خاتمی:
سازوكارهای مجلس خبرگان
با روح قانون اساسی متناسب نیست
هیچكس از بحرانی شدن پرونده هستهای ایران سودی نمیبرد
خبرگزاری كار ایران
– سیدمحمد خاتمی در دیدار مدیران خبرگزاری كار ایران (ایلنا)
با تأكید بر اهمیت مجلس خبرگان رهبری تصریح كرد: مجلس خبرگان رهبری تأمینكننده
جنبه مردمسالار نظام جمهوری اسلامی است و در واقع میتواند روح مردمسالارانه
نظام دینی ما را تبیین كند.
به
گزارش خبرنگار "ایلنا"، حجتالاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمی، رییسجمهور
سابق كشورمان در این دیدار با اشاره به اهمیت مجلس خبرگان رهبری، گفت: بنده در
دوره سوم انتخابات مجلس خبرگان رهبری در سال 77 صحبت مفصلی كردم كه البته خیلی از
دوستان ما درست متوجه منظور بنده نشدند. بنده در آن زمان اعلام كردم كه بالاخره ما
نوعی از مردمسالاری را در مملكت خود تجربه میكنیم و به آن نیز افتخار میكنیم
و راهی هم جز ادامه آن نداریم.
ولایت
فقیه باید در چارچوب قانون اساسی اعتبار پیدا كند نه ورای آن
وی با بیان اینكه هدف از تأسیس انقلاب اسلامی هم ایجاد مردمسالاری سازگار با دین
بود، گفت: در نظامهای مردمسالار، مهم این است كه بدانیم قدرت از كجا ناشی میشود.
در دموكراسی، مردم منشأ قدرت هستند، یعنی این مردم هستند كه قدرت را روی كار میآورند
یا افراد را از قدرت پایین میآورند و بر قدرت نیز نظارت دارند.
رییس بنیاد باران با بیان اینكه ولایت فقیه به عنوان مبنای حكومت اسلامی ما پذیرفته
شده است، گفت: ولایت فقیه در قانون اساسی ذكر شده است، بنابراین مخالفت با ولایت
فقیه مخالفت با اصل نظام تلقی میشود، پس ولایت فقیه باید در چارچوب قانون اساسی
اعتبار پیدا كند نه ورای قانون اساسی.
خاتمی گفت: بر این اساس بنده معتقدم در بحث ولایت فقیه اینگونه بحث نكنیم كه اختیارات
وسیع است یا نیست، بنده قبول دارم كه این اختیارات باید در چارچوب قانون اساسی
باشد، در نظامهای دموكراتیك، حجم و دامنه اختیارات خیلی مهم نیست، بلكه نحوه
مسوولیت صاحب اختیار در مقابل یك نهاد و ارگان بشری مهم است، برعكس در نظامهای دیكتاتوری
سازوكار بشری مناسبی برای طرح سوال و استیضاح حاكم وجود ندارد.
رییس موسسه بینالمللی گفتوگوی فرهنگها و تمدنها اضافه كرد: در جمهوری
اسلامی نیز ما اصل ولایت فقیه را پذیرفتهایم و پایه اعتبار آن نیز مجلس خبرگان
رهبری است كه نمایندگان آن منتخب مردم هستند؛ یعنی ولایت فقیه با یك واسطه توسط
مردم انتخاب میشود و اعتبار آن به رای مردم است. امام گفتند چون مجلس خبرگان،
رهبر را انتخاب میكند و مردم هم اعضای خبرگان را مشخص میكنند؛ بنابراین قهراً
منتخب مجلس مورد نظر مردم، مورد قبول مردم هم هست و چون مورد قبول مردم است، رأی
او نافذ هم هست و این مساله مهمی است، یعنی اگر یك فردی شایسته هم باشد اما رأی
مردم را به دنبال نداشته باشد، رأی او نافذ نیست و نمیتواند خود را بر مردم تحمیل
كند؛ حتی امام علی(ع) هم خود را بر مردم تحمیل نكرد، گرچه منصوب از سوی خدا بود.
مجلس
خبرگان تأمینكننده جنبه مردمسالار نظام است
رییس
بنیاد باران، مجلس خبرگان رهبری را تأمینكننده جنبه مردمسالار نظام جمهوری
اسلامی دانست و اظهار داشت: مجلس خبرگان در واقع میتواند روح مردمسالارانه
نظام دینی ما را تبیین كند.
خاتمی ضمن انتقاد از تركیب مجلس خبرگان رهبری، گفت: آیا بهترین اقتصادانان، بهترین
صاحبان تجربه مدیریت و بهترین كسانی كه با امور بینالمللی آشنا هستند، در مجلس
خبرگان راه دارند؟ البته به دلیل فقیه بودن رهبری، وجود حد نصابی از علمای روحانی
در آنجا ضروری است اما كار رهبری كه فقط آخوندی نیست، آیا فقط روحانیون میتوانند
دارا بودن تدبیر و تدبر داشتن رهبری را تشخیص دهند؟
چون
نمیخواهم از جمهوری اسلامی عبور كنم، به عملكردها انتقاد میكنم
رییسجمهور سابق كشورمان تصریح كرد: خدا میداند كه قصد من دفاع از نظام جمهوری
اسلامی ایران است. بنده در جمع دوستان خود نیز اعلام كردم كه مبدأ هویت خود را
انقلاب اسلامی میدانم و مدافع جمهوری اسلامی هستم. بنده اگر مسلمان هم نبودم، آن
طرف جمهوری اسلامی را تاریك میبینم، آیا باید دست به دست بدهیم و آن را خرابش كنیم؟
به گزارش "ایلنا"، خاتمی افزود: بنده بارها در جمع دوستان خود گفتهام
كه چون جمهوری اسلامی را قبول دارم، به برخی عملكردها انتقاد دارم. نباید اینگونه
تصور كرد كه چون برخوردهای نامطلوبی با برخی افراد توسط فلان نهاد انجام میشود و
چون نظارت استصوابی از سوی شورای نگهبان اعمال میشود، پس جمهوری اسلامی خوب نیست،
خیر، ما برعكس معتقدیم چون جمهوری اسلامی خوب است، به این برخوردها انتقاد داریم و
آن را مطلوب جمهوری اسلامی نمیدانیم.
وی خاطرنشان كرد: ممكن است برخی دوستان ما از جمهوری اسلامی عبور كرده باشند ولی
بنده چون نمیخواهم عبور كنم، به عملكردها انتقاد میكنم. امروز هم در مقام دفاع
از جمهوری اسلامی عملكردها را نقد میكنم.
رییسجمهور سابق كشورمان، مجلس خبرگان رهبری را یك نهاد مهم و اساسی در نظام
جمهوری اسلامی برشمرد و گفت: مجلس خبرگان تنها نهادی است كه رهبری را نصب میكند,
ولی میتواند از رهبری پرسش كند و حتی حق دارد وی را عزل كند, بنابراین مجلس
خبرگان رهبری یك نهاد مهم در جمهوری اسلامی است.
سازوكارهای
مجلس خبرگان با روح قانون اساسی متناسب نیست
سیدمحمد خاتمی در ادامه سخنان خود، سازوكارهای به كار گرفتهشده در مجلس خبرگان
رهبری را منطقی ندانست و گفت: این سازوكارها با روح قانون اساسی و روح انقلاب
اسلامی متناسب نیست، اما در عین حال ما واقعنگر هستیم و اعلام هم كردهایم كه
در انتخابات دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری شركت میكنیم به شرط اینكه حداقل
امكانات برای شركت ما در انتخابات فراهم شود.
رییس بنیاد باران با طرح این سوال كه چرا نباید به دستگاهی كه زیر نظر رهبری است،
نزدیك شد تا هر كاری كه دوست داشت انجام دهد، گفت: چرا بعضی تشكیلات و امكانات ملی
در اختیار یكسری افكار و اندیشههایی قرار میگیرد كه در آن یكسری عملیاتهای
انحرافی آموزش داده میشود؟ در حالی كه خود رهبری صراحتا اجازه نظارت و بررسی
عملكرد دستگاههای زیر نظر خود را دادهاند!
خاتمی با اشاره به موضوعات مطرحشده در خصوص جمهوریت و اسلامیت نظام اشاره كرد و
گفت: كسانی كه رأی مردم را فاقد اعتبار میدانند و خلاف اظهارات حضرت امام سخن میگویند،
منظورشان این است كه انتخابات امر صوری و فاقد ارزش است. آیا این نظرات منحرف كه
متاسفانه به نیروهای متدین ولی ساده هم القا میشود، نتیجهاش خدای نخواسته این
نخواهد بود كه اگر نتیجه رای مردم مورد پسند آنان نبود، اجازه داشته باشند در آن
آراء دست ببرند و نتیجه را به صورت دیگر رقم بزنند؟!
وی گفت: این خطرناك است كه برخیها بچه مسلمانهای متدین را جمع میكنند و در
گوش آنها میخوانند كه فلان شخص فرد خطرناكی است و نباید روی كار بیاید.
خاتمی با اشاره به سخنان خود در مراسم شب قدر در مرقد حضرت امام(ره)، گفت: بنده در
آنجا اعلام كردم كه آقایان حداقل بیایند توصیههای رهبری در مورد انتخابات را جدی
بگیرند و آن را تأمین كنند.
شورای
نگهبان در انتخابات مجلس هفتم حتی به دستور رهبری هم عمل نكرد
رییسجمهور سابق كشورمان در ادامه با اشاره به موضوع نامه خود و مهدی كروبی, رییس
مجلس ششم خطاب به مقام معظم رهبری در خصوص رد صلاحیتهای گسترده مجلس هفتم،
گفت: مقام رهبری در پاسخ به نامه ما، به صراحت خطاب به دبیر شورای نگهبان نوشتند
كه نظر آقایان خاتمی و كروبی را تأمین كنید؛ متأسفانه مشاهده كردیم كه حتی به
دستور رهبری هم عمل نكردند، بنده هم در مصاحبهای اعلام كردم كه اینها ولایت فقیه
را قبول ندارند، چون به دستور صریح ولایت فقیه عمل نكردند.
رییس مجمع روحانیون مبارز با بیان اینكه مجمع روحانیون مبارز به لحاظ اعتقادی و
فكری علاقهمند به شركت در انتخابات است، گفت: منهای همه مشكلاتی كه در پیش رو
داریم، یكی از مشكلات عمده ما عدم تمایل برخی دوستان برای حضور در مجلس خبرگان
رهبری است، بسیاری از دوستان ما تمایلی برای كاندیداتوری در انتخابات ندارند و باید
پرسید كه چرا و چه كسانی چنین فضایی را فراهم آوردهاند كه انسانهای فاضل و شایسته
و دردآشنا حتی حاضر نیستند نامزد انتخابات شوند؟
هیچكس
از بحرانی شدن پرونده هستهای ایران سودی نمیبرد
خاتمی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مساله هستهای كشورمان، تأكید كرد:
بحث فعالیتهای هستهای در زمان دولت بنده به تحرك درآمد و بنده آن را فعال كردم
و با خون جگر در ظرف پنج، شش سال اخیر با همراهی مقام معظم رهبری توانستیم آن را
ساماندهی كنیم.
رییسجمهور سابق كشورمان در ادامه به پیشرفتهای خوبی كه در عرصه علوم و فنون در
طی سالهای گذشته انجام شده است، اشاره كرد و افزود: بعضیها بهگونهای از
موفقیتها خبر میدهند كه گویی این موفقیتها ظرف یك سال اخیر اتفاق افتاده
است، در حالی كه این امور در دولت قبلی پایهگذاری و كارهای اجرایی آن آغاز شد و
ادامه پیدا كرد.
وی افزود: چطور وقتی صحبت از گرانی میشود ریشه آن را در گذشته اعلام میكنند
اما در مقام اعلام این موفقیتها، سخنی از اقدامات سالهای گذشته به میان نمیآورند؟
خاتمی در مورد پرونده هستهای ایران گفت: قصد و هدف ما روشن بوده و هست، تكنولوژی
صلحآمیز هستهای حق ماست و ما آن را میخواهیم و به سوی سلاح اتمی هم نمیرویم.
همه حركت ما در این جهت بوده است و معتقدم اگر فشار آمریكا نبود، میشد با اروپا
و آژانس زودتر به نتیجه رسید، حالا هم تاكید میكنم كه مذاكره بهترین راه كار است
و از بحرانی كردن قضیه هیچكس سودی نمیبرد.
خاتمی ادامه داد: طرف پرونده هستهای، قصد ضربه زدن به ما را داشت ما نیز ایستادن
مقابل آنها را قبول داشتیم، در آن زمان تعلیق داوطلبانه را پذیرفتیم، مذاكرات
سازندهای را هم داشتیم، بعد مواضع دو طرف سختتر شد تا اینكه در دو ماه گذشته
به مسیر امیدوار كنندهای بازگشتیم كه با سفر بنده به آمریكا تلاقی پیدا كرد.
بنده در دیدارهای خود در آمریكا كه البته با مقامات غیررسمی و غیر دولتی آمریكا
صورت گرفت، بحثهای مفصل و قانعكنندهای مبنی بر اینكه چرا به انرژی هستهای
نیاز داریم، داشتیم، چون روزی نفت و سوخت فسیلی در دنیا تمام میشود.
رییس موسسه بینالمللی گفتوگوی فرهنگها و تمدنها تصریح كرد: در آنجا اعلام
كردم كه ما به شما اطمینان نداریم، چون زمانی كه شما به ما هواپیما نمیدهید و هر
روز یك هواپیما در ایران سقوط میكند و ما را تحریم كردهاید، آیا سوخت هستهای
به ما میدهید؟ به كدام تضمین میلیاردها دلار برای دستیابی به 10 تا 15 هزار مگاوات
برق اتمی سرمایهگذاری كنیم اما برای تأمین سوختش معطل بمانیم؟ وقتی تكنولوژیاش
را داریم، خیالمان راحت است و اگر هم شما ندهید، فعالش میكنیم و سوختش را هم تأمین
میكنیم.
انرژی
هستهای خط قرمز ماست
رییسجمهور سابق كشورمان، افزود: در دیدارهای خود در آمریكا گفتم، اگر شما نگران
ساخت بمب اتمی در ایران هستید ما كه به آن سمت نمیرویم، چون آن را خلاف شرع میدانیم
و در استراتژی ما نیز چنین موردی وجود ندارد، ضمن اینكه ما عضو ان.پی.تی هستیم،
اگر شما هیچ كدام از اینها را قبول ندارید، این تولید انبوه است كه باید شما را
نگران كند كه این هم راه دارد و میتوان آن را به صورت ایجاد یك كنسرسیوم حل كرد.
حالا بدون قید و شرط باید مذاكره كرد. پیششرط گذاشتن برای مذاكره با ایران موضوع
خطرناكی است؛ بهخصوص اینكه ایران در این زمینه از خود انعطاف نشان میدهد و
گفته است كه تعلیق میتواند موضوع مذاكرات ما باشد.
خاتمی با اشاره به سفر اخیر خود به آمریكا گفت: بنده در سفر به آمریكا، دعوتهای
مراكز مطالعات استراتژیك كه نهادهایی مهم و اثرگذار بر روی افكار عمومی و مراكز
مختلف دولتی آمریكا هستند را پذیرفتم و با آنها به گفتوگو پرداختم. چند جلسه خاص
هم با اساتید و شخصیتهای مهم علمی و فرهنگی آمریكا داشتم و هر كدام نزدیك به دو
تا دو و نیم ساعت به بحث و تبادل نظر پرداختیم؛ با هفت یا هشت روزنامه و تلویزیون
مهم و معتبر آمریكا نیز مصاحبه كردم و به ارایه نظریات خود در مسائل مختلف پرداختم.
در واقع بنده در آمریكا هم با نخبگان و نمایندگان سیاسی, فكری, فرهنگی و اجتماعی و
هم به نحوی با افكار عمومی آمریكا ارتباط داشتم.
رییسجمهور سابق كشورمان ادامه داد: بنده در جلسات و گفتوگوهای خود در آمریكا
تأكید كردم كه یكی از خطوط قرمز ما انرژی هستهای ماست و این تكنولوژی را از دست
نخواهیم داد ولو اینكه به تحریم بینجامد. در آنجا تأكید كردم كه شما بیایید دستیابی
ایران به انرژی هستهای را به رسمیت بشناسید، بقیه مسائل قابل حل است.
اهداف
سند چشمانداز 20 ساله با توهم و شعارزدگی تحقق نمییابد
رییس بنیاد باران، تدوین و ارایه سند چشمانداز 20 ساله كشور را از افتخارات دولت
خود دانست و گفت: این سند در دولت بنده تدوین شد. سند را به مقام معظم رهبری ارایه
كردیم، ایشان هم آن را برای كارهای كارشناسی و بررسی به مجمع تشخیص مصلحت نظام
ارجاع كردند و سند نهایی مورد تایید ایشان قرار گرفت.
وی تصریح كرد: حالا هم باید تعیین تكلیف كنیم، آیا اهداف سند چشمانداز 20 ساله
را میخواهیم یا چیز دیگری را، اگر هدف تحقق اهداف سند چشمانداز 20 ساله است،
باید هم و غم خود را برای تحقق بخشیدن به آن بگذاریم و سیاستهای اقتصادی و
اجتماعی و روابط خارجی خود را بر اساس آن تنظیم كنیم، دیگر نباید دچار توهم و
شعارزده شویم و فرصتها را از دست بدهیم.
همه
آمریكاییها از اتمی شدن، سیاستهای خاورمیانهای و دشمنی ما با اسراییل نگران
هستند
رییس بنیاد باران با اشاره به دغدغه نخبگان و افكار عمومی آمریكا نسبت به سیاستهای
ایران، گفت: در بین آمریكاییها یك مساله مشترك وجود دارد كه بر اساس آن چپ و
راست، نومحافظهكار، روشنفكر و غیر روشنفكر نمیشناسد و آن نگرانی از اتمی شدن ایران
است. نباید تصور كرد كه عدهای در آمریكا طرفدار اتمی شدن ایران و عدهای دیگر
مخالف اتمی شدن ما هستند، خیر، همه نگران اتمی شدن ما و نیز نگران سیاستهای
خاورمیانهای ایران، نفوذ ما در منطقه و دشمنی ما با اسراییل هستند.
وی
تصریح كرد: عده و طیف دیگری هم در آمریكا نگران سیاستهای بوش و دولت آمریكا از
جمله در عراق بودند كه برای این كشور مشكل ایجاد كرده است و مهم این است كه
هنرمندانه بتوانیم از این نگرانیها در جهت منافع ملی خود استفاده كنیم.
خاتمی گفت: ما در آنجا احساس كردیم كه راه حل منطقی، اولاً نشان دادن چهره و جایگاه
و اعتبار ایران در منطقه و جهان و ثانیاً خط بطلان كشیدن بر این تصور كه همه منافع
آمریكا (نه توهمات دولت آمریكا) و ایران درست در مقابل هم قرار دارد، بود. بنابراین
نباید اینگونه تصور كرد كه تمام آمریكا با ما دشمنی دارند، خیر آقای بوش با ما
دشمن است.
سیدمحمد خاتمی، ایران را با نفوذترین كشور در عراق، لبنان، افغانستان و منطقه
خاورمیانه دانست و گفت: مصلحت آمریكا نیز در این است كه با این قدرت (ایران) كنار
بیاید.
ایلنا
نقش موثری در مجموعه خانواده اطلاعرسانی كشور دارد
رییس بنیاد باران در ابتدای دیدار مدیرعامل، سردبیران و دبیران خبرگزاری كار ایران
(ایلنا) با وی ، خبرگزاری ایلنا را یك مركز اطلاعرسانی زنده و فعال دانست و گفت:
زمانی كه به سایت ایلنا مراجعه میكنم، مطالب ابتكاری جالبی مشاهده میكنم و
تاكنون نیز از این مطالب استفاده كردهام. شما نقش موثری در مجموعه خانواده اطلاعرسانی
كشور دارید.
خاتمی افزود: تنوع در امر اطلاعرسانی با توجه به مسائل امروزی در عرصه رسانه یك
ضرورت است و بنده نیز افتخار میكنم كه در دولت من چند خبرگزاری تأسیس شد، چون در
آن زمان فعالیتهای رسانهای در انحصار دو مركز خبری، یكی واحد مركزی خبر و دیگری
ایرنا بود، این تكثر به نفع این دو مركزی خبری نیز بود، چون در رقابت با این
خبرگزاریها متعدد میتوانند پربارتر و كارآمدتر شوند.
وی در پایان این دیدار تصریح كرد: ایلنا یكی از مراكز خبری بوده كه با مشكلات مالی،
معنوی و اجتماعی همچنان روی پای خود ایستاده است و امروز به عنوان یك مرجع خبری
معتبر مورد توجه است. ایلنا باید نگاهی به فراسوی مرزها هم داشته باشد و به عنوان یك
مرجع خبری در فراسوی مرزها هم مورد توجه قرار بگیرد.