‍‍‍‍دوشنبه ۲۱ مرداد ۱۳۸۷ - ۱۰ اوت ۲۰۰۸

مرگ، صدای محمود درویش را برای همیشه خاموش کرد

 

بی بی سی - محمود درویش، شاعر نام آور عرب که از او به عنوان شاعر "ملی" فلسطینیان نام برده می شد، در پی یک عمل جراحی در سن 67 سالگی در آمریکا، جهان را بدرود گفت.

او بامداد روز چهارشنبه (6 اوت) در بیمارستانی در ایالت تگزاس آمریکا برای درمان یکی از شرایین قلبش زیرعمل جراحی قلب باز قرار گرفته بود. او از سالها پیش از ناراحتی قبلی رنج می برد.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، مرگ وی را تسلیت گفت و در بیانیه ای به همین مناسبت گفت که "امت عربی شاعر بزرگی را از دست داد که با سخن خود داستان ملت و یک امت را روایت می کرد."

بر اساس گزارشها تشکیلات خودگردان فلسطین 3 روز عزای ملی اعلام کرده است.

محمود درویش بی تردید از معدود شاعران پر نفوذ و محبوب عرب بود؛ محبوبیتی که محصول سرودن و گفتن از "سرزمین فلسطین" و از "ملتش" است که او را به عنوان نماد مبارزه برای آزادی و تأسیس دولت مستقل فلسطینیان معرفی می کرد.

اشعار او به بسیاری از زبانهای دنیا از جمله فارسی ترجمه شده است که همین به او شهرت جهانی بخشید. او در جهان عرب و خارج آن، بارها گرامی داشته شد، و جوایز جهانی متعددی دریافت کرد.

درویش، اشعار و قصاید خود را بیشتر با الهام از مساله فلسطین نوشته است و ازهمین رو اشعار او به شعار های سیاسی و به ترانه های برای فلسطینیان و همچنین آوارگان فلسطینی در خارج تبدیل شد.

از دست دادن میهن، قساوت اشغالگر و زندگی در غربت، از موضوعاتی است که در کار های نخستین او بازتاب یافته است. اما در سالهای اخیر، بیشتر بازتاب مسایل جهانی در آثار او دیده می شد.

زبان شعری که درویش به وجود آورد، ادبیات معاصر عرب را تحت تاثیر خود قرار داده است.

شاید قصیده "بنویس من عربی ام و شماره کارت هویتم 50 هزار است" شناخته شده ترین قصیده او باشد. " روزنوشتهای زخم یک فلسطینی" ، " به مادرم" و " احمد الزعتر" از دیگر قصاید مشهور سیاسی اوست.

محمود درویش بیش از 30 اثر شعری و نثری از خود به جای گذاشته است. گنجشگ‌های بی ‌بال1960، برگ‌های زيتون1964، عاشقی از فلسطين1966، گنجشکها در الجلیل می میرند1969 ، چرا اسب را تنها گذاشتم 1999 و از آنچه که کرده ای پوزش مخواه 2003 از جمله آثار او است. آخرین اثر شعری او "اثر پروانه" نام داشت که اوایل سال جاری چاپ شد.

محمود درویش در سال 1941 در روستای البروة در شرقی شهرعکا در فلسطین به دنیا آمد.

در سال 1948 ، پس از آنکه منزلشان ویران شد، همراه با خانواده خود به لبنان هجرت کرد. اما بعدا دوباره به شهر الجلیل در مناطق فلسطینی برگشت.

از نگاه سیاسی، او یک میانه رو بود و از صلح با اسرائیل پشتیبانی می کرد. زمانی هم از فعالان حزب کمونیست بود. در دهه ای 1970 او برای تحصیل به روسیه رفت و درهمانجا به عضویت سازمان آزادی بخش فلسطین، که در آن زمان اسرائیل آن را یک سازمان تروریستی می خواند، پیوست. این باعث شد که او از برگشت به اسرائیل منع شود. درویش در اعتراض به امضای قرارداد اسلو در سال 1993، از عضویت سازمان آزادی بخش فلسطین استعفا داد.

اما در پی امضای همین قرارداد اسلو بود که او توانست باردیگر به میهن خود برگردد اما مدت کوتاهی را در آنجا سپری می کرد. درویش زندگی خود را در کشورهای مختلف عربی و فرانسه می گذراند.

میراث شعری او برای نسلهای بعدی در فلسطین و جهان عرب همچنان زنده باقی خواهد ماند. درویش همچنین به دکلمه اشعار خود مشهور بود.