حسن روحانی:
زمان آن رسیده كه در تصمیمگیریها متعادلتر باشیم
برای حل مسالهی هستهیی غرب و ایران باید مذاكره كنند
خبرگزاری
دانشجویان ایران - دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی گفت كه پیشبینی میكند بر سر
مسالهی هستهیی، در نهایت غرب و ایران باید سر میز مذاكره بنشینند و با تعامل این
مساله را حل كنند.
به گزارش
خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی، رییس
مركز تحقیقات استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام كه در « دومین گردهمایی سراسری دبیران
تشكیلات استانی حزب اعتدال و توسعه» سخن میگفت، با تاكید بر اینكه در شرایط حساس
امروز كشور، همه به ویژه احزاب سیاسی باید
در زمینهی كمك به كشور و نظام بیش از گذشته بكوشند، اظهار داشت: در دنیا معمولا
حزبی كه حاكم نیست به فكر كمك به حاكمان هم نیست، اما در جمهوی اسلامی ایران، نباید
اینگونه باشد و چه حزب حاكمی كه در مصدر حكومت است و چه حزبی كه حاكم نیست، باید
كمك به نظام را وظیفهی دینی، ملی و انقلابی خود بداند و در هر شرایطی به این امر
بیندیشد .
وی با اشاره به
آنچه شرایط سخت و پیچیدهی امروز كشورمان مینامید، ادامه داد: امروز احزاب ضمن این
كه باید به فكر پیشبرد اهداف حزبی خود باشند، باید به فكر كمك و تصمیم سازی درست
برای نظام هم باشند. البته شاید درست نباشد كه همهی نظرات در رسانههای جمعی مطرح
شود، اما احزاب میتوانند از طریق مناسب، دیدگاههایشان را به مسوولان مربوط
برسانند.
روحانی در
ادامه با اشاره به شرایط چالشبرانگیز پس از جنگ تحمیلی گفت: عملكرد ما از ابتدای
انقلاب تا امروز همیشه همراه با بدبینی فوقالعاده شدید نسبت به قدرتهای خارجی
بوده است. البته نباید فراموش كرد كه كشور ما در طول دهههای گذشته از سوی قدرتهای
خارجی اعم از شرقی و غربی صدمات زیادی دیده و
برای استقلال خود بهای زیادی پرداخته است؛ در واقع عامل اصلی برای انقلاب، تا كنون
بحث تحقیر خارجی بوده است. مردم پیش از پیروزی انقلاب احساس میكردند دیگران برای
كشور تصمیم میگیرند و حاكمان قبل از انقلاب هیچ تصمیمی از خود نمیتوانند بگیرند؛
از این رو در شعارها بحث استقلال را مطرح كردند.
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی ادامه داد: این درست است كه ما نباید نسبت به خارجیها خوشبین باشیم
و حواسمان همواره باید به توطئهها باشد، اما این بدبینی نباید آن قدر زیاد باشد
كه مانع هرگونه تعامل سازندهی ما با دیگران و عاملی شود برای اینكه راه مناسب و
كوتاه را تنها به خاطر نگرانیهای بیش از حد برای دستیابی به اهدافمان از دست بدهیم.
رییس مركز تحقیقات
استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام، با اشاره به آنچه نگرانی همیشگی نسبت به سرمایهگذاری
خارجی در كشور مینامید، خاطرنشان كرد: این قضیه همواره باعث شده همیشه با وسواس
برخورد كنیم، اما این در حالیست كه بعد از گذشت زمان در مقطعی احساس كردیم نیاز به
سرمایه خارجی و كارشناسان بیرونی داریم؛ از این رو تا حدودی از خود نرمش نشان دادیم،
اما همچنان ته ذهنمان نگرانی وجود دارد و این در حالیست كه در كشوری مثل مالزی با
وجود سرمایههای زیاد خارجی، چنین چیزی وجود ندارد.
روحانی با بیان
اینكه همیشه یك نگرانی عمده پشت ذهن ما نسبت به خارجیها وجود دارد، در عین حال
به بحث لانهی جاسوسی اشاره كرد و گفت: در بحث لانهی جاسوسی یك راه این بود كه با
آمریكاییها بنشینیم و مساله را فیصله دهیم، اما ما به جای اینكه به مذاكره با
طرفمان بپردازیم، در این مساله احساسات را
وارد كردیم و آن قدر قضیه را كش دادیم تا رسیدیم به مقطعی كه حاضر شدیم بعد از تحمیل
جنگ، با آمریكا بنشینیم، اما آن زمان دیگر دیر بود.
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی ادامه داد: شاید اگر زودتر حاضر به چنین كاری میشدیم، راحتتر به
توافق میرسیدیم و منافع كشورمان بیشتر لحاظ میشد. اما متاسفانه باید گفت كه ما
همیشه در مقاطع سخت نمیتوانیم تصمیمگیری سریعی داشته باشیم و احساسات را در تصمیمات دخیل
میكنیم.
وی همچنین به
قضیهی گروگانگیری اشاره كرد و افزود: درآن قضیه نیز تا زمانی كه عراق به ما حمله
نكرده بود، هیچ كس جرات نمیكرد به حل و فصل مساله بپردازد. اما پس از آن آمادگی پیدا
كردیم، حتی این اواخر در این زمینه عجله هم كردیم و چون با زمان انتخابات آمریكا یكی
شده بود، به سرعت آن را حل كردیم.
روحانی ادامه
داد: در زمان جنگ نیز زمانی كه در موضع قدرت بودیم و خرمشهر را پس گرفته بودیم،
باز هم نتوانستیم تصمیم بگیریم كه همزمان با دفاع مقدس با دشمن سر میز مذاكره بنشینیم
و بحث كنیم، این قضیه را عقب انداختیم تا به جایی رسیدیم كه دیگر راهی جز قطعنامه
و مذاكره برایمان باقی نماند و آن زمان بود كه مذاكره با عراق را انتخاب كردیم و
البته آن هم خیلی دیر بود .
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی دلیل تمام این قضایا را بدبینیهای عمیق كه به گفتهی وی در پس ذهنها
وجود دارد، عنوان كرد و گفت: ما همواره نمیخواهیم با خارجیها به ویژه دشمن بنشینیم
و همیشه احساس میكنیم اگر این كار را بكنیم، سرمان كلاه رفته است، همان طور كه
شاهد بودیم برخی عزیزان از تریبونهای عمومی اعلام كردند كه هر وقت ما با خارجیها
مینشینیم، سرمان كلاه میرود كه البته من این قضیه را قبول ندارم و معتقدم این
نگاه هم ناشی از بدبینی است كه به آن دچار هستیم.
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی گفت: ما همیشه میگوییم نباید به دشمن و افراد فریبكار نزدیك شویم
و نزدیكی با خارجیها را مثل نزدیكی با شیطان میدانیم، البته این خوب است، به شرط
آنكه همیشه ادامه داشته باشد نه اینكه در مقاطعی این را بپذیریم . امروز زمان آن
رسیده كه یك مقدار در تصمیمگیریها متعادلتر باشیم و با منطق بیشتر و فاصله با
احساسات پیش رویم، همچنین در نظر بگیریم كه دنیای امروز با دنیای ده سال پیش و
زمان جنگ سرد متفاوت است. امروز شرایط جهانی به سرعت تغییر میكند؛ ازاین رو ما نمیتوانیم
فرمولهای گذشته را ملاك قرار دهیم .
روحانی با بیان
اینكه با سرعت گردش اطلاعات، تحولات متعدد نیز صورت میگیرد، گفت: نمیشود در دنیای
امروز یك سری اصول را به عنوان اصول ثابت مد نظر قرار داد و در آن چارچوب، از دنیا
فاصله گرفت و تنها هر گاه اضطرار به وجود آمد، نظر را تغییر داد.
رییس مركز تحقیقات
استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام، حساسیت این مقطع زمانی را از یك نگاه از حساسیت
زمان جنگ تحمیلی بیشتر دانست و ادامه داد: گر چه آن زمان برای ملت ایران موقعیت بسیار
حساسی بود، اما امروز در شرایطی قرار داریم كه در برابر یك هجمهی عمومی هستیم و
كشورهای مختلف به ویژه غربیها دست به دست هم دادهاند كه به تدریج شرقیها را
كنار خود بكشند تا علیه جمهوری اسلامی به تصمیماتی برسند؛ از این رو امروز مهم است
كه با تدبیر و تامل راه را پیش رویم.
به گزارش ایسنا،
روحانی در ادامه با اشاره به مسالهی هستهیی ایران اضافه كرد: تدبیر جمهوری اسلامی
در این بود كه در مسالهی هستهیی كه امروز به یك مسالهی پیچیده تبدیل شده است،
بتواند از راههایی پیش رود كه هزینهی كمتری دارد، اما شرایط امروز روند را سختتر كرده
است. اگر چه مردم مسرور و خوشحال هستند كه دانشمندان و جوانان غیور در سازمان انرژی
اتمی، توانستهاند موفقیتهای خوبی در زمینهی فناوری هستهیی كسب كنند، اما باید
به یاد داشت كه این تلاشها مربوط به آخرین سالهای نخستوزیری مهندس میرحسین موسوی
است و از آن زمان تلاشها در آن زمینه آغاز شده بود و در همهی دوران ریاستجمهوری
آقای هاشمی رفسنجانی، همهی چیزهایی كه امروز داریم، آماده شده بود . سانترفیوژها
و بخش لیزر و غنیسازی، همه در آن دوران شكل گرفت.
روحانی با
اشاره به تلاشهای دولت سیدمحمد خاتمی در این زمینه گفت: در آن دوران تلاش شد كه این
فناوری بومی و در داخل هم برای ساخت و تولید آن اقدام شود، كه البته اقدامات
گستردهای درآن زمان صورت گرفت. نباید از یاد برد كه از سال 67 تا امروز در این مسیر
حركتهای زیادی شده و به ویژه دولت هاشمی
رفسنجانی و خاتمی زحمات زیادی را در این زمینه متحمل شدند، تا جایی كه توانستیم در
سال 81 به فناوری غنیسازی دست یابیم .
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی، با اشاره به اینكه در سال 81 با تعدادی سانترفیوژ غنیسازی انجام
دادیم، گفت: خاتمی در بیست و دو بهمن سال 81 دستیابی به این دستاورد را به عنوان پیروزی
بزرگ ملت ایران عنوان كرد، البته در آن زمان اصفهان ناقص بود و اراك تازه شروع شده
بود و در تولید كیك زرد، قدمهای اولیه را برداشته بودیم كه لازم بود كامل شود.
وی با اشاره به
آنچه سر و صداهای راه افتاده در دنیا علیه ایران در سال 81 مینامید افزود: پس از
آن در سال 82 بود كه پروندهی ایران به شورای حكام رفت و در آن مقطع بود كه تبلیغات
دروغین علیه ایران در جهان به راه افتاد. متاسفانه با این دروغها افكار عمومی
مشوش شد تا رسیدیم به قطعنامه شهریور سال
82 كه این قطعنامه برای جمهوری اسلامی خوشایند نبود و ما را تا مرز فرستادن پرونده
به شورای امنیت در اجلاس بعدی نزدیك كرد.
روحانی با
اشاره به تصمیمات حكیمانهای كه جمهوری اسلامی در این زمینه اتخاذ كرد، خاطرنشان
كرد: البته این تصمیمات حكیمانه مربوط به كل نظام بود. ما در آن زمان تصمیم گرفتیم
فعالیت نطنز را تعلیق كنیم، اما كارهای دیگر را تكمیل كردیم. در نطنز به فناوری غنیسازی
دست یافته بودیم و آژانس هم این را میدانست، اما در عین حال اراك و اصفهان و كیك
زرد سه پروژهای بودند كه ناقص مانده بودند؛ لذا تعلیق آن پرونده را كه كامل بود،
پذیرفتیم، اما تعلیق سه پروژهی ناقص را نپذیرفتیم.
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی با اشاره به مذاكرهی ایران با اروپا پس از این مقطع گفت: برخی میگویند
كه با غربیها نباید مذاكره كنیم و چشم آبیها همیشه ما را گول میزنند. این
حرفها، سخنان واهی بیش نیست و متعلق به كسانی است كه در این میدان نبودند، چرا كه
اگر بودند، میدانستند ایرانیها هوشمند و قادرند منافعشان را تامین كنند. چنانچه
با اطلاع آژانس فرصتی آرام برای دانشمندان ما به وجود آمد تا بحث كیك زرد، اراك و
به ویژه اصفهان را ادامه دهند .
به گزارش ایسنا
روحانی با اشاره به كامل شدن تقریبی فعالیتهای اصفهان در فروردین سال 83 گفت: در
آن زمان مقداری كیك زرد را تزریق كردیم و توانستیم پس از مرحلهای فعالیتهای
اصفهان را كامل كنیم. در مذاكرات پاریس كه تعلیق را پذیرفتیم مطرح كردیم كه باید
اصفهان تكمیل شود، لذا اصفهان را تكمیل كردیم و تا فوریه سال بعد حدودا اسفند 83،
اصفهان همچنان كار میكرد.
رییس مركز تحقیقات
استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام، با اشاره به روی كار آمدن دولت جدید ادامه داد:
در دولت جدید خیلیها اصلا در این وادیها نبودند و نمیدانند كه چه گذشته است، ما
با اروپا در مذكرات به نقطهای رسیدیم كه اروپا فعالیت اصفهان و نطنز را پذیرفت.
در فروردین سال 84 خبرگزاریهای خارجی اعلام كردند كه ایران و اروپا سر 500 سانترفیوژ
به توافق رسیدهاند كه البته درست نبود و غربیها این حرف را به این معنی كه آمادگی
برای فعالیتها و مذاكرات بعدی را دارند، زده بودند، البته بسیاری از روزنامهها در
آن زمان به این قضیه حمله كردند و گفتند كه چرا ما سر پانصد سانترفیوژ با غربیها
به توافق رسیدهایم .
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی، با ابراز تاسف از اینكه اروپا با نزدیك شدن به انتخابات ریاستجمهوری
نهم ایران عقبنشینی كرد، گفت: آنها در آن مقطع احتیاط را پیشه كردند و گفتند نمیدانیم
در انتخابات ایران چه خواهد شد؛ لذا ناچاریم صبر كنیم تا دولت سر كار آید. اگر
چنین نبود ما به توافق نهایی با آنها نزدیك شده بودیم. اما متاسفانه با روی كار
آمدن دولت تاكتیكها در مسالهی هستهیی تغییر كرد و در برابر این تاكتیكها كه
البته موفقیتهایی داشت، ناچار شدیم هزینههای زیادی بپردازیم.
روحانی با بیان
این احتمال كه در آینده صدور قطعنامههایی در شورای امنیت علیه ایران را شاهد خواهیم
بود، در عین حال از مطالب گفته شده دو نكته را به عنوان نتیجهگیری برشمرد و گفت:
درست است كه ما نباید به دیگران خوشبین باشیم و همیشه باید نسبت به خارجیها احتیاط
كنیم، اما باید بدانیم دیگران به دنبال منافع خودشان هستند و نه منافع ما، همچنین
باید بدانیم راه مذاكره و تعامل بسته نیست و میشود با خارجیها هم سر یك منفعت
مشترك كه قابل تعریف است، به توافق رسید.
وی گفت: در دنیای
امروز نمیشود مطرح كرد كه یك كشور به هیچ عنوان نیازی به بیرون ندارد . این امكان
وجود ندارد كه تعامل با بیرون را كنار بگذاریم و بگوییم در هیچ شرایطی با خارجیها
سر میز مذاكره نمینشینیم، البته بهتر است كه در مناسبترین شرایط این كار را بكنیم.
امروز پیشبینی میكنم كه بر سر مسالهی هستهیی در نهایت غرب و ما باید سر میز
مذاكره بنشینیم و با تعامل این مساله را حل كنیم.
روحانی با تاكید
بر اینكه همواره باید راهی را انتخاب كنیم كه هزینهی كمتری برایمان داشته باشد،
افزود: هنر این است كه با هزینهی كم روی پای خود بایستیم، وگرنه با هزینهی بالا
هر كاری را میتوان كرد. میتوان با هیچكس ارتباطی نداشت اما این امر هزینههای
بالایی را به ما تحمیل خواهد كرد. برخی فكر میكنند هدف ما تنها بقاست و تنها باید
كاری كنیم كه نظام ویران نشود، البته بقا هدف قطعی ماست، اما تنها هدف نیست؛ رشد،
توسعه و تعالی نیز هدف والای ماست .
به گزارش ایسنا،
روحانی، در ادامهی سخنرانی خود اظهار داشت: ما ایرانی میخواهیم كه با رشد و
توسعه و تعالی بماند و با دیگران بتواند رقابت كند، اگر نتوانیم از لحاظ رشد و توسعه
پیش رویم اقتدار ما هم زیر سوال خواهد رفت. كشوری بدون رشد و توسعه به اقتدار نمیرسد، لذا
به غیر از بقا باید به فكر دیگر مسائل هم بود، ما میتوانیم با تعامل با بازیگران
و حفظ اهداف و اصول به سمت اهدافمان حركت كنیم، بدون تعامل، با تقابل هم این كار
امكانپذیر است، اما قطعا هزینههای بالایی خواهد داشت.
وی با تاكید بر
كمك همهی احزاب و گروههای سیاسی كه با مسائل ملی آشنا هستند به نظام اظهار داشت:
نقد آشكار شاید در مقاطعی به مصلحت كشور نباشد، اما اگر به سمت نقد سازنده و در
مقاطعی نقادیهای غیرمستقیم برویم، میتوان همواره به نظام جمهوری اسلامی كمك كرد.
رییس مركز تحقیقات
استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام، در ادامهی گردهمایی در جمع خبرنگاران به پرسشهای
آنها پاسخ گفت.
وی دربارهی تغییر
آرایش سیاسی در كشور گفت: آرایش سیاسی كه امروز در حال شكلگیری است با آرایش سیاسی
قبل از انتخابات نهم ریاست جمهوری بسیار متفاوت است. با گذشت زمان ممكن است مجددا
تغییراتی در این آرایش هم به وجود آید، حتی در جناحهای راست، چپ و سنتی، در آنها نیز
شكاف و انشقاق و یا ائتلاف میبینیم و حتی ممكن است تغییرات دیگری را نیز شاهد باشیم.
روحانی درباره
انتخابات مجلس خبرگان نیز گفت: ممكن است فهرستهای مختلفی منتشر شود، چرا كه قرار
است این دو انتخابات همزمان برگزار شود و این خود به خود باعث میشود كه مشاركت و
حساسیت مردم به ویژه بر روی انتخابات خبرگان بیشتر شود.
وی با اشاره به
آنچه حساسیت بیش از پیش احزاب نسبت به انتخابات خبرگان این دوره مینامید، در عین
حال از این مجلس به عنوان یك نهاد مدنی در كشور نام برد و افزود: تشكلهای روحانی
در تهران و قم برای حضور در این انتخابات از هم اكنون آمادگی خود را اعلام كردهاند
و جلسات آنها از مدتها پیش دربارهی
كاندیداها دایر است. اما باید صبر كرد و دید در ماههای آینده چه حوادثی رخ خواهد
داد.
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی در پاسخ به سوال خبرنگاری كه احتمال كاندیداشدن وی را در انتخابات
مجلس خبرگان جویا شده بود، با بیان اینكه برای صحبت در این زمینه زود است، افزود:
هنوز هیچ تصمیمی در این زمینه نگرفتهام. معتقدم فرصت زیاد است.
وی همچنین طرح
خبری مبنی بر ارائهی فهرستی با محوریت شخص خود برای حضور در انتخابات مجلس خبرگان
را شایعه خواند و دربارهی احتمال كاندیداتوری هاشمی رفسنجانی برای این انتخابات نیز
گفت: من در این زمینه چیزی نشنیدهام .
رییس مركز تحقیقات
استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان اینكه ممكن است در انتخابات مجلس
خبرگان فهرستهای متفاوتی وجود داشته باشد گفت: ما نمیتوانیم مانع هیچ لیستی باشیم،
چرا كه هر گروهی میتواند برای این انتخابات لیست ارائه دهد، اما مهم این است كه
مردم آگاهی لازم را پیدا كنند و در این
انتخابات بتوانند بهترینها را برگزینند.
وی اداكه داد:
چون این بار دو انتخابات خبرگان و شوراها با هم برگزار خواهند شد، فكر میكنیم
حضور مردم در این انتخابات پررنگتر از گذشته خواهد بود.
روحانی در پاسخ
به سوالی دربارهی اینكه بعضا مطرح میشود شورای عالی امنیت ملی بنا به مصوبهای
روزنامهنگاران را از پرداختن به برخی مباحث هستهای منع كرده است، گفت: شورای عالی
امنیت ملی در گذشته نیز همواره توصیههایی به مطبوعات داشت، اما ما در آن دوران همواره
دنبال اقناع بودیم، بدین معنی كه زمانیكه یك مسالهی مهم رخ میداد مدیران مسوول
روزنامهها و سایر رسانهها را دعوت و در آن باره بحث میكردیم، ما و آنها
نظراتمان را ارائه میدادیم لذا در آن دوره میتوان گفت كه ما بیشتر به دنبال
اقناع بودیم، از این رو در طول مدتی كه در شورای عالی امنیت ملی فعالیت میكردم،
با این كه این اختیار را داشتیم كه مثلا از یك روزنامه شكایت كنیم و با شكایت ما
هم طبق قانون روزنامه بسته میشد، هیچگاه این كار را نكردیم. شیوهی ما این بود
اما ممكن است كه شیوهها در این زمان تغییر كرده باشد، به نظر بنده بهترین راه برای
مطبوعات و رسانهها اقناع است.
وی همچنین
دربارهی علت كنار رفتن از سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی پس از روی كار آمدن
دولت جدید با اشاره به سمت خود به عنوان نمایندهی مقام معظم رهبری در این شورا
گفت: دبیری شورای عالی امنیت ملی از آنجا كه با حكم رییسجمهور نصب میشود، دیگر
به عهدهی بنده نیست. دولت جدید قاعدتا افرادی را كه بهتر بتوانند با آن كار كنند،
میپسندد. البته این قضیه دوجانبه بوده است. بنده شانزده سال در این سمت بودم و
فكر كردم كه كافی است، در زمان آقای هاشمی رفسنجانی و خاتمی هم آنها بسیار مصر
بودند كه بنده در این سمت باقی بمانم. من هم هماهنگی كافی با آن دولتها و با دو رییسجمهور
وقت داشتم. البته اعتماد دو جانبهای كه وجود داشت نیز قابل طرح است.
روحانی گفت: در
این مقطع احساس كردم كه شاید همهی آن شرایطی كه در گذشته بود امروز نباشد، لذا
ترجیح دادم فردی كه مناسبتر است و البته با دولت هماهنگتر، این سمت را بر عهده
بگیرد.
دبیر سابق شورای
عالی امنیت ملی همچنین دربارهی علت به نتیجه نرسیدن مذاكرات مسكو گفت: آمریكاییها
به هر حال قصد دارند خیلی سریع قدمها را بردارند، اما منافع همهی دنیا این
اقتضاها را ندارد . آمریكاییها میخواهند به سرعت یك قطعنامه را طبق فصل هفت تصویب
كنند و اگر طبق این فصل، قطعنامهای تصویب شود، اگر بلافاصله عمل نشود، شورای امنیت
میتواند مجازاتها را مقرر كند. آمریكاییها قصد دارند ما را خیلی سریع به این
فصل هفت برسانند، لذا از آنجا كه مشخص است همهی كشورها با این قضیه موافق نیستند
و منافعشان اقتضا نمیكند، این قضیه به نتیجه نرسید، از این رو این اجلاس نمیتوانست
موفق شود، اگر موفق میشد به این معنا بود كه آمریكاییها سلطهشان را بر همهی
كشورهای دنیا به حد اعلا رساندهاند.