يکشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۳۸۷ - ۱۸ مه ۲۰۰۸

‍‍

انتقام جویی حكومتی!

 

عیسی سحرخیز

Aftab_iran@yahoo.com

 

در خبرها آمده بود كه  " حضور محسوس ماموران امنیتی و انتظامی مانع از ادای احترام اعضا و همفكران نهضت‌آزادی ایران نسبت به مقام آیت‌الله سیدمحمود طالقانی شد".

این خبرها كه به تعدادی عكس نیز مزین و مستند شده بود بیانگر دور جدیدی از برخورد مقام های اطلاعاتی و امنیتی با احزاب وگروه ها و حتی اعضای تشكل های سیاسی است كه در انتخابات مجلس هشتم، راه و روش دیگری را برگزیدند و حرف های جدیدی را در عرصه ی سیاسی كشور مطرح كردند.

اخبار منتشر شده به ظاهر ساده و از نظر برخی از شخصیت های حقیقی وحقوقی درون و حتی بیرون نظام می تواند امری عادی تلقی گردد، و یا حتی با دیده ی شك و تردید به آن نگاه شود؛ "جلوگیری از یك اقدام سیاسی به بهانه ی یك فریضه ی مذهبی".

خبر به ظاهر "ساده" است، چون چیزی جز این نیست كه "اعضا و همفكران نهضت آزادی ایران كه در سالگرد تاسیس این تشكل سیاسی صبح جمعه بیست‌وهفتم اردیبهشت‌ماه 1387 به بهشت‌زهرا رفته بودند تا با قرائت فاتحه نسبت به مقام آیت‌الله طالقانی از بنیانگذاران نهضت آزادی، ادای احترام كنند، با توجه به حضور ماموران مسوول موفق به انجام این كار نشدند.این برخورد تند و همراه با توهین نیروهای امنیتی و انتظامی در حالی انجام شد كه مقام‌های امنیتی با برگزاری مراسم سالگرد نهضت آزادی ایران مخالفت كرده بودند. همان‌گونه كه سال گذشته نیز از برگزاری كنگره این تشكل سیاسی ممانعت به عمل آورده بودند".

خبر اما از نظر افراد قائل به تئوری توطئه یا جریان های سیاسی مشكوك به چنین فعالیت های قانونی می تواند "پیچیده" باشد، چون حكایت از یك اقدام سیاسی دارد كه در لفافه ی مذهبی پیچانده شده است؛ "این ها عمدا در تلفن های خود این برنامه را اعلام كرده اند، چون می دانستند كه تلفن هایشان شنود می شود و از اجرای برنامه شان جلوگیری می گردد تا بتوانند بر اساس این برخوردها مظلوم نمایی كرده و جوسازی سیاسی نمایند و فضای افكار عمومی را به سمت و سوی خود بكشانند."

خبر چه "ساده" باشد و اقدام چه "پیچیده"، اما دارای پیش زمینه و پیشینه ی خاصی است و پیامدی كه به راحتی نباید از آن گذشت. پیش زمینه ی آن تشدید آشكار حركت های ایذایی علیه نهضت آزادی ایران طی یك سال اخیر است و پیشینه ی خاص آن جلوگیری از مراسم سنتی این گروه كه تا كنون آزادانه در حسینه ارشاد یا مكان های مشخص نسبتا راحت انجام می شد. بنظر می رسد كه تغییربنیانی این رفتارها و برخوردهای واكنشی را در جایی دیگر دید؛ تحرك های سیاسی فعال و مواضع به اصطلاح آوانگارد اخیر این حزب ملی- مذهبی  كه بنیانگذاران آن چهره هایی با همین صبغه ی مذهبی - ملی هستند؛ آیت الله سید محمود طالقانی، مهندس مهدی بازرگان، دكتر یدالله سحابی. افرادی كه تا كنون از برگزاری مراسم سالگرد وفات دو غیر روحانی آن در حسینه ارشاد جلوگیری به عمل آمده و مراسم سالگرد آیت الله طالقانی نیز در ماه های آینده احتمالا به سرنوشت مشابهی دچار خواهد شد.

اصلی ترین و مهمترین حركت سیاسی نهضت آزادی ایران را باید مشاركت دببركل آن در هیات نظارت بر انتخابات آزاد، سالم و منصفانه دید و تلاش مستقیم این حزب در جهت مطرح كردن و جا انداختن ضرورت نظارت بین المللی بر انتخابات ایران. اقدامی كه از یك سو از جانب احزاب و گروه های اصلاح طلب شركت كننده در انتخابات مجلس هشتم با سكوت و بی اعتنایی،  یا حتی برخورد تند سیاسی مواجه شد و از سوی دیگر از جانب حكومت بهانه ای شد برای انتقام جویی حاوی پیام آشكار، از طریق بستن فضا برای فعالیت های سیاسی - مذهبی غیررسمی این گروه پر سابقه.

نگاهی به این گونه رفتارهای حكومتی طی چند ماه گذشته می تواند دربردارنده ی دلایل و مستندات لازم برای نشان دادن صحت این ادعاها باشد. از كنار برنامه های سیاسی و مذهبی كه بگذریم و تنها به مراسم سالگرد وفات بنیانگذاران نهضت آزادی بسنده كنیم، آن گاه شاهد مواردی این چنین خواهیم بود:

1-       مراسم سیزدهمین سالگرد درگذشت مهندس مهدی بازرگان دبیركل فقید نهضت آزادی ایران و نخست‌وزیر دولت موقت كه قرار بود طبق روال هر ساله درنیمه ی اول  بهمن‌ماه 1386در حسینه ارشاد برگزار شود به دلیل مخالفت نهادهای امنیتی لغو شد.

2-       به همین ترتیب از برگزاری مراسم ششمین سالگرد درگذشت دكتریدالله سحابی نماینده تهران در اولین دوره مجلس پس از انقلاب و رئیس سنی این دوره از كه قرار بود اواخر فروردین‌ماه 1387در همین محل  انجام شود به دلیل مخالفت های رسمی نهادهای اطلاعاتی - امنیتی ممانعت به عمل آمد.

3-       مخالفت‌ها و ممانعت ها تنها به برگزاری مراسم رسمی در حسینه ارشاد محدود نشد، بلكه ماموران امنیتی- انتظامی دایره ی حضور خود را به  امام‌زاده عبدالله- مدفن مرحوم سحابی- گسترش دادند و خانواده و نزدیكان دكتر یدالله سحابی را كه چون دیگر مردم  برای قرائت فاتحه به این مكان رفته بودند زیر نظر گرفتند.  حضوری كه عكس های منتشره در آن زمان نشان داد تعداد ماموران حكومتی از نفراتی كه برای مراسم در امام زاده عبدالله حاضر شده بودند فراتر بوده است. در آن زمان همچنین درخبرها آمد كه مهندس عزت‌الله سحابی، فرزند آن مرحوم  خطاب به ماموران گفته است " به مقام‌ها بفرمایید وقتی شما جمعیت 40 نفره‌ای را كه خودتان قبول دارید اهل سلامت هستند اینگونه می‌پایید، دشمنانی را كه اطراف ما هستند چگونه می‌پایید؟"

اكنون به این مجموعه باید اقدام برای جلوگیری از ادای احترام و قرائت فاتحه بر سر مزار     آیت الله طالقانی را نیز افزود، روش و منشی كه معلوم نیست دامنه ی آن با افزایش میزان نارضایتی عمومی و تشدید بحران های منطقه ای و بین المللی در ماه های آینده تا كجا كشیده خواهد شد و چه احزاب و گروه های دیگری را نیز پس از "ملی- مذهبی ها" و "نهضت آزادی ایران" در بر خواهد گرفت. اقدامی كه پیه آن نه تنها  به تن احزابی چون "جبهه ملی"، "حزب ملت ایران" و...، بلكه احزاب به اصطلاح درون حكومت نیز كشیده شده است. احزابی رسمی چون "جبهه مشاركت ایران اسلامی" ، "سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی" كه چند سالی است حتی برای برگزاری كنگره ی سالانه خود، به جز یك مسجد خاص، جایی برای تجمع و تشكیل جلساتی در این سطح در اختیار ندارند. تازه این برخوردها تا زمانی  بوده است كه آنان شاهد برخوردهای حذفی شدید در انتخابات مجلس هشتم نبوده اند. سیاستی كه باعث شد به جز افراد انگشت شمار خاص، هیچ نامزدی از میان  اعضا و هواداران شاخص این دو جریان عمده مجوز عبور برای ورود به مجلس نیابند.

برخورد جدید با اعضای نهضت آزادی حاوی این هشدار جدی به شخصیت های حقیقی و حقوقی اصلاح طلب و تحول خواه است كه دایره ی محدودیت های و حركت های ایذایی نهادهای اطلاعاتی - امنیتی- انتظامی و انتقام جویی های حكومتی چنان وسیع شده است كه حیطه ی پوشش آن تنها مراسم رسمی سیاسی و مذهبی را دربرنمی گیرد، بلكه هر گونه تجمعی حتی بر سر مزار شخصیت های مورد احترام جامعه از این پس ممنوع یا  با مشكلات عدیده مواجه خواهد شد.

بی تفاوتی و  سكوت در برابر این رفتار و روش  می تواند دامنه ی برخوردها را هرچه بیشتر گسترش داده و  سرعت چنین حركت های غیرقانونی را با تشدید بحران های داخلی و خارجی هرچه بیشتر سازد.

 

شنبه 28/2/1387