عصر نو
www.asre-nou.net

گفتگوی خودمانی دو هموند نظام
یا یک پروژه سیاسی

نکاتی پیرامون مناظره تاجزاده، نگهدار
Tue 25 08 2020

فریدون احمدی

F.Ahmadi.jpg
* می شد از کنار این گفتگو به مثابه مناظره دو کنشگر سیاسی که دلنگرانی مشترک و اصلی هردوشان حفظ نظام اسلامی است بی توجه گذشت اما به نظر می رسد بتوان به آن فراتر از یک گفتگو به عنوان یک پروژه و رویکرد سیاسی نگریست. در شرایط شکست و بن بست رقتبار گفتمان اصلاح طلبی و چشم انداز درپیش بودن دگرگونی های جدی سیاسی درایران، به نظر می رسد این گفتگو تلاشی است برای احیاء گفتمان اصلاح طلبی در سیمائی جدید و ترسیم مرزها و پایه های فکری و رویکردی آن در راستای توهم نجات کلیت نظام.

------------------.

به ابتکارنشریه انصاف نیوز گفتگوئی انجام یافت بین آقایان مصطفی تاجزاده و فرخ نگهدار که در تارنمای گویا نیز بازنشر شده است. می شد از کنار این گفتگو به مثابه مناظره دو کنشگر سیاسی که دلنگرانی مشترک و اصلی هردوشان حفظ نظام اسلامی است بی توجه گذشت اما به نظر می رسد بتوان به آن فراتر از یک گفتگو به عنوان یک پروژه و رویکرد سیاسی نگریست. در شرایط شکست و بن بست رقتبار گفتمان اصلاح طلبی و چشم انداز درپیش بودن دگرگونی های جدی سیاسی درایران، به نظر می رسد این گفتگو تلاشی است به باور من بسیار سست بنیاد برای احیاء گفتمان اصلاح طلبی در سیمائی جدید و ترسیم مرزها و پایه های فکری و رویکردی آن در راستای توهم نجات کلیت نظام. مبتکرین اصلی این تلاش مشخص نیستند اما خود نگهداردر پایان این گفتگو و در استقبال از آن می گوید:" پیشنهاد من همین راهی است که من و شما انتخاب کردیم، در این مورد کاملا همراهی داریم. با آن کسانی هم که این جلسه را ترتیب دادند کاملا همراهی دارم. این نوع کارها، چه از بالا و بفرموده باشد، چه با ابتکار شخص و فشار از پایین به بالا بوده باشد، هردو خیر بوده است. تردید نکنیم و این صدا را هم بلند در جامعه بگوییم که فرقی نمی‌کند از بالا باشد یا پایین، دریچه‌ای باز شده که باید قدر آن را شناخت." وقتی موارد طرح شده در این مناظره را که نگهدار می خواهد بر احتمال "بفرموده بالا" بودن آن تاکید کند را در کنار برخی اقدامات معین قرار می دهیم بیشتر می توان براحتمال وجود یک پروزه سیاسی انگشت گذاشت. مراد من از برخی اقدامات معین ازجمله تلاش های اخیر و جدی نگهدار است در حفظ نام و تابلو سازمان فدائیان(اکثریت). پس از تشکیل حزب چپ ایران(فدائیان خلق) که اکثریت مسئولین و اعضای سازمان اکثریت در شکل دهی ان نقش داشته و اکنون عضو آن هستند، عملا اعلام انحلال این سازمان در دستور قرار گرفت اما شواهد حاکی ازتلاش جدی نگهدار و همفکرانش برای حفظ "اکثریت" است. به نظر می رسد ایشان سازمان اکثریت را به خاطر سیاست و برنامه اش تحت عنوان "شکوفائی جمهوری اسلامی" در سال های 59 تا 61 سرمایه ای برای خود می داند که در تعامل های سیاسی اش به نام و تابلو آن نیاز دارد.

تاجزاده و نگهدار هر کدام زندگی سیاسی متفاوتی را گذرانده و تجربه کرده اند. یکی در درون نظام و دیگری در سازمانی که چند هزار تن از اعضایش در نظام اسلامی به بند و شکنجه گاه کشانده شده و صدها تن ازآنان توسط همین نظام تیرباران شده و یا به دار اویخته شده اند. بنابراین لحن و گفتاوردهایشان متفاوت است. اما گله های نگهدار به دوران سه ساله اول انقلاب از جنس «ما ز یاران چشم یاری داشتیم» است.

هر دو آن ها و تاجزاده بسیار گستاخانه تر رودروی حقیقت می ایستند و اشکارا در موارد متعددی دروغ می گویند و آدرس های اشتباه می دهند. به جنبه هائی از این گفتگوبپردازیم:

تا سال ۶۰ ، جریان غالب پاسدار آزادی ها بود

تاجزاده می گوید: امروز در ایران مطرح می‌کنند که «انقلاب به دلیل اینکه اسلامی بود و نظامی هم که تاسیس کرد اسلامی بود و بعد قانون اساسی را هم براساس اسلام تدوین کردند، همین مسائل باعث شد ما به سرعت به سمت تقسیم نیروها به محرم و نامحرم و خودی و غیرخودی برویم. شهروند درجه یک و دو بسازیم و عده‌ای را از حقوق شهروندی خودشان محروم کنیم و تمام اینها ذاتی خود انقلاب و نظام و قانون اساسی بوده است»؛ من می‌خواهم این ادعا را به چالش بکشم و بگویم که به هیچ وجه چنین نبوده و آنچه امروز شاهد آن هستیم در یک مقطعی عارض بر انقلاب شده است؛ به همین دلیل هم باید کنار برود و ما به همان شعارهای اولیه‌ی انقلاب بازگردیم. .... سال ۶۰ بدلیل تروریزم گسترده‌ای که آغاز می‌شود -... اما واقعیت این است که بعد از آن مناسبات قدرت بطور جدی زیرسوال رفت و عوض شد. همان سال یا سال بعدش ما وارد فضایی شدیم که بعد از آن دیگر احزاب مخالف تحمل نشدند؛ ... و همه‌ی اینها دنباله‌ی سال ۶۰ است. ... چرا من چنین تاکیدی دارم؟ به این علت که می‌خواهم بگویم اصل انقلاب بنایش بر سرکوب آزادی‌ها نبود و برآن تحمیل شد و همچنین می‌خواهم بگویم اگر علت این داستان، تروریزم گسترده است با مهار تروریزم ما باید بسمت بازگشت به آن آزادی‌ها برویم نه اینکه تروریزم بهانه‌ای برای سرکوب آزادی‌ها شود."

تاجزاده در ادامه در یک پاسکاری دوجانبه با نگهدار می گوید: "شما می‌فرمایید دو اراده در جمهوری اسلامی داشتیم که یکی می‌خواست از آزادی‌ها پاسداری کند و دیگری سرکوب؛ کاملا با شما موافقم. سخن من این است که تا سال ۶۰ کسانیکه می‌خواستند از آزادی‌ها دفاع کنند دست بالا را داشتند و سال ۶۰ دست بالا را کسانی گرفتند که به سمت برخورد رفتند. ... بنابراین عرض من این است جریان قالب(منظور جریان غالب است) جریانی بود که این آزادی‌ها را می‌خواست و به رسمیت می‌شناخت."

نگهدار هم بدین شکل این بخش از اظهارات تاجزاده را تائید می کند که : "ما در برخی نکاتی که شما در این دور مطرح کردید هم‌نظریم، از جمله درمورد تداوم جنگ، تداوم گروگانگیری، ازجمله در اینکه دست بالا تا خرداد ۶۰ در جمهوری اسلامی با عناصری بود که بعدا با چرخشی در نظام قدرت -با حذف چهره‌های اصلی مدافع آقای خمینی- توازن قدرت به‌نفع تندروها بهم خورد، این را هم قبول دارم."

وقتی که ازپیش تصمیم به اتخاذ رویکرد و سمت و سوی سیاسی معینی گرفته شده باشد، عجیب و حیرت آور نیست که این آقایان چنین فجیع و آشکار واقعیت ها را بکلی واژگونه جلوه دهند. آیت الله خمینی، رهبر و بنیانگذار نظام و ولی فقیه نظام مبتنی برولایت فقیه، خمینی با آن جایگاه خدا گونه اش در نظام اسلامی با توده عظیم پیروانی که در سال های اولیه انقلاب سخن و دستورش برایشان امری الهی تلقی می شد ، کسی که خود دولت تعیین می کرد و در دهان این وآن می زد، کسی که نخست وزیر و رئیس جمهور برمی گزید و برکنار می کرد کسی که اعلام جنگ و صلح و همه امور تحت کنترل و نظر او و اطرافیان مورد اعتمادش بود به زعم این آقایان تا قبل از سال ۶۰ در جناح طرفدار آزادی ها در ایران بود و دو سال و نیم بعد از انقلاب یعنی از سال ۶۰ می شود جناح مغلوب در جمهوری اسلامی. ببینید خود خمینی چگونه طرفداری اش را از آزادی های سیاسی به نمایش می گذارد که خود بهترین پاسخ است به یاوه ها و آدرس دهی های غلط این آقایان: او در سخنرانی معروفش به تاریخ ۲۶ مرداد ماه سال ۱۳۵۸، یعنی فقط چهار ماه پس از تاسیس جمهوری اسلامی و شش ماه پس از انقلاب، چنین می گوید:

"اگر ما از اول که رژیم فاسد را شکستیم و سد بسیار فاسد را خراب کردیم، به طور انقلابی عمل کرده بودیم، قلم تمام مطبوعات را شکسته بودیم و تمام مجلات فاسد و مطبوعات فاسد را تعطیل کرده بودیم، و رؤسای آنها را به محاکمه کشیده بودیم و حزبهای فاسد را ممنوع اعلام کرده بودیم، و رؤسای آنها را به سزای خودشان رسانده بودیم، و چوبه‌های دار را در میدانهای بزرگ برپا کرده بودیم و مفسدین و فاسدین را درو کرده بودیم، این زحمتها پیش نمی‌آمد. من از پیشگاه خدای متعال و از پیشگاه ملت عزیز، عذر می‌خواهم، خطای خودمان را عذر می‌خواهم. ما مردم انقلابی نبودیم.... اگر ما انقلابی بودیم، اجازه نمی‌دادیم اینها اظهار وجود کنند. تمام احزاب را ممنوع اعلام می‌کردیم. تمام جبهه‌ها را ممنوع اعلام می‌کردیم. یک حزب، و آن «حزب الله»، حزب مستضعفین....و من توبه می‌کنم از این اشتباهی که کردم، ... مولای ما، امیرالمؤمنین... هفتصد نفر را در یک روز - چنانچه نقل می‌کنند - از یهود بنی قُرَیْضَه - که نظیر اسرائیل بود و اینها از نسل آنها شاید باشند - از دم شمشیر گذراند! .... ما نمی‌ترسیم از اینکه در روزنامه‌های سابق، در روزنامه‌های خارج از ایران، برای ما چیزی بنویسند. ما نمی خواهیم وجاهت در ایران، در خارج کشور پیدا بکنیم." (منبع " کتاب صحیفه امام" جلد نهم، صفحات ۲۸۱-۲۸۴) وچماقداران و انبوه هوادارانش در خیابان ها نعره می کشیدند: "حزب فقط حزب الله" ، "دموکراتیک و ملی هردو فریب خلقند" و "خمینی عزیزم بگو تا خون بریزم"

ملاحظه می کنید که از هر واژه و دم و بازدم این مرد، این رهبر بلامنازع نظام که تاجزاده و نگهدار می کوشند "پاسدار آزادی ها" جلوه اش دهند، خون و مرگ و نیستی و سرکوب و خفقان و تباهی می بارید. همگان دیدیم که او در این زمینه به انجام آن وعده هایش تماما وفادار ماند.

آزادی یا فراهم نبودن ملزومات سرکوب

تاجزاده و نگهدار می کوشند دوران تثبیت قدرت سیاسی حاکم، دوران پایه گذاری و سازماندهی ارگانهای سرکوب ، دوران زمینه سازی سیاسی برای حذف یک به یک رفبا و ناهمخوانان را دوران "تحمل مخالفین" و "خواستن و به رسمیت شناختن آزادی ها" جابزنند. به باورمن به خطا این دوران "بهار ازادی" نام گرفته است. ناتوانی در سرکوب یا عدم امکان سرکوب گسترده، آن هم در فردای وقوع انقلابی به گستردگی انقلاب بهمن ۵۷ به معنی وجود آزادی های سیاسی در آن دوره نیست. واقعیت این است که در انقلاب طیف گسترده ای از نیروهای سیاسی شرکت داشتند که هر یک به ظن و با باور های خود یار و هیزم بیار آتش انقلاب اسلامی شده بودند. یک روزه و در فردای انقلاب که نمی توانستند تمام وعده ها و "خدعه" ها را پس بگیرند و سر همه را زیر آب کنند. باید سازماندهی می شد باید افکارعمومی را می ساختند و باید زمینه سازی سیاسی می شد. باید رادیو و تلویزیون تصرف و نشریات مستقل و دانشگاه ها و کانون های اعتراض خاموش می شدند. همه این مقدمات گام به گام فراهم شد. و این چنین بود که در عرصه سیاسی اعلام و تبلیغ گسترده شد که کردها تجزیه طلب اند وسرمی برند و بازرگا ن ونهضت آزادی لیبرال آمریکائی، فدائیان خرمن ها را آتش می زنند و مجاهدین منافق اند و جاسوس، بنی صدر این چنین و جبهه دموکراتیک ملی و حزب خلق مسلمان آن چنان. این کمونیست است و بی خدا و آن دیگری به دنبال اسلام آمریکائی است و ... و عبرت انگیز اینکه بخشی از قربانیان بعدی سرکوب امثال کیانوری ها و نگهدارها خود در عمل از جمله یاری کنندگان فکری برخی از این زمینه سازی های سیاسی سرکوب بودند.

مناظره های تلویزیونی

تاجزاده ، نگهدارو همچنین عبدالکریم سروش بارها بر آن مناظره های تلویزیونی انگشت گذاشته و آن را به عنوان نمونه ای از وجود فرهنگ و فضای گفتگو و رواداری در آن زمان طرح کرده اند با این اظهار تاسف که ادامه پیدا نکرد. به باور من یک حقیقت سترگ در این میان پوشیده و برآن سرپوش گذاشته می شود. وآن هدف و برنامه ایست که از این مناظره ها نازک اندیشان جمهوری اسلامی در آن زمان در پی تامین و پیشبرد آن بودند. توضیح اینکه این مناظره ها قبل از سال ۶۰ و در شرایطی برگزارمی شد که فدائیان، مجاهدین و به درجاتی کمتر توده ای ها دارای پایگاه اجتماعی قابل توجهی در جامعه بودند و قابل پیش بینی بود مناسبات نظام با مجاهدین بسوی وقوع برخوردهای حاد پیش می رود. مناظره سیاسی که فقط یکبار برگزار شد عمدتا هدفی نمایشی داشت در این راستا که "مخالفینی" هم هستند که با آنها گفتگو می کنیم. علاوه برآن شرط انجام آن مناظره سیاسی پذیرش این امر بود که پیش از آن مناظرهای ایدئولژیک برسر ماتریالیسم دیالکتیک ضبط و پخش شوند. اساس تفکر جمهوری اسلامی برپایه دوگانه کفر و دین و تقسیم انسان ایرانی براساس این دوگانه بود. درجامعه انقلاب کرده و اسلامزده آن زمان قصد آن بود که به توده مردم نشان دهند این ها کافرند و "غیر موحد" و با اسلام در ستیزند. یک سوی مناظره طبری بود و نگهدار و در سوی دیگر مصباح یزدی و سروش. طبری و حزبش هشیارتر بودند و حاضر به گفتگو در باره ماتریالیسم نشدند و بحت به جدل در مورد منطق و دیالکتیک کشانده شد. و برای برنامه ریزان روشن بود که یک سوی بحث نماینده حزب توده خواهد بود که لابد می خواست ثابت کند وحدت دیالکتیکی همان توحید اسلامی است و دیگری نماینده یک جریان سابقا چریکی است با معلوماتی در عرصه فلسفه در حد کتاب "اصول مقدماتی فلسفه" ژرژ پولیتسر.

قانون اساسی، خشن ترین یورش به حقوق دموکراتیک

تاجزاده و نگهدار یکی مستقیم و دیگری غیر مستقیم این چنین وانمود می کنند که دموکراسی و وجود آزادی ها یعنی اینکه "مخالف سیاسی" تحمل شود و دفتر و نشریه داشته باشد و تحت عنوان مناظره آن هم به شکل نمایشی بتواند در تلویزیون حضور یابد. بزرگترین یورش به حقوق وآزادی های دموکراتیک در ایران و خشن ترین شکل پایمالی حقوق اساسی آنان، تاسیس "جمهوری اسلامی" و تدوین قانون اساسی آن بود که رسما حاکمیت ملی را از مردم ایران سلب کرد و آن را تماما در اختیار یک فرد، یک آخوند قرار داد. تمام دستاوردها در زمینه حقوق قضائی و مدنی از مشروطه تا انقلاب به دور افکنده شد و براساس اصل چهارم قانون اساسی مبنی بر اسلامی شدن همه قوانین روند تدوین قانون برمبنای شریعت و قصاص و مجازات های اسلامی مربوط به قبایل بدوی هزار و چند صد سال پیش آغاز شد. حقوق و ازادی های فردی و برابر حقوقی زن و مرد به طور رسمی و قانونی نفی شد. قانون اساسی نظام به انواع تبعیضات از جمله تبعیض های جنسیتی، دینی وعقیدتی رسمیت داد وروحانیت متکی بر اسلام شیعی داعشی رسما برکشور حاکمیت داده شد. اعدام های سیاسی و تصفیه ادارات و ارتش و نظام آموزشی کشور از همان فردای انقلاب پیش برده شد. حجاب اجباری تحمیل شد و زنان متعلق به بخش های مدرن جامعه از صحنه فعالیت اجتماعی حذف شدند. بفرمان خمینی در "انقلاب فرهنگی" دانشگاه ها را بستند وهزاران استاد و ده ها هزار دانشجو را اخراج کردند. و همه این اقدامات در یکی دوساله اول انقلاب و قبل از سال ۶۰ کذائی اقای تاجزاده و خطای مجاهدین خلق در آغاز مبارزه مسلحانه انجام یافت و یا برنامه ریزی شد. اضافه کنم در تحلیل های این آقایان بشمول دیگر اصلاح طلبان همواره یک نهاد، قدرتمندترین فرد و نهاد در سیاست گذاری و حکومتگری غایب است و آن خمینی و بیتش در آن زمان و خامنه ای و دم و دستگاهش در زمانه کنونی است. خط سرخ وزارت اطلاعات درایجاد هاله تقدس برای ولی فقیه به مثابه تیرک خیمه نظام و تابو بودن برخورد با او با راستای راهبردی این آقایان همسوئی دارد.

۴ شهریور ۱۳۹۹ - ۲۵ اوت ۲۰۲۰

-----------------------------
متن کامل گفتگوی تاجزاده، نگهدار در اینجا:
https://news.gooya.com/2020/08/---374.php