عصر نو
www.asre-nou.net


Thu 17 05 2018



کتابی برای کتاب‌ها

"کتابی برای کتاب‌ها" اثر اسد سیف همان‌طور که از عنوان آن برمی‌آید، مجموعه‌ای‌ست در باره کتاب‌ها. اسد سیف در این اثر به سی عنوان کتاب در عرصه ادبیات و فرهنگ پرداخته است. شیوه پرداختن به موضوع گونه‌ای‌ست که خواننده اگر هم این کتاب‌ها را نخوانده باشد، می‌تواند از آن بهره ببرد و یا حداقل این‌که به اندازه لازم با موضوع آن آشنا گردد.

کتاب‌هایی که در این اثر بدان‌ها پرداخته شده، هر یک به شکلی با زندگی ما، انسان ایرانی، در رابطه است، و در واقع هستی ما را در بر می‌گیرد.

اسد سیف کوشیده است تا در کتاب‌خوانی‌های خویش هر آن اثری را که برای خودش جذاب و جالب بوده، بدین‌شکل موضوع آن را عمومی گرداند، به این امید که شاید در جست‌وجوهای خویش در متن ادبی و فرهنگی، همراه و همگام بیابد.

در پیشگفتار کتاب آمده است؛ "موضوع تمامی این آثار به شکلی دغدغه‌ی ذهن انسان ایرانی است." می‌توان اما از این گفته فراتر رفت، مشکل ذهنی و فکری ما ایرانیان را نیز در این آثار بازیافت. سیف در این اثر از "در انتظار گودو"ی بکت شروع می‌کند تا انتظار و ناجی موعود را در فرهنگ ایرانی بازیابد. پس از آن به سراغ "شوایک سرباز ساده‌دل" اثر یارسلاو هاشک می‌رود تا "ساده‌دلی" را در فرهنگ ما نیز بجوید و آن به رمان 1984 جرج اورل بکشاند تا حقیقت عریان حکومت ایدئولوژیک را ببیند که چه‌سان "قدرت حقیقت می‌آفریند".

در همین کندوکاو‌هاست که به حافظ می‌رسد و با نگاهی به "در بزم حافظ خوش‌خوان" اثر هما ناطق، به این پرسش می‌پردازد که چرا ما توان شناختِ حافظ را نداریم. در همین راستاست که به سراغ کتاب "از سیر تا پیاز" اثر نجف دریابندری رفته است تا به اعتبار آن، به آشپزخانه و سفره ایرانی در تاریخ بپردازد که البته در این زمینه هنوز تحقیقی جامع موجود نیست.

فصلی از این مجموعه به موضوع فرهنگ دین اختصاص دارد که طولانی‌ترین بخش کتاب است. سیف از فرهنگِ بی‌دینی و ارزش آن در جهان معاصر آغاز می‌کند تا به دین و فرهنگِ دینی در جهان معاصر برسد. از "موسی و یکتاپرستی" اثر فروید شروع می‌کند تا موضوع را در زبان ادیان ابراهیمی پی ‌گیرد. از زبان خشونت در دین با تکیه بر کتاب یان یاسمن، "یکتاپرستی و زبان خشونت" می‌نویسد و می‌کوشد بنیان‌های آن‌چه را که امروز در جهان ادیان ابراهیمی می‌بنیم، در تاریخ بازجوید. در این راه نگاهی دارد به کتاب "آغاز اسلام و زوال جهان اسلام" و سرانجام در نشان دادن ابعاد خشونت دینی، گوشه‌هایی از آن را در سال‌های حکومت کالوین در ژنو بازمی‌گوید. پایان این فصل به خاطرات شیخ ابراهیم زنجانی اختصاص دارد. زنجانی در شمار نخستین نمایندگان مجلس قانونگذاری ایران، همان کسی است که در دادگاه شیخ فضل‌الله نوری به عنوان مدعی‌العموم حضور داشت. شاید به همین علت باشد که به خاطرات او در ایران اجاز انتشار نمی‌دهند.

دو مطلب پایانی کتاب دو مصاحبه است که نخستین آن با عنوان "ما و ادبیات تبعید ایران"، به ادبیات تبعید ایران می‌پردازد و دومین آن "عشق و کامجویی در ادبیات فارسی".
اسد سیف در این مصاحبه‌ها نظرات خویش را در این عرصه با توجه آثار منتشرشده بیان داشته است.

کتابی برای کتاب‌ها را نشری مهری در لندن منتشر کرده است. برای تهیه آن می‌توان به آدرس ناشر و یا دیگر انتشارات رجوع کرد.

www.mehripublication.com