عصر نو
www.asre-nou.net

مرد ایرلندی

نقد فیلم
Sat 29 02 2020

بیژن باران

bijan-baran.jpg
فیلم مرد ایرلندی در ۲۰۱۹، بطول ۳ ساعت و نیم، در رده سنی ۱۷ سال به بالا، با هزینه ۱۴۰ میلیون دلار به بازار آمد. شرکت نتفلیکس آن را با کیفیت "های دف" روی سرور فیلم مشترکین و پرده سینما آورد. در این فیلم ۴ هنرمند نیویورکی یعنی کارگردان مارتین سکورسیزی و بازیگران دنیرو، پاچینو، پشی در رده سنی ۸۰-۷۰ سال هنرنمایی کردند. جوایز جهانی فراوان و ۶ جایزه اسکار برای کارگردان، پشی، پاچینو، فیلمنامه نویس، فیلمبردار، طراح پوشاک برد. اسکار با رای مخفی چند هزار عضو، برده می شود.

فیلمنامه را چارلز برنت از روی داستان س زیالیان بنام "شنیدم خانه ها را رنگ می زنی" نوشت. نام داستان بمعنی قتل مخالف است که دیوار را با خون به رنگ شنگرفی کند. مرد ایرلندی گذر عمر از دهه 50 تا 80 سده 20 و رویدادهای دوره کندی با ترور 2 برادر، جیمی هافا، دیگران است. تم فیلم مثلث حاکمیت سیاسی، مافیای زیرزمینی، اتحادیه کارگران شرق آمریکا را تصویر کرد.

سیاست در برگیرنده برادران کاتولیک کندی، محاکمه گنگسترها در کنگره، مصادره کازینوها پس از انقلاب کوبا است. فیلم به رابطه جوزف کندی پدر پرزیدنت مقتول از عهد غدغنی مشروبات الکلی و توزیع غیرقانونی آن بوسیله مافیا، بویژه جیانکانو، مارچلو، ترافیکانته در انتخابات 1960 اشاره کند.

کندی برای مافیا جذبه مذهبی هم داشت؛ زیرا هر دو کاتولیک تحت لوای پوپ واتیکان بودند. در انتخاب کندی کاتولیک، دیلی، شهردار شیکاگو، مافیا مثلا ترافیکانته گنگستر بنا بر توصیه پدر دو برادر، هافا رییس سندیکاهای کارگری رای بیشتر برای دمکرات ها را ترتیب دادند. مافیا کاسترو را می خواست بزند؛ تا کازینوهای مصادره شده را دوباره در هاوانا باز کند.

ترور جان کندی و برادرش، میتینگهای اتحادیه کارگری، حمله به کوبا برای احیای کازینوها- رویدادهای جنبی مثلث هافا/ پاچینو، شیرن/ دنیرو، بافلینو/ پشی اند. دادستان کل فدرال رابرت کندی در کنگره برای محاکمه رهبران اتحادیه چون شیرن، هافا، افراد دیگر مافیا در رسانه ها درخشید. بدستور او تلفنهای مافیای شرق شنود شدند. کنگره آمریکا هر 8-10 سال در راستای قانون با رسانه ها ددر یک محاکمه مهره درشتهای مافیا را س- ج می کرد.

نویسندگان، خبرچینها، خبرنگارهای تحقیقی، فیلمها، سریالها اسرار مافیا را با آب و تاب نشر می کنند. رابطه های مخفی و رسانه ای بین رویدادهای زیر وجود دارند: انقلاب کاسترو، کازینوهای مافیای نیویورک در هاوانا، حمله تنگه خوکهای کوبا، ترور های سیاسی کندی و برادرش رابرت دادستان کل، مارتین لوتر کینگ، هافا، ملکم ایکس، استیضاح نیکسون.

رابطه جنبش کارگری و مافیا دو بعد تاریخی و اقتصادی داشت. در جنبش کارگری دهه 1930 لاتها و پلیس شهری صفوف اعتصاب کارگران را با خشونت مرعوب می کردند. نخست برای حراست صف اعتصاب در مقابل لاتهای کارخانه داران بود. دوم، رهبری اتحادیه کامیون داران در کارزار انتخاباتی، صندوق تعاون اتحادیه در سرمایه گذاری، پول شویی مافیا در هتلها با قمارخانه لاس وگاس رابطه داشتند. در این فیلم به پول شویی درآمدهای زورگیری مافیا بصورت وام به کازینوها، درگیری با قانون بخاطر عدم پرداخت مالیات، زندان، قتل اشاره شد.

فیلم 1978 "مشت" سیلوستر ستلون نزدیکی سندیکای ایالتی کامیون داران به مافیا را نشان داد. در تظاهرات برخی بخاطر "تجربه حضور" برخی بخاطر نتایج حاصله می آیند. وکلای یهودی مترقی در جنبش سندیکایی کارگران و سپس حق رای سیاهان جنوب نقش داشتند.

دنیای تبه کاران در کافه ها، خانه ها، خیابانها- روی پرده جان می گیرد. آنها مذکر، خشن، هوشمند، توطئه گر، مخفی کار، زور گیر، رفیق باز، اهل خانواده اند. در 1931 در نیویورک 5 فامیل مافیا برای قمار، مشروب، فحشا، زورگیری، وامهای با سود زیاد/ کوسه ای بدون وثیقه رسمی شدند. تا دهه 1970 مافیا در حکومت ایالتی و جنبش کارگری قوی بود. فیلم به 5 فامیل از دهه 1930 شرق آمریکا چون بافلینو، گامبینو، لوچز، جنویز، گاتی از دهه 1960 تا 1980 اشاراتی دارد.

جهان زیر زمینی خلاف کاران با زندگی خانوادگی، جامعه، قانون، سیاست در این فیلم تصویر شد. در سیل رویدادهای صنفی اعتصاب، بمب گذاری، صندوق تعاون کامیون داران، بسیج کارگران، رقابت رهبران موجز آمده اند. اعضای مافیا برای پول و قدرت جان رقیبان و مخالفان را گرفتند. آنها در خون، جنایت، خباثت، بیقانونی در غلتیدند. برونو مافیای فیلی در 1980 بقتل رسید. در فیلم محور تفریحات لاس وگاس – مافیا - هولیوود یعنی فرنک سیناترا، جیانکانو، مریلین مونرو، کندی تصویر نشد.

مربع نیویورکی سکورسیزی، دنیرو، پشی، پاچینو موتور فیلم است. کارگردان خبره و خلاق و 3 بازیگر قدرتمند و بی نظیر، همه از نیویورک- مرکز مافیا در این فیلم مخاطب را سحر می کنند. 3 بازیگر اسطوره ای با غول کارگردانی سینما در یک جا محشر اند. سکورسیزی 10 سال بفکر ساختن این روایت بود. کارگردانی این فیلمنامه بیننده را به پرده می چسباند. او 3 شخصیت محوری را در روابط شان با هم در لوکیشن نقاطی در نیویورک، فیلی، دیترویت استادانه تصویر کرد.

دنیرو در نقش فرنک شیرن ایرلندی تبار، راننده کامیون، در دهه 1970 مقیم فیلادلفیا بود. او رج ربع لاشه گاو را توزیع کرده؛ نخاله تیر زن در مافیای فیلی بود. او در حمله متفقین به سیسیل شرکت داشت. مستقر در شهر کاتانیا او را با پشی از خانواده مافیای پنسیلوانیا نزدیک کرد. او با اجرای بدون پرسش و دقیق کار های کوچک مانند پول زورگیری و بمب گذاری اعتماد پشی را جلب کرد. دنیرو آدمکش ارشد، بنا به توصیه پشی، وردست و "بپا" ی هافا شد.


سنگدلی او در گور کنی 2 سرباز، با تفنگ تیر زدن آنان، دفن در همان گور تصویر شد. بعدها کتک زدن بقال سر گذر به جرم هل دادن دخترش، ترور گالو در کافه ای در ایتالیای کوچک نیویورک به دستور مافیا – نمونه های دیگرند. دنیرو دبیر اتحادیه کامیون داران حوزه 107 یا 326 جنوب فیلی او سربازی مطیع بدون ندامت، خونسرد، بیرگ، آرام در ارتش و در مافیا در متن فیلم 50سال بود.

دنیرو و هافا در راس "اتحادیه برادری بین المللی کامیون داران" همکاری، دوستی، اعتماد بهم داشتند. خصایل رفاقت، اجرای فرمان مافوق، ترس، اطاعت، فرمانبرداری، شرارت، مافیا در محیط خانواده، تفریح، کار، سلسله مراتب، وفاداری، مرگ، خاک سپاری، تولد، غسل تعمید، نشان داده شدند. با چهره، لحن، کلام ترابری شده اند. قاتل رییس ش شد. دنیرو هافا را در دیترویت با نوغان کشته؛ جنازه در تنور مردگان سوخته شد. بویژه ترور هافا، قویترین رهبر کارگران از دهه 1950 تا مرگش در 1975، نفسگیر است.

دنیرو در سکانس رانندگی در راه فرودگاه با پشی اضطراب، خشونت، ناراحتی، عدم پشیمانی در چهره را بدون کلام نشان داد. تلفن او به همسر هافا درماندگی را با لکنت، تکرار، دستپاچگی تصویر کرد. خونسردی در برخورد با هافا در حومه دیترویت، حضور در دادگاه، طول زندگی تا مرگ دیده می شود. نحوه و اسلحه ترور هافا، سوزندان جنازه، پاکسازی ردها- اف بی آی/ اداره تحقیقات یا پلیس فدرال را در حل مسئله به بن بست رساندند.

بقول خیام "در دایره ای که آمد و رفتن ماست" فیلم دایره حدیث نفس، ژانر بیوگرافی است. در این حدیث نفس/ آتوبیوگرافی، مافیای سالخورده گذشته خود را در دانه های تسبیح روابط در خانواده جنایتکار بافلینو شمرده؛ بلهجه لاتی روایت می کند. روایت از دهان دنیرو در خانه سال مندان آغاز شده؛ 50 سال را پوشانده؛ در پایان به همانجا در اعتراف به کشیش می رسد.

دنیرو تنها در صندلی چرخدار در پیری، با ترک دخترش، اعتراف به کشیش- پایان غم انگیزی دارد. او با دوست و رییس ش پشی در خودرو از فیلی/ کوتاه فیلادلفیا- پنسیلوانیا به تولیدو- اوهایو و دیترویت- میشیگان با همسران در سفر ند. جاده تمثیل زمان است؛ در گذشته آشنایی اتفاقی این دو در جاده آغاز شد.

پشی در نقش رییس باند گنگستر راسل بافلینو است. او عیب کامیون دنیرو را اتفاقی در بنزین فروشی سر راه چون یک تعمیرکار وارد با کمی دست زدن یافت. پشی پس از یک دهه کناره گیری از فیلم، به احترام دنیرو، بازی درخشانی دارد. او با خونسردی، ریزه کاری، پدرانه، آرام در تصمیم بالاتریها در قتل هافا اجرا کرد. شخصیت پشی گنگستر کهنه کار خوب پرداخت شده. مانند دون کورلیون در 3گانه "پدرخوانده" است که رییس 5 فامیل مافیا بود. اوج سنگدلی موافقت او با ترور دوستش هافا ست.

ال پاچینو در نقش هافا با هوشمندی، صلابت، شجاعت، امور اتحادیه را پیش برد تا مهمترین مقام جنبش کارگری شد. او تقاطع مافیا با اتحادیه کارگری در سیاست دوره کندی است. در سکانس عروسی دخترش، دنیرو، پاچینو، پشی مثلث توطئه را نفسگیر کردند. تنش توطئه با موسیقی، رقص، خانواده، مهمانان بیشنه بود.

هافا دوست پشی و دیلی شهردار شیکاگو بود. هافا رییس قدرتمند "اتحادیه برادری بین الملی کامیون داران" با 2 میلیون عضو شد. او رابط پولشویی مافیا و صندوق تعاون کارگران است. نطقهای پاچینو پرشور، باحال، تعلیق دار برای کارگران بودند. شخصیت هافا با بازی پاچینو، رهبر اتحادیه 1957-1971 با غرور، یک دندگی، فحاشی واقعی می نماید. ریزه کاری خوردن مزه مزه دار بستنی میوه دار پردازش خوب دارد. پاچینو دوست پایدار، بذله گو، سر ساعت در میعاد، حراف، زیرک، مغرور، سرسخت بود.

او در دادگاه اسرار مافیا را فاش نکرد. در دادگاه به هافا تیراندازی شده؛ پسر خوانده ش به قاتل حمله کرد. هافا این پند را تکرار کرد: به قاتل با نوغان حمله کن؛ از قاتل با چاقو بگریز. بخاطر رشوه به قاضی به زندان 5ساله محکوم شد. بهمن قبادی بدون حرفی در زندان برای هافا بستنی میوه دار آورد. نیکسون او را 1971 عفو کرد. پس از زندان دوباره خواست رییس اتحادیه شود.

در کارزار دوباره فعالیت تبلیغاتی انتخاباتی سندیکایی برای ریاست در افشای مافیا زیاده روی می کرد. بخاطر پرحرفی با رسانه ها؛ فرمان قتل هافا را بالاترین رده مافیا داد. سالرنو مقام اول مافیا از طرف بقیه، دستور قتل هافا را به پشی داد. دنیرو و پشی بخاطر نزدیکی به هافا این قتل را، علیرغم علاقه به هافا، اجرا کردند. توطئه قتل هافا در این فیلم شکافته شد.

مرد ایرلندی شاهکار کارگردانی سده 21 است. در جشنواره فیلم نیویورک 2019 افتتاح شد. نظر منتقدان در راتن تومیتوز از 41 نقد، 100% رضایت بخش بود، متاکریتیک نمره 92 داد؛ هر 24 نقد مثبت بودند. بقول واشنگتن پست "شاهکار مرموز" است. ورایتی نوشت: اسطوره گنگستری با یخ در رگها ست.

در فیلم رایانه تصویرساز بکار رفت. این فنآوری برای جوانتر کردن بازیگران، دخول فرد در صحنه فیلم قدیمی، صحنه های خیابانی نیمه سده گذشته کاربرد داشت. بازیگران 70-80 ساله به سن 40-50 سالگی بر می گردند. با رایانه پیکسلهای رنگ چشم از میشی به آبی در هر قاب تغییر داده شدند. ولی نحوه راه رفتن دنیروی 80 ساله با 50 ساله یکی است. در آِینده رایانه تصویر ساز راه رفتن را هم می تواند تصحیح کند.

داوری مرد ایرلندی آن را در رده فیلمهای مافیایی پدرخوانده، رفقای خوب، کازینو، قانون گریز 1987 در باره ال کاپون، سریال تلویزیونی سوپرانو گذارد. در کتاب، فیلم، تلویزیون زندگی برخی رهبران مافیا تصویر شده اند. دکوپاژ تقطیع تصویری، ضربآهنگ نقالی، بخش بندی نماها را بدون درز پیوند دهد. فیلمنامه را به سکانسها، نماها، پلانهای داخلی مکعب صحنه یا خارجی شهر، نورپردازی، موسیقی برای فیلم نهایی کند. کارگردان گزینش بازیگرها، جا، زاویه، حرکت دوربین، وصل نماها، اندازه تصویر، ضربآهنگ، بخش بندی نماها را انجام دهد.

گریمها، خودروها، خیابانها، مغازه ها، ساختمانهای بیننده را به گذشته برند. بناهای رستوران لامز، بستنی فرندز شهر 60 سال پیش را باز آفرینند. لوکیشن، پوشاک، فضاها، فیلمبرداری، شخصیت پردازی، دکورها، موسیقی، هارمونی عالی اند. ریتم فیلم آرام ولی پر کشش و نفس گیر است. ریزه کاریها مانند تکه نان در لیوان شراب زدن و خوردن، بستنی میوه دار، هات داگ را با آبجو بر سینی داغ تاب دادن برای خوشمزه تر کردن- خاطرات آن دوره را بازسازی کنند.

زندگینامه یک مافیا چند لایه معنایی، نمادین، تصویری دارد. جفت پروتاگونیست-آنتاگونیست دوستی پایدار دنیرو – پشی، رابطه با پایان بد دینرو - پاچینو، دوستی پشی – پاچینو تداعیگر حکایت فراز و فرود تلخ زندگی است. صحنه ها خوب چیده شده اند. در پایان با در باز، دنیرو در قاب تابوت تصویر شد. بازیها قله اند؛ زیرا مخاطب را غرق در لحظه کنند. مهر سکورسیزی در فیلمهای مافیایی فراوانند. یکی گذار مطبوع نماهای لانگ شات به میدیم شات و کلوزآپ است. بیرحمی، نفوذ متقابل مافیا و دولت در هم در این فیلم هم دیده می شود. تکنیک فرم موفق است؛ زیرا ساختار آغاز، میانه، پایان با کاتهای بموقع مونتاژ خوب دارد.

سکانس حرکت دوربین در آغاز سیال است. دوربین حرکت آهسته در جشن عروسی دختر دنیرو با رقص با پاچینو، مهمانان را در ذهن بیننده تاکید کرد. همزمانی عروسی و توطئه فضا را غمشاد کند. موسیقی تصنیف 1956 فرد پاریس، در آرام شب، در آغاز و پایان تیتراژ فیلم قرار دارند. فضای داخلی یعنی اثاث، اتاقها، نورپردازی دقیق بوده؛ خانه ها، خیابانها، مغازه ها هم مربوط به زمان فیلم اند.

در جوانی فیلم در سینما دیده می شد. اکنون در خانه با رایانه میزی، وصل اینترنت، مانیتور 22 اینچی های دفنیشن بهتر است. مشترک نتفلیکس این امکانها را دارد: توقف، برگشت، کنترل صدا، تکرار چند باره، انتخاب زمان دیدن، خواندن و شنیدن دیالوگ با زیرنویس، 10 ثانیه عقب یا جلو/ فست فوروارد. همزمان جستجو با گوگل برای اطلاعات جنبی در مورد هنرمندان، سیاست آمریکا، اخبار هنری میسر ند. اطلاعات تقویمی اقامت مشترک در شرق آمریکا از پرونده های کاری فاکتها تنظیم شدند. بهنگام نوشتن نقد فیلم، روی مانیتور با مکث قاب فیلم می توان تایپ کرد.

خاطرات از دهه 1960 تا 1980 در رابطه با اخبار و شایعات ترور کندی، فعالیت مافیا در ایتالیای کوچک نیویورک، قتل هافا در دیترویت، دوستان کوبایی در نیوجرسی، سمساری یهودی فیلادلفیا، سفرهای تفریحی به لاس وگاس و آتلانتیک سیتی، اند.

گفته شد: اخبار قتل، زندان، محاکمه گنگسترهایی چون گامبینو، گاتی، کاستالانو، دورفمن در شیکاگو 1979، نیوآرک نیوجرسی در آغاز دهه 1970 سرخط رسانه های بودند. مادر دوست از خانوار سیسیلی بود که شایعات مافیا را بیان می کرد. در دهه 1980 ضربه های کاری بر گنگسترهای سیسیلی فرود آمدند. مافیای جایگزین از مهاجران سالوادری ام 13 و روسی با مواد مخدر اکنون در شهرهای کلیولند، کلمبوس، جاهای دیگر فعال اند.

در کلمبوس سالن مشروب و موسیقی هتل دابل تری سوییت، جمعه و شنبه شبها پاتق برخی مافیا بود. در سالن مشروب، خواننده زن / میس جیکوبز، پیانو نواز میکسر موسیقی رقص بالروم را ممکن می کردند. حضرت شیک پوش مافیا برای هواخوری بیرون رفت. باو گفت: حروم لقمه، دخترم همش به رقصت نگاه می کرد. خود را جمع کرده؛ گفت: اگه بخوای بهت رقص بالروم خصوصی می آموزم. مافیا گفت: حروم لقمه میخوای از من هم پول تلکه کنی؟! با خنده سیگارش را تمام کرد؛ به سالن برگشت.

منابع. ‏2020‏/02‏/25

مافیا در ایالتها و شهرهای دیگر هم فعالیت داشتند. نام برخی از حضرات/ دانها و دوره فرمان فرمایی 5فامیل مافیای در 5 بخش نیویورک بقرار زیرند. نامشان در رسانه ها در نیمه دوم سده 20 در رابطه با قتل، زندان، رهبری در شرق آمریکا آمدند. ویکی.
Brooklyn, Queens, Manhattan, Staten Island, and Long Island. The family also maintains influence in The Bronx, New Jersey, Westchester County, Connecticut, Grand Rapids, Michigan, Florida, and Los Angeles.
1957–1976 – Carlo Gambino – died of natural causes 1976.
1964–1976 – Paul Castellano – acting boss for Gambino, became official boss after his death.
1976–1985 – Paul Castellano – murdered in December 1985 on orders of capo John Gotti.
1985–2001 – John Gotti – imprisoned in 1990, died in 2002.
1993–1999 – John A. Gotti – Acting, imprisoned in 1999, later retired.
1999–2001 – Peter Gotti – Acting, promoted to official boss.
2001–2011 Peter Gotti – imprisoned in 2002, serving life sentence.

نامهای مذکور در این نقد؛ بازیگر، نقش
مارتین سکورسیزی، تولد 1942، کارگردان
رابرت دنیرو، تولد 1943، فرنک شیرن
جو پشی، تولد 1943، راسل بافلینو
ال پاچینو، تولد 1940، جیمی هافا
فیدل کاسترو 1926-2016
جان کندی، پرزیدنت 1960-1963 ترور
رابرت کندی 1925-1968ترور
جوزف کندی پدر، مرگ 1969
نیکسون، پرزیدنت استیضاح 1973
چارلز برنت، نویسنده کتاب شنیدم خانه ها را رنگ می زنی.
س زیلیان، فیلمنامه نویس مرد ایرلندی از روی کتاب فوق.

آقا، شسرور، رییس Boss
اتحادیه برادری بین المللی International Brotherhood of Teamsters
اعضای سندیکا Teamsters
حاضر جواب Wise guy
حضرات، دانها
خبرچین Snitch
دکوپاژ Decoupage تبدیلگر فیلمنامه به فیلم.
دوربین Camera بر 4پایه- راکد/ساکن، سیال/ در حرکت، دستی برای تبدیل نور صحنه به سیگنال 0 و 1 دیجیتال در حافظه دستگاه.
رایانه تصویر ساز CGI= Computer Image Generation برای جوان/ پیر کردن صورت، صحنه های خارق العاده، خطر زایی مانند افتادن از بالکن.
روایت Narration بیان تصویری/ کلامی داستان: خطی/ تقویمی، غیرخطی/ فلاش بک یا پرش زمانی.
زاویه دید یا دیدگاه مختصات عدسی برای ناظر یک قاب.
زورگیر، زورگو Mob
سالوادری Mala Salvacruchia =MS13
سکانس Sequence
سناریو Scenario
صحنه Scene محتوای یک قاب، عقب/ جلو داشته، پس زمینه، پیشزمنیه، موضوع/ سوژه دارد.
عدسی Lens ترابری نور به تمرکز بر حسگر دیجیتال. با پان/ افقی، سکن/ عمودی، زوم/ نزدیکی پرداخت شود.
فست فوروارد Fast Forward
قاب Frame
کلوزآپ Close up
کلوزد کپشن زیر نویس
لانگ شات Long Shot
مونتاژ گزینش، ویراست، پیوستن تکه های فیلم؛ ترکیب عکسها، متنها، موسیقی برای ساختن کل فیلم.
میزانسن Mise-en-scène جا روی صحنه، تم تصویری، طرح صحنه با اشیا، سوژه، پس و پیشی، وضع دوربین، نورپردازی.
نخاله Tough Guy
نما View لانگ شات/ کلوز آپ مختصات عدسی دور از صحنه یا نزدیک به سوژه.
های دفنیشن High Definition 1080- 1280x780 pixels کیفیت عالی تصویر 4ک.