آلنا کامر
کدام کشورها فلسطین را به‌عنوان یک کشور به‌رسمیت می‌شناسند
Mon 28 07 2025
مناطق به رنگ قرمز هنوز کشور فلسطین را به رسمیت نشناخته‌اند
بیشتر کشورهای عضو سازمان ملل فلسطین را به‌عنوان یک کشور به‌رسمیت می‌شناسند و فرانسه نیز اکنون می‌خواهد به آن‌ها بپیوندد. انیمیشن ما نشان می‌دهد که چه کشورهایی دولت فلسطین را به‌رسمیت شناخته‌اند.
رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، اعلام کرده است که کشورش قصد دارد فلسطین را به‌عنوان یک کشور به‌رسمیت بشناسد. به گفته مکرون، هدف از این اقدام، کمک به یافتن راه‌حلی سیاسی برای مناقشه خاورمیانه است. در صورت تحقق این تصمیم، فرانسه نخستین کشور بزرگ غربی خواهد بود که این گام را برمی‌دارد.
اکثریت کشورهای عضو سازمان ملل، هم‌اکنون دولت فلسطین را به‌رسمیت می‌شناسند. با این حال، کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا و بریتانیا و همچنین بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا – از جمله آلمان – تاکنون چنین نکرده‌اند. در ادامه، نگاهی داریم به این روند:
۱۹۸۸
یاسر عرفات، رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف)، در ۱۵ نوامبر ۱۹۸۸، در جریان انتفاضه نخست که با خشونت همراه بود، تأسیس کشور فلسطین را با پایتختی اورشلیم (بیت‌المقدس) اعلام کرد. در آن زمان، مقر سازمان ساف در تونس بود و این سازمان هیچ‌یک از سرزمین‌هایی را که قرار بود بخشی از کشور فلسطین شوند، در اختیار نداشت. چند دقیقه بعد، الجزایر نخستین کشوری بود که این دولت را به‌طور رسمی به‌رسمیت شناخت.
در عرض یک هفته، کشورهای متعددی به این روند پیوستند، از جمله اکثر کشورهای عربی، چین، هند و ترکیه. اندکی بعد، تقریباً تمام کشورهای قاره آفریقا و همچنین اتحاد جماهیر شوروی نیز به این فهرست اضافه شدند – از جمله شماری از کشورهای اروپایی که امروز عضو اتحادیه اروپا هستند.
۲۰۱۰–۲۰۱۱
در واکنش به تصمیم اسرائیل مبنی بر لغو ممنوعیت ساخت‌وساز شهرک‌های یهودی در کرانه باختری رود اردن، موج تازه‌ای از به‌رسمیت‌شناختن فلسطین در سال ۲۰۱۰ شکل گرفت: شماری از کشورهای آمریکای جنوبی، از جمله آرژانتین، برزیل و شیلی، به خواست فلسطینی‌ها برای به‌رسمیت‌شناختن کشور مستقل خود پاسخ مثبت دادند.
چه زمانی یک کشور، کشور به‌شمار می‌آید؟
با وجود به‌رسمیت‌شناختن فلسطین از سوی اکثریت کشورهای عضو سازمان ملل، وضعیت مناطق فلسطینی در سطح بین‌المللی همچنان محل مناقشه است:
در حقوق بین‌الملل، مفهوم "کشور" معمولاً براساس قاعده سه‌عنصری تعریف می‌شود. این تعریف بین‌المللیِ پذیرفته‌شده، کشور را به‌عنوان یک مجموعه سیاسی و حقوقی از افراد (ملت)، در یک قلمرو مشخص (سرزمین کشور) با نظم و اقتدار خاص خود (حاکمیت) توصیف می‌کند.
در مورد سرزمین کشور، وجود مرزهای دقیق ضروری نیست، وجود یک منطقه مرکزی بدون مناقشه کفایت می‌کند. برای ملت کشور، حداقلی از احساس تعلق و هویت مشترک کافی است. حاکمیت کشور به توانایی یک حکومت باثبات در ایجاد نظم در درون کشور و رفتار مستقل در برابر دیگر کشورها اشاره دارد.
هرچه شناسایی یک موجودیت به‌عنوان کشور بیشتر محل اختلاف باشد، به‌رسمیت‌شناختن آن از سوی دیگر کشورها اهمیت بیشتری می‌یابد. با این حال، دیدگاه غالب در حقوق بین‌الملل این است که به‌رسمیت‌شناختن، شرط لازم برای وجود یک کشور نیست، بلکه صرفاً تأییدی بر موجودیت آن به‌عنوان کشور به‌شمار می‌رود.
در ۱۵ نوامبر ۱۹۸۸، شورای ملی فلسطین – نهاد قانون‌گذاری سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) – در جریان نشستی در الجزیره، اعلامیه استقلال فلسطین را تصویب کرد.
۲۰۱۴
پس از ماه‌ها درگیری در بیت‌المقدس شرقی که در اشغال اسرائیل قرار دارد، سوئد در سال ۲۰۱۴ نخستین کشور عضو اتحادیه اروپا بود که دولت فلسطین را به‌رسمیت شناخت. کشورهایی مانند بلغارستان، قبرس، جمهوری چک، مجارستان، لهستان و رومانی پیش از عضویت خود در اتحادیه اروپا این گام را برداشته بودند. سوئد امیدوار بود که با این اقدام، روند صلح تسریع شود و تغییری در نگرش اروپا به‌وجود آید که راه را برای راه‌حل دو کشوری هموار سازد.
۲۰۲۳–۲۰۲۴
در حال حاضر، تقریباً تمام کشورهای آمریکای جنوبی فلسطین را به‌رسمیت می‌شناسند؛ به‌ویژه پس از آن‌که مکزیک در سال ۲۰۲۳ به این جمع پیوست.
در پی ماه‌ها جنگ در نوار غزه، کشورهای کارائیب، از جمله جامائیکا، باربادوس، ترینیداد و توباگو، و همچنین باهاما در آوریل و مه ۲۰۲۴ تصمیم به شناسایی رسمی دولت فلسطین گرفتند.
در اروپا نیز، در پی ویرانی‌های گسترده در غزه، حمایت از تاسیس کشوری مستقل برای فلسطینی‌ها بار دیگر افزایش یافت. نروژ، اسپانیا و ایرلند در تاریخ ۲۲ مه اعلام کردند که از ۲۸ مه، فلسطین را به‌طور رسمی به‌عنوان کشور به‌رسمیت خواهند شناخت. ارمنستان و اسلوونی نیز در ماه ژوئن به این روند پیوستند.
۲۰۲۵
با ادامه جنگ و ویرانی در نوار غزه که وارد دومین سال خود شده، انتقادات در بسیاری از کشورها افزایش یافته است. رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، بارها نگرانی خود را از وضعیت انسانی در این منطقه محاصره‌شده اعلام کرده و از اقدامات اسرائیل به‌شدت انتقاد کرده است. او در پایان ماه ژوئیه اعلام کرد که فرانسه قصد دارد فلسطین را به‌عنوان یک کشور به‌رسمیت بشناسد. این اقدام قرار است هم‌زمان با نشست مجمع عمومی سازمان ملل در پاییز امسال عملی شود. در این صورت، فرانسه نخستین کشور بزرگ غربی خواهد بود که این گام را برمی‌دارد. مکرون گفت که هدف از این تصمیم، کمک به یافتن راه‌حلی سیاسی برای مناقشه خاورمیانه است.
با استفاده از مطالب خبرگزاری AFP.
به نقل از هفته‌نامه Die Zeit ۲۷ ژوئن ۲۰۲۵
|
|