محمود
کویر
تلاش های فرهنگی ایرانیان در انگلستان
بخش سیزدهم
آواز
شبانه ی مسافران
فیلم آواز شبانه مسافران ساخته شاپور
حقیقت، به مناسبت هشتمین فستیوال فرهنگ جهانی موزاییك ها از چهارم تا چهاردهم ماه
مه٢٠٠٦در
موسسه فرانسیز و سینمای ریتزی لندن اکران خواهد شد.
شاپور حقیقت نویسنده و كارگردان ایرانی،
آوازشبانه مسافران را بر اساس یكی از داستان های خود تنظیم و با حمایت مالی بنیاد بالز هوبرت ساخته است. این فیلم در بخش
نمایش فیلم جشنواره فرهنگ جهانی موزاییك ها اکران می شود.
به گزارش موسسه فرانسیز، فیلم كوتاه
داستانی نقل ماجرای یك خیاط پیر در تبریز است كه در پی دیدار مجدد از خانه و روستای
زادگاهش در شرق آناتولی است كه سال ها پیش،
آن را ترك گفته است. فیلم داستان این سفر است كه همراه با رویارویی با حوادث جالب
و جذابی است كه نمایی از واقعیت در خود دارد.
«شاپور حقیقت» نویسنده و كارگردان این فیلم، سال ها در فرانسه اقامت داشته است. او نه تنها
فیلمساز بلكه نویسنده نمایشنامه و نویسنده داستان های كوتاه است.
فیلم «آوازشبانه مسافران» به فیلمبرداری شهریار اسدی و صدابرداری جاوید
خوشدل و محمد مختاری تهیه شده
است. بازیگران این فیلم از كشور تركیه هستند.
این فیلم ششم تا هشتم ماه مه در سین لومیر، سینما ریتزی و خانه عكس گرینویچ
در لندن نیز
به نمایش در می آید.
***
ایرانیان ارمنی
از روز پنجشنبه بيست و هفتم آوريل در گالری
برونئی در دانشکده مطالعات شرقی و
آفريقايی دانشگاه لندن جشنواره ای برای معرفی هنر معاصر ايرانيان ارمنی برپاست.
اين جشنواره با نام "زندگی های چند لايه" که به مدت
يک ماه ادامه خواهد داشت دربرگیرنده ی سخنرانی، فيلم، نمايشگاه و کارگاههای نقاشی و قصه گويی
است.
سابقه سکونت ارامنه در ايران به چهارصد سال قبل، که شاه عباس
صفوی آنها را به داخل ايران کوچ داد می رسد. ارامنه ايران علاوه بر بنای کليساها و
مدارس، مراکز متعدد فرهنگی خود را نيزایجاد کرده و در زمينه های موسيقی،
معماری، سينما، تئاتر و نقاشی در جامعه ايرانی کوشا بوده اند.
هنرمندان ايرانی ارمنی که آثارشان در اين جشنواره ارائه می
شود ادمان آيوازيان (نقاش)، رافی آوانسيان (عکاس)، کارن بابايان (نقاش)، سونيا
بالاسانيان (هنرمند چندرسانه ای)، شاريس دآمبريوسی (عکاس)، مارکوس گريگوريان
(نقاش)، هرمينه کشيش (نقاش) و هنريک خاچاطوريان (طراح گرافيک) هستند. برخی از آنها
برای شرکت در جشنواره از ايران به لندن آمده اند و برخی ديگر ايرانيان ارمنی ساکن
خارج از ايران هستند.
موضوع اصلی نمايشگاه ماهيت هويت ايرانی ارمنی، هويت ارمنی در
جامعه غير ارمنی، ميراث فرهنگی و انعکاس آن در آثار هنری است.
در طول جشنواره
کارگاههای نقاشی، مجسمه سازی، رقص و قصه گويی برای علاقمندان برگزار می شود.
اجرای موسيقی و جلسات شعرخوانی نيز از جمله برنامه های
جشنواره "زندگی های چندلايه" است.
سه فيلم در جشنواره به نمايش در خواهد آمد. لالايی فيلمی در
باره قوم شناسی ايرانيان ارمنی، ساخته ورونيکا کاسترو و عبدالله گيويان؛ ارامنه در
ايران ساخته آناهيد آباد؛ سلندر ساخته واروژ کريم مسيحی.
***
کار مشترک ایرانیان و انگلیسی
ها
پژوهشکده باستان شناسی ایران و دانشگاه نیوکاسل انگلستان ، کار مشترک انسان شناسی و آسیب
شناسی کودکان پیش از تاریخ را در شهر های باستانی ایران آغاز می کنند.
کشف اجساد کودکان پیش از تاریخ در
محوطه های باستانی از مهمترین یافته های باستان شناسی طی چند سال گذشته بوده است.
در برخی محوطه ها تعداد اجساد کودکان بسیار زیاد است که این موضوع می تواند نشانگر
میزان بالای مرگ و میر کودکان در دوره های پیش از تاریخ باشد.
بخش زیادی از این اسکلت ها تا کنون از محوطه باستانی و پیش از
تاریخ شهر سوخته بدست آمده اند. کاوش های امسال در این محوطه باستانی منجر به کشف یازده کودک و تعداد بی شماری
جنین شد.
به تازگی محوطه باستانی قلی درویش نیز به جمع محوطه های
باستانی پیش از تاریخی که می توان در آن ها به اسکلت کودکان این دوره برخورد کرد
ملحق شده است. کشف تدفین خمره ای در کف یکی از خانه های هزاره سوم در این محوطه
باستانی به ما گوشزد می کند که باید منتظر کشف تعداد بیشتری از این نوع تدفین باشیم.
محوطه باستانی قلی درویش در نزدیکی جمکران واقع شده و
شواهد باستان شناسی نشان می دهد سه هزار سال پیش در این جا شهر بزرگی وجود داشته است.
***
شاهکارهای
موسیقی ایرانی در لندن
قطعاتی از امین الله حسین و لوریس چكناواریان
از آهنگساران بنام ایران و جهان در تك نوازی پیانو توسط هنرمند ایرانی «تارا
كمانگر» در آكادمی سلطنتی موسیقی لندن اجرا می شود.
« كلوپ هنری هاروارد و بنیاد ایران
در لندن كه سازماندهی این برنامه را بر عهده دارند، اعلام كردند:« تارا
كمانگر یكی از نوازندگان پیانو از آكادمی سلطنتی موسیقی، آثاری از آهنگسازان بنام
ایرانی امین ا...
حسین و لوریس چكناواریان، همچنین
قطعاتی از هنرمند اتریشی فرانتس شوبرت و آهنگساز معروف ایتالیایی بوسینی به صورت
تك نوازی پیانو اجرا خواهد كرد.»
در این برنامه هنری كه در موزه لیگتون
هاوس لندن به اجرا در می‌آید، آثاری از دو آهنگساز بنام ایرانی «امین الله حسین» و «لوریس چكناواریان»
ارایه
می شود. این بخش شامل اجرای «سه انود و موزاییك‌ها »اثر امین الله حسین و «رقص فانتاستیك، پرلود
و زورخانه» اثر چكناواریان است.
این دو آهنگساز هردو متولد ایران
هستند كه مدارج هنری خود را در كشورهای غربی نخست در كنسرواتوار پاریس و سپس آكادمی
دولتی وین گذرانده‌اند و هردو علائق مشتركی به موسیقی سنتی ایران دارند. حسین
استاد در نواختن تار است و چكناواریان نیز سال‌ها ریاست آرشیو موسیقی ملی ایران در
تهران و نیز مسئولیت گردآوری و بررسی موسیقی‌های عامیانه و نیز ابزارهای ملی موسیقی
ایران را برعهده داشته است.
«سه انود و موزاییك‌ها» اثر حسین هنگامی كه او در حدود بیست
و پنج سال داشته در پاریس تصنیف شده و بیانگر احساسات نوستالژیك هنرمند نسبت به
سرزمین زادگاه او، ایران است.
اثر هنری «رقص فانتاستیك، در آمد و
زورخانه» در وین هنگامی كه هنرمند در حدود بیست و دو تا بیست و چهارسال
داشته تصنیف شده است. قطعه آخر در این اثر مبتنی بر صحنه‌ای است از اپرای پرشكوه
رستم و سهراب كه به وسیله‌ی همین هنرمند تصنیف شده است.
«تارا
كمانگر» هنرمند پیانیست ایرانی ، از یك خانواده مهاجر ایرانی در كالیفرنیا متولد
شده است. وی از کودکی به فراگیری ویلن و پیانو پرداخته و در كنسرت كنسرتو پیانوی
شماره دو راخمانینف را با ارکستر همراهی کرده است. كمانگر در دوران تحصیل در رشته
مردم شناسی دانشگاه هاروارد به آموختن پیانو ادامه داد .
این هنرمند ایرانی هم اكنون به تكمیل
مطالعات و اجرا در آكادمی سلطنتی موسیقی لندن اشتعال دارد.
امین الله
حسین به عنوان یكی از معروف‌ترین موسیقی‌دانان ایرانی در سمرقند به دنیا آمد. مادرش ایرانی و پدرش از مهاجران قفقاز به ایران
بوده است. برای ادامه تحصیل در رشته موسیقی
از ایران به روسیه، آلمان و فرانسه رفته و در فرانسه اقامت گزیده است. او علاوه بر
تصنیف موسیقی، در تك‌نوازی تار نیز مهارت ویژه‌ای دارد. برجسته ترین اثر او سمفونی
مشهور «پرسپولیس» ونیز «سمفونی اشعار خیام» است.
لوریس چكناواریان دیگر آهنگساز نامی ایران نیز فارغ
التحضیل موسیقی در رشته پیانو و ویولن در كنسرواتوار موسیقی تهران است. وی كار تصنیف
موسیقی را در آكادمی موسیقی وین آموخت و ظرف مدت كوتاهی اولین اثر خود را در همان
مكان ارائه كرد.
چكناواریان به تدریس تئوری موسیقی در كنسرواتوار تهران
پرداخت و ریاست آرشیو موسیقی ملی تهران را نیز برعهده داشت.سپس در دانشگاه میشیگان به
تحصیل درزمینه رهبری اركستر پرداخت و چندی بعد ریاست دپارتمان اپرا و سازهای موسیقی
در دانشگاه مورهد در مینو سوتا در ایالات متحده را عهده‌دار شد.
وی علاوه بر اجرای برنامه‌های مهم موسیقی در تالار رودكی
تهران با انعقاد قراردادی انحصاری با كمپانی های معتبر اجرا و تولید موسیقی اقدام
به ارائه آثار موفقی از مجموعه آثار خود كرد كه عمدتا با رهبری اركستر های مهم
جهان همانند اركستر سمفونی لندن و اركستر سلطنتی فیل هارمونیك و نیز اركستر فیل
هارمونیك لندن و مانند آن به اجرا در آمده اند.
***
انقلاب
مشروطه ایران در انگلستان
نمایش «انقلاب ایرانی» برگرفته از
خاطرات ادوارد براون ایران شناس مشهور انگلیسی، درباره انقلاب مشروطه ایران به
كارگردانی مهرداد سیف و گروه هنری سیمرغ و با همكاری برخی موسسات ایران‌شناسی
انگلستان در لندن به روی صحنه می رود.
این نمایش كه از تاریخ سوم تا پنجم
اگوست ٢٠٠٦ به صحنه می رود، نمایشی سورئال و كمیك و دارای قطعات نامنظم است كه از
حوادث انقلاب مشروطه ایران الهام گرفته
است.
استودیوی هنری «لیریك همر اسمیت»
لندن اعلام كرد:« این نمایش كاری از مهرداد سیف كارگردان ایرانی است كه آن را برای
كمپانی ایرانی – انگلیسی (سیمرغ) تنظیم
كرده است.»
مهرداد سیف در این نمایش تاریخی، از
شرح وقایع انقلاب مشروطه ایران به قلم ادوارد براون تحت عنوان« انقلاب ایرانی »
برای نگارش و نمایش تاره‌ای الهام گرفته است .
مهم ترین حوادثی كه از انقلاب مشروطه
ایران در این نمایش به تصویر كشیده می شود شامل بست نشینی در سفارت انگلیس، بازگشایی
اولین محلس شورای ملی، كودتای محمد علی شاه ، قیام تبریز و سرانجام مقاومت سلطنت
طلبان و باز گشایی دوباره مجلس شورای ملی در تهران است.
نمایش انقلاب ایرانی در واقع نمایشی با درون مایه های
روان شناختی و دریافت‌های شخصی از انقلاب مشروطیت و آثار آن بر فرهنگ معاصر است.
این شركت هنری تا كنون تمایش های ایرانی
و عربی متعددی را در كشور انگلستان به صحنه اجرا برده است.
ادوارد براون متخصص ایران شناس مشهور انگلیسی در اصل یكی
از دانشجویان رشته پزشكی در دانشگاه كمبریج بود كه به یادگیری زبان تركی علاقه بسیار
داشت اما چون به او توصیه شده بود كه براى آموختن زبان ترکى عثمانى، باید با زبان
عربی و فارسی هم آشنا شود، بر آن شد تا این دو زبان را نیز فراگیرد و از این رو ،
نزد میرزا محمد باقر بواناتی که مقیم انگلستان بود، رفت و به آموختن زبان فارسی
پرداخت و از آن‌جا با دنیای زبان و ادبیات فارسی راه یافت. پس از فراغت تحصیل
دانشگاهى ، عازم سفر به ایران شد و یک سال از عمر خود را در میان ایرانیان گذرانید
و كتاب معروف «یك سال درمیان ایرانیان» یادگار همین دوره از اقامت او در ایران
است. براون در مدت کوتاهى که در ایران مى زیست زبان فارسى را بیش از پیش فراگرفت و
به شعر و ادب ایران دلبستگى فراوان یافت و با فلسفه متداول در کشور ما نیز به گونه
ای سطحى آشنا شد و در این باره از میرزا اسدالله سبزواری ( یکى از شاگردان ملا
هادى سبزواری) بهره گرفت . در بازگشت به انگلستان از ادوارد براون دعوت شد تا در
دانشگاه کمبریج به تدریس زبان فارسى بپردازد و بدین ترتیب براون ، کار دانشگاهى
خود را آغاز كرد.
ادوارد براون در دوران انقلاب مشروطه
به پشتیبانى از مشروطه خواهان ایران برخاست. او نسبت به ادبیات ایران نیز دلبستگی‌‌های
بسیاری از خود نشان داده است .كتاب «تاریخ ادبیات ایران» از دیگر آثارمهم او
درباره ایران، ادبیات و فرهنگ ایرانی است.
***
ساسانیان در انگلیس
كتاب "روم شرقی، ایران دوره
ساسانی و پایان عهد عتیق" را
"جیمز هوارد جانستون"، مدرس تاریخ روم شرقی در دانشكده تاریخ دانشگاه
آكسفورد به رشته تحریر درآورده است.
انتشارات دانشگاه آكسفورد، این كتاب را با
همكاری انتشارات "آشگیت" كه یكی از معروف ترین ناشران كتاب های تاریخی
انگلستان است در ٢٠٠٦ منتشر می كند.
كتاب "روم شرقی، ایران دوره ساسانی و پایان
عهد عتیق" قرار است در انگلستان،
آمریكا و سراسر اقیانوسیه توزیع شود.
انتشارات آشگیت اخیراً مجموعه
كتاب هایی را نیز درباره امپراطوری روم شرقی منتشر كرده است كه در بسیاری از آنها
به ایران در نخستین سال های قدرت یافتن سلسله ساسانی به عنوان ابرقدرت آن دوران
پرداخته انتشارات توروس
لندن نیز قرار است درهمین سال كتاب
"ایران دوره ساسانی: ظهور و سقوط یك سلسله" را به عنوان جامع ترین كتاب
تاریخی درباره ساسانیان منتشر كند.
این كتاب تالیف "تورج دریائی"،
پروفسور تاریخ ایران باستان دانشگاه كالیفرنیا است و به چگونگی روی كار آمدن امپراطوری
ساسانیان و در نهایت سقوط این سلسله می پردازد.
در عین حال سازمان میراث ایران
نیز كتابی را با عنوان "در جست و جوی هویت فرهنگی: مقبره ها و مصنوعات دوره
ساسانیان" به زبان انگلیسی منتشر كرده كه از مجموعه سخنرانی های "احسان یارشاطر"
در دانشكده سواس دانشگاه لندن انتخاب شده است.
***
مرکز فرهنگی فردوسی
آموزشگاه و مرکز فرهنگی فردوسی در لندن
کار می کند. در این مرکز شش آموزگار، زبان فارسی، خوشنویسی، رقص های ایرانی،
موسیقی ایرانی، داستان خوانی و فرهنگ و ادبیات فارسی را از دوران آمادگی تا
دانشگاه آموزش می دهند. دانش آموزان در آزمون سراسری انگلستان شرکت کرده و مدرک
برابر برای دانشگاه دریافت می دارند.
تیم فوتبال جوانان ایرانی نیز در این آموزشگاه وجود دارد.
این آموزشگاه با مدیریت محمود کویر
دارای بخش های کتابخانه ویژه ی کودکان و نو جوانان، نمایش فیلم های ایرانی نیز می
باشد.
در کار و برنامه ی این مرکز فرهنگی،
بازدید از موزه ها و کتابخانه ها، شرکت در برنامه های ایرانی و بزرگداشت مراسم
نوروز و مهرگان و شب یلدا قرار دارد.
این مرکز از هفده سال پیش تا کنون به
آموزش بیش از یک هزار دانش آموز پرداخته است و هم اکنون نزدیک صد دانش آموز دارد.
سبز باشید محمود کویر
www.mahmoodkavir.com
