عصر نو
www.asre-nou.net

افزایش تلاش‌ قدرت‌های اروپایی برای حفظ «برجام»


Mon 7 05 2018



رادیو فردا: کم‌تر از یک هفته تا مهلت تعیین‌شده از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا برای «اصلاح یا تـَرک» برجام، مقام‌های ارشد آلمان و بریتانیا بر تلاش‌های خود برای حفظ توافق اتمی با ایران افزوده‌اند. در خود آمریکا نیز یک نماینده ارشد کنگره از حزب جمهوری‌خواه، در مورد خروج دولت ایالات متحده از برجام هشدار داده‌است.

کیم داروچ، سفیر بریتانیا در سازمان ملل، ۱۶ اردیبهشت ماه گفته‌است از منظر لندن، هنوز این امکان وجود دارد که با رفع نگرانی‌های دونالد ترامپ در مورد توافق اتمی، رئیس‌جمهوری آمریکا را به حفظ این توافق قانع کرد.

آقای داروچ به شبکه سی‌بی‌اس گفته‌است «ما فکر می‌کنیم که می‌شود به زبانی دست یافت، اقداماتی را انجام داد، که در مجموع نگرانی‌های رئیس‌جمهوری [آمریکا] را رفع کند».

مک تورنبری، رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا، روز یک‌شنبه به شبکه خبری فاکس گفته است خروج دونالد ترامپ از توافق اتمی «کار اشتباهی» است و «اندرز من انجام ندادن این کار است».

آقای تورنبری که از مخالفان توافق اتمی در زمان دولت باراک اوباما بود می‌گوید «به نظر من این توافق، توافق بدی بود». او سپس افزوده «اما پرسش کلیدی این است، اگر آمریکا از آن خارج شود، چه رخ خواهد داد؟ آیا ایران بازرسان [بین‌المللی] را اخراج می‌کند و ما دیگر هیچ رویتی بر فعالیت‌های آن نخواهیم داشت؟».

ترامپ، همواره از مخالفان توافق اتمی بود و از مذاکرات صورت‌‌گرفته در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما نیز شدیدا انتقاد کرده‌است. دولت اوباما توافق اتمی را «توافقی تاریخی» نامیده که مانع از دسترسی ایران به جنگ‌افزار هسته‌ای شده‌است. اما رئیس‌جمهوری فعلی ایالات متحده تا ۲۲ اردیبهشت ماه فرصت داده تا متحدان اروپایی دست به اصلاحاتی در برجام بزنند و در غیر این‌صورت او دیگر تعلیق تحریم‌های مربوطه را تمدید نخواهد کرد. ترامپ خواستار اصلاحاتی شده‌است مانند دائمی‌شدن محدودیت‌های اتمی، محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها در برنامه موشکی ایران و بازرسی‌های گسترده‌تر از مراکز و تاسیسات ایران.

بریتانیا، آلمان، فرانسه، اتحادیه اروپا، چین و روسیه، دیگر طرف‌های مذاکرات با ایران، خواستار حفظ توافق اتمی هستند.

بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، دیگر مقام ارشد اروپایی‌ست که بار دیگر بر لزوم حفظ توافق اتمی تاکید کرده‌است. آقای جانسون در حال حاضر در آمریکا به سر می‌برد و قرار است با آقای ترامپ نیز دیدار کند.

وزیر خارجه بریتانیا روز یک‌شنبه گفته بود «بریتانیا، ایالات متحده و شرکای اروپایی یک‌پارچه، خواستار مقابله با آن دسته از رفتارهای ایران‌ هستند که از امنیت منطقه خاورمیانه کاسته‌ است؛ رفتارهایی مانند فعالیت‌های سایبری، حمایتش از گروه‌هایی مانند حزب‌الله [لبنان] و برنامه خطرناک موشکی، که حوثی‌ها در یمن را نیز مسلح می‌کند».

او در عین حال در مقاله‌ای برای روزنامه نیویورک‌تایمز، نوشته است توافق اتمی «ضعف‌هایی دارد، قطعا، ولی من اطمینان دارم که آن ضعف‌ها را می‌شود برطرف کرد. در واقع در حال حاضر بریتانیا در کنار ترامپ و متحدان فرانسوی و آلمانی در تلاش است تا (از رفع و رجوع این مشکلات) اطمینان حاصل شود». بوریس جانسون می‌گوید گزینه‌های دگیر به جز حفظ توافق فعلی، گزینه‌های بدتری هستند.

همزمان با این اظهارات، فرانک والتر اشتانمایر، رئیس‌جمهوری آلمان، در مصاحبه‌ای با شبکه «آ ار د» آلمان در مورد پیامدهای جدی ناشی از تـرک برجام هشدار داده‌است. آقای اشتانمایر سخنان جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا را بازنقل کرده که در زمان امضای توافق اتمی گفته بود: جلوی یک جنگ گرفته شد.

رئیس‌جمهوری آلمان می‌گوید «این نقل‌قول مهمی‌ست؛ باید متوجه این موضوع بود که اگر توافق برچیده شود و خاورمیانه به‌سوی مسلح‌شدن پیش برود، چه اتفاق‌هایی ممکن است رخ دهد».

روز یک‌شنبه حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، ضمن هشدار درباره خروج از برجام گفته بود تهران برای همه اقدامات رئیس‌جمهوری آمریکا، برنامه دارد.

توافق اتمی در تیر ماه ۱۳۹۴ میان دولت وقت آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین، روسیه و ایران به‌دست آمد. علاوه بر آقای ترامپ، دولت اسرائیل، نیز از مخالفان این توافق است و تلاش‌هایی را برای قانع کردن کشورها به تـرک آن، انجام داده‌است. مقام‌های ارشد عربستان سعودی نیز خواستار اصلاح آن شده‌اند.