‌خدشه خواهد بود و این اصل در جمهوری دموکراتیک مطلوب ما، چنین معنا و ترجمانی خواهد داشت:

۱. حقّ انتخاب آزاد پوشش و سبک زندگی:
هر شهروند آزاد است پوشش، شیوه‌ی زیست، روابط شخصی و باورهای خود را بدون اجبار انتخاب کند. هیچ قانون یا نهادی حقِّ تحمیل الگوی واحد بر زندگی مردم را نخواهد داشت.

۲. صیانت کامل از حریم خصوصی شهروندان:
خانه، خانواده، ارتباطات و فضای دیجیتال شهروندان از هرگونه تعرض، شنود، فیلترینگ یا دخالت حکومتی مصون خواهد بود.

۳. آزادی اندیشه، عقیده و هویت فردی:
هیچ فردی به دلیل باور یا بی‌باوری، انتخاب فرهنگی یا هویت جنسی و جنسیتی خود مورد تعقیب، تبعیض یا محرومیت قرار نخواهد گرفت.

۴. برابری کامل جنسیتی:
زنان و مردان در همه عرصه‌های فردی و اجتماعی حقوقی برابر خواهند داشت و تمامی قوانین و سیاست‌های تبعیض‌آمیز لغو خواهند شد.

۵. لغو قوانین و سیاست‌های محدودکننده آزادی‌های فردی:
قوانین تحمیلی همچون حجاب اجباری، مجازات‌های عقیدتی و دخالت در روابط خصوصی لغو خواهند شد. هیچ قانونی ابزار کنترل زندگی شخصی مردم نخواهد بود.

۶. تضمین آزادی‌های اقتصادی و شغلی:
هر شهروند حق دارد آزادانه شغل و حرفه خود را انتخاب کرده و بدون فشار سیاسی یا امنیتی به فعالیت اقتصادی بپردازد. هیچ‌کس به دلیل اعتراض یا باورهای خود از تحصیل یا اشتغال محروم نخواهد شد و استقلال اقتصادی و مالکیت قانونی بخش جدایی‌ناپذیر آزادی فردی است.

۷. دولت به‌مثابه پاسدار آزادی‌های فردی:
در جمهوری دموکراتیک مطلوب، دولت تنها نقش پاسدار و حافظ آزادی‌های فردی و حریم خصوصی را ایفا خواهد کرد و هیچ‌گونه حق دخالت در عرصه شخصی شهروندان نخواهد داشت.

ما بر این باوریم که احترام به حریم خصوصی و آزادی‌های فردی، نه امتیاز حکومتی، بلکه حقی غیرقابل سلب و بنیادین برای همه انسان‌هاست. جنبش «زن، زندگی، آزادی» فریاد ملت ایران برای تحقق این حق بود؛ حقی که تضمین آن شرط لازم برای آینده‌ای آزاد، انسانی و دموکراتیک در ایران است.

امضاکنندگان بیانیه‌ی جمعی ازجمهوری‌خواهان داخل ایران


۱. سپیده ابطحی ۲. سروش افخمی
۳. محمدرضا افخمی ۴. فاطمه افشاری
۵. علیرضا احمدی راد ۶. مسعود احمدی
۷. نواز احمدی ۸. سیروس امیری زنگنه
۹. محمدرضا امیری ۱۰. رویا اسکویی
۱۱. حمید آصفی ۱۲. عبدالمجید الهامی
۱۳. اجلال اقوامی ۱۴. آرزو باهر
۱۵. مهوین بیگدلی ۱۶. تیرداد بنکدار
۱۷. بهنام بیات ۱۸. فریبا بویر احمدی
۱۹. مهدی پناهی ۲۰. پارسا پورغفار مغفرتی
۲۱. رامین جلالی ۲۲. روزبه جامه‌شورانی
۲۳. نقی حقیقت ۲۴. رایحه حسینی
۲۵. حبیب حسن‌نژاد ۲۶. حنیف حضرتی
۲۷. محمدمهدی خرم ۲۸. محمدامین خلیلی
۲۹. معصومه دهقان ۳۰. حسین رجایی
۳۱. علی رحیمی ۳۲. جلال رستمکلایی
۳۳. تورج ریحانی ۳۴. پارسا رشید
۳۵. حمید روزبان ۳۶. شایان زارع
۳۷. روح‌الله زارع ۳۸. مجید زارع
۳۹. مرتضی زارع ۴۰. یعقوب زارع
۴۱. رقیه زارع‌پور حیدری ۴۲. آرش زمانی
۴۳. علی سلطانی ۴۴. عبدالله سلیمانی
۴۵. حسین سربندی ۴۶. هومن شایانی
۴۷. صدیقه شایانی ۴۸. زهرا شایانی
۴۹. علی شایانی ۵۰. آرمین شریفی
۵۱. ماهان شهریور ۵۲. کیوان صمیمی
۵۳. علیرضا عبدی ۵۴. امید علمداری
۵۵. فاطمه فلاح ۵۶. بهزاد فتوت
۵۷. علی فراهانی ۵۸. محمدمهدی فرخی
۵۹. خیرالله فاضلی‌فر ۶۰. علی فریدیحیایی
۶۱. رضا کیایی ۶۲. بهناز کیانی
۶۳. مطهره گونه‌ای ۶۴. سعید ملائی
۶۵. شکرالله مسیح‌پور ۶۶. شبنم خان‌مصدق
۶۷. سعیده منتظری ۶۸. سلمان موسوی
۶۹. مهدی مظفری ۷۰. نوگل منشوری
۷۱. آزادی مقدم ۷۲. زهره محققی
۷۳. علی نانوایی ۷۴. پارسا نصیری
۷۵. فاطمه نیلی ۷۶. کامبیز نوروززاده
۷۷. مرتضی نورمحمدی