در مركز مطالعات
استراتژیك خیمه اعلام شد:
حضرت
زهرا یكی از پنج گریه كننده جهان
ایرج شكری
حضرت زهرا یكی از
پنج گریه كننده جهان - با فرا رسیدن ماه محرم و راه افتادن مجالس سوگواری و روضه خوانی
مطالب مختلفی هم در سایتها و وبلاگها در مورد رویدادهای ماه محرم و نیز چگونگی
برگزاری این مراسم می شود دید. البته سایتها و وبلاگهایی هم هستند كه در همه ایام،
باز شدن صفحه اصلی آنها، همراه با نوحه و شیون و گریه است. برخی از مطالب مورد
اشاره، تلاشی است كه هدف آن این است كه مراسم و آئینهای عزاداری را با سطح فرهنگ
عمومی كنونی جامعه ایران تطبیق دهد و
آنها را آنها را مفید جلوه داده به خورد
گروه بیشتری بدهد و در همین سربالایی است كه صداها و فرمایشاتی از گلوی «عاشقان
اهل بیت عصمت و طهارات» خارج می شود كه بحث عزاداری را تحت الشعاع قرار داده و سبب
خنده می شود. یكی از این بحثها- كه گمانم مثل آن كشف شیعه نیوز در مورد شگفت زده
شدن انیشتن از حدیثی ثبت شده در بحارالانوار، تازگی دارد-، مطالبی است كه در سرویس
فرهنگی پایگاه خبر رسانی رسا(رسا نیوز) ارائه شده است. قبل از ورود به مطلب، مناسب
است كه خود این سایت معرفی شود. در معرفی رسانیوز، با كلیك كردن روی «درباره ما»
ازجمله می خوانیم كه این سایت« به همت گروهی از طلاب و دانش پژهان و محققین حوزه
علمیه قم» راه اندازی شده است تا در « روزگار ما» كه «روزگار
پرسش‌های بی‌پایان جامعه‌ای است كه پاسخ‌های خود را در حوزه‌های علم و معرفت دینی
می‌جوید» و با توجه به «درماندگی مكاتب غیرالاهی [اللهی]و التقاطی»، با هدف ارتباط دقیق
و همه جانیه با جامعه برای «انعكاس رویدادها
و اخبار علمی، فرهنگی سیاسی و اجتماعی این مركز عظیم دینی» و «معرفی محصولات فرهنگی و پژوهشی حوزه، بسترسازی گردش
اطلاعات میان حوزویان، تاثیرگذاری بر فضای سیاسی و فرهنگی كشور در راستای اندیشه‌های
امام خمینی _ ره _ و رهبر معظم انقلاب و [...] »
به وجود آمده است. تیترگزارش بخش
فرهنگی رسا نیوز این است « بیست و نهمین نشست عاشورا
پژوهی، چهل منزل تا اربعین با موضوع شان گریه در
دستگاه فکری شیعه روز گذشته در مجتمع فرهنگی شهید
فهمیده قم برگزار شد» (تاریخ مخابره خبر روز
14 دی ماه ذكر شده). بنا به گزارش رسا نیوز نشست مذكور از سوی « مرکز مطالعات
راهبردی خیمه» برگزار شده بود. «راهبرد» معادل فارسی كلمه استراتژی است كه در
سالهای اخیر به كار بردن آن رایج شده است. به هر حال در این نشست كه از سوی مركز مطالعات استراتژیك
خیمه برگزار شده بود « احمد شهدادی، نویسنده
و دین پژوه در این نشست به تشریح نقش گریه در اندیشه شیعی پرداخت» و ضمن مطالبی
راجع احولات روحی و مفهوم گریه برای امام
حسین و آثار معنوی آن، گفت« با تاکید فراوانی که به گریه و گریستن در هنگام دعا و
مناجات با خدا در روایات شده است، گویی بستر روحی
گریه بستر مناسبی برای درخواست حاجت است». در
دنباله گزارش رسا نیوز آمده است:« وی با اشاره به روایتی، از حضرت زهرا(س) به عنوان یکی از پنج گریه کننده جهان
نام برد و گفت: برخلاف باور رایج که گریه را نشان از ضعف روحی می دانند، در مکتب شیعه
گریه نشان از وحدت روحی است، به همین دلیل هنگامی
که انسان در مصیبت امام حسین(ع) گریه می کند یک حالت شعف و سرور درونی به او دست می
دهد». برخی از خواصی كه برای گریه برای امام حسین
كه توسط استاد دین پژوه احمد شهدادی در یك
تحلیل و بر رسی «علمی» مورد ارزیابی قرار گرفته قبلا دیده نشده بود. مثلا احساس
شعف و سرور درونی بعد از گریه برای مصیبت امام حسین. البته اگر چه ممكن است برای سست ایمانان و ناباوران قابل درك نباشد، اما این
احساس شعف، به احتمال زیاد ناشی از احساس اطمینان از مأجور بودن نزد خدواند تبارك
و تعالی در آخرت است. من این «پا منبری» را برای آن كردم كه نشان دهنده این باشد
با دقت به فرمایشات استاد كه از طریق یك رسانه مرتبط با مركز عظیم علمی، دینی،
فرهنگی و پژوهشی حوزه علمیه قم، منعكس شده توجه كرده ام و از احوال مؤمنان هم
آگاهم و در پی آن موردی را هم كه به نظرمن مبهم مانده مطرح كنم تا شاید در یك نشست
دیگر در مركز مطالعات راهبردی خیمه استاد شهدادی یا كس دیگری از استادان دین پژوه
به آن جواب بدهد، و آن این است كه آن چه در تحلیل و بحث استاد مبهم است و برای آن
معیار و مقیاسی ذكر نشده است، ركورد گیری برای گریه است. او نگفته است كه اندازه گیری
گریه با مقیاس زمانی( روز هفته) صورت گرفته یا با مقیاس حجمی مثلا پیاله، كاسه ، دیگ یا دلو و سطل ( در زمان
حضرت زهرا سیستم متریك و واحد لیتر رایج نبوده است). هم چنین نگفته است كه آن چهار
گریه كننده دیگر جهان چه كسانی بودند، آیا آنها هم زن بودند یا بین آنان مردان هم
وجود دارند و اگر مردان هم جزو این گریه كنندگان بزرگ هستند آیا ركورد گیری در یك
گروه انجام شده یا برای مردان جدا و زنان جدا، گریه كنندگان بزرگ با چه انگیزه یا
به چه دلیلی و چقدر گریه كرده اند، و هم چنین به تاثیر و نقش «راهبردی» گریه آن گریه
كننده گان بزرگ در رابطه انگیزه و آرمانی كه داشتند، در زمان وقوع رویداد، اشاره یی
نشده است.
متن كامل سخنان استاد سخنران «مركز مطالعات راهبردی خیمه» را در نشانی زیر
می توانید مطالعه كنید:
http://www.rasanews.com/Negaresh_site/FullStory/?Id=25452
عزاداری
علمی- یكی از مسائلی كه رژیم آخوندی در آن گیر كرده و راه خروجی هم
برای آن ندارد، مساله نحوه برگزاری مراسم سوگواری مذهبی در ماه محرم از سوی
«عاشقان اهل بیت عصمت و طهارات» به نوعی است كه حتی خود آخوندها آن را مبتذل می
دانند. انتقادات در این زمینه حتی گاه شامل برنامه های پخش شده از سیمای جمهوری اسلامی شده است. هشدار و تذكرات متعددی در
سالهای گذشته از سوی مقامات مختلف رژیم به «مداحان اهل بیت» و سخنرانان مراسم
عزاداری داده شده است. یك مورد از این هشدارها و اظهار نگرانیها، در نماز جمعه 14
دی از سوی امامی كاشانی عضو مجلس خبرگان، صورت گرفت. به گزارش سایت خبری
آفتاب(آفتاب نیوز) وابسته به مجمع تشخیص مصلحت رژیم، امامی كاشانی با توجه به فرا
رسیدن ایام سوگواری محرم، توصیه و تاكید كرد كه«هیئت های مذهبی و عزاداران به مجلس سوگواری در محرم جبنه علمی و اخلاقی بدهند». وی
همچنین تاكید كرد كه«باید عزاداران حسینی نوعی عزاداری را برگزار كنند كه در دنیا
قابل عرضه و ارائه باشد و تا جهانیان
بدانند كسی كه خود را وقف خدا كرده مردم چگونه
ارورا تكریم می كنند و جان خود را فدا می كنند» او یاد آور شد كه عزاداری
نباید حالت ابتذال و سبكی داشته باشد» و از
سخنرانان و مداحان ملتمسانه خواست كه به توصیه های «مقام معظم رهبری و مراجع عظام»
توجه كنند و« به خاطر خدا و قداست مجلس سیدالشهد از خودیت واناییت دست
بردارند». بنظر می رسد كه منظورش از اناییت خود
خواهی یا منیت باید شد، اما چون زبان «علمای اسلام و فضلای حوزه های علمیه » با
زبان آدمیزاد فرق دارد و باید طوری باشد «عوام» كلی فكر بكنند و از این و آن
بپرسند تا معنی آن را بفهمند، این آخوند با ضمیر اول شخص مفرد عربیبا اضافه كردن
«اییت» صفتی درست كرده است، به نشانه «عالم
و فاضل» بودن، تا خلق الله را مبهوت كند!
شاید هم معنی دیگر داشته باشد و اصلا ممكن است زبان فرشتگان باشد كه ما
عوام زمینی چیزی از آن نمی دانیم. تحفه
بر خوردار از فرهنگ حوزه، در بحثها در مجلس شورای اسلامی هم گاه همین زبان را به كار می گیرند و متلا
گاه به جای اما و اگر، یا زیر سوال بردن واژه «ان’قلت» را بكار می بردند كه ذهن امت مسلمان همیشه در صحنه
را، به سوی مسائل مربوط بحث «طهارت» می كشاند و فهم این كه چرا در بحث موضوعی مثلا
راجع كمبود برق، چنین مطلبی به میان كشیده شده، برای آنان دشوار و معما می
شود. در مورد این كه عزاداری «علمی» چطور
باید باشد و چطور باید برای این كالای منحصر بفرد ساخته شده از «مواد اولیه شیعی» در تاسیسات آخوندی،
بازاری بین مردم جهان یافت توضیحی از طرف امامی كاشانی داده نشد، اما هدف آن را
روشن كرده است و آن این كه باید این عزاداری علمی، چنان باشد كه مردم یعنی شیعیان
ایرانی اهل سینه زنی و برگزاری مجالس عزاداری و شركت كنندگان در آن، به مردم دنیا
نشان بدهند كه« حاضرند جان خودشان را برای كسی كه خود را وقف خود خدا كرده فدا
بكنند». لابد امامی كاشانی خود و امثال خودش را جزو كسانی می داند كه خودشان را
وقف خدا كرده اند و نشان دادن تكریم مردم و این كه حاظرند جانشان را برای آنان فدا
كنند، درصورتی كه به نحوی قابل عرضه در دنیا باشد، برای رژیم این خاصیت و استفاده
تبلیعاتی را می تواند داشته باشد، كه
مردم هم چنان دنباله رو آخوندها و مرید و مقلد آنان هستند. والا مراسمی كه
در ایران بین طبقه متوسط شهری و بخش عظیمی از نسل جوان اقبالی ندارد، چرا باید با
نگاه تایید آمیز جهانیان همراه باشد. در جریان انقلاب سال 57 روزهای تاسوعا و عاشورا با راهپیمایی های عظیم
اعتراضی علیه رژیم شاه سپری شد و در سال 58
با آن جوشش برای فعالیت سیاسی كه در جامعه وجود داشت و مسائلی كه با سقوط
رژیم سلطنتی در جامعه مطرح بود و حضور و فعالیت گسترده نیروهای ترقیخواه سیاسی، مراسم عزاداری رونقی نداشت و میرفت كه این
بساط در ایران متروك شود و تمایل به طرد این مراسم كه آخونده صحنه گردانان سنتی آن
بودند، به طور آشكار در جامعه مشهود بود. اما خمینی، كه خوب می دانست اعمال ولایت
بر مردم با رشد آگاهی سیاسی و رها شدن آنان از جهل و خرافه و تعصبات دینی، رابطه
معكوس دارد، در آبان سال 59 در آستانه فرار رسیدن ماه محرم در دیدار با واعظان تاكید
كرد كه « آنوقتها [ زمان شاه] یكی از حرفهای كه هی رایج می گفتند “ملت
گریه“، برای این[ بود] كه مجلس روضه را از دست ما بگیرند. از این شیطنتها باید یك
قدری ترسید و توجه بهش كرد از این كه مجلس عزا را در نظر شما سست می كنند... “ما انقلاب كردیم
روضه دیگر لازم نیست“ از غلطهایی است كه توی دهنها انداخته اند. مثل این
است كه بگوئیم ما انقلاب كردیم دیگر لازم نیست نماز بخوانیم... خیر ما ملت گریه سیاسی
هستیم كه با همین اشكها سیل جریان می دهیم و خرد می كنیم سدهایی را كه در
مقابل اسلام ایستاده». اسلام هم اسم
مستعار خودش بود. او به چیزی جز انحصار
قدرت اعمال قیمومیت بر مردم، گسترش آن به فراسوی مرزها فكر نمی كرد. مشكل اشاعه گسترده
مراسم عزاداری كه عناصر قابل جذب به آن
بیشتر از بخش ناآگاه و عقب مانده جامعه هستند و تولید انبوه و متنوع كالاهای «فرهنگی» آخوندی كه اساسا محدوه اش از عزاداری و نوحه خوانی و دعا و این قبیل مسائل فرا
تر نمی رود این است كه، چون تولیدات بیشتر «فرهنگی» برای آن، توسط كسانی از همین
قشر صورت می گیرد، گاه بیانی پیدا می كند كه نوعی از خط خارج شدن است. مثلا در یك
وبلاگ كه اسمش «هیئت مجازی علی جان است»
با باز شدن صفحه اصلی نوحه یی شنیده می شود كه در آن نوحه خوان چیزی می
خواند كه بیشتر ترانه هایی را كه در زمان
شاه، به آنها ترانه یا موسیقی لاله زاری گفته می شد(*) به بیاد می آورد در این
نوجه، نوحه خوان از جمله باده از لب لعل علی می نوشد و از«گیسوی» او صحبت می كند:«
زباده لب لعت همیشه سرمستم/ به گیسوان سیاهت دخیل دل بستم» و در ضمن نوحه خوان علی
را، ولی و مولای، نوح و موسی و عیسی می داند كه هرسه به دوره پیش از حیات علی مربوطند و نزدیك ترین آنها به زمان
علی كه عیسی است كه بیش از پانصد سال قبل از ولادت علی به صلیب كشیده شده و دارفانی را ترك گفته است. با كلیك كردن روی
نشانی زیر می توانید وارد هئیت مجازی علی جان بشوید و نوحه «روحبخش»ی را كه به آن
اشاره شد بشنوید. در ضمن بی مناسبت نمی دانم در مورد علم و فضل آیت الله امامی
كاشانی كه نگران ابتذال در مورد مراسم عزاداری است این را هم یاد آوری كنم، كه در
زمان جنایت نیروی دریایی آمریكا در سرنگون كردن هواپیمای مسافربری ایران در خلیج
فارس، او در سخنانی در نماز جمعه در مورد
فاجعه سقوط هواپیما كه روز 24 تیر سال 67 از رادیو رژیم پخش شد، گفت:« این
عرقها(عرق خودن) این گوشت خوكها، چه كرده این دلها رو، چقدر شنیع كرده» و با این
فرمایشات آن فاجعه را ناشی رژیم غذایی و عرق و گوشت خوك خوردن آمریائیان دانست.
http://heyatalijan.parsiblog.com
توضیح:
*-موسیقی یا ترانه های لاله زاری، موسیقی و ترانه هایی
بود در كافه های لاله زار اجرا و خوانده می شد و موسیقی و كوچه و بازاری هم گفته می
شد. خوانندگان این این ترانه ها
خوانندگان كوچه وبازار هم نامیده می شدند، این قبیل موسیقی از رادیو و تلویزیون آن
زمان پخش نمی شد، شاید موردی اسثنتنایی بوده باشد. تنی چند از خوانندگان این نوع
موسیقی شهرت و معروفیتی یافتند كه دامنه آن بیشتر از محدوده كافه های لاله زار و
مشتریان آن بود. یكی از آنان سوسن بود كه شهرت «سوسن كوری» از سوی كافه روها به او
داده شده بود. گمانم سوسن به یك برنامه شوتلویزیونی آورده شد. چشمان او پلكهای نزدیك
به هم داشت به طوری كه روی هم و تفریبا بسته و مثل نابینایان به نظر می رسید و علت
دادن آن لقب به او همین بود « دكتر حاج محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری اسلامی ایران»
هم چشمان و نگاهش تا حدودی همان حالت را دارد.
پ- 7 ژانویه 2008 – 17 دی 1386
